Σε διάφορες ιστορικές περιόδους η αρχαιολογική σκαπάνη έχει προχωρήσει σε ανακαλύψεις οι οποίες συγκλόνισαν και μας γέμισαν γνώσεις για περιόδους που είτε τις αγνοούσαμε εντελώς είτε είχαμε ελλιπείς γνώσεις.
Ας δούμε 12 αρχαιολογικές ανακαλύψεις οι οποίες όντως άλλαξαν την ιστορία, μάγεψαν και όσους δεν ασχολούνται με την ιστορία, πολλαπλασίασαν όμως τους φίλους της.
Στρατός από τερακότα
Ο Στρατός από τερακότα (ή πήλινος στρατός) βρίσκεται στο μαυσωλείο του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ (Qin Shi Huang), στα ανατολικά της πόλης Χσιάν, στην Κίνα.
Το 1974 κάποιοι Κινέζοι αγρότες προσπάθησαν να ανοίξουν ένα πηγάδι στην περιοχή με αποτέλεσμα να βρουν ορισμένες από τις πήλινες φιγούρες. Στη συνέχεια οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα λάκκο μήκους 230 μέτρων με 11 διαδρόμους και τουλάχιστον 6.000 αγάλματα στρατιωτών του πεζικού από τερακότα. Δίπλα βρέθηκε ένας δεύτερος λάκκος με τοξότες, από τους οποίους άλλοι ήταν σε όρθια στάση και άλλοι γονατιστοί, και ιππείς με τα άλογα τους και αρματηλάτες μαζί με ορισμένους πεζούς και ένας τρίτος λάκκος με 68 φιγούρες που ίσως αποτελούσαν το αρχηγείο του στρατού. Επίσης βρέθηκε και ένας ακόμη αλλά άδειος, ίσως επειδή κάποια εξέγερση δεν επέτρεψε την αποπεράτωσή του. Και οι τέσσερις λάκκοι έχουν γύρω στα εφτά μέτρα βάθος και βρίσκονται περίπου ενάμισι χιλιόμετρο ανατολικά του τάφου του αυτοκράτορα. Συνολικά οι πήλινοι στρατιώτες είναι περίπου 8.000. Υπάρχουν επίσης 130 πήλινα άρματα με 520 άλογα και 150 άλογα ιππικού.
Το 1974 κάποιοι Κινέζοι αγρότες προσπάθησαν να ανοίξουν ένα πηγάδι στην περιοχή με αποτέλεσμα να βρουν ορισμένες από τις πήλινες φιγούρες. Στη συνέχεια οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα λάκκο μήκους 230 μέτρων με 11 διαδρόμους και τουλάχιστον 6.000 αγάλματα στρατιωτών του πεζικού από τερακότα. Δίπλα βρέθηκε ένας δεύτερος λάκκος με τοξότες, από τους οποίους άλλοι ήταν σε όρθια στάση και άλλοι γονατιστοί, και ιππείς με τα άλογα τους και αρματηλάτες μαζί με ορισμένους πεζούς και ένας τρίτος λάκκος με 68 φιγούρες που ίσως αποτελούσαν το αρχηγείο του στρατού. Επίσης βρέθηκε και ένας ακόμη αλλά άδειος, ίσως επειδή κάποια εξέγερση δεν επέτρεψε την αποπεράτωσή του. Και οι τέσσερις λάκκοι έχουν γύρω στα εφτά μέτρα βάθος και βρίσκονται περίπου ενάμισι χιλιόμετρο ανατολικά του τάφου του αυτοκράτορα. Συνολικά οι πήλινοι στρατιώτες είναι περίπου 8.000. Υπάρχουν επίσης 130 πήλινα άρματα με 520 άλογα και 150 άλογα ιππικού.
Χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας
Με τον όρο Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας περιγράφεται μία από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα και αφορά μια συλλογή περίπου 900 Ιουδαϊκών χειρογράφων σε περγαμηνή και πάπυρο γραμμένα στην εβραϊκή, αραμαϊκή και ελληνική γλώσσα, τα οποία ανακαλύφθηκαν σε σπήλαια και αρχαία ερείπια της ερήμου της Ιουδαίας. Κοντά στο Κιρμπέτ Κουμράν, στη ΝΔ ακτή της Νεκράς Θάλασσας, έντεκα σπήλαια έκρυβαν έναν μεγάλο αριθμό από τέτοια χειρόγραφα, τα οποία στο σύνολο τους, αποτελούν τμήμα της βιβλιοθήκης της εβραϊκής θρησκευτικής κοινότητας των Εσσαίων.
Behistun Inscription
Στο Κερμανσάχ στο Ιράν
Στο Κερμανσάχ στο Ιράν
Πρόκειται για μία πολύγλωσση επιγραφή σκαλισμένη σε έναν βράχο στο βουνό Behistun στην επαρχία Κερμανσάχ στο δυτικό Ιράν. Πρόκειται για μία επιγραφή που είναι ζωτικής σημασίας για την αποκρυπτογράφηση της σφηνοειδούς γραφής.
Olduvai Gorge
Πρόκειται για σπουδαία και πλούσια προϊστορικά ευρήματα. Η περιοχή ανακαλύφθηκε από τον Γερμανό εντομολόγο Wilhelm Kattwinkel το 1911 όταν ενώ κυνηγούσε μία πεταλούδα έπεσε επάνω σε αυτό το σημείο. Σε αυτό βρέθηκαν τρία διαφορετικά είδη ανθρωπου όπως ο Αυστραλοπίθηκος, ο Homo habilis και ο Homo erectus. Στο φαράγγι βρέθηκε και ένα είδος αλόγου που δεν υπάρχει πια
Πρόκειται για σπουδαία και πλούσια προϊστορικά ευρήματα. Η περιοχή ανακαλύφθηκε από τον Γερμανό εντομολόγο Wilhelm Kattwinkel το 1911 όταν ενώ κυνηγούσε μία πεταλούδα έπεσε επάνω σε αυτό το σημείο. Σε αυτό βρέθηκαν τρία διαφορετικά είδη ανθρωπου όπως ο Αυστραλοπίθηκος, ο Homo habilis και ο Homo erectus. Στο φαράγγι βρέθηκε και ένα είδος αλόγου που δεν υπάρχει πια
Τροία
Η Τροία ή Ίλιον είναι η πόλη θέατρο του μυθικού Τρωικού πολέμου, μέρος του οποίου περιγράφεται στην Ομήρου Ιλιάδα, ένα αρχαιοελληνικό έπος, του 9ου ή 8ου π.Χ. αιώνα, που περιέχει παλαιότερο υλικό (Ιλιάς σημαίνει «έπος του Ιλίου»).
Στα 1870 ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν ανέσκαψε την περιοχή. Μεταγενέστερες ανασκαφές απεκάλυψαν αρκετές πόλεις κτισμένες διαδοχικά η μία πάνω στην άλλη. Μία από τις πλέον πρόσφατες (Τροία VIIa) συχνά ταυτίζεται με την ομηρική Τροία.
Η Τροία ή Ίλιον είναι η πόλη θέατρο του μυθικού Τρωικού πολέμου, μέρος του οποίου περιγράφεται στην Ομήρου Ιλιάδα, ένα αρχαιοελληνικό έπος, του 9ου ή 8ου π.Χ. αιώνα, που περιέχει παλαιότερο υλικό (Ιλιάς σημαίνει «έπος του Ιλίου»).
Στα 1870 ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν ανέσκαψε την περιοχή. Μεταγενέστερες ανασκαφές απεκάλυψαν αρκετές πόλεις κτισμένες διαδοχικά η μία πάνω στην άλλη. Μία από τις πλέον πρόσφατες (Τροία VIIa) συχνά ταυτίζεται με την ομηρική Τροία.
Άνγκορ Βατ
Η Άνγκορ Βατ (Χμερ: អង្គរវត្ត) είναι ναός που βρίσκεται στην περιοχή Άνγκορ της Καμπότζης και χτίστηκε για τον βασιλιά των Χμερ Σουριαβαρμάν 2ο κατά τον 12ο αιώνα ως ο κύριος ναός και πρωτεύουσα του κράτους του. Ήταν ιερός τόπος πολλών θρησκειών, όπως του Ινδουισμού, καθώς ήταν αφιερωμένος στον Βισνού, όσο και του Βουδισμού. Ο ναός αυτός αποτελεί σύμβολο για την Καμπότζη, αφού εμφανίζεται στη σημαία της χώρας από το 1863 καθώς και το κύριο τουριστικό αξιοθέατο της χώρας. Αποτελεί το μεγαλύτερο ιερό, οποιασδήποτε θρησκείας, στον κόσμο.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο θρησκευτικό μνημείο στον κόσμο.
Η Άνγκορ Βατ (Χμερ: អង្គរវត្ត) είναι ναός που βρίσκεται στην περιοχή Άνγκορ της Καμπότζης και χτίστηκε για τον βασιλιά των Χμερ Σουριαβαρμάν 2ο κατά τον 12ο αιώνα ως ο κύριος ναός και πρωτεύουσα του κράτους του. Ήταν ιερός τόπος πολλών θρησκειών, όπως του Ινδουισμού, καθώς ήταν αφιερωμένος στον Βισνού, όσο και του Βουδισμού. Ο ναός αυτός αποτελεί σύμβολο για την Καμπότζη, αφού εμφανίζεται στη σημαία της χώρας από το 1863 καθώς και το κύριο τουριστικό αξιοθέατο της χώρας. Αποτελεί το μεγαλύτερο ιερό, οποιασδήποτε θρησκείας, στον κόσμο.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο θρησκευτικό μνημείο στον κόσμο.
Μηχανισμός των Αντικυθήρων
Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων (και χρονολόγιο των Αντικυθήρων, υπολογιστής των Αντικυθήρων ή αστρολάβος των Αντικυθήρων) είναι ένα αρχαίο τέχνημα που πιστεύεται ότι ήταν ένας αρχαίος αναλογικός, μηχανικός υπολογιστής και όργανο αστρονομικών παρατηρήσεων, που παρουσιάζει ομοιότητες με πολύπλοκο ωρολογιακό μηχανισμό.
Αυτός, είναι ο αρχαιότερος γνωστός πολύπλοκος μηχανισμός. Ονομάζεται και πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής. Η ποιότητα κατασκευής του υποδηλώνει ότι είχε ανακαλυφθεί κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής Περιόδου.
Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων (και χρονολόγιο των Αντικυθήρων, υπολογιστής των Αντικυθήρων ή αστρολάβος των Αντικυθήρων) είναι ένα αρχαίο τέχνημα που πιστεύεται ότι ήταν ένας αρχαίος αναλογικός, μηχανικός υπολογιστής και όργανο αστρονομικών παρατηρήσεων, που παρουσιάζει ομοιότητες με πολύπλοκο ωρολογιακό μηχανισμό.
Αυτός, είναι ο αρχαιότερος γνωστός πολύπλοκος μηχανισμός. Ονομάζεται και πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής. Η ποιότητα κατασκευής του υποδηλώνει ότι είχε ανακαλυφθεί κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής Περιόδου.
Το δόντι του Denisova
Ένα δόντι και το κόκαλο ενός δακτύλου που ανήκαν σε έναν αρχαϊκό άνθρωπο βρέθηκαν στη σπηλιά Denisova κοντά στο Biysk. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι αυτό το εύρημα είναι τουλάχιστον 50.000 ετών. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε ένα άγνωστο σε εμάς είδος αρχαϊκού ανθρώπου που έζησε στην περιοχή Αλτάι που βρίσκεται στα σύνορα με το Καζακστάν.
Ένα δόντι και το κόκαλο ενός δακτύλου που ανήκαν σε έναν αρχαϊκό άνθρωπο βρέθηκαν στη σπηλιά Denisova κοντά στο Biysk. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι αυτό το εύρημα είναι τουλάχιστον 50.000 ετών. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε ένα άγνωστο σε εμάς είδος αρχαϊκού ανθρώπου που έζησε στην περιοχή Αλτάι που βρίσκεται στα σύνορα με το Καζακστάν.
Σπήλαιο Λασκώ
Το σπήλαιο Λασκώ (γαλλ. Grotte de Lascaux) είναι ένα από τα πλέον σημαντικά σπήλαια με παλαιολιθικής εποχής τοιχογραφίες, ιδιαίτερα διακρινόμενες όχι μόνον ως προς τον αριθμό τους αλλά και ως προς την αισθητική τους. Έχει αποκληθεί η "Καπέλα Σιξτίνα των τοιχογραφιών", "Βερσαλίες της Προϊστορίας" και "Γαλλική Αλταμίρα". Το σπήλαιο βρίσκεται κοντά στο χωριό Μοντινιάκ στην κοιλάδα του ποταμού Βεζέρ (Vézère) στον νομό (département) Ντορντόνι (Dordogne) στην περιοχή (région) της Ακουιτανίας (Aquitaine) της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Αποτελεί μία από τις Προϊστορικές τοποθεσίες και ζωγραφισμένα σπήλαια της κοιλάδας του Βεζέρ, που, από το 1979, έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
Το σπήλαιο Λασκώ (γαλλ. Grotte de Lascaux) είναι ένα από τα πλέον σημαντικά σπήλαια με παλαιολιθικής εποχής τοιχογραφίες, ιδιαίτερα διακρινόμενες όχι μόνον ως προς τον αριθμό τους αλλά και ως προς την αισθητική τους. Έχει αποκληθεί η "Καπέλα Σιξτίνα των τοιχογραφιών", "Βερσαλίες της Προϊστορίας" και "Γαλλική Αλταμίρα". Το σπήλαιο βρίσκεται κοντά στο χωριό Μοντινιάκ στην κοιλάδα του ποταμού Βεζέρ (Vézère) στον νομό (département) Ντορντόνι (Dordogne) στην περιοχή (région) της Ακουιτανίας (Aquitaine) της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Αποτελεί μία από τις Προϊστορικές τοποθεσίες και ζωγραφισμένα σπήλαια της κοιλάδας του Βεζέρ, που, από το 1979, έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
Πομπηία
Η Πομπηία ήταν πόλη της νότιας Ιταλίας, στην πλευρά της Τυρρηνικής θάλασσας, κοντά στη σημερινή Νάπολη. Χτίστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. από τους Έλληνες στις ακτές της Καμπανίας στους πρόποδες του Βεζούβιου, κοντά στη Ρώμη.
Η Πομπηία ήταν πόλη ανθηρή, με πληθυσμό 20.000-30.000 κατοίκους. Το 62 μ.Χ. έγινε ένας σφοδρότατος σεισμός, που συντάραξε την ωραία και πλούσια αυτή πόλη. Αλλά ο σεισμός αυτός δεν ήταν παρά το προμήνυμα για την ολοσχερή καταστροφή της. Πράγματι λίγα χρόνια αργότερα, στις 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ., μετά από μια φοβερή έκρηξη του Βεζούβιου, ένα τεράστιο κύμα από στάχτη έθαψε για πάντα, μέσα σε λίγες ώρες, την εύθυμη, σπάταλη και πανέμορφη ρωμαϊκή πόλη. Στην αρχή σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο από στάχτη, η οποία σκέπασε την πόλη σε ύψος ενός μέτρου. Μόλις αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι της Πομπηίας τη θεομηνία, άρχισαν να τρέπονται σε φυγή, παίρνοντας ο καθένας ό,τι μπορούσε να προφτάσει τις συνταρακτικές εκείνες στιγμές. Πολλοί όμως άλλαξαν γνώμη και ξαναγύριζαν αλλά τους έπιανε παραλυσία από τον πανικό.
Η Πομπηία ήταν πόλη της νότιας Ιταλίας, στην πλευρά της Τυρρηνικής θάλασσας, κοντά στη σημερινή Νάπολη. Χτίστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. από τους Έλληνες στις ακτές της Καμπανίας στους πρόποδες του Βεζούβιου, κοντά στη Ρώμη.
Η Πομπηία ήταν πόλη ανθηρή, με πληθυσμό 20.000-30.000 κατοίκους. Το 62 μ.Χ. έγινε ένας σφοδρότατος σεισμός, που συντάραξε την ωραία και πλούσια αυτή πόλη. Αλλά ο σεισμός αυτός δεν ήταν παρά το προμήνυμα για την ολοσχερή καταστροφή της. Πράγματι λίγα χρόνια αργότερα, στις 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ., μετά από μια φοβερή έκρηξη του Βεζούβιου, ένα τεράστιο κύμα από στάχτη έθαψε για πάντα, μέσα σε λίγες ώρες, την εύθυμη, σπάταλη και πανέμορφη ρωμαϊκή πόλη. Στην αρχή σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο από στάχτη, η οποία σκέπασε την πόλη σε ύψος ενός μέτρου. Μόλις αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι της Πομπηίας τη θεομηνία, άρχισαν να τρέπονται σε φυγή, παίρνοντας ο καθένας ό,τι μπορούσε να προφτάσει τις συνταρακτικές εκείνες στιγμές. Πολλοί όμως άλλαξαν γνώμη και ξαναγύριζαν αλλά τους έπιανε παραλυσία από τον πανικό.
Μάτσου Πίτσου
Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου που βρίσκεται στο νότιο Περού είναι το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκα, που χάθηκε με απότομο τρόπο και που η εξέλιξη του ήταν και θα παραμείνει θέμα συζήτηση.7Η πόλη ανακαλύφθηκε το 1911, στις 24 Ιουλίου, από τον Αμερικανό ιστορικό και αρχαιολόγο Χίραμ Μπίνγκαμ. Ο Μπίνγκαμ ήταν γιος ενός προτεστάντη ιερέα και είχε σπουδάσει Ιστορία και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Το ενδιαφέρον του στρεφόταν γύρω από την ιστορία των λαών της Λατινικής Αμερικής και για αυτό το 1906–1907 ακολούθησε την ίδια διαδρομή που είχε κάνει και ο Σιμόν Μπολίβαρ από τη ζούγκλα της Βενεζουέλας προς την Κολομβία και το 1908–1909 ταξίδεψε από το Μπουένος Άιρες ως τη Λίμα και το Κούσκο, μέσω της εμπορικής οδού που είχαν χαράξει οι ισπανοί κονκισταδόρες
Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου που βρίσκεται στο νότιο Περού είναι το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκα, που χάθηκε με απότομο τρόπο και που η εξέλιξη του ήταν και θα παραμείνει θέμα συζήτηση.7Η πόλη ανακαλύφθηκε το 1911, στις 24 Ιουλίου, από τον Αμερικανό ιστορικό και αρχαιολόγο Χίραμ Μπίνγκαμ. Ο Μπίνγκαμ ήταν γιος ενός προτεστάντη ιερέα και είχε σπουδάσει Ιστορία και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Το ενδιαφέρον του στρεφόταν γύρω από την ιστορία των λαών της Λατινικής Αμερικής και για αυτό το 1906–1907 ακολούθησε την ίδια διαδρομή που είχε κάνει και ο Σιμόν Μπολίβαρ από τη ζούγκλα της Βενεζουέλας προς την Κολομβία και το 1908–1909 ταξίδεψε από το Μπουένος Άιρες ως τη Λίμα και το Κούσκο, μέσω της εμπορικής οδού που είχαν χαράξει οι ισπανοί κονκισταδόρες
Στήλη της Ροζέττας
Η Στήλη της Ροζέττας είναι μια πέτρινη πλάκα από γρανοδιορίτη (και όχι από βασάλτη ή γρανίτη όπως συχνά αναφέρεται λανθασμένα), που προέρχεται από τον ναό του Πτολεμαίου Ε’ του Επιφανούς.
Χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ. και φέρει μια εγχάρακτη επιγραφή σε δύο γλώσσες (αιγυπτιακή και ελληνική) και τρία συστήματα γραφής (ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακή, ελληνική) Το ελληνικό μέρος της στήλης αρχίζει ως εξής: « Βασιλεύοντος του νέου και παραλαβόντος την βασιλείαν παρά του πατρός... ». Η ανακάλυψη της τρίγλωσσης στήλης αποδείχθηκε θεμελιώδους σημασίας.
Η Στήλη της Ροζέττας είναι μια πέτρινη πλάκα από γρανοδιορίτη (και όχι από βασάλτη ή γρανίτη όπως συχνά αναφέρεται λανθασμένα), που προέρχεται από τον ναό του Πτολεμαίου Ε’ του Επιφανούς.
Χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ. και φέρει μια εγχάρακτη επιγραφή σε δύο γλώσσες (αιγυπτιακή και ελληνική) και τρία συστήματα γραφής (ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακή, ελληνική) Το ελληνικό μέρος της στήλης αρχίζει ως εξής: « Βασιλεύοντος του νέου και παραλαβόντος την βασιλείαν παρά του πατρός... ». Η ανακάλυψη της τρίγλωσσης στήλης αποδείχθηκε θεμελιώδους σημασίας.
Περισσότερα αφιερώματα εδώ.