Το παιδί σας μπορεί να είναι τετραπέρατο. Ενδεχομένως να είναι και φιλομαθές -αναρωτιέται, ψάχνει, ερευνά και ψαχουλεύει. Όμως, παρά το εύστροφο μυαλό και το λαμπερό του πνεύμα, δεν ανοίγει βιβλίο. Κι αυτή, είναι η κυριότερη αιτία καθημερινών καυγάδων στα περισσότερα σπίτια, ξεκινώντας από τους βαθμούς στο τρίμηνο και στα διαγωνίσματα και καταλήγοντας στο καθημερινό "Πότε θα κάτσεις να διαβάσεις; Βράδιασε!". Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να συγκεντρώσουμε μερικές χρήσιμες συμβουλές για το πώς να κάνετε το βλαστάρι σας να στρωθεί με συγκέντρωση και συνέπεια στο διάβασμα.
Εξαλείψτε τις πιθανότητες μαθησιακών δυσκολιών
Ίσως η αγανάκτησή σας να είναι αδικαιολόγητη. Πριν προσπαθήσετε να εφαρμόσετε μια αυστηρότερη τακτική κόντρα στην τεμπελιά του παιδιού, σιγουρευτείτε ότι δεν πρόκειται για τεμπελιά, αλλά για κάποιου τύπου δυσλειτουργία. Μιλήστε με τους καθηγητές ή τους δασκάλους του για να διευκρινίσετε αν η άρνηση του παιδιού να διαβάσει προκύπτει από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), δυσλεξία ή κάποιο άλλο μαθησιακό πρόβλημα που χρίζει αντιμετώπισης από ειδικούς.
Ενθαρρύνετε τα συχνά διαλείμματα
Κανένα παιδί δεν μπορεί να μείνει συγκεντρωμένο για περισσότερη από μία ώρα. Αλλά ακόμη κι αν το παιδί σας είναι μια υπερμηχανή διαβάσματος, δεν υπάρχει κανένας λόγος να εξαντλήσει τις αντοχές του. Τα συχνά και σύντομα διαλείμματα, αυξάνουν τον βαθμό συγκέντρωσης του παιδιού και βελτιώνουν τη διάθεσή του. Ακολουθήστε το πρότυπο των σχολείων: ένα δεκάλεπτο διάλειμμα ανά 50 λεπτά διαβάσματος, είναι ιδανικό.
Επαινέστε την προσπάθεια, μην κυνηγάτε το αποτέλεσμα
Η ενθάρρυνση είναι σχεδόν πάντοτε η λύση. Δεν υπάρχει παιδί που δεν θα ενθουσιαστεί με τον ενθουσιασμό σας! Δείξτε ζεστά και μ’ ενθουσιασμό την χαρά σας για την καλή του επίδοση κι αυτό, περήφανο για τον εαυτό του, θα θελήσει να συνεχίσει να νιώθει καλά με τον εαυτό του. Μοιράστε «μπράβο» και δεν θα χάσετε.
Φτιάξτε μαζί ένα πρόγραμμα
Προσπαθήστε να ορίσετε ένα καθημερινό πρόγραμμα που θα τηρείτε στοιχειωδώς. Για να γίνει πειστική η πρότασή σας, πρέπει να έχει μια λογική βάση. Εξηγήστε στο παιδί ότι αν τελειώσει με τα μαθήματά του νωρίς, θα μπορέσει να κάνει ό,τι επιθυμεί αργότερα χωρίς άγχος. Επισφραγίστε αυτή τη θέση, επιβραβεύοντάς το κάθε φορά -ή, τουλάχιστον, τις πρώτες φορές- που τελειώνει έγκαιρα το διάβασμα. Επιτρέψτε του να επισκεφθεί ένα φίλο του, να πάει μια βόλτα, να παίξει με τα παιχνίδια του ή να παίξει παιχνίδια στον υπολογιστή.
Ορίστε έναν χώρο μελέτης
Πολύ σημαντικός παράγοντας συγκέντρωσης είναι το περιβάλλον στο οποίο διαβάζει το παιδί. Η απομόνωση και η ησυχία είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για συγκεντρωμένη, αποδοτική μελέτη. Ιδανικά, το παιδί σας έχει το δικό του δωμάτιο, το οποίο περιλαμβάνει γραφείο, βιβλιοθήκη και όλα τα συναφή και απαραίτητα για τη μελέτη. Σ’ αυτήν την περίπτωση, πρέπει να καταστήσετε σαφές ότι το διάβασμα θα γίνεται πάντοτε εκεί. Εάν το παιδί δεν έχει αποκλειστικά δικό του χώρο στο σπίτι, τότε συζητήστε και από κοινού επιλέξτε το χώρο μελέτης.
Αφήστε το να αναλάβει τις ευθύνες του
Οι εργασίες που βάζουν οι καθηγητές στα παιδιά αποσκοπούν στο να εμπεδωθεί η ύλη που διδάχτηκε στο σχολείο. Από τα παιδιά, όχι από εσάς.Δώστε τα φώτα σας όπου είναι απαραίτητο, μην γίνετε το "λυσάρι" τους –ειδικά αν το δικό σας άγχος για σχολική επιτυχία είναι μεγαλύτερο απ’ το δικό τους! Αφήστε τα να κάνουν λάθη και να αποτύχουν, να πάρουν κακούς βαθμούς ή να «στριμωχτούν» από τους καθηγητές τους. Ίσως λειτουργήσει ωφέλιμα -ως κίνητρο για βελτίωση.
Kλείστε την τηλεόραση!
Περιορίστε την πρόσβαση σε κάθε είδους αποδιοργανωτικό παράγοντα. Εξηγήστε ότι η τηλεόραση ή ο υπολογιστής θα αποσυγκέντρωναν τον καθένα -δώστε στο παιδί να καταλάβει ότι δεν πρόκειται για τιμωρία. Θέστε και τηρήστε τον κανόνα της κλειστής τηλεόρασης/υπολογιστή/τάμπλετ/κινητού κατά τη διάρκεια του διαβάσματος –εκτός κι αν το διαδίκτυο είναι απαραίτητο για κάποια εργασία.
Δώστε του κίνητρα
Ίσως η δυσκολότερη δουλειά που πρέπει να κάνει ένας γονιός, κι ένας εκπαιδευτικός αντίστοιχα, είναι να δώσει την απάντηση στο «γιατί να διαβάσω για το σχολείο; (αφού δε μ’ αρέσει/βαριέμαι/δε μου χρησιμεύουν πουθενά όλα αυτά)». Τα παιδιά συχνά στερούνται κινήτρων και είναι λογικό, αφού δεν αντιλαμβάνονται πού μπορεί να τους φανεί χρήσιμη η επίπονη διαδικασία του (σοβαρού) διαβάσματος. Εξηγήστε του ότι η γνώση είναι δύναμη. Μιλήστε του για όλα τα σημαντικά που μπορεί να του μάθει το σχολείο –από το γιατί γίνονται πόλεμοι, μέχρι το πώς γίνονται τα παιδιά.
Η καλή διάθεση είναι απαραίτητη
Είναι σημαντικό το διάβασμα να διεξάγεται σε όσο το δυνατόν πιο ευχάριστο κλίμα. Επιλέξτε να δείξετε κατανόηση για το φόρτο εργασιών του λέγοντάς του ότι καταλαβαίνετε την κούραση και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Σε κάθε περίπτωση, κρατήστε το άγχος σας για τον εαυτό σας! Αφήστε το παιδί να θέσει τους δικούς του στόχους και να τους κυνηγήσει το ίδιο.