Σε συνεδρία μας με ένα κορίτσι της Ε' Δημοτικού με μαθησιακές δυσκολίες και Διάσπαση προσοχής:
"Θέλω να μου γράψεις απο μια πρόταση για τις λέξεις: νερό, κινηματογράφος, περιστέρι. Θα ήθελα να προσπαθήσεις να κάνεις τις καλύτερες που μπορείς!!
"Εντάξει κυρία"!
Οι προτάσεις που έγραψε:
"Πίνω νερό"
"Μου αρέσει ο κινηματογράφος"
"Εεεε... για το περιστέρι δεν ξέρω τι να γράψω"!
Οι πρώτες παρατηρήσεις που θα κάναμε για αυτή την απόδοση των προτάσεων σε σχέση με την ηλικία του παιδιού είναι: μικρές σε έκταση προτάσεις, φτωχό λεξιλόγιο και αδυναμία γραπτής έκφρασης.
Η γραπτή έκφραση στα παιδιά με Δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες είναι απο τα πιο δύσκολα στοιχήματα που έχουν να κερδίσουν. Η μεταφορά του ομιλούμενου λόγου καθώς και των εσωτερικών σκέψεων σε γραπτή μορφή ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες. Κανόνες που αν δεν τους εσωτερικεύσουν και δεν τους εφαρμόζουν, τότε τα γραπτά φαίνονται μικρά, δυσνόητα, με φτωχό λεξιλόγιο και για τα μεγαλύτερα παιδιά θυμίζουν γραπτά μικρότερων τάξεων.
Η σειρά διδασκαλίας του γραπτού λόγου σύμφωνα με το βαθμό δυσκολίας είναι: λέξη, πρόταση, παράγραφος, κείμενο. Η πρόταση είναι η πρώτη μορφή οργάνωσης των λέξεων (κύριων και βοηθητικών) με τέτοιο τρόπο που σκοπό έχει να ενημερώσει, πληροφορήσει, εκφράσει ένα νόημα. Εκεί δίνεται και η ευκαιρία για να αξιολογήσουμε την ικανότητα του παιδιού να ανταποκριθεί σε έναν δομημένο τρόπο γραφής. Για τα παιδιά που δυσκολεύονται, στα πλαίσια ενός ειδικευμένου προγράμματος παρέμβασης, μπορούν να γίνουν πλήθος ασκήσεων στο επίπεδο της πρότασης.
Μια απο τις ασκήσεις με σκοπό να δώσει στο παιδί "κόλπα" για να επεκτείνει, "μεγαλώνει" τις προτάσεις του είναι η: "Ας μεγαλώσουμε λίγο τη πρόταση"!!
Άσκηση: Παίρνουμε μια πρόταση που έφτιαξε το ίδιο το παιδί και συμπληρώνουμε μικρές βοηθητικές λέξεις δίπλα με σκοπό το παιδί να την συνεχίσει.
Παράδειγμα πρότασης και των 17 τρόπων που την επεκτείνουμε: "Μου αρέσει ο κινηματογράφος ..........":
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος γιατί/επειδή/διότι ______________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος με ___________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος αλλά _________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος και μπορεί _____________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος και ___________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος όταν __________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος περισσότερο ____________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος λιγότερο _______________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος αφού __________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος πιο πολύ _______________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος πιο λίγο ________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος του/της/των _____________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος στο/στην/στον ___________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος ενώ ____________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος και ίσως ________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος σε ______________________________________.
- Μου αρέσει ο κινηματογράφος που _____________________________________.
Βασικά tips: Δουλεύουμε με αυτό τον τρόπο πολλές προτάσεις και ανάλογα με την ανταπόκριση και τους ρυθμούς του παιδιού μπορούμε να χρησιμοποιούμε συνδυασμό τέτοιων "μικρών" λέξεων πχ. Μου αρέσει ο κινηματογράφος γιατί ______________ και_________________. Επίσης αν το παιδί κουράζεται εύκολα ή αντιδρά τότε κάνουμε την άσκηση με λίγες κάθε φορά τέτοιες λέξεις. Πάντα προσπαθούμε να κρατάμε την ποικιλία των ασκήσεων και ως προς το περιεχόμενο και ως προς τη δυσκολία.
Απευθύνεται: Σε όλα τα παιδιά του Δημοτικού και κυρίως σε αυτά που λόγω μαθησιακών δυσκολιών δυσκολεύονται να γράψουν ολοκληρωμένες προτάσεις. Μπορεί να γίνει απο γονείς αν επιθυμούν να ενισχύσουν τη γραπτή έκφραση του παιδιού τους και απο εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος, dyslexiaathome.blogspot.gr
Περισσότερες συμβουλές εδώ.