Η λέξη ετυμολογείται από το αντί και το ήλιος. Οι περισσότεροι γράφουν αντηλιακό, ενώ πολλοί γράφουν και αντιηλιακό. Ποιο όμως είναι το σωστό;
Σύμφωνα με τους κανόνες της γλώσσας μας, κανένα! Ο τύπος σύμφωνα με τους κανόνες σύνθεσης της αρχαίας ελληνικής θα έπρεπε να είναι ανθηλιακό, καθώς η λέξη ἥλιος δασύνεται. Το συνθετικό «ἀντί» ως πρώτο συνθετικό μετά την αποβολή του τελικού του «ι» παθαίνει δάσυνση του τελικού του, πια, «τ» που γίνεται «θ», όπως το «π» σε «φ» στη λέξη «ὑφήλιος» (<ὑπὸ + ἥλιος).
Έτσι, σύμφωνα με τους κανόνες: ἀντί + ἡλιακό => ἀνθηλιακό. Ωστόσο, η σύνθεση έγινε σε χρονική περίοδο που τα πνεύματα δεν προφέρονταν. Και στην ελληνιστική εποχή άλλωστε έχουμε παρόμοια φαινόμενα, όπως με την λέξη ἀντήλιος, που κι αυτή έχει β' συνθετικό τη λέξη ἥλιος.
Επειδή όμως τη γλώσσα τη διαμορφώνει ο κόσμος, ο οποίος προηγείται από τους κανόνες, πλέον και οι δυο τύποι αντιηλιακό και αντηλιακό θεωρούνται ορθοί, σύμφωνα με τα λεξικά:
αντιηλιακός -ή -ό [andiiliakós] & αντηλιακός -ή -ό [andiliakós]: που προστατεύει από τη λάμψη, τη θερμότητα ή την ακτινοβολία του ήλιου: Aντιηλιακή κρέμα. Aντιηλιακό λάδι. Aντιηλιακά παραπετάσματα. || (ως ουσ.) το αντιηλιακό & αντηλιακό, για ειδική κρέμα, λάδι κτλ.
[λόγ. αντι-, αντ(ι)- + ηλιακός]
Δείτε περισσότερα γλωσσικά λάθη εδώ.
Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
Φιλόλογος