Ο απλούστερος και ευκολότερος τρόπος για την ανάπτυξη εκθέσεων Δημοτικού - Γυμνασίου – Λυκείου
Για την παραγωγή λόγου απαιτούνται δύο κυρίως στοιχεία:
α) Οι γνώσεις
Ζητούμε π.χ. από κάποιον μαθητή να αναφερθεί στα γεγονότα της μάχης της Σφακτηρίας. Αυτός, όμως, δεν μπορεί να αρθρώσει λέξη σχετικώς, γιατί, απλούστατα, αγνοεί την προαναφερθείσα μάχη.
β) Η υποβολή ερωτήσεων ( = μέθοδος απορίας)
Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να αναπτύξουμε (προφορικώς ή γραπτώς) την πρόταση «Ταξίδεψα στην Ευρώπη».
Η παραγωγή λόγου γίνεται γρήγορα και εύκολα, εάν υποβάλουμε τα παρακάτω ερωτήματα
Ερώτημα 1ο
Πότε; (Παραγωγή λόγου = 5 λέξεις: Την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου)
Ερώτημα 2ο
Πού; (Παραγωγή λόγου = 7 λέξεις: Στην Ιταλία, στη Γαλλία και στη Γερμανία)
Ερώτημα 3ο
Πώς; (Παραγωγή λόγου = 1 λέξη: Αεροπορικώς)
Ερώτημα 4ο
Γιατί ή για ποιον σκοπό; (Παραγωγή λόγου = 8 λέξεις: Για επαγγελματικούς κυρίως λόγους, αλλά και για ψυχαγωγικούς)
Ερώτημα 5ο
Συνεχίστε να υποβάλλετε και σεις, αν θέλετε, ερωτήματα και προσθέστε επιπλέον λέξεις στην αρχική πρόταση «Ταξίδεψα στην Ευρώπη».
Παρατήρηση
Στις εκθέσεις προβληματισμού (εκθέσεις Λυκείου) υποβάλλουμε δύο μόνο ερωτήματα: «Γιατί» ή «Πώς» (μερικές φορές μπορούν να τεθούν και τα δύο, μερικές φορές μόνο το ένα).
Παράδειγμα 1ο
Δίδεται προς ανάπτυξη η θεματική πρόταση:
«Η ανεργία οδηγεί στη βία»
Ερώτημα: Γιατί ή Πώς συμβαίνει αυτό;
Παράδειγμα 2ο
Δίδεται προς ανάπτυξη η θεματική πρόταση:
«Το κάπνισμα προκαλεί προβλήματα στην υγεία μας»
Ερώτημα: Γιατί ή Πώς συμβαίνει αυτό;
Η ανάπτυξη της πρότασης «Ταξίδεψα στην Ευρώπη» βάσει των ερωτημάτων που τέθηκαν παραπάνω μπορεί να λάβει την εξής συντομότατη και απλούστατη μορφή:
Το ταξίδι έγινε την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου. Οι χώρες τις οποίες επισκέφτηκα ήταν η Ιταλία, η Γαλλία και η Γερμανία. Προτίμησα, κυρίως λόγω της οικονομικής μου δυνατότητας, να ταξιδέψω αεροπορικώς. Οι λόγοι για τους οποίους πραγματοποίησα το ταξίδι ήταν επαγγελματικοί, αλλά και ψυχαγωγικοί (= 44 λέξεις).
Η ανάπτυξη έγινε με 44 λέξεις, θα μπορούσε, όμως, να γίνει και με 544 !
Από τα μαθήματα διδασκαλίας της έκθεσης - έκφρασης στο 6ο Λύκειο Λάρισας, Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ.
Περισσότερα θέματα για την παραγωγή λόγου εδώ.