«Η επιτυχία στην εξέλιξη ενός είδους και η κυριαρχία του στον κόσμο σε βάθος χρόνου δεν μετριέται μόνο από την εξυπνάδα, το πόσο τεχνολογικά προηγμένο είδος είναι ή την πολυπλοκότητα που το διακρίνει. Η προσαρμοστικότητα και η αναπαραγωγική επιτυχία έχουν μεγαλύτερη σημασία», σημειώνει ο βιολόγος Stephen G. Gould. Με αυτό κατά νου, οι 8 σούπερ προσαρμοστικές μορφές ζωής που θα δείτε στη συνέχεια είναι οι πιο παραγωγικοί και ευέλικτοι οργανισμοί που «κυβερνούν» τον κόσμο.
1. Βακτήρια
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα βακτήρια είναι ο… δολοφόνος της φύσης και εμείς ζούμε σήμερα στην εποχή των βακτηρίων, όπως έχουν καταδείξει διάφοροι βιολόγοι. Πράγματι, τα βακτήρια μπορούν να βρεθούν σχεδόν παντού, στο έδαφος, στα απόβλητα, στο νερό, ακόμη και πολύ βαθιά μέσα στο φλοιό της Γης. Και επειδή τα βακτήρια δεν είναι εύκολο να τα κατανοήσει κάποιος όλα μαζί, ως ένα σύνολο μικροοργανισμών, καλό θα ήταν να τα μελετήσουμε μεμονωμένα. Πάρτε το Ε. coli, για παράδειγμα. Κατά τη διάρκεια της ζωής θα υπάρχουν περισσότερα Ε. coli που θα ζουν στο έντερο κάθε ανθρώπου από ό,τι ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που έζησαν ποτέ! Και σύμφωνα με τον βιολόγο Lynn Margulis «το 10% του ξηρού βάρους του σώματός μας αποτελείται από βακτήρια, με τα οποία, μάλιστα, αν και δεν αποτελούν εκ γενετής μέρος του σώματός μας, δεν μπορούμε να ζήσουμε χώρια!».
2. Φυτοπλαγκτόν
Το φυτοπλαγκτόν είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί που καλύπτουν την επιφάνεια των ωκεανών και συγκεντρώνονται, επίσης, στο γλυκό νερό. Το μεγαλύτερο κομμάτι του πλαγκτόν δεν φαίνεται με γυμνό μάτι αλλά επειδή υπάρχει σε τόσο μεγάλο αριθμό στο νερό μπορεί να αποχρωματίσει πραγματικά μεγάλες υδάτινες εκτάσεις. Αυτά τα μικροσκοπικά «πλάσματα» συμμετέχουν στο 50% του συνόλου της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας στη Γη, γεγονός που, όταν σκεφτεί κανείς πόσα φυτά υπάρχουν στον πλανήτη, είναι πραγματικά εκπληκτικό. Ως αποτέλεσμα, το φυτοπλαγκτόν είναι στενά συνδεδεμένο με την παροχή οξυγόνου στον πλανήτη. Επίσης χρησιμεύσει ως βάση για την υδρόβια τροφική αλυσίδα, προσφέροντας ένα άμεσα διαθέσιμο… γεύμα στις φάλαινες. Όσον αφορά στους αριθμούς, υπάρχουν πάνω από 5.000 γνωστά είδη, αλλά επειδή συνεχώς ανακαλύπτονται καινούργια είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο αριθμός τους.
3. Μυρμήγκια
Τα μυρμήγκια είναι από τα πιο επιτυχημένα είδη που γνώρισε ποτέ αυτός ο πλανήτης. Συχνά θεωρούνται ως «υπερ-οργανισμοί» εξαιτίας του τρόπου που κατασκευάζουν τις φωλιές τους, της εξελικτικής επιτυχίας τους -που έχει αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στο συντονισμό της κοινωνικής τους οργάνωσης- της ικανότητάς τους να τροποποιούν οικοτόπους, να αξιοποιούν τους πόρους που έχουν και να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους. Σχεδόν 12.500 είδη έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα, ωστόσο πιστεύεται ότι ο αριθμός μπορεί να φτάνει τα 22.000. Τα μυρμήγκια έχουν αποικίσει σχεδόν σε κάθε κομμάτι της χερσαίας επιφάνειας της Γης και υπάρχουν περισσότερα μυρμήγκια σε αυτόν τον πλανήτη, κατά βάρος, από ό,τι όλοι οι άνθρωποι μαζί! Και μια και μιλάμε με αριθμούς, ο εντομολόγος E.O. Wilson έχει υπολογίσει ότι υπάρχουν 10.000 τρισεκατομμύρια αυτόνομα ζωντανά μυρμήγκια κάθε στιγμή πάνω στη Γη.
4. Σκαθάρια
Τα κολεόπτερα, αυτά που κοινώς ονομάζονται σκαθάρια, περιλαμβάνουν περισσότερα είδη από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία εντόμων (περίπου το 25% όλων των γνωστών μορφών ζωής και το 40% όλων των γνωστών ειδών εντόμων – 400.000 συνολικά), με περίπου 500 αναγνωρισμένες οικογένειες και υποοικογένειες. Στην πραγματικότητα, είναι πολύ περισσότερα! Έχει, μάλιστα, εκτιμηθεί ότι μπορεί να υπάρχουν ένα εκατομμύριο διαφορετικά είδη σκαθαριών. Εξαιρετικά ευπροσάρμοστα στο περιβάλλον τους, τα σκαθάρια μπορούν να βρεθούν σε όλους τους μεγάλους οικοτόπους (εκτός από τις θαλάσσιες και τις πολικές περιοχές), ενώ η ικανότητά τους να διασπούν ζωικά και φυτικά υπολείμματα για τη διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των απορριμμάτων και των μυκήτων, τα καθιστούν ως τα πλέον ισχυρά έντομα στην επιβίωση σε δύσκολες συνθήκες.
5. Τερμίτες
Οι τερμίτες ανήκουν στα Ισόπτερα και -όσο κι αν φαίνεται παράξενο- μακρινή μόνο σχέση έχουν με τα μυρμήγκια, ενώ στην πραγματικότητα συγγενεύουν περισσότερο με τα σκαθάρια. Όπως τα μυρμήγκια, όμως, είναι κοινωνικά έντομα, που διαιρούν την εργασία τους, δημιουργώντας «κάστες», και φροντίζουν τα νεότερα μέλη συλλογικά. Υπάρχουν περίπου 4.000 είδη τερμιτών, ενώ οι αποικίες τους αριθμούν εκατοντάδες εκατομμύρια άτομα. Η ακόρεστη ανάγκη τους να καταβροχθίζουν τα ξύλα αλλά και παράλληλα η σπουδαία ικανότητά τους στην ανακύκλωσή του τα έχει καταστήσει ως ένα απαραίτητο είδος της βιόσφαιρας. Οι τερμίτες είναι τόσο παραγωγικοί, μάλιστα, ώστε αποτελούν μια πιθανή ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ, λόγω της ικανότητάς τους να παράγουν άφθονη ποσότητα υδρογόνου.
6. Γρασίδι
Με απλά λόγια, το γρασίδι είναι η πιο κυρίαρχη μορφή βλάστησης στον πλανήτη. Μεταξύ των πιο ευέλικτων μορφών ζωής στη Γη, τα χόρτα έχουν προσαρμοστεί σε όλες τις κλιματικές συνθήκες: σε τροπικά δάση, ερήμους και βουνά. Είναι πλέον το πιο διαδεδομένο φυτό στον πλανήτη, και ως εκ τούτου, αποτελούν την κύρια πηγή τροφής για όλα τα είδη της άγριας ζωής.
7. Κατσαρίδες
Αν και αρχικά ήταν τροπικά έντομα, οι κατσαρίδες προσαρμόστηκαν ανησυχητικά καλά στην πορεία του χρόνου στον ανθρώπινο πολιτισμό. Αν και δεν είναι τόσο παραγωγικές σε σχέση με κάποια άλλα είδη της συγκεκριμένης λίστας, είναι εξαιρετικά ανθεκτικές και ευέλικτες. Μερικά είδη μπορούν να παραμένουν ζωντανά για μήνες χωρίς καθόλου τροφή ή να επιβιώνουν με… περιορισμένους πόρους, όπως, για παράδειγμα, με την κόλλα που υπάρχει στο πίσω μέρος των γραμματοσήμων! Επιπλέον, ορισμένες κατσαρίδες μπορούν να ζήσουν έως και 45 λεπτά χωρίς αέρα! Όσον αφορά τώρα στη γνωστή φράση ότι «οι κατσαρίδες μπορούν να επιβιώσουν από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα», μπορεί να υπάρχει κάποια δόση αλήθειας σε αυτό: επειδή τα κύτταρά τους διαιρούνται μόνο μία φορά, οι κατσαρίδες έχουν υψηλότερη αντίσταση στην ακτινοβολία σε σχέση με τα περισσότερα σπονδυλωτά, ικανές να αντέξουν μία δόση 6 έως και 15 φορές μεγαλύτερη από ο,τι ένας άνθρωπος.
8. Ποντίκια
Τα ποντίκια είναι ίσως τα πιο ανθεκτικά θηλαστικά στον πλανήτη και -όπως η κατσαρίδα- έχουν επωφεληθεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Μπορούν να ζήσουν σε μια ευρεία ποικιλία οικοτόπων, ενώ είναι άριστοι άλτες, ορειβάτες και κολυμβητές. Γεννούν ασταμάτητα, μέχρι και 5 φορές το χρόνο, ενώ κάθε γέννα μπορεί να περιλαμβάνει από 6 έως 22 μικρά. Στην πραγματικότητα, ένα μόνο ζευγάρι ποντικών μπορεί να γίνουν 200(!) μέσα σε έναν μόνο χρόνο. Πιστεύεται ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια ποντίκια σε αυτό τον πλανήτη, γεγονός που τα καθιστά ως τα πιο «επιτυχημένα» θηλαστικά (εκτός από τον άνθρωπο). Είναι, επίσης, πολύ δύσκολο να σκοτωθούν, αποκτώντας όλο και περισσότερη ανοσία στα δηλητήρια.
Περισσότερα θέματα για ζώα εδώ.