Ο Γύρος της Ιταλίας

Μία από τις σημαντικότερες διοργανώσεις παγκοσμίως στο χώρο της επαγγελματικής ποδηλασίας, μαζί με τους Γύρους της Γαλλίας και της Ισπανίας.

Τον αγώνα, γνωστό και ως Τζίρο (από την ιταλική της ονομασία Giro d'Italia), εμπνεύσθηκε o εκδότης της ιταλικής αθλητικής εφημερίδας Γκατζέτα Nτέλο Σπορτ, Εμίλιο Καμίλο Κοσταμάνια, από τον Γύρο της Γαλλίας που προϋπήρξε. Στην πρώτη διοργάνωση, που διεξήχθη από τις 13 έως τις 30 Μαΐου 1909, οι 115 συμμετέχοντες ποδηλάτες (111 Ιταλοί και 4 Γάλλοι) κάλυψαν 2.449 χιλιόμετρα στην περιοχή γύρω από το Μιλάνο και νικητής αναδείχθηκε ο Ιταλός Λουίτζι Γκάνα.

Από τότε, ο αγώνας διεξάγεται ανελλιπώς κάθε χρόνο, πλην των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, τον Μάιο ή στις αρχές Ιουνίου για τρεις εβδομάδες και καλύπτει όλο τον ιταλικό χώρο. Το 1996, οι τρεις πρώτες ειδικές διαδρομές του Γύρου της Ιταλίας έγιναν στη χώρα μας (Αθήνα, Ελευσίνα - Ναύπακτος, Μεσολόγγι - Ιωάννινα) για να γιορταστούν τα 100 χρόνια από την έκδοση της εφημερίδας, που συνέπεσε με τη διεξαγωγή των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.

Ακολουθώντας το παράδειγμα του Γύρου της Γαλλίας, όπου ο προπορευόμενος ποδηλάτης φορά κίτρινη φανέλα, στον Τζίρο φοράει ροζ (maglia rosa), από το χρώμα που έχουν οι σελίδες της Γκατζέτα Ντέλο Σπορτ. Ο αθλητής που πρωτεύει στις ορεινές διαδρομές φορά πράσινη φανέλα (maglia verde), αυτός που προηγείται στον αγώνα των πόντων μοβ (maglia ciclamino) και ο καλύτερος νέος ποδηλάτης λευκή (maglia bianca).

Τρεις ποδηλάτες έχουν από πέντε νίκες στη διοργάνωση:

Αλφρέντο Μπίντα (1925, 1927, 1928, 1929, 1933)
Φάουστο Κόπι (1940, 1947, 1949, 1952, 1953)
Έντι Μερξ (1968, 1970, 1972, 1973, 1974)

Άλλοι πέντε από τρεις:

Τζιοβάνι Μπρουνέρο (1921, 1922, 1926)
Τζίνο Μπαρτάλι (1936, 1937, 1946)
Φιορέντσο Μάνι (1948, 1951, 1955)
Μπερνάρ Ινό (1980, 1982, 1985)
Φελίτσε Τζιμόντι (1967, 1969, 1976)

Οι Ιταλοί κυριαρχούν συντριπτικά στις νίκες με 68, έναντι 7 των Βέλγων και 6 των Γάλλων.

Διοργανώσεις

A/A	Έτος	Νικητής	Χώρα
1	1909	Λουίτζι Γκάνα	Ιταλία
2	1910	Κάρλο Γκαλέτι	Ιταλία
3	1911	Κάρλο Γκαλέτι	Ιταλία
4	1912	Ομάδα Άταλα (Κάρλο Γκαλέτι, Τζιοβάνι Μικελότο, Eμπεράντο Παβέζι)	Ιταλία
5	1913	Κάρλο Οριάνι	Ιταλία
6	1914	Αλφόνσο Καλτσολάρι	Ιταλία
-	1915	Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π.
-	1916	Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π.
-	1917	Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π.
-	1918	Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π.
7	1919	Κοστάντε Τζιραρντέγκο	Ιταλία
8	1920	Γκαετάνο Μπελόνι	Ιταλία
9	1921	Τζιοβάννι Μπρουνέρο	Ιταλία
10	1922	Τζιοβάννι Μπρουνέρο	Ιταλία
11	1923	Κοστάντε Τζιραρντέγκο	Ιταλία
12	1924	Τζουζέππε Ενρίτσι	Ιταλία
13	1925	Αλφρέντο Μπίντα	Ιταλία
14	1926	Τζιοβάννι Μπρουνέρο	Ιταλία
15	1927	Αλφρέντο Μπίντα	Ιταλία
16	1928	Αλφρέντο Μπίντα	Ιταλία
17	1929	Αλφρέντο Μπίντα	Ιταλία
18	1930	Λουίτζι Μαρκίζιο	Ιταλία
19	1931	Φραντσέσκο Καμούσο	Ιταλία
20	1932	Αντόνιο Πεζέντι	Ιταλία
21	1933	Αλφρέντο Μπίντα	Ιταλία
22	1934	Λεάρκο Γκουέρα	Ιταλία
23	1935	Βάσκο Μπεργκαμάσκι	Ιταλία
24	1936	Τζίνο Μπαρτάλι	Ιταλία
25	1937	Τζίνο Μπαρτάλι	Ιταλία
26	1938	Τζιοβάννι Βαλέτι	Ιταλία
27	1939	Τζιοβάννι Βαλέτι	Ιταλία
28	1940	Φάουστο Κόπι	Ιταλία
-	1941	Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π.
-	1942	Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π.
-	1943	Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π.
-	1944	Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π.
-	1945	Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π.
29	1946	Τζίνο Μπαρτάλι	Ιταλία
30	1947	Φάουστο Κόππι	Ιταλία
31	1948	Φιορέντσο Μάνι	Ιταλία
32	1949	Φάουστο Κόπι	Ιταλία
33	1950	Ούγκο Κόμπλετ	Ελβετία
34	1951:	Φιορέντσο Μάνι	Ιταλία
35	1952	Φάουστο Κόπι	Ιταλία
36	1953:	Φάουστο Κόπι	Ιταλία
37	1954	Κάρλο Κλέριτσι	Ιταλία
38	1955	Φιορέντσο Μάνι	Ιταλία
39	1956	Σαρλί Γκολ	Λουξεμβούργο
40	1957:	Γκαστόνε Νεντσίνι	Ιταλία
41	1958	Έρκολε Μπαλτίνι	Ιταλία
42	1959	Σαρλί Γκολ	Λουξεμβούργο
43	1960	Ζακ Ανκτίλ	Γαλλία
44	1961	Αρνάλντο Παμπιάνκο	Ιταλία
45	1962	Φράνκο Μπαλμαμιόν	Ιταλία
46	1963	Φράνκο Μπαλμαμιιόν	Ιταλία
47	1964	Ζακ Ανκτίλ	Γαλλία
48	1965	Βιτόριο Αντόρνι	Ιταλία
49	1966	Τζιάννι Μότα	Ιταλία
50	1967	Φελίτσε Τζιμόντι	Ιταλία
51	1968	Έντι Μερξ	Βέλγιο
52	1969	Φελίτσε Τζιμόντι	Ιταλία
53	1970	Έντι Μερξ	Βέλγιο
54	1971	Γκόστα Πέτερσον	Σουηδία
55	1972	Έντι Μερξ	Βέλγιο
56	1973	Έντι Μερξ	Βέλγιο
57	1974	Έντι Μερξ	Βέλγιο
58	1975	Φάουστο Μπερτόλιο	Ιταλία
59	1976	Φελίτσε Τζιμόντι	Ιταλία
60	1977	Μισέλ Πολεντιέ	Βέλγιο
61	1978	Γιόχαν ντε Μινκ	Βέλγιο
62	1979	Τζουζέππε Σαρόνι	Ιταλία
63	1980	Μπερνάρ Ινό	Γαλλία
64	1981	Τζιοβάννι Μπαταλίν	Ιταλία
65	1982	Μπερνάρ Ινό	Γαλλία
66	1983	Τζουζέππε Σαρόνι	Ιταλία
67	1984	Φραντσέσκο Μοζέρ	Ιταλία
68	1985	Μπερνάρ Ινό	Γαλλία
69	1986	Ρομπέρτο Βιζεντίνι	Ιταλία
70	1987	Στίβεν Ρος	Ιρλανδία
71	1988	Άντριου Χάμπστεν	ΗΠΑ
72	1989	Λοράν Φινιόν	Γαλλία
73	1990	Τζιάνι Μπούνιο	Ιταλία
74	1991	Φράνκο Κιότσολι	Ιταλία
75	1992	Μιγκέλ Ιντουράιν	Ισπανία
76	1993	Μιγκέλ Ιντουράιν	Ισπανία
77	1994	Εβγκένι Μπέρζιν	Ρωσία
78	1995	Τόνι Ρόμινγκερ	Ελβετία
79	1996	Πάβελ Τονκόφ	Ρωσία
80	1997	Ιβάν Γκότι	Ιταλία
81	1998	Μάρκο Παντάνι	Ιταλία
82	1999	Ιβάν Γκότι	Ιταλία
83	2000	Στέφανο Γκαρτσέλι	Ιταλία
84	2001	Γκιλμπέρτο Σιμόνι	Ιταλία
85	2002	Πάολο Σαβολντέλι	Ιταλία
86	2003	Τζιλμπέρτο Σιμόνι	Ιταλία
87	2004	Νταμιάνο Κούνεγκο	Ιταλία
88	2005	Πάολο Σαβολντέλι	Ιταλία
89	2006	Ιβάν Μπάσο	Ιταλία
90	2007	Ντανίλο ντι Λούκα	Ιταλία
91	2008	Αλμπέρτο Κονταδόρ	Ισπανία
92	2009	Ντένις Μέντσοφ	Ρωσία
93	2010	Ιβάν Μπάσο	Ιταλία
94	2011	Μικέλε Σκαρπόνι	Ιταλία
95	2012	Ράιντερ Χέστζελ	Καναδάς
96	2013	Βιτσέντσο Νίμπαλι	Ιταλία
97	2014	Ναϊρο Κιντάνα	Κολομβία