Το φετινό Πάσχα αγοράστε το κατάλληλο ηλεκτρονικό παιχνίδι για τα παιδιά σας
Έχουμε μπει ήδη στη Μ. Εβδομάδα και οι περισσότεροι από εμάς θα ξεχυθούμε στα μαγαζιά για να αγοράσουμε κάποιο δώρο για τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας ή τα βαφτιστήρια μας για το Πάσχα. Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις το δώρο θα είναι ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι. Η Δράση Ενημέρωσης & Επαγρύπνησης Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου θα ήθελε, λοιπόν, να σας επιστήσει για άλλη μια φορά την προσοχή, ώστε να αγοράσετε το σωστό παιχνίδι για κάθε παιδί.
Τα περισσότερα παιχνίδια που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στο εμπόριο έχουν χαρακτηρισθεί με το σύστημα PEGI, σύμφωνα δηλαδή, με το Πανευρωπαϊκό Σύστημα Ταξινόμησης για τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια (Pan European Game Information). Είναι το πρώτο πανευρωπαϊκό σύστημα αποτίμησης των ορίων ηλικίας για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τα βιντεοπαιχνίδια και εφαρμόζεται στην Ελλάδα και σε άλλες 29 ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος του είναι να παράσχει στους γονείς και γενικά στους καταναλωτές αξιόπιστη πληροφόρηση σχετικά με το περιεχόμενο ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού και την καταλληλότητά του για συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Αναλυτικά, το σύστημα προβλέπει:
- Την κατάταξη του παιχνιδιού σε πέντε ηλικιακές ομάδες: 3+, 7+, 12+, 16+, 18+. Το εικονίδιο της κατάταξης ενός παιχνιδιού (βλ. παρακάτω) αναγράφεται στην μπροστινή και την πίσω όψη της συσκευασίας DVD ενημερώνοντας ότι το παιχνίδι είναι κατάλληλο μόνο για μια συγκεκριμένη ηλικία και πάνω.
- Το χαρακτηρισμό του περιεχόμενου: ναρκωτικά, χυδαία χλώσσα, διακρίσεις, φόβος, τζόγος, σεξ, βία. Σε περίπτωση που το παιχνίδι έχει χαρακτηριστεί ως το περιεχόμενό του, τότε τα αντίστοιχα εικονίδια (βλ. παρακάτω) αναγράφονται στην πίσω όψη της συσκευασίας DVD. Ενημερώνουν τον αγοραστή εάν το εν λόγω παιχνίδι περιέχει άμεση ή έμμεση αναφορά στο είδος περιεχομένου που περιγράφει ο κάθε χαρακτηρισμός:
Για το online παιχνίδια, εφαρμόζεται επιπλέον το PEGI Online. Πρόκειται για ένα εικονίδιο που αν το συναντήσουμε στην ιστοσελίδα ενός online παιχνιδιού, γνωρίζουμε ότι το παιχνίδι αυτό πληρεί κάποιες προϋποθέσεις σχετικά με την ασφάλεια των παιδιών. Ειδικότερα: δεν περιλαμβάνει παράνομο και προσβλητικό περιεχόμενο ή ανεπιθύμητους συνδέσμους, ενώ παράλληλα οι δημιουργοί του δεσμεύονται να προστατεύουν την ιδιωτική ζωή των ανήλικων παικτών.
Στον ιστοχώρο www.pegi.info/gr/ του PEGI στην ελληνική γλώσσα μπορεί ο καθένας να ενημερωθεί ενδελεχώς για το σύστημα PEGI και να ελέγξει το χαρακτηρισμό των παιχνιδιών που κυκλοφορούν στο εμπόριο και υπόκεινται στο σύστημα με μια απλή αναζήτηση στην φόρμα που περιλαμβάνεται στην αρχική σελίδα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αγοράζουμε για τα παιδιά μας το κατάλληλο παιχνίδι για την ηλικία του, και ποτέ παιχνίδι που είναι για μεγαλύτερες ηλικίες. Κάποιο λόγο θα έχει το σύστημα PEGI για να ταξινομεί τα παιχνίδια, αναφορικά με την ευημερία των παιδιών μας. Επίσης, πρέπει πάντα να λαμβάνουμε υπόψη τους χαρακτηρισμούς περιεχομένου που έχει το εκάστοτε παιχνίδι, και να αναρωτηθούμε, εάν θέλουμε τα παιδιά μας να έρθουν σε επαφή με αυτό το είδος του περιεχομένου, πριν αγοράσουμε τα παιχνίδι αυτό. Τέλος, ας βρούμε λίγο χρόνο να παίξουμε το παιχνίδι αυτό οι ίδιοι, ώστε να αποκτήσουμε άποψη πριν το δώσουμε στο παιδί μας.
Τι είδους προβλήματα μπορεί να προκύψουν; Οι βασικοί κίνδυνοι για το παιδί
- Διαταραχή συμπεριφοράς
Τα παιχνίδια προκαλούν την έκκριση αδρεναλίνης και αυτό το αυξημένο επίπεδο ορμονών μπορεί να δημιουργήσει μια βραχυχρόνια αλλαγή συμπεριφοράς, που υπολογίζεται στη μία ώρα. Τα συχνά διαλείμματα και η χαλάρωση πριν τον ύπνο είναι απαραίτητα μετά το παιχνίδι, γιατί αλλιώς μπορεί να διαταραχθεί ο ύπνος μας και αυτό να οδηγήσει σε περαιτέρω προβλήματα.
Υπερβολική ενασχόληση
Yπάρχει ο πραγματικός κίνδυνος της υπερβολικής ενασχόλησης των παικτών με ένα παιχνίδι, για ώρες καθημερινά, με αποτέλεσμα το υπόλοιπο της ζωής τους να επηρεάζεται σοβαρά. Μπορεί, για παράδειγμα, οι διαπροσωπικές επαφές στον φυσικό κόσμο να περάσουν σε δεύτερη μοίρα, να αλλάξουν οι διατροφικές συνήθειες και οι συνήθειες του ύπνου, αλλά και να παραμεληθούν δραστηριότητες όπως το σχολείο, η άθληση κ.λπ.
Διαδραστικότητα
Σε ότι αφορά τα online παιχνίδια, αυτό που τα καθιστά τόσο ιδιαίτερα είναι το υψηλό επίπεδο διαδραστικότητας που δημιουργείται μεταξύ χρηστών που δεν γνωρίζονται απαραίτητα μεταξύ τους. Ενώ σε offline παιχνίδια οι άνθρωποι τις περισσότερες φορές έχουν να αντιμετωπίσουν χαρακτήρες που ελέγχονται από τον υπολογιστή (με εξαίρεση τα παιχνίδια τοπικού δικτύου), όταν παίζουν online συναγωνίζονται με χαρακτήρες που ελέγχονται από άλλους παίκτες.
Από την άποψη της προστασίας διαπιστώνουμε μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα δύο παραπάνω είδη των παιχνιδιών, καθώς οι γονείς πρέπει να αφήσουν τα παιδιά τους (με ή χωρίς επίβλεψη) σε έναπεριβάλλον όπου μπορούν να διαδράσουν (chat, ζωντανή συζήτηση, μάχη) δημιουργώντας δε πολλές φορές μακροχρόνιες και στενές σχέσεις με άγνωστα άτομα. Αυτές οι σχέσεις δεν είναι κακές, αν ακολουθηθούν οι βασικοί κανόνες προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Έκθεση σε διαφημιστικό υλικό
Οι διαφημίσεις με τη μορφή παιχνιδιού και οι διαφημίσεις ενσωματωμένες σε παιχνίδια γίνονται όλο και πιο συχνές. Ήδη τα μικρά παιδιά δυσκολεύονται να διαχωρίσουν τη διαφήμιση από το κύριο πρόγραμμα στην τηλεόραση, παρ’ όλο που τα όρια εκεί παραμένουν ευδιάκριτα. Στα διαδικτυακά παιχνίδια, ωστόσο, τα όρια μεταξύ μιας εμπορικής και μιας ιστοσελίδας ψυχαγωγίας είναι πολύ δυσδιάκριτα, σχεδόν ανύπαρκτα, με αποτέλεσμα τα παιδιά συχνά να μην αντιλαμβάνονται ότι πρόκειται για διαφήμιση. Άλλωστε, αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος.
Τα παιδιά παίζουν σε μια κοινωνία «brand names» όπου δεν ξεχωρίζουν την ψυχαγωγία από τη διαφήμιση. Ελάχιστα παιδιά στην ηλικία 9 έως 11 ετών αντιλαμβάνονται ότι το αγαπημένο τους site έχει εμπορικούς σκοπούς. Τα περισσότερα θεωρούν ότι οι ιστοσελίδες έχουν φτιαχτεί αποκλειστικά για να τα διασκεδάζουν. Μέσα στα παιχνίδια τα εμπορικά μηνύματα εμφανίζονται ως λογότυπα, φιγούρες και χαρακτήρες μασκότ που τα παιδιά ταυτίζουν με το ίδιο το προϊόν που αντιπροσωπεύουν. Επιπλέον, μετά την εγγραφή τους σε μια υπηρεσία ή σε ένα παιχνίδι, τα παιδιά αρχίζουν να λαμβάνουν πληροφορίες και διαφημίσεις και για άλλα προϊόντα. Υπάρχουν ακόμα και κωδικοί κρυμμένοι σε προϊόντα που τα παιδιά πρέπει να αγοράσουν ώστε να εντοπίσουν τον κρυμμένο κωδικό με τον οποίο θα «περάσουν πίστα» σε κάποιο διαδικτυακό παιχνίδι.
Ακατάλληλο περιεχόμενο
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια απευθύνονται σε ένα καταναλωτικό κοινό ευρέως ηλικιακού φάσματος. Επομένως υπάρχουν και παιχνίδια που ακατάλληλο περιεχόμενο για ανήλικους ή για πολύ μικρά παιδιά. Για παράδειγμα, πολύ συχνή είναι η παρουσία βίαιων σκηνών στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, ενώ διαδεδομένη είναι και η χρήση της χυδαίας γλώσσας και σεξουαλικών αναφορών. Για να βοηθηθεί ο γονιός να επιλέξει το κατάλληλο παιχνίδι για την ηλικία του παιδιού του υπάρχουν στις συσκευασίες των παιχνιδιών ειδικές επεξηγηματικές ενδείξεις του συστήματος PEGI.
Από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
Περισσότερες συμβουλές εδώ.