Το να κερδίσεις μια μάχη ή να αιφνιδιάσεις τους πολιτικούς ή όποιους αντιπάλους σου μόνο εύκολο δεν είναι, γι’ αυτό και συχνά πρέπει να γίνεσαι ακραία δημιουργικός για να γείρεις την πλάστιγγα υπέρ σου.
Η επιτυχία καλεί λοιπόν σε σκέψη και δράση έξω από τα καθιερωμένα, θέλοντας γενναίες δόσεις εξαπάτησης του άλλου.
Κάποιες μάλιστα φορές η στρατηγική της νίκης βασίζεται στην ικανότητά σου να κάνεις τον αντίπαλο να σε υποεκτιμήσει ή να υπεκφύγεις εύστροφα από την κατάσταση.
Κι αν ο Δούρειος Ίππος ή οι συμμαχικές μπλόφες κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (αλλά και οι τακτικισμοί του Ρόμελ) παραμένουν εδώ ιστορικές, δεν είναι φυσικά οι μόνες…
Η σοβιετική «Επιχείρηση Ανάντιρ»
Οι Σοβιετικοί εφάρμοσαν τόσο συχνά την πρακτική της στρατιωτικής απάτης και της άρνησης που παραμένουν το μεγάλο ιστορικό όνομα εδώ. Όπως έκαναν εξάλλου με μεγάλη μαεστρία κατά την Κουβανική Πυραυλική Κρίση του 1962 (Κρίση της Καραϊβικής για τους Σοβιετικούς), τη χειρότερη διπλωματική κρίση της σύγχρονης εποχής που λίγο έλειψε να φέρει τον πυρηνικό όλεθρο στον πλανήτη. Η επιχείρηση εγκατάστασης σοβιετικών πυρηνικών πυραύλων στην Κούβα όφειλε να είναι απόρρητη και οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της ΕΣΣΔ ήθελαν να ξεγελάσουν τους πάντες, ακόμα και τον Κόκκινο Στρατό.
Ο Χρουστσόφ και το Ανώτατο Σοβιέτ συνέλαβαν έτσι ένα σχέδιο για να παραπλανήσουν Αμερικάνους και Ρώσους ταυτοχρόνως σχετικά με την πρόθεσή τους να μετακινήσουν μαζικά όπλα και στρατιώτες. Και βέβαια θα αρνούνταν με σθένος την ίδια την πραγματικότητα, καθώς η «Επιχείρηση Ανάντιρ» έπρεπε πάση θυσία να παραμείνει κρυφή.
Ο Ανάντιρ είναι ένα παγωμένο ποτάμι που εκβάλλει στη Θάλασσα Μπέρινγκ και ο τόπος που επέλεξαν οι επιτελάρχες για την υποτιθέμενη στρατιωτική άσκηση. Οι πυραυλικοί επιστήμονες της ΕΣΣΔ ενημερώθηκαν ότι θα πήγαιναν σε ένα κοντινό νησάκι ώστε να τεστάρουν τους μεγάλου βεληνεκούς πυραύλους ICBM. Οι στρατιώτες εφοδιάστηκαν με χειμερινό εξοπλισμό και όλα τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους στους πάγους του Βορρά, παρά το γεγονός ότι πήγαιναν στην τροπική Κούβα! Και για να γίνουν ακόμα πιο αληθοφανείς οι συνθήκες, η μετακίνηση των δυνάμεων γινόταν αποκλειστικά τη νύχτα.
Οι Σοβιετικοί ήθελαν τόσο η αμερικανική όσο και η ευρωπαϊκή κατασκοπεία να νομίσει ότι οι πύραυλοι θα μεταφέρονταν βόρεια και όχι στα ανοιχτά των ακτών της Φλόριντα. Όσο για τη μετακίνηση χερσαίων δυνάμεων στην Κούβα, το «κόκκινο» επιτελείο καμώθηκε πως μετακινούσε τέσσερα συντάγματα από τη Σιβηρία στην Κούβα ώστε να εξοικονομήσει χώρο για τη μεταφορά των πυραύλων στις παγωμένες στέπες του ρωσικού βορρά.
Η επιχείρηση κύλησε ομαλά και οι σοβιετικοί πυρηνικοί πύραυλοι ήταν ήδη πολύ κοντά στην Κούβα μέχρι να μυριστεί ο Κένεντι τι συνέβαινε. Ακόμα και όταν το πράγμα ήταν έτοιμο να αποκαλυφθεί, ο Χρουστσόφ έμοιαζε εξοργισμένος και δεν είχε κανένα πρόβλημα να πει ψέματα στον αμερικανό πρόεδρο μέσω του ιστορικού τηλεγραφήματός του: «Κατά κανέναν τρόπο δεν μεταφέρονται πύραυλοι στην Κούβα». Ό,τι ακολούθησε ήταν όσο πιο κοντά έφτασε ο πλανήτης στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο…
Το βρετανικό πυρηνικό πρόγραμμα
Όλοι ξέρουμε το Manhattan Project και τον ρόλο που διαδραμάτισε στην εξέλιξη και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι πυρηνικές περιπέτειες του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ στο Λος Άλαμος παραμένουν θρυλικές, αν και οι Βρετανοί μένουν συχνά έξω από την εξιστόρηση της ατομικής κούρσας του Β’ Παγκοσμίου.
Στις αρχικές λοιπόν φάσεις της απόπειρας για τη δημιουργία της ατομικής βόμβας, Βρετανοί και Αμερικανοί συνεργάζονταν στενά, καθώς οι Άγγλοι κατείχαν το κεφάλι στην έρευνα από τα καινοτόμα και πετυχημένα πειράματα σχάσης που γίνονταν στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ ήδη από το 1939-1940. Η πρώιμη ερευνητική πρωτοκαθεδρία των Βρετανών δεν ήταν φυσικά έκπληξη, καθώς οι ΗΠΑ δεν είχαν ενταχθεί ακόμα στην πολεμική προσπάθεια και το ενδιαφέρον τους είναι σχεδόν θεωρητικό. Όταν πάντως άρχισαν να το παίρνουν στα σοβαρά οι Αμερικανοί το πράγμα, παραμέρισαν τους Βρετανούς επιστήμονες, οι οποίοι δεν έγιναν ποτέ πραγματικός εταίρος στο Manhattan Project. Κι έτσι το 1942 εγκαινίασαν το δικό τους πυρηνικό πρόγραμμα.
Οι Άγγλοι ήξεραν τη σημασία και το μέγεθος του εγχειρήματος και όπως ακριβώς και οι Γιάνκηδες, θέλησαν να το κρατήσουν κρυφό, καθώς οι μυστικές υπηρεσίες των Ναζί και οι λογής σοβιετικοί πράκτορες καραδοκούσαν. Οι Άγγλοι εφάρμοσαν ωστόσο τελείως διαφορετική στρατηγική από τις ΗΠΑ για να κρατήσουν απόρρητο το πρόγραμμά τους, βάζοντας να δουλέψει το χαρακτηριστικό τους φλέγμα ως αιχμή του δόρατος της παραπλάνησης. Ως αποτέλεσμα, το δικό τους πυρηνικό πρόγραμμα δεν χρειαζόταν ούτε τόση περιφρούρηση ούτε και τη μυστικοπάθεια του Manhattan Ρroject, μιας και επέλεξαν το πιο βαρετό όνομα του κόσμου! Το σχέδιο το είπαν «Κράματα Σωληνώσεων» και κανένας πράκτορας δεν θέλησε ποτέ να το ερευνήσει, πέφτοντας όλοι στη δαιμόνια βρετανική παγίδα…
Η Μάχη του Μεγκίντο
Οι λυσσαλέες μάχες μεταξύ Συμμάχων και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο έκαναν την πλάστιγγα να παλαντζάρει και οι εύθραυστες ισορροπίες δεν άφηναν να φανεί ποιος θα έπαιρνε τελικά κεφάλι. Οι Βρετανοί και οι σύμμαχοί τους δεν τα πήγαιναν καθόλου καλά στην εκστρατεία τους στην Καλλίπολη, όσο ο πόλεμος πλησίαζε όμως στο τέλος του, οι βρετανικές δυνάμεις άρχισαν να μετρούν μια σειρά από αποφασιστικής σημασίας νίκες.
Φτάνοντας στο 1918, έλαβε χώρα η Μάχη του Μεγκίντο (Μεγιδδώ), η οποία έμελλε να μετατραπεί σε συμμαχικό θρίαμβο, όχι όμως χωρίς τη δαιμόνια τακτική του αντιστράτηγου -τότε- σερ Έντμουντ Άλενμπι. Ο διοικητής της βρετανικής στρατιάς ήθελε να επιτεθεί στην οθωμανική εμπροσθοφυλακή κοντά στις ακτές της Παλαιστίνης, καθώς το έδαφος ήταν ιδανικό για το φημισμένο βρετανικό ιππικό. Έπρεπε όμως να δελεάσουν κάπως τους Οθωμανούς αλλά και να μην αποκαλύψουν τη θέση που προόριζαν για τη μάχη.
Ο Άλενμπι διέταξε τους άντρες του να φτιάξουν ένα ολόκληρο στρατόπεδο στην ενδοχώρα της Παλαιστίνης, το οποίο είχε τα πάντα: σκηνές, ψεύτικα άλογα αλλά και αυξημένες περιπολίες με πραγματικούς άντρες. Το βράδυ άναβαν τεράστιες φωτιές ώστε να πιστέψουν οι Οθωμανοί ότι οι Άγγλοι ήταν εκεί στρατοπεδευμένοι, αν και στην πραγματικότητα ο στρατιωτικός καταυλισμός ήταν άδειος. Το πράγμα δούλεψε και δούλεψε τόσο καλά που οι Άγγλοι κατατρόπωσαν τους Οθωμανούς εκεί ακριβώς που ήθελαν: στις ακτές και όχι στα σύνορα με την Ιορδανία…
Το Διαμάντι Κάλιναν
Ήταν το 1905 στη Νότια Αφρική όταν ο καπετάνιος Φρέντρικ Γουέλς ανακάλυψε το «Μεγάλο Αστέρι της Αφρικής» ή Διαμάντι Κάλιναν, όπως θα έμενε τελικά γνωστό. Το μεγαλύτερο διαμάντι που είχε βρεθεί ποτέ (τίτλο που κράτησε μέχρι το 1985) δόθηκε ως δώρο συμφιλίωσης από τον πρωθυπουργό της Νότιας Αφρικής στον βασιλιά της Αγγλίας, Εδουάρδο Ζ’, καθώς η χώρα ήταν άλλη μια αποικία του Ηνωμένου Βασιλείου. Η κίνηση είχε μεγάλη συμβολική σημασία, καθώς Νότια Αφρική και Αγγλία είχαν μόλις πολεμήσει μεταξύ τους στον Πόλεμο των Μπόερς, αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός της αφρικανικής χώρας ήταν ένας ήρωας πολέμου που είχε διεξάγει εκτεταμένο και αιματηρό πόλεμο κατά των Βρετανών. Ένιωσε λοιπόν υποχρεωμένος να δηλώσει τον σεβασμό του στο βρετανικό στέμμα δωρίζοντας το τεράστιο διαμάντι, κι έτσι η ασφαλή του μετακίνηση σε αγγλικό έδαφος έπρεπε να περιφρουρηθεί πάση θυσία.
Η νοτιοαφρικανική κυβέρνηση νοίκιασε ένα τεράστιο ατμόπλοιο για να στείλει το διαμάντι στον βασιλιά και έβαλε αμέτρητους στρατιώτες να το φυλάνε μέρα και νύχτα, καθώς το ταξίδι του Κάλιναν ήταν ήδη θρυλικό και είχε προκαλέσει μεγάλο σαματά. Η όλη επιχείρηση ήταν φυσικά αντιπερισπασμός και καμιά σχέση δεν είχε με τον τρόπο που έστειλαν οι Νοτιοαφρικανοί τον πραγματικό θησαυρό τους στη Αγγλία. Πώς τον έστειλαν; Με το ταχυδρομείο! Τύλιξαν το περίλαμπρο διαμάντι σε ένα δεματάκι και το ξαπέστειλαν στα βασιλικά ανάκτορα χωρίς περιφρούρηση…
Οι «Αστρονομικές Εφημερίδες» του Ρετζιομοντάνους
Ο Χριστόφορος Κολόμβος δεν κατάφερε ποτέ να φτιάξει αρμονικές σχέσεις με τους ιθαγενείς των περιοχών που ανακάλυπτε. Κι αν στην αρχή υπήρχε μια περίοδος ειρήνης από τη σαγήνη που ένιωθε πιθανότατα ο ένας πολιτισμός για τον άλλο, η καλή θέληση γρήγορα εξαντλούνταν και το πράγμα γινόταν τραγωδία. Το 1502 λοιπόν ο Κολόμβος είχε καθηλωθεί στη βόρεια ακτή της Τζαμάικας και το πλήρωμά του θεώρησε σωστό να λεηλατήσει τους τοπικούς οικισμούς.
Οι ντόπιοι απάντησαν βίαια φυσικά και σύντομα ο θαλασσοπόρος και οι άντρες του βρέθηκαν σε δεινή θέση, κινδυνεύοντας πια να τους σκοτώσουν. Και τότε επιστράτευσε την περίφημη μπλόφα του με την έκλειψη της Σελήνης! Ο Κολόμβος χρησιμοποιούσε ως βοήθημα για τις περιπέτειές του τις «Αστρονομικές Εφημερίδες» (Ephemerides astronomicae, 1474) του μεγάλου γερμανού αστρονόμου και μαθηματικού Γιόχαν Μίλερ, που έμεινε γνωστός στην Ιστορία με το ψευδώνυμό του Ρετζιομοντάνους. Στο πόνημα του Γερμανού επιστήμονα γινόταν λόγος για έκλειψη Σελήνης στη Νυρεμβέργη εκείνες τις μέρες κι έτσι ο Κολόμβος αποφάσισε να τζογάρει με τις πιθανότητες, καθώς δεν ήξερε αν η έκλειψη θα ήταν ορατή στην Τζαμάικα.
Ευτυχώς για τον ίδιο και το πλήρωμά του, είχε δει πολλές ακόμα σεληνιακές εκλείψεις στα ταξίδια του και μπορούσε έτσι να προβλέψει με σχετική ασφάλεια τον ακριβή χρόνο τέλεσής τους, αντιπαραβάλλοντας πάντα τις εκτιμήσεις του με τις «Εφημερίδες» του Ρετζιομοντάνους. Οι ντόπιοι σκιάχτηκαν τόσο ώστε να δώσουν στον Κολόμβο τον απαραίτητο χρόνο να επισκευάσει το πλοίο του και να ξεφύγει…
Περισσότερα ιστορικά αφιερώματα εδώ.