Αρχικά, να πούμε ότι το να ήσουν ευνούχος στα βυζαντινά χρόνια, δεν ήταν κάτι ντροπιαστικό.
Το αντίθετο.
Οι ευνούχοι θεωρούνταν ως οι πλέον ικανοί και κατάλληλοι για να αναλάβουν κάποιο διοικητικό ή θρησκευτικό αξίωμα.
Επιπλέον, λόγω της "ιδιαιτερότητάς" τους, οι αυτοκράτορες αισθάνονταν απολύτως ασφαλείς δίπλα τους, καθώς στην αυτοκρατορία ίσχυε ο κανόνας ότι κάποιος που δεν είναι αρτιμελής, δεν μπορεί ποτέ να διεκδικήσει τον θρόνο.
Αυτό βέβαια σήμαινε ότι πολλές φορές ο ευνουχισμός χρησιμοποιούταν ως προληπτικό μέτρο ή τιμωρία για κάποιον που ανταγωνιζόταν τον αυτοκράτορα.
Απ' την άλλη μεριά, βέβαια, υπήρχαν και πολλοί φτωχοί που ευνουχίζαν οι ίδιοι τα παιδιά τους προκειμένου να έχουν μία καλύτερη μοίρα από τους ίδιους.
Και τέλος, υπήρχαν και πολλοί ευνούχοι, που όχι μόνο διέπρεψαν ως "επαγγελματίες συμβουλάτορες", αλλά έφτασαν στο σημείο να είναι πιο ισχυροί ακόμη και απ' τον ίδιον τον αυτοκράτορα.
Δες 4 απ' αυτούς.
1. Ναρσής Καμσαρακάν (478 - 574)
Ο Ναρσής αποτελεί σπάνια περίπτωση, γιατί δεν περιορίστηκε στα παραδοσιακά καθήκοντά των ευνούχων, δηλαδή να είναι ο γραφειοκρατικός "Χλαπάτσας" του αυτοκράτορα, αλλά ανέλαβε μέχρι και το αξίωμα του στρατηγού, κάτι αδιανόητο για ευνούχο.
Κι όμως. Επί Ιουστινιανού αποδείχθηκε "σκληρό καρύδι" (ουπς) και έκανε το όνειρο του Αυτοκράτορα πραγματικότητα. Να κατακτήσει την νότια Ιταλία και την Ρώμη (την αυθεντική) ξαναφέρνοντας την αυτοκρατορία στη παλιά της δόξα (τουλάχιστον όσον αφορά τα σύνορα). Το εντυπωσιακό είναι ότι έκανε στην άκρη τον Βελισάριο τον αγαπημένο στρατηγό του Ιουστινιανού, μία στρατιωτική ιδιοφυΐα, για χάρη του οποίου μάλιστα είχε "κατασκευαστεί" και ένας βαθμός ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΠΑΡΤΗ ΤΟΥ, εκείνος του "Στρατηγού Αυτοκράτορα"… Γενικότερα όμως ο Βελισάριος δεν ήταν και στην καλύτερη φάση της ζωής του τότε, καθώς μόλις είχε μάθει ότι η νο1 ΜΟΙΧΑΛΙΔΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ, η γυναίκα του η Αντονίνα, έκανε ακατανόμαστες πράξεις με τον θετό του γιο, ακόμα και μπροστά στους υπηρέτες.
Το 551 μ.Χ, λοιπόν, ο Ναρσής που είχε πια πατήσει τα 70, πάτησε και τους Γότθους σε μία σειρά από δύσκολες μάχες και έγινε κυβερνήτης της Ρώμης, την οποία οι Βυζαντινοί θα συνέχιζαν να διοικούν επί 16 χρόνια παρέα με τον Πάπα.
Στη στάση του Νίκα πάντως δεν διαδραμάτισε και τον καλύτερο ρόλο, καθώς ως διοικητής της Αυτοκρατορικής Σωματοφυλακής ήταν εκείνος που έφραξε την κύρια είσοδο του Ιπποδρόμου, ώστε να σφαγιαστούν με την ησυχία τους 30.000 επαναστάτες.
Στη στάση του Νίκα πάντως δεν διαδραμάτισε και τον καλύτερο ρόλο, καθώς ως διοικητής της Αυτοκρατορικής Σωματοφυλακής ήταν εκείνος που έφραξε την κύρια είσοδο του Ιπποδρόμου, ώστε να σφαγιαστούν με την ησυχία τους 30.000 επαναστάτες.
Για Αρμένιος ευνούχος πάντως που αρχικά πολεμούσε τους Βυζαντινούς με το μέρος των Περσών, όχι μόνο τα πήγε καλά και κράτησε το κεφάλι του, αλλά έφτασε και εξαιρετικά ψηλά. Ρισπέκτ τεράστιο, λοιπόν.
2. Σταυράκιος Vs Αέτιος
Η σατανική Ειρήνη η Αθηναία όταν το 780 μ.Χ.πέθανε ο άντρας της και αυτοκράτορας Λέων ο Δ’ (γνωστός και ως ο Χάζαρος) ανέλαβε την αντιβασιλεία και έγινε επίτροπος του ανήλικου γιου της Κωνσταντίνου ΣΤ’. Στο πλάι της τοποθέτησε έναν πανούργο ευνούχο τον Σταυράκιο, που τη συναγωνιζόταν σε αθλιότητα και σκατοψυχιά.
Αρχικά τον είχε βάλει στη θέση του "Λογοθέτη του Δρόμου" (κάτι σαν τον σημερινό υπουργό Εξωτερικών) αλλά στην πραγματικότητα συμβασίλευε μαζί του. Ο Σταυράκιος ήταν πανίσχυρος. Ο Κωνσταντίνος ακόμα κι όταν ενηλικιώθηκε ήταν απλά ένα πιόνι στα χέρια αυτών των δύο και δεν είχε καμία αληθινή εξουσία.
Ώσπου μια μέρα ο Κωνσταντίνος ο ΣΤ’ "ξύπνησε", πήρε μαζί του και κάτι Αρμένιους στρατιώτες που στασίασαν εναντίον της Ειρήνης για λόγους που δεν έχουν σημασία τώρα και επιβλήθηκε της μαμάκας του, εξορίζοντάς τον ευνούχο της, αφού πρώτα τον μαστίγωσε και βασάνισε. Σύντομα όμως του έλειψε το σπιτικό φαγητό, το μετάνιωσε και την κάλεσε πίσω να συνεχίσει να συμβασιλεύει μαζί του, παρέα με τον Σταυράκιο. Και αυτό ήταν το τέλος του.
Με το που γύρισε ο Σταυράκιος το πρώτο πράγμα που έκανε (πάντα μαζί με την βασιλομήτωρ) ήταν να συλλάβει με δόλο τον αρχηγό των Αρμένιων, που εν τω μεταξύ είχαν στασιάσει ξανά εναντίον τους, τον Αλέξιο Μοσηλέ, και να τον τυφλώσει (παρότι του είπε, "έλα παραδώσου, δεν θα σε πειράξει κανείς, να ορκίζομαι, φιλάω σταυρό").
Και στη συνέχεια έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στο σχέδιο ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗΣ ΜΑΝΑΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Η Ειρήνη θέλοντας να μείνει η μόνη κυρίαρχος στην αυτοκρατορία, πρόδωσε τον γιο της (του έδωσε λάθος πληροφορίες για μία μάχη με τους Άραβες, κάνοντας τον να υποχωρήσει και στη συνέχεια τον διέβαλλε ως δειλό) και έστειλε να τον συλλάβουν. Ωστόσο, δεν σταμάτησε εκεί. Μέσα στην ίδια αίθουσα που τον είχε γεννήσει, στην "αίθουσα της Πορφύρας" (εξ ου και το "Πορφυρογέννητος" που έπαιρναν ως προσωνύμιο πολλοί αυτοκράτορες) διέταξε ΝΑ ΤΟΥ ΒΓΑΛΟΥΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ, με αποτέλεσμα λίγο αργότερα να πεθάνει από επιπλοκές, κλεισμένος σε κάποιο μπουντρούμι.
"ΣΟΚ ΒΟΜΒΑ ΕΙΔΗΣΗ ΣΟΚ! ΔΕΝ ΘΑ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΤΙ ΕΚΑΝΕ ΑΥΤΗ Η ΜΑΝΑ ΣΤΟΝ ΓΙΟ ΤΗΣ"!!!
Εκεί όμως που ο Σταυράκιος σου λέει "όπα εδώ είμαστε, τώρα κάνουμε κουμάντο εμείς", εμφανίστηκε ένας άλλος ευνούχος, ο Αέτιος, επίσης έμπιστος της Ειρήνης και πρωτοσπαθάριος της, που της είπε "πρόσεχε. Πάει να σου φάει τον θρόνο αυτός". Εκείνη τον πίστεψε, συγκάλεσε συμβούλιο, αλλά ο πιστός της σκύλος της απέδειξε ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο, κρατώντας το κεφάλι του στη θέση του.
Και εκεί άρχισε μία κόντρα ανάμεσα σε αυτούς τους δύο, με δολοπλοκίες, ρουφιανιές, διάφορες ανίερες συμμαχίες και η οποία τελείωσε μόνο όταν ο Σταυράκιος αρρώστησε ξαφνικά, άρχισε να βήχει αίμα, ώσπου να πεθάνει το 800 μ.Χ. ΤΙ ΝΑ ΕΦΤΑΙΓΕ ΑΡΑΓΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΑΦΝΙΚΗ ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΟΥ; ΕΛΑ ΝΤΕ;;; ΠΟΛΛΑ ΑΚΟΥΣΤΗΚΑΝ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΗΣΟΥΜΕ ΑΔΙΚΑ ΤΟΝ ΥΠΕΡΣΑΤΑΝΙΚΟ ΑΕΤΙΟ.
Στη συνέχεια ο Αέτιος ήταν ένας απ’ αυτούς που χάλασε το παραλίγο προξενιό της Ειρήνης με τον Καρλομάγνο, ενώ όταν είδε ότι η βασίλισσα μάζευε υπογραφές για να "χαιρετήσει τον πλανήτη" σιγά σιγά, προσπάθησε να βάλει τον αδερφό του στον θρόνο του αυτοκράτορα. Έπεσε άκυρο πανηγυρικό όμως, όταν ο Λογοθέτης του Γενικού (ο σημερινός υπουργός Οικονομικών δηλαδή) Νικηφόρος ο Α' οργάνωσε πραξικόπημα και πήρε αυτός την εξουσία, κλείνοντας την Ειρήνη σε κάποιο μοναστήρι. Έτσι, ο Αέτιος απλά συνέχισε να ζει μία απλή και γεμάτη απανθρωπιά ζωή, μέσα στο παλάτι έως τον θάνατό του, για τον οποίο δεν ξέρουμε καν πότε επήλθε. Τόσο αδιάφορος κατάντησε.
3. Ιωσήφ Βρίγγας (...-965)
Ο Ιωσήφ Βρίγγας ήταν μία ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Όσο ικανός ήταν στην διοίκηση και στο να "κερδίζει" τίτλους και τιμές, τόσο πονηρός και σκοτεινός ήταν στις υπόλοιπες κινήσεις του.
Ως αυλικός του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου, κέρδισε σύντομα την εύνοια της Θεοφανώς, της νύφης του Αυτοκράτορα, η οποία κατάλαβε ότι είναι μεγάλο γατόνι και φρόντισε να τον έχει από κοντά.
Πρώτη της κίνηση ήταν όταν απομακρύνθηκε ο Βασίλειος Λεκαπηνός από παρακοιμώμενος του Αυτοκράτορα -ένας άλλος ευνούχος για τον οποίο θα πούμε πολλά περισσότερα στο 2ο μέρος- να καταφέρει να βάλει δίπλα του τον δικό της ρουφιάνο άνθρωπο, δηλαδή τον Βρίγγα.
Έτσι, όταν πέθανε ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος στα 54 του χρόνια (λέγεται ότι τον δηλητηρίασε η Θεοφανώ), το 959 μ.Χ. ο Βρίγγας βρέθηκε πανίσχυρος. Ο γιος του Πορφυρογέννητου και νέος αυτοκράτορας, Ρωμανός Β’ του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη και ο ίδιος ήταν τόσο αδιάφορος για την εξουσία που όλη τη μέρα την περνούσε στο κυνήγι, στον αθλητισμό και στα φαγοπότια.
Ουσιαστικός κυβερνήτης την αυτοκρατορίας ήταν ο ευνούχος ο οποίος αποδείχθηκε εξαιρετικά ικανός. Είχε κατορθώσει να σώσει από τον λιμό την Πόλη το 960 μ.Χ., μειώνοντας τις τιμές όλων των προϊόντων πρώτης ανάγκης στο μισό, ενώ επίσης με νόμους προστάτεψε τους μικροϊδιοκτήτες από την απληστία των πλουσίων. Παράλληλα, αύξησε και τους μισθούς των κατώτερων στρατιωτών, δείχνοντας παράλληλα μεγάλο ενδιαφέρον για το κοινωνικό κράτος (όσο πρωτόγονο και αν ήταν τότε).
Ήταν εκείνος μάλιστα ο οποίος επέμεινε ότι ο στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς έπρεπε να επιτεθεί στην Κρήτη το 961 μ.Χ και να την πάρει απ’ τα χέρια των Σαρακηνών, πράγμα και που έγινε μετά από 136 χρόνια κατοχής. Κατά την πολύμηνη πολιορκία του Φωκά, με δικές του ενέργειες πρόλαβε να στείλει τεράστια ποσότητα τροφίμων στους πολιορκητές, προκειμένου να αντέξουν κατά την πολιορκία του Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο).
Και ό, τι καλό είχαμε να πούμε γι’ αυτόν τον κύριο, τελειώνει κάπου εδώ, μαζί με μια συνωμοσία κατά της ζωής του Ρωμανού που πρόλαβε να αποκαλύψει.
Ο Ρωμανός ο Β’ πέθανε πολύ νέος, το 963 και η Θεοφανώ έπρεπε να προστατέψει τον θρόνο, τα παιδιά και της ζωή της… Αυτό σήμαινε τότε ότι έπρεπε να παντρευτεί κάποιον ισχυρό.
Ο Ιωσήφ Βρίγγας, όμως, του οποίου οι φιλοδοξίες δεν σταματούσαν πουθενά, βλέποντας τότε ότι η Θεοφανώ γλυκοκοιτούσε προς τον Νικηφόρο Φωκά για να τον κάνει άντρα της, τον κάλεσε στο παλάτι του με σκοπό να τον τυφλώσει και να τον στείλει στην εξορία. Ο Νικηφόρος, αν και είχε συνεργαστεί παλιότερα με τον Βρίγγα και τον εμπιστευόταν, εκείνη τη μέρα κατάλαβε την παγίδα και δεν εμφανίστηκε ποτέ για κουβεντούλα.
Λίγο μετά έφυγε για την Καππαδοκία και εκεί μέσα από δαιδαλώδεις ραδιουργίες ο Βρίγγας προσπάθησε να προσεταιριστεί τον Ιωάννη Τσιμισκή, ανιψιό του Φωκά από τη μεριά της αδερφή του και τον στρατηγό Ρωμανό Κουρκούα για να τον συλλάβουν. Υποσχέθηκε μάλιστα στον Τσιμισκή ότι αν προδώσει τον θείο του, θα χρίσει εκείνον αυτοκράτορα. Ο Τσιμισκής όμως τα σφύριξε όλα στον Φωκά, και εκείνος αφού ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας απ’ τον στρατό του, άρχισε να κατευθύνεται προς την Πόλη.
Εκεί, ο Βρίγγας προσπάθησε να ξεσηκώσει τον λαό σε επανάσταση αλλά βρήκε μπροστά του τον Βασίλειο Λεκαπηνό, τον ευνούχο που αναφέραμε πιο πάνω, ο οποίος την κατέστειλε και ξεσήκωσε τη δική του υπέρ του Φωκά. Ο Βρίγγας κλείστηκε στην Αγία Σοφιά, έσωσε τη ζωή του, αναγνώρισε ως βασιλιά των Νικηφόρο Φωκά και έφυγε εξόριστος για την Παφλαγονία. Εκεί κλείστηκε σε μοναστήρι και δυο χρόνια αργότερα πέθανε.
Το μεγάλο του λάθος του όμως, δεν ήταν ότι πήγε να τα βάλει με τον Νικηφόρο Φωκά, αλλά με τον πανούργο Βασίλειο Λεκαπηνό.
Ο αυτοκράτορας Ρωμανός Α΄ που κυβέρνησε ως επίτροπος του ανήλικου Κωνσταντίνου Ζ’ του Πορφυρογέννητου, απ’ το 920 έως το 940, ευνούχισε τον νόθο γιο του, τον Βασίλειο τον Λεκαπηνό, καθώς τον προόριζε να ακολουθήσει καριέρα στην Εκκλησία. Ωστόσο, σύντομα αποδείχτηκε ότι ο γιος του ήταν φτιαγμένος για μεγαλύτερα πράγματα (και πιο σκοτεινά).
1. Η αναρρίχηση στην εξουσία
Ο Λεκαπηνός ξεκίνησε την καριέρα του ως "παρακοιμώμενος" του πατέρα του, Ρωμανού Α’, μία θέση πολύ υψηλή, καθώς ήταν κάτι σαν υπεύθυνος για την ασφάλεια του αυτοκράτορα μέσα στο παλάτι. Μόνο πολύ έμπιστοι άνθρωποι έπαιρναν αυτήν τη θέση και ούτε καν το πανίσχυρο μεσαιωνικό γλείψιμο δεν αρκούσε για να τρουπώσει κάποιος σ' αυτό το αξίωμα.
Όταν η εξουσία πέρασε στον Πορφυρογέννητο και όχι σε κάποιον από τους άλλους τρεις γιους του Ρωμανού, ο Λεκαπηνός συνέχισε να έχει αυτό το αξίωμα, ασκώντας την πραγματική εξουσία στη διοίκηση του κράτους. Ωστόσο, εκείνη την περίοδο, ο ευνούχος Ιωσήφ Βρίγγας που αναφέραμε στο προηγούμενο μέρος του ευνουχοαφιερώματός μας, τον διέβαλλε και κατάφερε να του φάει τη θέση. Πράγμα που αργότερα θα μετάνιωνε οικτρά.
Όσο ο Βρίγγας ανέβαινε στα αξιώματα και έφτασε μάλιστα να γίνει έως και παραδυναστεύοντας της Συγκλήτου (άλλη αξιωματάρα κι αυτή), ο Πορφυρογέννητος πέθανε ξαφνικά στα 54 του και τη θέση του πήρε ο αδιάφορος για την εξουσία γιος του, Ρωμανός Β’. Ο Λεκαπηνός συνέχισε να βρίσκεται κοντά στον νεαρό βασιλιά, αλλά ήταν πλέον σαφώς παραγκωνισμένος.
2. Η συνωμοσία εναντίον του Αυτοκράτορα
Στη συνέχεια, ο Λεκαπηνός θα πάρει μέρος σε μια συνωμοσία, προκειμένου να δολοφονήσει τον Ρωμανό και να βάλει στη θέση του τον γιο του Βασίλειο που ήταν ακόμη μπέμπης, έτσι ώστε η εξουσία να ασκείται από τους συνωμότες. Μεταξύ τους εικάζεται ότι ήταν και η γυναίκα του αυτοκράτορα, η ΕΜΕΤΙΚΗ Θεοφανώ και ο στρατηγός Βασίλειος Πετεινός. Ωστόσο, η συνωμοσία αυτή δεν καρποφόρησε, χωρίς να μαθευτεί ποτέ, ποιος πραγματικά την οργάνωσε.
Μετρήσατε τους βασιλιάδες;
Μέχρι στιγμής ο Λεκαπηνός έχει επιβιώσει τριών βασιλιάδων, χωρίς να κάνει κάποια ιδιαίτερη δολοπλοκία (επιτυχημένη τουλάχιστον). Προχωρούμε στα πιο βαρβάτα…
3. Εκδίκηση και φάπες εναντίον του άλλου ευνούχου
Ο Ρωμανός πέθανε πολύ νέος, το 963, έχοντας κυβερνήσει μόλις για 4 χρόνια. Η γυναίκα του η Θεοφανώ, θέλησε να καλύψει το κενό εξουσίας που παρουσιάστηκε, παίρνοντας για άντρα της τον Νικηφόρο Φωκά. Ο ευνούχος Ιωσήφ Βρίγγας δεν το ήθελε με τίποτα αυτό και μετά από μια σειρά δολοπλοκιών, οργάνωσε επανάσταση εναντίον του μέσα στην Κωνσταντινούπολη.
Τώρα όμως είχε έρθει η ώρα του Λεκαπηνού για να πάρει εκδίκηση.
Ο "Βασίλειος ο νόθος", όπως τον αποκαλούσαν, ήταν διοικητής της Ρωσικής και Βαραγγιανής αυτοκρατορικής φρουράς.
Υποστήριξε τον Νικηφόρο, οργάνωσε αντεπανέσταση και με 4.000 φρουρούς κατευθύνθηκε προς το σπίτι του Βρίγγα, όπου και το ‘κανε στάχτη. Ο Βρίγγας εξορίστηκε και στις 16 Αυγούστου, ο ίδιος ο Λεκαπηνός οδήγησε το ναυτικό στην αντιπέρα όχθη του Βοσπόρου για να πάρει τον νέο αυτοκράτορα και να τον φέρει στο παλάτι.
Ο Νικηφόρος Φωκάς για να τον τιμήσει, του δίνει ένα νέο αξίωμα που δημιούργησε μόνο για χάρη του, εκείνο του Προέδρου της Συγκλήτου, αναδεικνύοντας τον ουσιαστικά στον no2 της αυτοκρατορίας.
Όμως ο Λεκαπηνός δεν βολευόταν με τη δεύτερη θέση…
4. Η συνωμοσία για τη δολοφονία του Νικηφόρου Φωκά
Έξι χρόνια μετά, το 969, ο Βασίλειος ο Νόθος θα ταχθεί με το πλευρό του Ιωάννη Τσιμισκή και θα συμφωνήσει στη δολοφονία του Νικηφόρου Φωκά. Ωστόσο, δεν θα πάρει μέρος προσωπικά στη δολοφονία γιατί θα φοβηθεί τα βασανιστήρια στην περίπτωση της αποτυχίας. Έτσι, εκείνη τη μέρα είπε στους υπόλοιπους συνωμότες ότι "νιώθει αρρωστούλης στην τοποθεσία σπιτάκι του" και δεν βγήκε ούτε για 5 λεπτά απ’ το φτωχοκάλυβό του. Με το που έγινε το φονικό όμως, θα "αναρρώσει" ξαφνικά και θα υποστηρίξει ανοιχτά τον Τσιμισκή, προκειμένου ο νέος αυτοκράτορας να γίνει αποδεκτός και από τη Σύγκλητο, αλλά κυρίως από τον λαό.
Και έτσι, για κακή τύχη του Τσιμισκή, όπως θα αποδειχθεί αργότερα, θα διατηρήσει τα προνόμια του. Α, επίσης θα είναι εκείνος που θα εξορίσει την Θεοφανώ, η οποία τρελαμένη από έρωτα είχε προδώσει τον άντρα της, τον Νικηφόρο Φωκά για χάρη του Τσιμισκή. Αυτή θα τον αποκαλέσει "ρουφιάνο" μπροστά σε όλους και ειλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω τον λόγο.
6. Η δολοφονία(;) του Τσιμισκή
Ο Τσιμισκής ήταν απ’ τους ικανότερους στρατηγούς-αυτοκράτορες που πέρασαν ποτέ, ωστόσο έκανε ένα λαθάκι που μάλλον του κόστισε τη ζωή. Μίλησε άσχημα για τον Λεκαπηνό μπροστά σε άλλους. Πιο συγκεκριμένα:
Κάποια στιγμή ο Τσιμισκής και ενώ βρισκόταν σε εκστρατεία, είδε κάτι υπέροχα κτήματα στην Καππαδοκία και ζήτησε να μάθει σε ποιον ανήκουν. Όταν του απάντησαν ότι είναι του Λεκαπηνού, τότε τα πήρε άσχημα και άρχισε να μονολογεί ότι είναι κρίμα να πεθαίνουν στρατιώτες και να σπαταλούνται χρήματα, για να μεγαλώνει η περιουσία ενός ευνούχου.
Σύμφωνα με τη διήγηση του Λέοντα του Διακόνου, τα λόγια αυτά έφτασαν στα αυτιά του Λεκαπηνού, που κατάλαβε τότε ότι είχε χάσει πια την εύνοια του βασιλιά. Έτσι, λίγες μέρες αργότερα, ένας άλλος ευνούχος (πόσοι ήταν πια;) έδωσε ένα ποτήρι κρασί στον Τσιμισκή, για να δροσιστεί βρε αδερφέ. Από την επόμενη όμως κιόλας ημέρα άρχισε να μη νιώθει καλά και "νάρκη κατέλαβε τα μέλη του και ατονία αδρανοποίησε το σώμα του".
Πέθανε στα 51 του. Δεν αποδείχτηκε ποτέ ότι τον δηλητηρίασε ο ευνούχος και αποτελεί μέχρι και σήμερα μυστήριο από τι πραγματικά πέθανε ο αυτοκράτορας. Ωστόσο, οι φήμες οργίασαν στην Κωνσταντινούπολη και όλοι έδειχναν προς τη μεριά του Λεκαπηνού.
7. Λεκαπηνός και Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος
Τώρα, είχε έρθει η ώρα του Βασίλειου ‘Β, του τύπου που έμεινε γνωστός στην ιστορία ως "Βουλγαροκτόνος", για να ανέβει στην εξουσία. Για να μην μπερδεύεστε ήταν ο γιος του Ρωμανού Β’ και άρα πρώτου άντρα της Θεοφανούς (πριν τον Φωκά και τον Τσιμισκή). Ωστόσο, ο wannabe τιμωρός των Βουλγάρων ήταν μόλις 18 χρονών τότε και άφησε όλη την εξουσία στα χέρια του Λεκαπηνού, τον οποίο σεβόταν απεριόριστα. Και τότε ο ευνούχος άρχισε τις προσπάθειες για να εδραιώσει την εξουσία του.
Αρχικά, θέλησε να γίνει αρεστός στη βασιλική οικογένεια και έτσι ανακάλεσε από την εξορία τη Θεοφανώ, ΤΗΝ ΜΑΝΑ-ΤΕΡΑΣ του Βουλγαροκτόνου.
Επόμενος στόχος ήταν να εξουδετερώσει τον στρατηγό Βάρδα Σκληρό, έναν άνδρα με μεγάλη επιρροή στο Βυζάντιο. Ο Λεκαπηνός τον υποβίβασε σε αρχηγό του στρατού της Μεσοποταμίας, αφαιρώντας του τον τίτλο του δομέστικου (στρατηλάτη) των σχολών της Ανατολής.
Εκείνος αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς, άρπαξε το στρατιωτικό ταμείο και βάδισε προς τον Βόσπορο, σίγουρος ότι ο πιτσιρικάς ακόμη Βουλγαροκτόνος θα του παραδοθεί αμέσως.
Κάτι που όμως δεν συνέβη ποτέ.
Οι πρώτες προσπάθειες του Λεκαπηνού να τον αποκρούσει δεν στέφθηκαν με επιτυχία και ο εμφύλιος στην αυτοκρατορία φούντωσε για τα καλά.
Είμαστε στο 977 και ολόκληρη η Μικρά Ασία βρίσκεται πλέον στα χέρια του Βάρδα Σκληρού. Και τότε ο ευνούχος θα αποδείξει πόσο μοχθηρή νυφίτσα είναι.
Θα ζητήσει να του φέρουν μπροστά του, έναν άλλο μεγάλο στρατηγό, τον Βάρδα Φωκά, τον οποίο είχε εξορίσει Ο ΙΔΙΟΣ προηγουμένως στη Χίο, επειδή είχε επαναστατήσει εναντίον του Τσιμισκή. Τον έφεραν λοιπόν στην Πόλη και τον παρουσιάσαν μπροστά του, μέσα στα μούσια και τα ράσα. Ω, ναι ο τύπος είχε γίνει παπάς... Διέταξε, λοιπόν, να του βάλουν τη στολή στρατηγού και του υποσχέθηκε τον τίτλο του δομέστικου των σχολων της ανατολής αν νικούσε τον άλλο Βάρδα.
Και όλα αυτά χωρίς καν να το πει στον Βασίλειο. Είπαμε:
Ήταν ο απόλυτος άρχοντας του Βυζαντίου εκείνη την περίοδο.
Ο Βάρδας νίκησε τον άλλο Βάρδα (μπράβο για τα ΟΛΟΪΔΙΑ και σπάνια ονόματα σας παιδιά, βοηθάνε πολύ σε μια αφήγηση) σε προσωπική μονομαχία, παντελονάτα, χεράτα, ένας με έναν που λένε και τον έτρεψε σε φυγή.
Έτσι, ο Λεκαπηνός θα εδραιώσει την εξουσία του και θα παραμείνει ο μαδικός κυρίαρχος της αυτοκρατορίας για τα επόμενα 8 χρόνια.
8. Η πτώση και ο θάνατος
Όταν όμως ο Βασίλειος ο μελλοντικός Βουλγαροκτόνος φτάνει πια τα 25 θα βαρεθεί να παίρνει εντολές απ' αυτόν τον γεροαπαταίωνα ευνούχο. Ο Λεκαπηνός θα προσπαθήσει να επαναστατήσει εναντίον του, αλλά ο γάτος ο Βουλγαροκτόνος θα τον προλάβει, θα τον εξορίσει στην Κριμαία (985) και θα δημεύσει την τεράστια περιουσία του. Ο Λεκαπηνός δεν θα αντέξει την ταπείνωση, θα πάθει εγκεφαλικούλι, θα μείνει παράλυτος και μερικά χρόνια μετά, μάλλον το 996, θα πεθάνει.
Ο Βασίλειος Λεκαπηνός ήταν αναμφισβήτητα ο πιο δυναμικός ευνούχος που πέρασε ποτέ απ' την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Επέζησε 5 αυτοκρατόρων, αλλά ηττήθηκε απ' τον 6ο με τα χέρια κατεβασμένα. Όμως τι να πει κανείς γι' αυτόν τον πανούργο ευνούχο, που ξεκίνησε για παπάς και κυβέρνησε για σχεδόν 45 χρόνια τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία της εποχής; Μόνο θαυμασμό (και λίγο μίσος).
Κώστας Μανιάτης, provocateur.gr
Περισσότερα αφιερώματα εδώ.