8 επαγγέλματα που χάθηκαν στον χρόνο

1. Ο μπακάλης

Για περίπου 30 χρόνια, από την λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του `70, την ραχοκοκαλιά του λιανικού εμπορίου, αποτελούσαν αποκλειστικά τα οικογενειακά παντοπωλεία και τα μπακάλικα της γειτονιάς. Περίπου 32.000 μικρά καταστήματα καταγράφονται διάσπαρτα στην επικράτεια της χώρας το 1977, τα οποία εμπορεύονταν τρόφιμα (εκτός από κρέατα & ψάρια), μη αλκοολούχα ποτά και είδη οικιακής χρήσεως ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύονταν και από κάποιο καφενείο ή μια ταβέρνα.

2. Ο παγωτατζής 

Ο παγωτατζής με το άσπρο καπελάκι και την άσπρη ποδιά του ήταν γραφικός, ευχάριστος, και ο πιο αγαπημένος πλανόδιος μικροπωλητής για τα παιδιά. Την πρώτη εμφάνισή του την έκανε την Άνοιξη, τις μέρες του Πάσχα και σταματούσε το φθινόπωρο με την εμφάνιση των καστανάδων, αν και οι περισσότεροι από αυτούς ήταν οι ίδιοι, διότι έκαναν παράλληλα και δεύτερο εποχιακό επάγγελμα. Το παλιό καροτσάκι του παγωτατζή ήταν σωστό κομψοτέχνημα , με το ωραίο σκέπαστρο, τις παραστατικές ζωγραφιές και τα διάφορα σχέδια που κοσμούσαν τις πλευρές του. Με το τρίτροχο ποδήλατο ή το μηχανοκίνητο καροτσάκι έκανε την εμφάνισή του και διαλαλούσε το παγωτό του όπου σύχναζε πολύς κόσμος.

3. Ο σφουγγαράς

Καλύμνιοι σφουγγαράδες. Οι ήρωες των βυθών ! Η Κάλυμνος έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη ως τόπος δυτών και σφουγγαράδων. Για τους ντόπιους το κυνήγι των σφουγγαριών ήταν πηγή βιοπορισμού∙ μια «επικίνδυνη αποστολή», που μόνο οι ικανοί και τολμηροί μπορούσαν να βγάλουν εις πέρας. Η μακραίωνη παράδοση της σπογγαλιείας καθόρισε την ταυτότητα του νησιού και συνέβαλε σημαντικά στην οικονομική ευημερία των κατοίκων της. Οι δραστήριοι Καλύμνιοι έμποροι πουλούσαν την πολύτιμη σοδειά αρχίζοντας από τη Σύρο, το Ναύπλιο, την Κωνσταντινούπολη για να φτάσουν μέχρι την Οδησσό, την Πετρούπολη, τη Μόσχα, την Τεργέστη, τη Μέση Ανατολή.

4. Ο τσαγκάρης

Ο τσαγκάρης της δεκαετίας του 70 ήταν χωμένος σε ένα σωρό από παπούτσια και η δουλειά του ήταν πραγματική τέχνη! Δεν υπάρχει σήμερα γιατί τα παπούτσια μας δεν χρειάζονται … παρα μόνο καινούργια τακούνια. Τότε όμως έκανε τα πάντα! Ανοιγε τα στενά με τα καλαπόδια του, άλλαζε χρώματα, έραβε τα ανοιγμένα και γενικά επιδιόρθωνε τα πάντα μια και πριν πετάξουμε τα παπούτσια μας … πάντα τα πηγαίναμε στον τσαγκάρη !!!

5. Ο πραματευτής

Κουβαρίστρες, βελονάκια,
ψιλολόγια ένα σωρό
πήρα δρόμους και σοκάκια
την αγάπη μου να βρω.

Σε μια γειτονιά
είχα μια αγαπητικιά
δέκα χρόνια πάνε τώρα
που δεν την ξανάδα πια.

Μαντηλάκια, τσιμπιδάκια,
πραματιές πολλώ λογιώ
τον πλανόδιο θα κάνω
ίσως και την ξαναβρώ.

Χώρες και χωριά
σαν τα έρημα πουλιά
θα γυρίζω αχ να φωνάζω
την δική μου καταντιά.

Μιας αγάπης το χατίρι
μ’ έκανε τραγουδιστή
και ζητιάνο αχ και διαβάτη
και φτωχό πραματευτή.

Πέστε μου κυρές
παντρεμένες γριές και νιες
η δική μου αγάπη που `ναι
και χαλάλι οι πραματιές.

6. Η μοδίστρα

Το επάγγελμα της μοδίστρας που ερχόταν στο σπίτι για να μας «ράψει» μπορεί να χάθηκε στο χρόνο αλλά έχει αφήσει αναμνήσεις που συμπληρώνουν τα παιδικά μας χρόνια... Ερχόταν για να ράψει τα βαριά ή τα καλά μας ρούχα για τις γιορτές και απαραίτητη προϋπόθεση ήταν να …πιάνουν τα χέρια της...

7. Ο γαλατάς

Στη δεκαετία του 1950 οι τελευταίοι πλανόδιοι γαλατάδες που διαλαλούσαν το εμπόρευμά τους με τη λέξη «γαλατάς!» ή μόνο την κατάληξη «τας!», μετέφεραν το γάλα σε μεταλλικά κυλινδρικά δοχεία και το μοίραζαν στις γειτονιές χύμα σε οκάδες ή δράμια. Στην αρχή της δεκαετίας του 1960 η διάθεση του γάλακτος άρχισε να γίνεται σε γυάλινες φιάλες που διανέμονταν παστεριωμένο γάλα, κάθε πρωί στις διάφορες γειτονιές με διάφορα μέσα, ποδήλατα ή τρίκυκλες μοτοσικλέτες, όπως συνεχίζεται σήμερα η διάθεση των φιαλών γκαζιού.

Όμως μετά από μια σειρά αγορανομικών διατάξεων στη δεκαετία του 1970 απαγορεύθηκε και ο τρόπος αυτός, της πλανόδιας διάθεσης, προκειμένου να διασφαλισθεί περισσότερο η ποιότητα και η υγειονομική ασφάλεια των προς διάθεση γαλακτοκομικών προϊόντων με περιορισμό τόσο στο χρόνο της διάθεσης, (ημερομηνία λήξης), όσο και από συγκεκριμένα μόνο καταστήματα που είναι εφοδιασμένα με κατάλληλα ψυκτικά μέσα.

8. Ο θυρωρός

Ο Θυρωρός ήταν , το πρόσωπο που είχε το καθήκον να βρίσκεται στην είσοδο της πολυκατοικίας ή ενός μεγάλου κτιρίου για να επιτηρεί ποιος μπαίνει σε αυτό ή και να δίνει πληροφορίες στους επισκέπτες καθώς και να έχει τη γενική επίβλεψη του κτηρίου. Ο Θυρωρός σταμάτησε να υπάρχει στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και το μόνο που απέμεινε για να τον θυμόμαστε είναι τα άδεια θυρωρεία στις εισόδους των παλιών πολυκατοικιών και φυσικά η ταινία του Θανάση Βέγγου «Ο Παπατρέχας» όπου κάνει τα πάντα ως θυρωρός προκειμένου να εξοικονομήσει τα προς το ζην αλλά και να παντρέψει τις αδελφές του!

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.