Έχουν συνηθισμένα ή πρωτότυπα ονόματα, παράξενους ή λογικούς κανόνες και -τι σημαντικότερο- όλες υπόσχονται ότι μπορούν να σε βοηθήσουν να αποκτήσεις το σώμα που ονειρεύεσαι. Μελετήσαμε τα πλεονεκτήματα και των μειονεκτήματα μερικών από τις πιο διάσημες και δημοφιλείς δίαιτες και σου παρουσιάζουμε την… ετυμηγορία μας!
Οι 10 πιο διάσημες και δημοφιλείς δίαιτες!
1 Paleo Diet (η δίαιτα των πρωτόγονων)
Τι είναι: Βασισμένη στη μίμηση των διατροφικών προτύπων των νομάδων κυνηγών και τροφοσυλλεκτών προγόνων μας, η δίαιτα paleo δίνει έμφαση στη μεγάλη ποσότητα πρωτεϊνών με περιορισμένους υδατάνθρακες που αποκλείει εντελώς τα σιτηρά. Οι οπαδοί της εστιάζουν σε τροφές που θεωρείται πως παρέχουν αλκαλικό (φρούτα και λαχανικά) αντί για όξινο (κρέας, τυρί, ψάρι και όσπρια) περιβάλλον στο αίμα σου.
Τα υπέρ: Η ουσία της δίαιτας Paleo είναι η έμφαση στην πρόσληψη φρούτων και λαχανικά, από τα οποία όλες μπορούμε να ωφεληθούμε. Μας αρέσουν επίσης πως πολλές από τις εμπνευσμένες από τους «πρωτόγονους» συνταγές περιέχουν αμυλούχα λαχανικά τα οποία είναι υγιεινά και χορταστικά.
Τα κατά: Aπό επιστημονική άποψη, δεν υπάρχει κάτι που να υποστηρίζει πραγματικά τη δίαιτα Paleo. Πρώτον, ο μέσος όρος ζωής νομάδων κυνηγών και τροφοσυλλεκτών ήταν περίπου 30 χρόνια (εντυπωσιακό;). Δεύτερον, για το μέσο υγιή ενήλικα, το pH του αίματος δεν έχει καμία σημασία. Παρότι θα υποστηρίζαμε έτσι κι αλλιώς την αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και τη μείωση του αλατιού στη διατροφή σου, ο πλήρης αποκλεισμός των σιτηρών, των οσπρίων και των γαλακτοκομικών θα σε οδηγήσει στην έλλειψη ορισμένων βασικών θρεπτικών συστατικών – και δεν υπάρχει περίπτωση να το κρατήσεις!
Το συμπέρασμα: Κράτησε τα καλά και άφησε τα υπόλοιπα στην άκρη.
2 Δίαιτα Atkins
Τι είναι: Την έχει ιδρύσει ο καρδιολόγος Dr. Atkins, και σε αυτή τη δίαιτα κυριαρχεί η αντίληψη των περιορισμένων υδατανθράκων: η Atkins 20 (το αυθεντικό πρόγραμμα) περιλαμβάνει συνολικά 20 «καθαρούς υδατάνθρακες» (σύνολο υδατανθράκων μείον τις φυτικές ίνες και τις σακχαρικές αλκοόλες στις τροφές), ενώ η Atkins 40 σε βάζει να τρως 40 «καθαρούς υδατάνθρακες» παρέχοντας ένα λίγο πιο ελεύθερο πρόγραμμα.
Τα υπέρ: Άμεση απώλεια λίπους, το βασικό! Ο οργανισμός αποθηκεύει τους υδατάνθρακες με τη μορφή γλυκογόνου. Όταν τους μειώνουμε δραματικά, το σώμα μας θα χρησιμοποιήσει τις αποθήκες γλυκογόνου για να διασπάσει και να σταθεροποιήσει το σάκχαρο στο αίμα μας. Όταν διασπάται το γλυκογόνο, χάνουμε επίσης νερό που βρίσκεται μέσα στους μύες μας… αυτός είναι και ο λόγος που τείνουμε να βλέπουμε αμέσως αποτέλεσμα.
Τα κατά: Το πρόβλημα με τη γρήγορη απώλεια βάρους από υγρά είναι ότι μπορείς εξίσου εύκολα να τα ξαναπάρεις – ειδικά όταν ονειρεύεσαι μάφινς, ψωμάκια και ζυμαρικά. Επιπλέον, όταν εξαλείφεις οποιαδήποτε διατροφική ομάδα υπάρχει ο κίνδυνος να το παρακάνεις με κάποια από τις υπόλοιπες. Και καθώς όλες οι δίαιτες απώλειας βάρους λειτουργούν με την ίδια αρχή «θερμίδες που τρως – θερμίδες που καις» το βάρος σου τελικά παραμένει στάσιμο εκτός κι αν μειώσεις τη συνολική πρόσληψη θερμίδων.
Το συμπέρασμα: Βλέπουμε περισσότερα πλεονεκτήματα στο καινούργιο πρόγραμμα Atkins 40 Plan, επειδή δίνει έμφαση στη χαμηλότερη πρόσληψη υδατανθράκων από επεξεργασμένες τροφές, ενώ ενθαρρύνει την κατανάλωση αμυλούχων λαχανικών και φρούτων.
3 Δίαιτα χωρίς γλουτένη
Τι είναι: Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και το ρύζι. Μια αυστηρή δίαιτα αποχής από τη γλουτένη είναι μέχρι στιγμής η μόνη θεραπεία για ανθρώπους με κοιλιοκάκη, μια αυτοάνοση διαταραχή που επηρεάζει μόνο ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων.
Τα υπέρ: Η απώλεια βάρους όταν κόβει κανείς τη γλουτένη σχετίζεται άμεσα με τις αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες που συνοδεύουν την αποφυγή της. Για παράδειγμα, αν αποφεύγεις τη γλουτένη δεν μπορείς να πέσεις με τα μούτρα στα ψωμάκια στο εστιατόριο, ούτε στα ντόνατς και τα κέικ που συνοδεύουν τον καφέ στην αίθουσα συσκέψεων ή να μοιραστείς μια πίτσα με τον καλό σου μια βραδιά ποδοσφαίρου – οπότε μειώνεις τη συνολική πρόσληψη των θερμίδων σου (που τελικά οδηγεί σε απώλεια βάρους).
Τα κατά: Όταν αντικαταστήσεις κάποια προϊόντα με τα αντίστοιχα χωρίς γλουτένη, μπορεί να δεις μια αύξηση στο βάρος σου. Πολλά από τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι γεμάτα με πρόσθετη ζάχαρη και λιπαρά.
Το συμπέρασμα: Θα ήταν πολύ καλύτερο να αυξήσεις τις τροφές με πολλές φυτικές ίνες και να τρως τροφές με γλουτένη που θα σε κρατήσουν χορτάτη και θα σε βοηθήσουν μακροπρόθεσμα να χάσεις βάρος.
4 Μεσογειακή δίαιτα
Τι είναι: Με βάση τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Μεσογείου, αυτή είναι μακράν η καλύτερη από τις μοντέρνες δίαιτες που κυκλοφορούν. Ενθαρρύνει την κατανάλωση άφθονων φρούτων, λαχανικών, σιτηρών, ψαριού και σε μικρότερες ποσότητες κρέατος και γαλακτοκομικών με πολλά λιπαρά. Σου αφήνει επίσης περιθώριο για ελεγχόμενες ποσότητες κρασιού και γλυκών.
Τα υπέρ: Η μεσογειακή δίαιτα είναι ο νικητής, αφού μειώνει τις χρόνιες ασθένειες και σε βοηθάει να χάσεις βάρος.
Τα κατά: Κανένα.
Το συμπέρασμα: Είναι εξαιρετική δίαιτα για κάποιον που θέλει να χάσει βάρος και να προσθέσει περισσότερες φρέσκες τροφές στη διατροφή του.
5 Δίαιτα DASH
Τι είναι: Το ακρωνύμιο DASH σημαίνει Dietary Approaches to Stop Hypertension (διατροφική προσέγγιση κατά της υπέρτασης) γεγονός που την κάνει εξαιρετική για τους ανθρώπους που θέλουν να ρίξουν την αρτηριακή τους πίεση.
Τα υπέρ: Εστιάζοντας στο ασβέστιο, το κάλιο και το μαγνήσιο (μέταλλα που βοηθούν στην εξισορρόπηση του νατρίου), η DASH δίνει έμφαση στην κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, προϊόντων ολικής άλεσης, γαλακτοκομικών με λίγα ή καθόλου λιπαρά και στη μείωση της πρόσληψης επεξεργασμένων τροφών (εννοείται και των πολύ λιπαρών κρεάτων). Είναι μια διατροφή που σου κάνει καλό, ανεξάρτητα απ’ το αν έχεις αυξημένη πίεση ή όχι.
Τα κατά: Κανένα.
Το συμπέρασμα: Όπως και η μεσογειακή δίαιτα, η DASH ανήκει στις νικήτριες.
6 Η δίαιτα του στρατού (Military Diet)
Τι είναι: Το πρόγραμμα αυτής της δίαιτας (themilitarydiet.com) μειώνει τη θερμιδική πρόσληψη σε λιγότερες από 1.000 θερμίδες τη μέρα και συμπεριλαμβάνει διαστήματα νηστείας.
Τα υπέρ: Αν είσαι σούπερ πειθαρχημένη, κάποιες μελέτες έχουν δείξει μερικά θετικά συμπεράσματα αναφορικά με τα διαστήματα νηστείας: κάποια απώλεια βάρους και μειωμένο κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις.
Τα κατά: Για έναν φυσιολογικό, υγιή άνθρωπο που θέλει να χάσει βάρος τα διαστήματα νηστείας σπάνια είναι ιδανική επιλογή και το να τρως λιγότερες από 1.000 θερμίδες δεν συστήνεται σχεδόν ποτέ. Επιπλέον, τα διαστήματα που δεν θα νηστεύεις είναι πολύ πιθανό να τρως περισσότερο και τροφές που δεν σου κάνουν καλό.
Το συμπέρασμα: Κατηγορηματικά όχι. Είναι προτιμότερο να τρως κάθε τρεις με τέσσερις ώρες για να ισορροπήσεις το σάκχαρο στο αίμα σου και να αποφύγεις τις λιγούρες. Και ποτέ μη δοκιμάζεις μια δίαιτα που σου δίνει λιγότερες από 1.200 θερμίδες τη μέρα.
7 Δίαιτα HCG
Τι είναι: HCG είναι τα αρχικά της «human chorionic gonadotropin – ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης», που είναι μια ορμόνη που παράγεται στο γυναικείο οργανισμό την περίοδο της εγκυμοσύνης. Αυτό το πρόγραμμα 500-800 θερμίδων σου ζητά να κάνεις με ένεση την εν λόγω ορμόνη και να ακολουθείς διατροφικούς περιορισμούς όπως να τρως ένα λαχανικό ανά γεύμα και να αποφεύγεις την άσκηση.
Τα υπέρ: Κανένα.
Τα κατά: Ο αμερικανικός οργανισμός τροφίμων και φαρμάκων (Food and Drug Administration) λέει να την αποφύγεις – το ίδιο λέμε κι εμείς! Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος για να λιμοκτονείς με μία δίαιτα που μειώνει τόσο δραστικά τις θερμίδες σου και να γεμίζεις το σώμα σου με ορμόνες για να χάσεις βάρος.
Το συμπέρασμα: Οι κίνδυνοι από τη δίαιτα συμπεριλαμβάνουν ανισορροπία ηλεκτρολυτών (η οποία μπορεί να προκαλέσει νευρολογική ανεπάρκεια), πέτρες στη χολή και αρρυθμία. Είναι καλύτερα απλά να την αποφύγεις.
8 Δίαιτα South Beach
Τι είναι: Αυτή η δίαιτα, που σχεδίασε ο διάσημος Dr. Arthur Agatson, έχει σχεδιαστεί σε τρεις φάσεις. Ξεκινάς με ένα σχέδιο δράσης αποκλεισμού και επανεισάγεις σταδιακά δημητριακά ολικής άλεσης, αμυλούχα λαχανικά και γλυκά με μέτρο.
Τα υπέρ: Είναι σίγουρα μία δίαιτα με την οποία θα χάσεις βάρος και κάποια από τα προϊόντα της στην αγορά διαθέτουν πολλές πρωτεΐνες που σε χορταίνουν και φυτικές ίνες που κρατούν υπό έλεγχο τις λιγούρες.
Τα κατά: Όπως και πολλές δίαιτες που γίνονται σε φάσεις, είναι δύσκολο να την κρατήσεις για πολύ καιρό και ο αποκλεισμός τροφών στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολος.
Το συμπέρασμα: Δεν υπάρχει πρόβλημα για την υγεία σου με αυτό το πρόγραμμα, αλλά είναι λίγο ξεπερασμένο και όχι τόσο καλό όταν συγκρίνεται με κλασικές δίαιτες όπως η μεσογειακή.
9 Super Shred δίαιτα
Τι είναι: Αυτή η δίαιτα δίνει έμφαση στα τακτικά γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες, καθώς και στα ροφήματα με πρωτεΐνη.
Τα υπέρ: Σε αντίθεση με κάποιες από τις άλλες δίαιτες που αναφέραμε, θα μπορείς να τρως έξι γεύματα τη μέρα.
Τα κατά: Σχεδιασμένη από τον Dr. Ian Smith, η δίαιτα (που διαφημίστηκε κυρίως για άντρες) βασίζεται θερμίδες που τρως και εκείνες που καις, αλλά με ένα πιο σέξι όνομα και κάποιες ακόμη πιο παράξενες οδηγίες: ένα από τα must της δίαιτας είναι δύο λεμόνια τη μέρα.
Το συμπέρασμα: Δεν είναι επικίνδυνη, όμως η δίαιτα Super Shred ακούγεται πολύ περίπλοκη, ειδικά όταν θα μπορούσες να τρως περισσότερα από τα καλά. Καλύτερα να την απορρίψεις.
10 Η δίαιτα του Γιατρού (The Doctors’ Diet)
Τι είναι: Σχεδιασμένη από τον Dr. Travis Stork, η δίαιτα The Doctors’ Diet είναι ουσιαστικά ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής με ένα πιο εντυπωσιακό όνομα.
Τα υπέρ: Η δίαιτα είναι ευέλικτη και μας αρέσει που επιτρέπει να συμμετέχουν άνθρωποι με διαφορετικές διατροφικές συνήθειες (π.χ. χορτοφάγοι). Επιπλέον, οι συνταγές φαίνονται απλές και δίνεται συνολικά έμφαση στην υγεία γενικότερα.
Τα κατά: Κανένα
Το συμπέρασμα: Το πρόγραμμα είναι ασφαλές και αρκετά απλό. Ωστόσο, μπορείς να έχεις το ίδιο αποτέλεσμα ακολουθώντας οποιοδήποτε ισορροπημένο διατροφικό πρόγραμμα που περιορίζει την ημερήσια πρόσληψη θερμίδων στις 1.500 θερμίδες την ημέρα. Έτσι θα μπορέσεις να κρατήσεις μακριά το βάρος μακροπρόθεσμα.