Με τον όρο ‘διγλωσσία’ εννοούμε την ταυτόχρονη, παράλληλη κατάκτηση δύο γλωσσών κατά την περίοδο της πρωτογενούς ανάπτυξης λόγου, δηλαδή κατά την κρίσιμη ‘γλωσσικά’ χρονική περίοδο 0-5 ετών.
Μετά από την κρίσιμη αυτή περίοδο, οποιαδήποτε προσπάθεια μύησης σε μια δεύτερη γλώσσα δεν νοείται ως ‘διγλωσσία’, αλλά ως απλή εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Οι δύο συνθήκες διαφέρουν ουσιαστικά. Η εκμάθηση δηλαδή ενός δεύτερου γλωσσικού συστήματος ως ξένη γλώσσα διαφέρει ουσιαστικά από την διγλωσσία, την ταυτόχρονη μύηση σε δύο μητρικές γλώσσες. Το ίδιο βέβαια διαφέρει και η μετέπειτα ικανότητα του ατόμου να χειρίζεται επαρκώς τη γλώσσα αυτή.
Τα παιδιά μπορούν να μάθουν να είναι δίγλωσσα. Μπορούν να μάθουν δύο γλώσσες στο σπίτι, στο σχολείο ή στην κοινότητα. Μερικά παιδιά μαθαίνουν και τις δύο γλώσσες πολύ καλά. Αλλά ορισμένες φορές, η μία γλώσσα είναι καλύτερη από την άλλη. Η γλώσσα την οποία γνωρίζει και χρησιμοποιεί καλύτερα ένα παιδί, είναι η κυρίαρχη γλώσσα . Με την πάροδο του χρόνου, η κυρίαρχη γλώσσα μπορεί να αλλάξει, ιδιαίτερα εάν το παιδί δεν τη χρησιμοποιεί συστηματικά.
Mερικές συμβουλές για γονείς που θέλουν να βοηθήσουν το παιδί τους να μάθει ταυτόχρονα δύο γλώσσες:
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να διδάξετε ένα παιδί περισσότερες από μία γλώσσες. Θα μπορούσατε να κάνετε τα εξής:
• Χρησιμοποιήστε και τις δύο γλώσσες από την αρχή. Πολλά παιδιά μεγαλώνουν μαθαίνοντας δύο γλώσσες παράλληλα.
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα ανάλογα με τον τόπο που είναι το παιδί (π.χ. τα Ελληνικά χρησιμοποιούνται μόνο στο σχολείο και τα αγγλικά μόνο στο σπίτι ).
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα ανάλογα με το θέμα (π.χ. στο τραπέζι κατά τη διάρκεια του φαγητού μιλάμε μόνο ρωσικά, ενώ τα ελληνικά χρησιμοποιούνται μόνο στο διάβασμα ή ότι έχει να κάνει με τις εργασίες του σχολείου).
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα με το ανάλογο άτομο(π.χ. η μαμά θα μιλά μόνο γερμανικά και ο μπαμπάς μόνο ελληνικά),
• Προσφέρετε αρκετές ευκαιρίες στο να ακούσει και να χρησιμοποιήσει και τις δύο γλώσσες σε καθημερινές δραστηριότητες.
•Μιλάτε πολύ στο παιδάκι τη δεύτερη γλώσσα (συνήθως αυτή που ακούει λιγότερο από άλλους).
•Μάθετε στο παιδί τραγουδάκια και νανουρίσματα στη δεύτερη γλώσσα και αφηγηθείτε παραμύθια και προτρέψτε το παιδί να συμμετάσχει σε αυτά
•Πηγαίνετε με το παιδί σε μέρη όπου θα ακούσει και άλλους ανθρώπους να μιλούν τη δεύτερη γλώσσα (κινηματογράφο, θεατρικά, χορωδίες, κλπ.)
•Προσπαθήστε να προτρέψετε το παιδί να κάνει παρέα με παιδιά τα οποία μαθαίνουν και αυτά την ίδια δεύτερη γλώσσα
•Ψάξτε να βρείτε παιδικά βιβλία και παιχνίδια στη δεύτερη γλώσσα. Κοιτάξτε σε καταστήματα, στο διαδίκτυο ή ζητήστε βοήθεια από άλλους
•Μην κάνετε πλάκα και μην πειράζετε το παιδί σας για τυχόν λάθη ή αστεία προφορά
•Μη φοβάστε να μιλήσετε σε δημόσιους χώρους τη δεύτερη γλώσσα.
•Κάντε το παιδί να αισθανθεί περήφανο και για τη γλώσσα αλλά και για τις επιδόσεις του σε αυτή
• Χρησιμοποιήστε και τις δύο γλώσσες από την αρχή. Πολλά παιδιά μεγαλώνουν μαθαίνοντας δύο γλώσσες παράλληλα.
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα ανάλογα με τον τόπο που είναι το παιδί (π.χ. τα Ελληνικά χρησιμοποιούνται μόνο στο σχολείο και τα αγγλικά μόνο στο σπίτι ).
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα ανάλογα με το θέμα (π.χ. στο τραπέζι κατά τη διάρκεια του φαγητού μιλάμε μόνο ρωσικά, ενώ τα ελληνικά χρησιμοποιούνται μόνο στο διάβασμα ή ότι έχει να κάνει με τις εργασίες του σχολείου).
• Χρησιμοποιήστε μόνο μία γλώσσα με το ανάλογο άτομο(π.χ. η μαμά θα μιλά μόνο γερμανικά και ο μπαμπάς μόνο ελληνικά),
• Προσφέρετε αρκετές ευκαιρίες στο να ακούσει και να χρησιμοποιήσει και τις δύο γλώσσες σε καθημερινές δραστηριότητες.
•Μιλάτε πολύ στο παιδάκι τη δεύτερη γλώσσα (συνήθως αυτή που ακούει λιγότερο από άλλους).
•Μάθετε στο παιδί τραγουδάκια και νανουρίσματα στη δεύτερη γλώσσα και αφηγηθείτε παραμύθια και προτρέψτε το παιδί να συμμετάσχει σε αυτά
•Πηγαίνετε με το παιδί σε μέρη όπου θα ακούσει και άλλους ανθρώπους να μιλούν τη δεύτερη γλώσσα (κινηματογράφο, θεατρικά, χορωδίες, κλπ.)
•Προσπαθήστε να προτρέψετε το παιδί να κάνει παρέα με παιδιά τα οποία μαθαίνουν και αυτά την ίδια δεύτερη γλώσσα
•Ψάξτε να βρείτε παιδικά βιβλία και παιχνίδια στη δεύτερη γλώσσα. Κοιτάξτε σε καταστήματα, στο διαδίκτυο ή ζητήστε βοήθεια από άλλους
•Μην κάνετε πλάκα και μην πειράζετε το παιδί σας για τυχόν λάθη ή αστεία προφορά
•Μη φοβάστε να μιλήσετε σε δημόσιους χώρους τη δεύτερη γλώσσα.
•Κάντε το παιδί να αισθανθεί περήφανο και για τη γλώσσα αλλά και για τις επιδόσεις του σε αυτή
Η επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι η διγλωσσία είναι ευεργετική για την ανάπτυξη των παιδιών και κατ' επέκταση για το μέλλον τους. Τα παιδιά που εκτίθενται σε πολλές γλώσσες έρχονται σε επαφή με άλλες κουλτούρες, ανθρώπους και απόψεις. Επίσης, τείνουν να είναι καλύτερα από τα μονόγλωσσα παιδιά στο να ασχολούνται ταυτόχρονα με διαφορετικά έργα, εστιάζοντας κατάλληλα την προσοχή τους σε αυτά με τα οποία καταπιάνονται. Συνήθως τα δίγλωσσα παιδιά αναπτύσσουν πιο γρήγορα τις αναγνωστικές τους ικανότητες, και γενικά τους είναι ευκολότερο να μάθουν ξένες γλώσσες.
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.