Τα lego είναι ένα σπουδαίο παιχνίδι που βοηθάει τα παιδιά με ευχάριστο τρόπο να αναπτύξουν μια πληθώρα δεξιοτήτων που είναι πολύ χρήσιμες για τη μετέπειτα σχολική και όχι μόνο ζωή τους. Αν κάποιος γονιός με ρωτούσε πώς να προετοιμάσει το παιδί του για το σχολείο, θα του πρότεινα αδιαμφισβήτητα να το ενθαρρύνει να παίξει με lego.
Προτείνω, λοιπόν στις μαμάδες που θέλουν να διαθέσουν χρόνο ώστε να προετοιμάσουν τα παιδιά τους για την πρώτη να αφήσουν κατά μέρος τα φυλλάδια και να κάνουν κάτι πολύ πιο δημιουργικό και χρήσιμο. Ακούω τελευταία για παιδικούς σταθμούς που δίνουν φωτοτυπίες το Σαββατοκύριακο στους μαθητές, για μαμάδες που εκτυπώνουν από το διαδίκτυο φυλλάδια για τα πεντάχρονα, για μαμάδες που αγοράζουν βιβλία πρώτης γραφής και λένε στα παιδιά έλα γράψε τίποτα να ξετρίψει το χεράκι σου, θα σε μαλώνει αύριο η δασκάλα που δε γράφεις γρήγορα.
Ναι τα μικράκια πρέπει να προετοιμαστούν για το σχολείο και είναι πολλά αυτά που πρέπει να έχουν κατακτήσει μέχρι τα 6. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Σήμερα θα δούμε πώς μπορούν τα lego να βοηθήσουν σε αυτή την προεοιμασία.
Ξεκινώντας λοιπόν, θα έλεγα ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχει αναπτύξει ένα παιδί πριν πάει στην Α’Δημοτικού είναι η λεπτή του κινητικότητα και ενδυνάμωση των δαχτύλων. Η λεπτή κινητικότητα είναι αυτή που θα το βοηθήσει να σχηματήσει τα γράμματα και η ενδυνάμωση των δαχτύλων θα το βοηθήσει να ασκεί την κατάλληλη πίεση στο μολύβι και να μην κουράζεται. Είναι απίστευτο το πόση επιδεξιότητα και δύναμη χρειάζονται αυτά τα μικρά δαχτυλάκια για να μπορέσουν να συναρμολογήσουν τα lego. Κάποιοι τα καταφέρνουν καλύτερα κάποιοι όχι. Δεν έχει σημασία, σημασία έχει ότι όσο παίζεις τόσο βελτιώνεσαι. Να λοιπόν ένας τρόπος να εξασκηθεί το χεράκι χωρίς να πιάσει καν το μολύβι.
Μια άλλη δεξιότητα που πρέπει να αναπτύξουν οι μικροί μαθητές πριν πάνε στην πρώτη είναι η παρατηρητικότητα. Αυτή είναι που θα τα βοηθήσει να αναγνωρίζουν τα γράμματα και τους αριθμούς. Τα lego εξασκούν πάρα πολύ τους μαθητές σε αυτό το κομμάτι. Τα παιδιά διαρκώς πρέπει να αναζητήσουν ανάμεσα σε εκατοντάδες το κομμάτι που χρειάζονται και αυτό τα βοηθάει στο να βελτιώνουν τις ικανότητές τους για παρατήρηση.
Εξασκούν επίσης τη βραχύχρονη μνήμη. Η βραχύχρονη μνήμη είναι αυτή που κάνει όλη τη δουλειά στην προσπάθεια του μαθητή να διαβάσει. Για να σας κάνω να καταλάβετε όταν ο μαθητής διαβάζει συλλαβιστά τη λέξη παπί διαβάζει πρώτα τη συλλαβή πα την κρατάει στο μυαλό του, έπειτα διαβάζει τη συλλαβή πι, ανακαλεί πάλι την πρώτη συλλαβή και τις ενώνει στη λέξη παπί. Στους μαθητές με δυσλεξία είναι αυτό το κομμάτι της μνήμης που δε λειτουργεί σωστά. Αλλά και οι μαθητές που δεν έχουν τέτοια προβλήματα και πάλι στην αρχή δυσκολεύονται να διαβάσουν με ροή γιατί δεν έχουν εξασκηθεί. Όταν λοιπόν, ένα παιδί βλέπει στο βιβλίο με τις οδηγίες ότι χρειάζεται 2 διπλά τουβλάκια γαλάζια διάφανα, ένα μικρό λευκό με τρυπούλα και 2 γκρι μονή σειρά με τέσσερις κουκκίδες αυτό όλο το συγκρατεί στο μυαλό του και ξεκινάει την αναζήτηση. Στην αρχή δε μπορεί να τα συγκρατήσει όλα αυτά με την πρώτη, τα αναζητά ένα ένα. Όσο όμως εξασκείται, τόσο αυξάνεται ο αριθμός των πληροφοριών που μπορεί να συγκρατήσει στη βραχύχρονη μνήμη.
Τα lego βοηθούν τα παιδιά να μάθουν να ακολουθούν απλές και σύνθετες οδηγίες και να τις ακολουθούν πιστά, συγκεντρωμένα και με ακρίβεια. Ένα μικρό λάθος στην εκτέλεση μιας οδηγίας και χαλάει όλη η δουλειά. Οι δάσκαλοι γνωρίζουν πόσο δύσκολη μπορεί να αποδειχτεί για παράδειγμα η οδηγία ανοίξτε το χοντρό βιβλίο της γλώσσας στη σελίδα 12 και γράψτε ημερομηνία. Άλλος θα ανοίξει το λεπτό και θα ψάχνει τη σελίδα 12, άλλος θα ανοίξει το χοντρό αλλά θα έχει ξεχάσει σε ποια σελίδα είπαμε, άλλος θα κοιτάει το ταβάνι γιατί δε σημαίνει οτι επειδή η δασκάλα είπε να κάνουμε κάτι πρέπει και να το κάνουμε κι ένας άλλος θα ανοίξει το βιβλίο μαθηματικών στη σελίδα 12 γιατί είναι 3η ώρα και την 3η ώρα έχουμε μαθηματικά κυρία!!!
Τα lego βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν την οπτικοχωρική αντίληψη. Με άλλα λόγια την αντίληψη της σχέσης στο χώρο μεταξύ ενός παρατηρητή και άλλων ανθρώπων ή ανικειμένων. Ο τρόπος με τον οποίο ένα παιδί κατανοεί και ερμηνεύει το χώρο και πιο συγκεκριμένα τις χωρικές σχέσεις επηρεάζει την κατάκτηση βασικών ακαδημαικών δεξιοήτων όπως η γραφή, η ανάγνωση και η αριθμητική. Η ανάπτυξη και η ενίσχυση της οπτικοχωρικής αντίληψης ενός μαθητή είναι αυτή που θα του επιτρέψει να αντιλαμβάνεται το χώρο της σελίδας και τα περιθώρια καθώς και το να γράφει σωστά πάνω στη γραμμή διαχωρίζοντας τα γράμματα που περνούν κάτω από τη γραμμή και αυτά που δεν περνούν αλλά και να μην κολλάει τις λέξεις μεταξύ τους και να αφήνει σωστές αποστάσεις. Αυτό κάποια παιδιά αργούν πάρα πολύ να το κατακτήσουν δυστυχώς αλλά είναι μια ικανότητα προαπαιτούμενη θα έλεγα για την πρώτη Δημοτικού. Χάρη στην αντίληψη που έχουν τα παιδιά για το χώρο μπορούν να αντιληφθούν την έννοια της κατευθυντικότητας για να κατανοούν την κατεύθυνση της γραφής και της ανάγνωσης αλλά και τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένα γράμμα και πως αυτά σχετίζονται μεταξύ τους έτσι ώστε να μπορούν να το αναγνωρίσουν ή να το αντιγράψουν. Τέλος, πιο σύνθετες μαθηματικές δεξιότητες όπως συμμετρία, εξισώσεις, εκτέλεση κάθετων πράξεων, διαγράμματα, γεωμετρία κλπ προϋποθέτουν καλή κατανόηση των χωρικών εννοιών.
Τα lego αναπτύσσουν τη μαθηματική σκέψη και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Το να ακολουθούν οδηγίες για να συναρμολογήσουν τα lego τα βοηθάει μετέπειτα στην επίλυση προβλημάτων, στη συγκέντρωση και στην επιμονή στη λεπτομέρεια. Όταν λύνεις ένα πρόβλημα, καλείσαι να βάλεις σε εφαρμογή αυτούς ακριβώς τους μηχανισμούς. Πέρα από την επίλυση προβλημάτων τα lego βοηθούν τα παιδιά να οικοδομήσουν τα μαθηματικά μέσα από την απαρίθμηση αλλά και την εκτίμηση μεγεθών. εξερευνώντας τη συμμετρία, την ισσοροπία, τα σχήματα και τα μεγέθη, τα κλάσματα.
Τα lego βοηθούν στο να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα σε αγορίστικα και κοριτσίστικα παιχνίδια. Παραδοσιακά τα παιχνίδια με κατασκευές θεωρούνταν κατεξοχήν αγορίστικο παιχνίδι. Έτσι τα κορίτσια έχαναν την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες που αφορούν τη μηχανική, τα μαθηματικά και τις κατασκευές και να νιώσουν αυτοπεποίθηση σε αυτούς τους τομείς. Το ότι οι γυναίκες που απασχολούνται σε θέσεις STEM αποτελούν ισχυρή μειοφηφία δεν έχει να κάνει με τη μειομένη ευφυία τους, αλλά με το ότι δεν είχαν τις ίδιες ευκαιρίες με τα αγόρια να αναπτύξουν την αυτοπεποιθησή τους και τις συγκεκριμένες δεξιότητες που απαιτούνται πάνω στους συγκεκριμένους τομείς.
Τα lego εκπαιδεύουν τους μαθητές να εργάζονται αυτόνομα. Λέω συχνά στους γονείς ότι ο στόχος είναι να μάθουν τα παιδιά να μελετούν και να ολοκληρώνουν τις εργασίες τους μόνοι τους. Κι εξηγώ ότι αυτό χρειάζεται ειδική εκπαίδευση ώστε να το καταφέρουν. Δεν είναι δυνατόν σε ένα παιδί που δεν είναι σε θέση να ετοιμάσει μόνο του ούτε το πρωινό του να του πεις μια μέρα “η κυρία είπε να διαβάζεις μόνος σου” και να το παρατήσεις μόνο κι έρημο στον ωκεανό. Στην αρχή είσαι δίπλα και παρεμβαίνεις σε ένα ένα γράμμα, μετά θα το αφήνεις να γράφει μια λέξη γραφή χωρίς να παρεμβαίνεις, μετά μια σειρούλα και στο τέλος ολόκληρη σελίδα. Δε λες “γράψε, εγώ δίπλα σιδερώνω” και μετά από μισή ώρα ανακαλύπτεις μια σελίδα ορνιθοσκαλίσματα που ή πρέπει να σβήσεις με ότι αυτό συνεπάγεται στην ψυχολογία του παιδιού ή να αρκεστείς σε ένα “την επόμενη φορά να κάνεις καλύτερα γράμματα” το οποίο τελικά δε συμβαίνει ποτέ. Με τα lego τα παιδιά εκπαιδεύονται ακριβώς πάνω σε αυτό. Στην αρχή είσαι διαρκώς δίπλα, στην πορεία μένουν λίγη ώρα μόνα τους και συνήθως σε φωνάζουν όταν κάπου δυσκολεύονται ή έχουν κάνει λάθος, έπειτα μένουν περισσότερη ώρα μόνα και είναι σε θέση να βρίσκουν και να διορθώνουν μόνα τους τα λάθη ώσπου κάποια στιγμή ολοκληρώνουν μια κατασκευή από την αρχή μέχρι το τέλος ολομόναχα.
Φυσικά όλο αυτό αυξάνει πάρα πολύ την αυτοπεποίθηση τους, πράγμα που είναι το ζητούμενο όλων μας για τα παιδιά μας. Δεν είναι κι έυκολο πράγα να ολοκληρώσεις ολομόναχος μια κατασκευή! Βοηθάει να αναπτύσουν την υπομονή, να βλέπουν μακροπρόθεσμα και να έχουν ένα στόχο που δεν είναι πάντα εύκολος να επιτευχθεί. ‘Οταν η κόρη μου είδε το παλάτι της Έλσας τρελάθηκε από τη χαρά της. Επέμενε να της το πάρω. Μόλις το άνοιξε όμως και είδε τα άπειρα κομμάτια απογοητεύτηκε. Της πήρε τελικά 10 μέρες για να το ολοκληρώσει. Αλήθεια, πέρα από όλα τα άλλα πόσο καλό της έκανε αυτή η προσήλωση στο στόχο από το να της είχα αγοράσει ένα έτοιμο παλάτι;
Για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύω ότι τα lego είναι ένα εκπληκτικό παιχνίδι στο οποίο ο γονιός αξίζει να επενδύσει χρόνο με τα παιδιά του και χρήματα. Επίσης για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύω ότι στην αιώνια μάχη lego vs playmobil τα lego βγαίνουν νικητές γιατί και τα δύο αναπτύσσουν τη φαντασία των παιδιών τα lego όμως τα βοηθούν και σε όλα τα παραπάνω.
Ιωάννα Φωτοπούλου http://enabloggiatosxoleio.gr