Άγχος. Μια λέξη που μπορεί να προκαλέσει πληθώρα αρνητικών συναισθημάτων σε όλους μας. Η πλειοψηφία των ερευνητών έχουν κατονομάσει τον αιώνα που διανύουμε ως τον αιώνα του άγχους και της κατάθλιψης. Όλοι ανεξαιρέτως έχουν βιώσει τη συναισθηματική αυτή κατάσταση έστω μία φορά στη ζωή τους. Και ειδικότερα οι γονείς.
Ο ρόλος του γονέα είναι ένας από τους δυσκολότερους που καλείται ο κάθε ενήλικας να παίξει σωστά. Η ιδέα του να είμαι η «τέλεια μαμά» και ο «μπαμπάς σούπερ ήρωας» προκαλεί άγχος, συναισθήματα ανεπάρκειας και τελειομανίας στους γονείς, οδηγώντας τους σε ένα συναισθηματικό φαύλο κύκλο.
Όλη αυτή η κατάσταση δεν επηρεάζει μόνο την ψυχολογική διάθεση των γονέων, αλλά και των παιδιών τους. Τα παιδιά είναι η αντανάκλαση των γονέων. Πολλοί αιτιολογικοί παράγοντες για την εμφάνιση άγχους στην παιδική ηλικία καταλήγουν στη συμπεριφορά των γονέων και στον τρόπο που αλληλεπιδρούν με τα παιδιά τους. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα της ερευνήτριας Pereira Ana Isabel και των συνεργατών της, καταγράφηκε πως το άγχος στις μητέρες μπορεί να επηρεάσει την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των παιδιών με αρνητικό τρόπο, καθώς και η υπερπροστατευτικότητα των μπαμπάδων. Εντούτοις, ως γνωστόν, οι μητέρες περνούν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Έτσι, αποτελούν σημαντικά πρότυπα για τα παιδιά τους.
Αγχώδης μητέρα
Οι αγχώδεις μητέρες εκφράζονται και συμπεριφέρονται με πιο αρνητικό τρόπο και έτσι τα παιδιά υιοθετούν και χρησιμοποιούν αυτή την τακτική στην καθημερινότητα τους για να συνδιαλλαχθούν με τους γύρω τους. Τα προβλήματα που συνήθως εμφανίζονται στη συμπεριφορά των παιδιών είναι τα αρνητικά συναισθήματα αποτυχίας, φόβου, άγχους, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
Υπερπροστατευτικός πατέρας
Από την άλλη πλευρά, οι πατέρες που είναι υπερπροστευτικοί και θέλουν να ελέγχουν παντού και πάντοτε τα παιδιά τους, τείνουν να ενθαρρύνουν λιγότερο τα παιδιά τους στο να ανεξαρτητοποιηθούν και να αυτονομηθούν. Κατά συνέπεια, κόβουν τα φτερά των παιδιών τους στο να εξερευνήσουν το περιβάλλον τους και να αναπτύξουν δεξιότητες διαχείρισης προβλημάτων, διαδικασίες οι οποίες θεωρούνται βασικές για την ανάπτυξη ψυχικά υγιών ενηλίκων.
Διαχείριση άγχους
Παρόλο που το στρες και το άγχος δεν μπορούν να εξαλειφθούν εντελώς από τη ζωή των γονέων και των παιδιών, υπάρχουν διάφορα πράγματα που θα μπορούσαν να κάνουν πιο ανθεκτικούς τους γονείς προς το στρες. Καταρχήν, ως γονείς θα πρέπει να διαχειριστείτε το δικό σας άγχος για να μπορέσετε να βοηθήσετε τα παιδιά σας.
Κάθε φορά που νιώθετε ότι το άγχος σας καταβάλλει, αναπνεύστε βαθιά και αργά. Φέρτε στο μυαλό σας κάτι θετικό, κάτι αισιόδοξο, όπως το χαμόγελο του παιδιού σας. Δημιουργήστε ένα κλίμα εμπιστοσύνης με το παιδί σας και εκμυστηρευτείτε του το πώς νιώθετε. Δεν είναι κακό να εκφράζουμε τα συναισθήματα μας στα παιδιά. Αντιθέτως, τα μαθαίνουμε ότι είναι αποδεκτό να νιώθουν έτσι όπως νιώθουν και πως το να μοιράζονται το βάρος των συναισθημάτων τους είναι σπουδαίο πράγμα. Αρχίστε να βλέπετε τη θετική πλευρά ακόμα και των πιο δύσκολων προβλημάτων.
Προσανατολιστείτε στο να βρείτε μια καλή λύση για όποιο πρόβλημα εμφανιστεί, παρά να αναλύετε συνεχώς στο μυαλό σας τις αιτίες και τις αφορμές. Αυτή η θετική σας στάση προς τα προβλήματα και τις δύσκολες καταστάσεις θα ενδυναμώσει ψυχικά το παιδί σας στο να διαχειρίζεται με σωστό και αποτελεσματικό τρόπο μια σχολική αποτυχία, ένα καβγά με τον συμμαθητή του ή το να διαλέξει ανάμεσα σε διάφορα επαγγέλματα για το μέλλον του. Γίνετε εσείς το σωστό πρότυπο για το παιδί σας.
Βαλεντίνα Θεοδώρου
Σχολική Ψυχολόγος
Σχολική Ψυχολόγος
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.