Μαθαίνω πώς να μελετώ

Υποστηρικτικές συνθήκες εργασίας:

 Χώρος εργασίας:

·  Είναι προτιμότερο να επιλέγεται ο ίδιος πάντοτε χώρος.

·  Στο τραπέζι πρέπει να υπάρχουν αποκλειστικά και μόνο αυτά που είναι απαραίτητα για το διάβασμα του συγκεκριμένου μαθήματος.

·  Κατά τα διαλείμματα είναι απαραίτητο να γίνεται αλλαγή του χώρου.

Ώρες εργασίας:

·  Ο καθένας πρέπει να βρει ποιες ώρες είναι γι’ αυτόν οι πιο αποδοτικές.

·  Είναι προτιμότερο να υπάρχουν προκαθορισμένες ώρες διαβάσματος. Κάθε αλλαγή συνήθειας απαιτεί και ανάλογο χρόνο προσαρμογής.

Διαλείμματα:

·  Τα διαλείμματα είναι σημαντικά, απαραίτητα και βοηθούν τη μάθηση.

·  Η διάρκεια του διαλείμματος πρέπει να προκαθορίζεται και να τηρείται.

·  Οι δραστηριότητες κατά τα διαλείμματα πρέπει να διαφοροποιούνται από τη διαδικασία του διαβάσματος.

·  Κατά τα σύντομα διαλείμματα αποφύγετε τις δραστηριότητες που διακόπτονται δύσκολα (τηλεόραση, ηλεκτρονικά παιχνίδια).

Σωματική ευεξία:

·  Κατάλληλη διατροφή.

·  Συστήνεται η κίνηση ως αντισταθμιστικός παράγοντας (για παράδειγμα, κατά τα διαλείμματα).

·  Είναι απαραίτητος αρκετός ύπνος για την αναζωογόνηση του σώματος.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΒΑΣΜΑΤΟΣ

 Γενικός σχεδιασμός με ισχύ για όλο το εξάμηνο

Ανάλογα με το πρόγραμμα των μαθημάτων, αφιερώνω λίγη ώρα κάθε μέρα ή λίγες ώρες στο τέλος της εβδομάδας για να ξαναδιαβάσω τις σημειώσεις που κράτησα στα μαθήματα (Ποιο θέμα αναπτύχθηκε; Τι σημαντικό ειπώθηκε;). Συγκεντρώνω και διαβάζω τα άρθρα, τα κεφάλαια των βιβλίων ή τις σημειώσεις που πρότεινε ο διδάσκων.

Χρόνος και χωρισμός της ύλης για μια συγκεκριμένη εξέταση:

·  Προμήθεια όλων των απαραίτητων βιβλίων και σημειώσεων.

·  Δοκιμαστική μάθηση: 3-5 ημέρες:
   – Πόσες ώρες μπορώ να διαβάζω ημερησίως;
   – Πόσες σελίδες κατά μέσο όρο καταφέρνω να διαβάσω;

·  Συγκεκριμένος σχεδιασμός:
   – Πόσες ώρες χρειάζομαι για να διαβάσω μια φορά όλη την ύλη;
   – Πόσες ώρες χρειάζομαι για την επανάληψη αυτής της ύλης;
   – Πόσος χρόνος μου είναι απαραίτητος για την τελική επανάληψη;

·  Απρόοπτα γεγονότα: Φροντίζω να συνυπολογίσω και το χρόνο για τυχόν απρόσμενες υποχρεώσεις.

·  Λεπτομερής σχεδιασμός: Ο εβδομαδιαίος σχεδιασμός περιλαμβάνει ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα μελέτης για μια εβδομάδα.

Λάθη στο σχεδιασμό

Όταν το ημερήσιο πρόγραμμα δεν μπορεί να εκπληρωθεί, πρέπει να τεθεί άμεσα το ερώτημα εάν το κενό αυτό πρέπει να καλυφθεί με εκούσια μείωση του ελεύθερου χρόνου. Σε περίπτωση επανειλημμένης αποτυχίας εκπλήρωσης του προγράμματος, θα πρέπει να αναζητηθεί άμεσα ο λόγος, έτσι ώστε να αποφευχθεί μελλοντική επανάληψη και να καταρτιστεί ένας νέος σχεδιασμός της μελέτης.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΑΘΗΣΗΣ

Όποιος ενσυνείδητα, αποφασιστικά και με πεποίθηση ξεκινά το διάβασμα έχει καλές προοπτικές επιτυχίας.
Η μέθοδος PQ4R είναι ένας καλός τρόπος που δείχνει πώς πρέπει να γίνεται η μάθηση ενός κεφαλαίου ή μιας ενότητας της ύλης που πρέπει να μαθευτεί.

(Preview · Questions · Read · Reflect · Recite · Review)

 Preview – Προεπισκόπηση:
Γενικός προσανατολισμός (διάρθρωση κεφαλαίων και ενοτήτων).

1. Questions – Ερωτήσεις:
   Τι λένε οι επικεφαλίδες; Ποιο είναι το αναμενόμενο περιε-χόμενο; Τι φαίνεται να είναι σημαντικό;
2. Read – Διάβασμα:
   Ενεργητική ανάγνωση με σκοπό την κατανόηση του κει-μένου.
3. Reflect – Διαλογισμός – Σκέψη:
   Πώς δένουν αυτά που διάβασα τώρα με αυτά που ήδη γνωρίζω.
4. Recite – Απόδοση:
   Ό,τι διάβασα πρέπει να μπορώ και να το αποδώσω ελεύθερα. Αν διαπιστώσω ότι υπάρχουν κενά, τότε πρέπει να ανατρέξω στο κείμενο, να ξαναδιαβάσω και να αποδώσω ελεύθερα το περιεχόμενο.
5. Review – Ανασκόπηση:
   Φέρνω στο μυαλό μου τη δομή του κεφαλαίου. Επισημαίνω τα βασικά σημεία, θέτω στον εαυτό μου ερωτήσεις και τις απαντώ.

ΜΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΩ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΑ

 Υπάρχουν λίγοι γενικοί κανόνες οι οποίοι ισχύουν για όλους. Ο καθένας πρέπει να βρει αυτούς που ισχύουν για τον εαυτό του.

·  Τα περισσότερα τα ξεχνούμε αμέσως μετά το διάβασμα, γι’ αυτό πρέπει να ξεκινούμε αμέσως με την επανάληψη τμημάτων της ύλης που έχουμε να διαβάσουμε.

·  Όσο πιο νωρίς ξεκινούμε την επανάληψη, τόσο πιο λίγες επαναλήψεις είναι απαραίτητες.

·  Ακόμα και εάν ξεχάσουμε κάτι που μάθαμε καλά στο παρελθόν, μια επανάληψη θα το επανενεργοποιήσει.

·  Όσο περισσότερες λεπτομέρειες περιέχει η ύλη, τόσο πιο πολλές επαναλήψεις είναι απαραίτητες.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Η μάθηση
Δυσχεραίνεται: Εάν μαθαίνουμε μέσω παθητικού διαβάσματος και προσπαθούμε να αποστηθίσουμε.	Διευκολύνεται: Με την ενεργητική μάθηση: θέτοντας ερωτήσεις στον εαυτό μας και αναζητώντας τις απαντήσεις.
Εάν χανόμαστε στις λεπτομέρειες.	Με το να μπορούμε να ξεχωρίσουμε το σημαντικό από το ασήμαντο.
Εάν αποφεύγουμε τις επαναλήψεις.	Με τις συχνές επαναλήψεις της ύλης σε κάθε στάδιο διαβάσματος.
Εάν απλώς αναγνωρίζουμε την ύλη.	Με την ελεύθερη απόδοση της ύλης.
Εάν παρουσιάζουμε αποφευκτική συμπεριφορά.	Με την αναγνώριση των αποφυγών και τη συνειδητή προσπάθεια αντίστασης.
Εάν διαβάζουμε χωρίς χρονικό και μαθησιακό πλαίσιο.	Με την επεξεργασία ενός μαθησιακού και χρονικού προγράμματος κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και πριν τις εξετάσεις.
Εάν αφήνουμε την όρεξη, τη διάθεση και τα περιστασιακά γεγονότα να επηρεάζουν το πότε θα ξεκινήσουμε το διάβασμα.	Εάν ξεκινούμε το διάβασμα ακόμη και όταν αυτό μας φαίνεται προσωρινά, και κυρίως στην αρχή, δύσκολο.

ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΝΩ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Οι προϋποθέσεις επιτυχημένης μάθησης περιλαμβάνουν συναισθηματικούς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τη μάθηση και παίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των μαθησιακών στόχων. ΚΙΝΗΤΡΑ ΜΑΘΗΣΗΣ Η προσοχή, η συγκέντρωση και η επιμονή επηρεάζονται από τα κίνητρα. Όποιος ενδιαφέρεται για κάτι, και δουλεύει έχοντας έναν διακριτό στόχο, έχει καλές προοπτικές να τον επιτύχει. Αντίθετα, ο φόβος της αποτυχίας ή η επιδίωξη μάθησης χωρίς την ύπαρξη ενδιαφέροντος δεν αναμένεται να φέρουν καλά αποτελέσματα. Όποιος πιστεύει στον εαυτό του και στις δυνατότητές του, δηλαδή έχει υψηλά κίνητρα, μαθαίνει γρηγορότερα και αποδίδει καλύτερα. Μερικά παραδείγματα:
Προσανατολισμός στην αποτυχία	Προσανατολισμός στην επιτυχία
Ανάγκη για αποφυγή της αποτυχίας	Ανάγκη για υψηλή επίδοση
Αναμονή αποτυχίας	Αναμονή επιτυχίας
Φόβος αποτυχίας	Ελπίδα επιτυχίας
Αρνητική συναισθηματική κατάσταση	Θετική συναισθηματική κατάσταση
Η επιτυχία γίνεται αντιληπτή ως τύχη και σύμπτωση	Η επιτυχία γίνεται αντιληπτή ως αποτέλεσμα ικανότητας.
Η αποτυχία εξηγείται ως επιβεβαίωση της ανικανότητας	Η αποτυχία γίνεται αντιληπτή ως ατυχία ή ως σύμπτωση ή ως κάτι που μπορεί να διορθωθεί.

ΣΤΑΣΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ  Όλοι μας έχουμε συλλάβει τον εαυτό μας να κάνει διάφορες σκέψεις, εκτιμήσεις και προβλέψεις υπό μορφή σύντομων προτάσεων. Όταν αυτές οι κρίσεις επαναλαμβάνονται συχνά, όταν δηλαδή το άτομο τις λέει στον εαυτό του πολλές φορές, αυτές τείνουν να γίνουν πραγματικότητα υπό τη μορφή μιας «αυτοεκπληρούμενης προφητείας». Είναι σημαντικό να μάθει κανείς να αναγνωρίζει αυτές τις αρνητικές και, πολλές φορές, παράλογες σκέψεις-προτάσεις, δηλαδή αυτά που λέει στον εαυτό του, να τα αναλύει και να προσπαθεί να τα αντικαταστήσει με άλλα, που θα είναι πιο θετικά και πιο ρεαλιστικά. Μερικά παραδείγματα:
Αρνητικές προτάσεις		Θετικές προτάσεις
Πρέπει να αναγκάσω τον εαυτό μου να διαβάσει.		Έχω έναν ξεκάθαρο στόχο και θέλω να τον πετύχω. Μόνο η μελέτη θα κάνει το στόχο μου πραγματικότητα.
Εάν δεν κάνω τίποτα, είμαι ένας άχρηστος.		Έχω τη δική μου αξία, άσχετα από το τι θα καταφέρω τώρα.
Πρέπει να διαβάσω.		Θέλω να διαβάσω.
Επιδίωξη είναι η απόκτηση ρεαλιστικής αυτοεκτίμησης και υγιούς εμπιστοσύνης στον εαυτό μας. Είναι επίσης σημαντικό να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας, η οποία γίνεται ορατή μέσω της υπευθυνότητας και της προσωπικής αυτονομίας:«Ξέρω τι θέλω. Οι σπουδές μου είναι δική μου υπόθεση. Τα εμπόδια τα αντιλαμβάνομαι ως προκλήσεις και δεν επιτρέπω σε τίποτα να με κάνει να παρεκκλίνω από το στόχο μου. Για να πετύχω όμως αυτό το στόχο, είμαι έτοιμος να θυσιάσω κάποια πράγματα.»
Η αδυναμία να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας οδηγεί στην αυτολύπηση, στην απομάκρυνση από την πραγματικότητα, στην αναίρεση και στην παραίτηση:«Πρέπει, αλλά δεν μου αρέσει να εξαναγκάζομαι. Πρέπει να διαβάσω. Αφού δεν έχω καμία όρεξη, γιατί να ταλαιπωρώ τον εαυτό μου;»Μερικά παραδείγματα μας διαφωτίζουν σχετικά με τις στάσεις απέναντι στη μάθηση:
Παθητικές στάσεις	Ενεργητικές στάσεις
Αποφυγή	Συνέπεια
Αβεβαιότητα	Σιγουριά
Παραίτηση	Αγωνιστικότητα
Γκρίνια	Αισιοδοξία
Πρέπει	Θέλω
Οι θετικές εσωτερικές στάσεις δεν επηρεάζουν μόνο τη διαδικασία της μάθησης, αλλά μπορούν να αλλάξουν και όλη τη ζωή μας μέσω ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΙΣΗ
Αρνητική μαθησιακή στάση	Θετική μαθησιακή στάοη
Απαισιόδοξη: «Δεν με θεωρώ τόσο ικανό».	Με αυτοπεποίθηση: «Με θεωρώ τόσο ικανό».
Άσκοπη, χαοτική: «Δεν ξέρω πώς».	Ενσυνείδητη: «Ξέρω τι θέλω».
Πλασματική: «Εάν μελετήσω την ύλη μια φορά, αρκεί για να την κατέχω».	Ρεαλιστική: «Επαναλαμβάνω την ύλη μέχρι να τη μάθω».
Με αβεβαιότητα: «Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω να τα μάθω».	Με αυτοπεποίθηση: «Θα τα καταφέρω να μάθω την ύλη».
Νευρική, χωρίς συγκέντρωση: «Οι σκέψεις μου τρέχουν κάπου αλλού, έχω κολλήσει».	Ήρεμη και με συγκέντρωση: «Λεν αφήνομαι να αποσυγκεντρωθώ».
Παραίτηση: «Δεν βγάζει πουθενά».	Αγωνιστικότητα: «Αγωνίζομαι να επιτύχω τους σκοπούς μου».
Ασυνέπεια: «Σήμερα δεν έχω όρεξη».	Συνέπεια: «Θα διαβάσω ακόμη και αν δεν έχω όρεξη».
«Έτσι κι αλλιώς δεν θα τα καταφέρω».	«Θέλω να τα καταφέρω

  Περισσότερες συμβουλές εδώ.