«Γιατί πρέπει τα παιδιά να είναι τόσο γκρινιάρικα;» αναρωτιόταν για καιρό η συγγραφέας και μαμά δύο παιδιών Jacqueline Burt, η οποία έβαλε σκοπό να βάλει τέλος στα πείσματα, τα ξεσπάσματα, τα δαγκώματα και τα ουρλιαχτά των παιδιών της σε διάστημα μιας εβδομάδας. Πρώτα, όμως, χρειάστηκε να ακούσει τις συμβουλές κάποιων παιδοψυχολόγων και να αλλάξει την δική της συμπεριφορά.
Παρακάτω μοιράζεται μαζί μας τα 7 βήματα που ακολούθησε για να τα καταφέρει.
Μην αντιδράτε
Αναρωτηθείτε: Τι είναι αυτό που κάνετε λάθος; Οι παιδοψυχολόγοι λένε ότι το λάθος που κάνουν οι περισσότεροι γονείς είναι ότι απαντούν στην κακή συμπεριφορά με αρνητικό τρόπο, πιστεύοντας αυτό ότι είναι προτιμότερο από το να μην απαντήσουν καθόλου. Η Burt λέει ότι αποφάσισε, κάποια στιγμή που ήταν όλοι ήρεμοι, να εξηγήσει στα παιδιά της τη νέα της τακτική: «Παιδιά, από εδώ και στο εξής κάθε φορά που γκρινιάζετε και τσακώνεστε μεταξύ σας θα προσποιούμαι ότι δεν σας βλέπω και δεν σας ακούω. Κατανοητό;»
Τα παιδιά αδιαφόρησαν εκείνη τη στιγμή. Αργότερα, όμως, ήρθε η ώρα που η Burt έκανε την προειδοποίησή της πράξη και αγνόησε τον γιο της, ο οποίος άρχισε να γκρινιάζει την ώρα που ψώνιζαν σε ένα μαγαζί.
Ο μικρός συνέχισε να γκρινιάζει όλο και πιο δυνατά, η Burt συνέχισε να τον αγνοεί, μέχρι που εκείνος… σταμάτησε. Βρήκε κάτι ξυλάκια και άρχισε να παίζει. «Προφανώς η γκρίνια παύει να είναι ελκυστική όταν η μαμά δεν της δίνει σημασία», καταλήγει η Burt, η οποία, βέβαια, δεν ξαναπάτησε το πόδι της στο εν λόγω μαγαζί.
Παραμείνετε θετικοί
Το να περιμένεις από το παιδί σου να είναι πάντα κακότροπο είναι κάτι σαν αυτό-εκπληρούμενη προφητεία, λένε οι ειδικοί και τονίζουν ότι κάθε φορά που βάζετε μια «ταμπέλα» στο παιδί σας, φροντίστε ο χαρακτηρισμός να είναι μόνο θετικός, ώστε το παιδί να επιδιώκει πάντα να ανταποκρίνεται σε αυτόν.
Όταν ο γιος της άρχισε να γκρινιάζει επειδή δεν έβρισκε τουβλάκια για να χτίσει ένα γκαράζ για τα αυτοκινητάκια του, η Burt αντί να του πει να σταματήσει να γκρινιάζει, του απάντησε «Είσαι πολύ καλός στις κατασκευές. Χρησιμοποίησε κάτι άλλο, εκτός από τουβλάκια!».
Και τότε συνέβη το «θαύμα», όπως η Burt το ονομάζει: η μεγαλύτερη κόρη της προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει τον μικρό να φτιάξουν το γκαράζ μαζί! «Σε ευχαριστώ που είσαι τόσο καλή μεγάλη αδερφή», της είπε η Burt και τα παιδιά συνέχισαν να παίζουν αρμονικά για τις επόμενες δύο ώρες.
Ακολουθήστε την πεπατημένη
Μία από τις βασικές συμβουλές που δίνουν οι παιδοψυχολόγοι στους γονείς είναι να αλλάξουν την δική τους συμπεριφορά και τα πρότυπα που δίνουν στα παιδιά τους, αν θέλουν να δουν βελτίωση στη συμπεριφορά τους.
«Παρόλο που δεν είμαι κλαψιάρα, έχω την τάση να γκρινιάζω. Έτσι το επόμενο πρωί, αντί να φωνάζω που ακόμα δεν έχουν ετοιμαστεί για το σχολείο, είπα απλά στα παιδιά ότι απομένουν 5 λεπτά μέχρι να φύγουμε από το σπίτι. Αν δεν ετοιμαστούν εγκαίρως θα αργήσουν στο μάθημα και ο δάσκαλος θα τους μαλώσει. Και συμπλήρωσα: Είδατε πόσο ευγενικά σας το ζήτησα; Τα παιδιά με κοίταζαν σαν εξωγήινη, όμως είδα την ικανοποίηση στα μάτια τους», περιγράφει η Burt, η οποία καταλήγει στο ότι και πάλι καθυστέρησαν, όμως λιγότερο από άλλες φορές.
Επικυρώστε τα πριν τα πειθαρχήσετε
Πολύ συχνά οι μαμάδες νιώθουν ότι τα παιδιά τους συμπεριφέρονται άσχημα μόνο και μόνο για να τις τρελάνουν. Οι ειδικοί, όμως, υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο απέχει πολύ από την πραγματικότητα και εξηγούν ότι τα παιδιά έχουν λόγους για την δύστροπη συμπεριφορά τους.
Και αυτός είναι ο λόγος που έχει σημασία οι γονείς να δίνουν αξία στα συναισθήματα που προκάλεσαν αυτή τη συμπεριφορά, πριν προβούν σε κάποια «τιμωρία». Έτσι τα παιδιά θα νιώσουν κατανόηση και θα αποδεχθούν καλύτερα το εκάστοτε τίμημα.
Η Burt εξηγεί, ότι εφάρμοσε αυτή τη μέθοδο όταν η κόρη της χτύπησε τον αδερφό της, επειδή εκείνος κατά λάθος έσπασε ένα βραχιολάκι της. «Αντί να της πω ΄Κατά λάθος το έκανε, ήταν ανάγκη να τον χτυπήσεις;’, της είπα ‘Καταλαβαίνω πόσο θύμωσε μαζί του που σου χάλασε το βραχιολάκι σου.
Πρέπει κι εγώ να τον διορθώνω περισσότερο. Όμως τώρα θέλω να πας στο δωμάτιό σου να ηρεμήσεις λίγο, γιατί αυτό πρέπει να κάνεις όταν χτυπάς κάποιον’», και η κόρη της πήγε χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όταν επέστρεψε, τα πάντα είχαν ισορροπήσει, κάτι που κάνει την Burt να πιστεύει στο ότι η τακτική «συναισθήματα πρώτα, πειθαρχία δεύτερη» είναι η καλύτερη που έχει εφαρμόσει ποτέ.
Να είστε συνεπείς
Συχνά, η ικανότητα ενός γονιού να χειριστεί τα παιδιά του εξαρτάται από τη διάθεσή του. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει περιθώριο για τέτοιες συναισθηματικές μεταβολές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι γονείς πρέπει να είναι συνεπείς και σταθεροί, να κάνουν σαφείς τις απαιτήσεις τους και να αποφεύγουν τα ξεσπάσματα θυμού.
Για να αντιμετωπίσει την γκρίνια του γιου της, η Burt αποφάσισε ότι το μότο της θα ήταν «Πρέπει να είσαι ευχαριστημένη με αυτά που έχεις (τα μικρά παιδιά γκρινιάζουν)». Όταν ο γιος της παραπονέθηκε επειδή τελείωσε η αγαπημένη του οδοντόκρεμα, του είπε απλά «Να είσαι ευχαριστημένος με όσα έχεις.»
Και το ίδιο του απάντησε όταν γκρίνιαξε επειδή δεν έβρισκε το αγαπημένο του βιβλίο και όταν, το βράδυ, δεν του άρεσε το φαγητό. Τελικά, ο μικρός πριν αρχίσει να εκφράζει το παράπονο διέκοπτε τον εαυτό για να πει «Ξέρω, ξέρω… Να είμαι ευχαριστημένος…». «Μπορεί να τον εκνεύρισα λίγο», λέει η Burt, «αλλά το κόλπο λειτούργησε!».
Αλλά όταν χρειάζεται να αλλάζετε τους κανόνες
Η Burt περιγράφει ένα πολύ κοινό πρόβλημα που αντιμετώπιζε με τα παιδιά της: έβλεπαν πολλή τηλεόραση, η μάχη για το τηλεκοντρόλ ήταν διαρκής και τα παράπονα, όταν έφτανε η ώρα να κλείσει η τηλεόραση, πολλά. Όπως πολλές μαμάδες, έτσι κι εκείνη, καμιά φορά τα άφηνε να βλέπουν τηλεόραση προκειμένου να μαγειρέψει ή να κάνει δουλειές ανενόχλητη.
Εξηγώντας το πρόβλημά της σε μία ειδικό σε θέματα διαπαιδαγώγησης, πήρε την απάντηση που φαντάζεστε: να περιορίσει την τηλεόραση και να την αντικαταστήσει με νέες συνήθειες, παρά τις προβλεπόμενες αρνητικές αντιδράσεις των παιδιών.
Όταν ανακοινώθηκε το νέο καθεστώς, οι αντιδράσεις ήταν χειρότερες απ’ το αναμενόμενο. «Χωρίς να ξέρω τι άλλο να κάνω, πήρα το τηλεκοντρόλ, το έκρυψα στην κουζίνα και άφησα τα υλικά για χειροτεχνίες του μικρού και τα βιβλία του σχολείου της μεγάλης σε εμφανές σημείο.
Πήγα να μαγειρέψω και προσπάθησα να αγνοήσω τις φωνές –δεν ήταν εύκολο. Μέχρι να ετοιμαστεί το βραδινό, τα παιδιά είχαν ησυχάσει και ασχολούνταν με τις εργασίες και τους μαρκαδόρους τους», γράφει η Burt και συνεχίζει «Κατάλαβα το νόημα όσων μου είχε πει η ειδικός. Τα παιδιά θα αντισταθούν στις αλλαγές με δυσάρεστους τρόπους, όμως πρέπει να καταστήσεις σαφές ότι δεν θα υποχωρήσεις.»
Να χαλαρώνετε
Ακόμα κι ο Θεός, την 7η ημέρα ξεκουράστηκε! Οι μαμάδες, βέβαια, ποτέ δεν ξεκουράζονται, παρά μόνο όταν και τα παιδιά έχουν εξαντληθεί από το πολύ παιχνίδι.
Ωστόσο, αν έχετε καταφέρει όλα τα παραπάνω έχετε κάνει εξαιρετική πρόοδο. Αξίζει σε όλους σας να χαλαρώσετε, να περάσετε τις ημέρες σας στην παραλία, παίζοντας παιχνίδια και απολαμβάνοντας ο ένας την παρέα του άλλου. Και –πιστέψτε μας- όσο πιο όμορφα περνάτε, τόσο λιγότερο θα γκρινιάζουν τα παιδιά (και εσείς).
Πιθανώς να χρειαστεί να επαναλάβετε τα παραπάνω βήματα τις επόμενες εβδομάδες, όμως να είστε βέβαιοι πως θα έρθει σύντομα ο καιρός που η συμπεριφορά των παιδιών θα έχει βελτιωθεί σημαντικά.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.