Η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος όχι μόνο για τους ίδιους τους εφήβους αλλά και για τους γονείς τους. Είναι μια περίοδος σύγκρουσης μεταξύ γονέων και παιδιών, καθώς οι γονείς παλεύουν να αντιληφθούν τις αλλαγές που βλέπουν μπροστά στα μάτια τους, χωρίς να ξέρουν πώς να αντιδράσουν.
Είναι χρέος όμως των γονιών να οπλιστούν με ψυχραιμία και να έχουν κατανόηση, ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά τους να περάσουν αυτή τη φάση και να μεγαλώσουν ως δυνατά και ανεξάρτητα άτομα.
Κατανόηση εφηβείας
Οι περισσότεροι από εμάς σκέφτονται την εφηβεία ως την ανάπτυξη των ενήλικων σεξουαλικών χαρακτηριστικών: στήθη, εμμηνορροϊκές περιόδους, ηβικές τρίχες και τρίχες προσώπου. Αυτά είναι σίγουρα τα πιο ορατά σημάδια της εφηβείας και της επικείμενης ενηλικίωσης, αλλά τα παιδιά που παρουσιάζουν σωματικές αλλαγές (ηλικίας μεταξύ 8 και 14 ετών) μπορούν επίσης να περάσουν από μια σειρά αλλαγών που δεν φαίνονται εύκολα εξωτερικά.
Αυτές είναι οι αλλαγές της εφηβείας:
Πολλά παιδιά παρουσιάζουν την έναρξη της εφηβείας με μια δραματική αλλαγή στη συμπεριφορά γύρω από τους γονείς τους. Αρχίζουν να διαχωρίζονται από τη μαμά και τον μπαμπά και να γίνονται πιο ανεξάρτητοι. Ταυτόχρονα, τα παιδιά αυτής της ηλικίας γνωρίζουν ολοένα και περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο τα βλέπουν οι άλλοι και ιδιαίτερα οι συνομήλικοί τους, προσπαθώντας απεγνωσμένα να ενταχθούν. Οι συνομήλικοί τους συχνά γίνονται πολύ πιο σημαντικοί από τους γονείς όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων.
Τα παιδιά συχνά αρχίζουν να «δοκιμάζουν» διαφορετικά πράγματα και να αλλάζουν ταυτότητες ώστε να ενταχθούν με τους συνομηλίκους τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επεισόδια σύγκρουσης με τους γονείς που συχνά δεν εγκρίνουν τις επιλογές τους.
Επανάσταση
Ένα από τα συνηθισμένα στερεότυπα της εφηβείας είναι ο επαναστατικός, άγριος έφηβος που διαρκώς έρχεται σε αντίθεση με τη μαμά και τον μπαμπά. Αν και μπορεί να συμβαίνει σε μερικά παιδιά, αυτό το στερεότυπο σίγουρα δεν είναι αντιπροσωπευτικό για τους υπόλοιπους έφηβους.
Ο πρωταρχικός στόχος των εφηβικών χρόνων είναι η επίτευξη ανεξαρτησίας. Για να γίνει αυτό, οι έφηβοι πρέπει να αρχίσουν να απομακρύνονται από τους γονείς τους, ειδικά από τον γονέα στον οποίο είναι πιο κοντά.
Δεδομένου ότι οι έφηβοι είναι ώριμοι, αρχίζουν να σκέπτονται πιο αφηρημένα και ορθολογικά. Δημιουργούν τον δικό τους ηθικό κώδικα.
Συμβουλές για γονείς κατά τη διάρκεια της εφηβείας
Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας
Διαβάστε βιβλία για τους εφήβους. Σκεφτείτε πίσω τα δικά σας εφηβικά χρόνια. Θυμηθείτε τους αγώνες σας με την ακμή ή την αμηχανία σας στην ανάπτυξη. Αναμείνετε κάποιες αλλαγές στη διάθεση του παιδιού σας και προετοιμαστείτε για περισσότερες συγκρούσεις καθώς ωριμάζει ως άτομο.
Συζητήστε με τα παιδιά σας
Αρχίζοντας να μιλάτε για εμμηνόρροια ή βρεγμένα όνειρα αφού έχουν ήδη αρχίσει. Απαντήστε στις πρώτες ερωτήσεις που έχουν τα παιδιά σχετικά με τα σώματα, όπως οι διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών και από που προέρχονται τα μωρά. Αλλά μην τους υπερφορτώνετε με πληροφορίες, απλώς απαντήστε στις ερωτήσεις τους. Αν δεν γνωρίζετε τις απαντήσεις, πάρτε πληροφορίες από κάποιον αξιόπιστο φίλο ή παιδίατρο.
Όσο πιο νωρίς ανοίγετε τις γραμμές επικοινωνίας, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητές σας να τις κρατάτε ανοιχτές μέσα στα εφηβικά χρόνια. Δώστε βιβλία στα παιδιά σας που σχετίζονται με την εφηβεία. Μοιραστείτε μνήμες της δικής σας εφηβείας. Δεν υπάρχει τίποτα πιο καλό για να αισθανθούν πιο άνετα τα παιδιά από το να ξέρουν ότι και η μαμά και ο μπαμπάς πέρασαν από αυτό το στάδιο.
Βάλτε τον εαυτό σας στην θέση του παιδιού σας
Δείξτε ενσυναίσθηση και κατανόηση. Βοηθήστε τα παιδιά σας να καταλάβουν ότι είναι φυσιολογικό αυτό που βιώνουν και ότι είναι εντάξει να νιώσουν ότι μεγαλώνουν.
Επιλέξτε τις μάχες σας
Εάν οι έφηβοι θέλουν να βάψουν τα μαλλιά τους, να χρωματίσουν τα νύχια τους μαύρα ή να φορέσουν περίεργα ρούχα, σκεφτείτε δύο φορές πριν αντικρούσετε. Οι έφηβοι θέλουν να σοκάρουν τους γονείς τους και είναι πολύ καλύτερο να τους αφήσετε να κάνουν κάτι προσωρινό και ακίνδυνο. Κρατήστε τις αντιρρήσεις σας για πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία, όπως καπνός, ναρκωτικά και αλκοόλ ή μόνιμες αλλαγές στην εμφάνισή τους.
Εάν οι έφηβοι θέλουν να βάψουν τα μαλλιά τους, να χρωματίσουν τα νύχια τους μαύρα ή να φορέσουν περίεργα ρούχα, σκεφτείτε δύο φορές πριν αντικρούσετε. Οι έφηβοι θέλουν να σοκάρουν τους γονείς τους και είναι πολύ καλύτερο να τους αφήσετε να κάνουν κάτι προσωρινό και ακίνδυνο. Κρατήστε τις αντιρρήσεις σας για πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία, όπως καπνός, ναρκωτικά και αλκοόλ ή μόνιμες αλλαγές στην εμφάνισή τους.
Ρωτήστε γιατί ο έφηβός σας θέλει να ντυθεί ή να φανεί με κάποιο τρόπο και να προσπαθήσετε να καταλάβετε πώς αισθάνεται.
Παροχή συμβουλευτικής σταδιοδρομίας
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας συνήθως αναπτύσσουν προσκόλληση σε σταδιοδρομίες και επαγγέλματα χωρίς πλήρη γνώση των λεπτομερειών μιας συγκεκριμένης καριέρας. Είναι η ευθύνη του γονέα να ενθαρρύνει το παιδί να εξερευνήσει λεπτομερώς κάθε καριέρα. Μαζί, μπορείτε να αναφέρετε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα για ένα επάγγελμα.
Γνωρίστε τις ανάγκες του παιδιού σας
Είναι πολύ σημαντικό να αξιολογήσετε σωστά τις οικονομικές ανάγκες του παιδιού σας και να τις εκπληρώσετε. Η προοπτική των αναγκών κατά τη γνώμη σας μπορεί να είναι πολύ συντηρητική. Η προοπτική τους μπορεί να είναι υπερβολικά φιλελεύθερη σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες. Απαιτείται μια μέση προσέγγιση, ένας συμβιβασμός αποδεκτός και για τους δύο. Η έλλειψη χρημάτων μπορεί να οδηγήσει το παιδί να παίρνει κακές αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο απόκτησης χρημάτων ή περιουσιακών στοιχείων.
Μάθετε για τις σχέσεις τους
Αυτή είναι μια εποχή που τα παιδιά γοητεύονται με μέλη του αντίθετου φύλου ή του ίδιου φύλου. Δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό. Πάντα να υποστηρίζετε τα παιδιά σας, ακόμα και αν η επιλογή των φίλων τους μπορεί να μην είναι αυτή που θα θέλατε.
Αλλά για να βοηθήσετε τον έφηβό σας να γίνει νέος ενήλικας, θα χρειαστεί να τους παρέχετε προστασία της ιδιωτικής τους ζωής. Αν όμως παρατηρήσετε προειδοποιητικά σημάδια προβλημάτων, τότε μπορείτε να εισβάλλετε στην ιδιωτικότητα του παιδιού σας μέχρι να φτάσετε στην καρδιά του προβλήματος. Αλλιώς, είναι καλή ιδέα να αποχωρήσετε.
Εμπιστοσύνη
Πείτε στο παιδί σας ότι το εμπιστεύεστε, αλλά αν η εμπιστοσύνη σπάσει με δική του υπαιτιότητα τότε ως συνέπεια θα πρέπει να απολαμβάνει λιγότερες ελευθερίες μέχρι να ξαναχτιστεί.
Καθώς τα παιδιά προχωρούν μέσα στα εφηβικά τους χρόνια, θα παρατηρήσετε μια επιβράδυνση των υψηλών και χαμηλών επιπέδων της εφηβείας. Και τελικά, αργά ή γρήγορα θα γίνουν ανεξάρτητοι, υπεύθυνοι νέοι ενήλικοι.