Ακόμα είναι η αρχή της σχολικής χρονιάς και πολλά παιδιά δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στη σχολική ζωή. Το πρωινό –ειδικά τη Δευτέρα- ξεκινά με δάκρυα, με πονόκοιλο, με γράπωμα από τη μαμά… Μην ανησυχείτε! Δεν είναι σπάνιο τα μικρότερα παιδιά να χρειάζονται λίγο παραπάνω χρόνο για να προσαρμοστούν στο σχολείο. Να τι μπορείτε να κάνετε!
Γράφει η ψυχολόγος Δρ. Λίζα Βάρβογλη
1. Βοηθήστε το παιδί να ‘δεθεί’ με τη δασκάλα του. Για να μπορέσει να μάθει ένα παιδί, χρειάζεται να ‘δεθεί’ με τη δασκάλα του και να νιώθει άνετα στην τάξη του. Αν αυτό δε συμβεί τις πρώτες μέρες, συζητήστε το με τη δασκάλα ώστε να το βοηθήσει να βρει τη σειρά του και να νιώσει όμορφα στην τάξη. Άλλες φορές η δασκάλα δίνει στο παιδί έναν ‘ειδικό’ ρόλο, πχ του βοηθού της σε κάτι, ενώ άλλες φορές μπορείτε να παροτρύνετε το παιδί να της πάει μια ζωγραφιά.
2. Βοηθήστε το παιδί να ‘δεθεί’ με τα άλλα παιδιά. Είναι το παιδί σας στην τάξη με κάποιο παιδάκι με το οποίο ήδη γνωρίζονται; Σας μιλάει για κάποιο συγκεκριμένο παιδί με το οποίο παίζει; Ρωτήστε τη δασκάλα να σας πει με ποιο αγοράκι ή κοριτσάκι κάνει παρέα το παιδί σας και προσκαλέστε το στο σπίτι σας για παιχνίδι.
3. Δώστε κάτι στο παιδί σας για να αισθάνεται ότι σας έχει κοντά του. Το δυσκολότερο σημείο του αποχωρισμού είναι όταν το παιδί αποχαιρετά τη μαμά. Μετά συνήθως παρασέρνεται από το ρυθμό του σχολείου και περνάει όμορφα. Δημιουργήστε ένα τελετουργικό αποχαιρετισμού για να βοηθήσετε το παιδί στη μετάβαση από το σπίτι στο σχολείο. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε κάτι του στυλ «σε αγαπώ, με αγαπάς, να περάσεις τέλεια και θα σε δω στη 1!». Δώστε στο παιδί σας ένα μικρό αναμνηστικό, πχ ένα κοχυλάκι ή μια πετρούλα που μαζέψατε στην παραλία, ή ένα σημείωμα αγάπης σε ένα όμορφο χαρτάκι.
4. Καθησυχάστε τους φόβους του παιδιού. «Και αν δεν έρθει να με πάρει η μαμά;», «και αν χαθώ;», «και αν εξαφανιστεί ή πεθάνει η μαμά;» είναι μερικοί από τους πιο συχνούς φόβους που έχουν τα παιδιά σχετικά με τον αποχωρισμό. Χωρίς κοροϊδία, αλλά με σοβαρότητα, εξηγήστε στο παιδί ότι όταν δυο άνθρωποι αγαπιούνται, όπως εσείς και το παιδάκι σας, δυσκολεύονται να αποχωριστούν ο ένας τον άλλον. Διαβεβαιώστε το παιδί ότι θα περάσει όμορφα και καθησυχάστε το ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να το ξεχάσετε ή να εξαφανιστείτε.
5. Βοηθήστε το παιδί σας να γελάσει με το άγχος του ώστε να μη βάλει τα κλάματα. Τα άγχη και οι φόβοι του παιδιού που σχετίζονται με τον αποχωρισμό από τους γονείς για το σχολείο πολύ εύκολα μπορεί να βρουν διέξοδο εκτόνωσης στο γέλιο! Πριν ξεκινήσετε για το σχολείο παίξτε ένα αστείο παιχνίδι, κυνηγηθείτε, περάστε μερικά λεπτά γελώντας και αποφορτίζοντας την κατάσταση. Θα δείτε ότι με αυτό τον τρόπο ο αποχωρισμός θα γίνει πιο ομαλά. Προσοχή! Μην αρχίσετε το γαργάλημα, γιατί έτσι συσσωρεύονται οι ορμόνες του στρες!! Σας παραθέτω δυο αστεία παιχνίδια για το σπίτι, που βοηθούν στον αποχωρισμό. ΠΡΟΣΟΧΗ! Μην τα παίξετε λίγο πριν φύγετε για το σχολείο! Επιλέξτε μια ήρεμη ώρα, όπως το απόγευμα πριν πάει σχολείο την άλλη μέρα.
«Μη με αφήνεις παρακαλώωωωω!». Διαλέξτε μια ώρα που το παιδί σας είναι στην αγκαλιά σας ή δίπλα σας (πχ όταν διαβάζετε ένα βιβλίο). Όταν το παιδί σας πάει να σηκωθεί, με υπερβολικό τρόπο πέστε του «Μη με αφήνεις παρακαλώωωωω!» και γαντζωθείτε πάνω του! Γυρίστε το στην πλάκα, κολλήστε πάνω του, αφεθείτε, γελάστε, και αφήστε τις υποκριτικές σας ικανότητες να παρασύρουν σε γέλια και το παιδί. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να καταλαγιάσετε τον φόβο μέσα του ότι σας χρειαζόταν πολύ όταν έπρεπε να φύγετε. Δίνοντάς του τον ρόλο του ατόμου που φεύγει, το βοηθάτε να διοχετεύσει τους φόβους του. Μη ξεχάσετε να γελάσετε με την καρδιά σας!
«Γεια σου και Αντίο». Είναι μια αστεία εκδοχή του παιχνιδιού κρυφτό. Κάντε ότι φεύγετε, πέστε στο παιδί σας «είναι ώρα να φεύγω, γεια σου και αντίο», αλλά αντί να φύγετε κανονικά από την πόρτα ανοίξτε την πόρτα της ντουλάπας. Παραστήστε ότι φοβάστε να αποχωριστείτε το παιδί σας και ‘κολλήστε’ επάνω του! «Τώρα ξαναδοκιμάζω να φύγω!» προειδοποιήστε το. «Γεια σου και Αντίο». Ξαναγυρίστε πίσω, γαντζωθείτε με αστείο τρόπο από το παιδί σας και με υπερβολή πέστε του ότι δεν μπορείτε να φύγετε, με σκανταλιάρικο και παιχνιδιάρικο ύφος! Με αυτό τον τρόπο βοηθάτε το παιδί να εκφράσει το άγχος του αποχωρισμού αλλά και να βρει συναισθηματική διέξοδο.
6. Συνδεθείτε πριν…αποσυνδεθείτε. Ξεκινήστε τη μέρα σας δυναμικά, με αγκαλίτσες και φιλάκια με το παιδί σας, δείχνοντας και λέγοντάς του ότι το αγαπάτε. Με τον ίδιο τρόπο τελειώστε τη μέρα σας!
7. Παρατηρήστε ακόμα και μικρά σημάδια ότι το παιδί σας ανησυχεί για κάτι. Τα περισσότερα παιδάκια χρειάζονται μερικές μέρες ή μερικές εβδομάδες μέχρι να προσαρμοστούν εντελώς στη σχολική ζωή. Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας δυσφορεί, παραπονιέται για συγκεκριμένα ή γενικά και αόριστα σωματικά συμπτώματα, πχ πονόκοιλος ή «γαργάλημα» στο λαιμό) ίσως πρόκειται για σημάδι κάποιου σοβαρότερου θέματος: κάποιο παιδάκι πειράζει το δικό σας παιδί, δεν έχει αποκτήσει φίλους, δυσκολεύεται ή δεν καταλαβαίνει το μάθημα και ντρέπεται να μιλήσει… Κάντε συζητήσεις με το παιδί, αφήστε το να σας ανοιχτεί, διαβάστε παρέα βιβλία σχετικά με τη σχολική ζωή και κάντε σχετικές ερωτήσεις στο ίδιο, διηγηθείτε του θετικές σχολικές ιστορίες από τα δικά σας μαθητικά χρόνια.
8. Διευκολύνετε τη μετάβαση. Αν το παιδί περνάει καλά στο σχολείο αλλά δυσκολεύεται με τη μετάβαση από το σπίτι στο σχολείο και τον αποχωρισμό από εσάς, δημιουργήστε μια νέα ρουτίνα αποχαιρετισμού: φιλάκι-αγκαλίτσα-διαβεβαίωση ότι θα περάσει υπέροχα-ανανέωση του ραντεβού σας το μεσημέρι-ανακοίνωση του ωραίου φαγητού που θα φάτε ή κάποιου όμορφου πράγματος που θα κάνετε μαζί. Και φεύγετε σταθερά και αποφασιστικά!
9. Αν παίρνετε εσείς το παιδί από το σχολείο, φροντίστε να είστε εκεί μερικά λεπτά νωρίτερα. Βλέποντας ότι είστε εκεί δίνει στο παιδί μια πρόσθετη αίσθηση σιγουριάς και ασφάλειας και κατευνάζει το άγχος του.
10. Υποβιβάστε το χρόνο που περνάτε με μικρότερα αδέρφια στο σπίτι. Αν έχετε μικρότερο παιδάκι που μένει μαζί σας στο σπίτι, φροντίστε να πληροφορήσετε το μεγαλύτερο αδερφάκι ότι ο ‘μωρουδιακός χρόνος’ είναι βαρετός και πόσο το μικρό σας δε βλέπει την ώρα να ακολουθήσει το μεγάλο του αδερφάκι στο σχολείο. Με χιούμορ, ζητήστε από το μεγαλύτερο παιδάκι να κάνει ό,τι ακριβώς κάνει και το μικρό και φυσικά να χάσει και όλα τα προνόμια του μεγάλου παιδιού!
11. Δημιουργήστε ήρεμη οικογενειακή ατμόσφαιρα, με ύπνο νωρίς και ειρηνικά πρωινά. Σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετές ώρες και ξυπνάει ξεκούραστο το πρωί. Η ξεκούραση δημιουργεί αποθέματα εσωτερικών πηγών διαχείρισης του άγχους και ετοιμάζει το παιδί σας για τη σχολική του μέρα. Και μην ξεχνάτε να ξεκουράζεστε κι εσείς, ώστε να είστε ήρεμοι το πρωί και να μπορείτε να διαχειριστείτε όλα τα διαδικαστικά για να αρχίσει όμορφα η μέρα όλης της οικογένειας!
Περισσότερα θέματα για τα σχολεία εδώ.