Έχεις βαρεθεί τις ταινίες που προβλέπεις την κάθε κίνηση του πρωταγωνιστή και ξέρεις το τέλος πριν καν αρχίσει να προβάλλεται το πρώτο καρέ; Θες να εντυπωσιαστείς και να αναρωτηθείς, να δεις μία ταινία που θα σηκώσει πολλή συζήτηση μόλις ανοίξουν τα φώτα; Δώσε την ευκαιρία σε μία – ή και σε περισσότερες – από τις παρακάτω ταινίες και δεν θα απογοητευτείς.
Το σύμβολο (★) που θα βλέπετε κάτω από κάθε ταινία της λίστας θα σας ενημερώνει πόσο πολύ θα κάψει τον εγκέφαλο σας μια προβολή της. Επίσης δεν υπάρχει κάποια σειρά κατάταξης, μόνο μία μικρή ομαδοποίηση λόγω σκηνοθέτη ή ύφους.
Δείτε μία από τις παρακάτω ταινίες με δική σας ευθύνη.
1. Primer ★★★★★
του Shane Carruth
Μία ταινία που έχει να κάνει με το ταξίδι στο χρόνο. Ήδη δύσκολη από το θέμα της, η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από δύο φίλους που φτιάχνουν μία μηχανή η οποία – ακριβώς πώς ακόμα δεν έχω καταλάβει – μπορεί να κάνει ταξίδια στο χρόνο. Όχι όμως όπως μπορεί το αμάξι των McFly και Brown. Αν φτάσει το τέλος του φιλμ και δεν έχετε καταλάβει απόλυτα την ταινία μην ανησυχείτε, υπάρχει σχετικό διάγραμμα online που σας βοηθάει, αλλά εάν και πάλι δεν βγάλετε άκρη, σίγουρα δεν θα έχετε χάσει το χρόνο σας.
2. Upstream Color ★★★★★
του Shane Carruth
Η υπόθεση αυτής της ταινίας δεν είναι και η πιο εύκολη να περιγράψεις. Κεντρική ιδέα είναι το κατά πόσο είναι τυχαία ή όχι η ένωση δύο ανθρώπων. Μέρη της υπόθεσης – και αρκετά καίρια – είναι επίσης τα φυτά, τα σκουλήκια και τα γουρούνια. Ο σκηνοθέτης (βραβευμένος στο Sundance) μας σερβίρει ένα μικρό αριστούργημα – τεχνικά και καλλιτεχνικά.
*Μία μικρή παρένθεση για τον κ. Shane Carruth: με μόνο δύο ταινίες στο βιογραφικό του – που όμως και οι δύο βρίσκονται στην λίστα αυτή – έχει καταφέρει να διακριθεί σε μεγάλα φεστιβάλ και είναι μία κινηματογραφική ταινία μόνος του. Κάθε φορά αναλαμβάνει το καθήκον του σκηνοθέτη, αλλά και του σεναριογράφου, του πρωταγωνιστή, του συνθέτη, του μοντέρ, και του διευθυντή φωτογραφίας. Ακολουθήστε τον άφοβα, ξέρει τι κάνει και το κάνει καλά.
3. Coherence ★★★
του James Ward Byrkit
Ή αλλιώς: όταν οι γάτες του Schrödinger μαζεύτηκαν για δείπνο. Ένα από τα πιο ωραία φιλμ επιστημονικής φαντασίας της πρόσφατης ιστορίας, βασισμένο στο παραπάνω πείραμα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όλα μπερδεύονται όταν ένας κομήτης περάσει πάνω από το σημείο που δειπνούν οι ήρωες της ιστορίας μας.
4. Enemy ★★★★★
του Denis Villeneuve
Το 2013 o Denis μαζί με τον Jake Gyllenhaal έκαναν το φιλμ Prisoners, ένα – ας μου επιτραπεί ο όρος – mainstream θρίλερ. Αλλά σχεδόν την ίδια χρονική περίοδο έκαναν μαζί και άλλη μία ταινία, που – κατά την ταπεινή μου άποψη – ήταν ένα από τα καλύτερα φιλμ εκείνης της χρονιάς και ξεπερνάει κατά πολύ το μέτριο και καθόλου πρωτότυπο Prisoners. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από έναν καθηγητή πανεπιστημίου, οπού ανακαλύπτει ότι σε μία ταινία που παρακολουθεί, ένας από τους ηθοποιούς της, του μοιάζει εμφανισιακά υπερβολικά πολύ. Έτσι αποφασίζει να τον γνωρίσει. Ίσως παραπάνω από μία προβολές απαιτούνται για την πλήρη κατανόηση (ολόκληρης) της ταινίας, αλλά και του καθηλωτικού της φινάλε.
5. Under the Skin ★★★★★
του Jonathan Glazer
H Scarlett Johansson μέσα σε ένα ταξί τριγυρνάει στους δρόμους της Σκοτίας και αποπλανεί νέους άνδρες. Με τις περισσότερες σκηνές να έχουν γυριστεί με κρυφές κάμερες, αυτοσχεδιασμό στο σενάριο και χωρίς επαγγελματίες ηθοποιούς, την Scarlett στον καλύτερο ρόλο της καριέρας της, αυτή η ταινία βρίσκεται στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες για το 2014 και όχι άδικα. Άρτια σκηνοθεσία, επιβλητική φωτογραφία και υπέροχη μουσική. Τροφή για σκέψη – αριστούργημα.
6. Lost Highway ★★★★
του David Lynch
Βλέπεις μία ταινία και ξαφνικά γίνεται κάτι και σου αναιρεί ό,τι έχεις δει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε βλέπεις Lynch. Μετά από ένα πάρτι και μία παράξενη συνάντηση, ο πρωταγωνιστής μας κατηγορείται και φυλακίζεται για τον φόνο της γυναίκας του. Τότε μία καινούρια ζωή ξεδιπλώνεται μπροστά του.
Υ.Γ: κινηματογραφικό ντεμπούτο για τον Marilyn Manson
7. Mulholland Drive ★★★★
του David Lynch
Η Naomi Watts έρχεται στο Los Angeles για να γίνει ηθοποιός, Η Laura Harring επιβιώνει από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα με αμνησία. Ένα μυστήριο κρύβεται στον δρόμο Mulholland. Εάν είσαι προσεχτικός στις σκηνές, πριν καν πέσουν οι τίτλοι αρχής κρύβονται στοιχεία που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις καλύτερα την εξέλιξη της ταινίας. Επίσης ο ίδιος ο σκηνοθέτης έχει δώσει 10 στοιχεία (ψάξ’ τα online) για να σε βοηθήσουν περισσότερο. Μην αποθαρρύνεσαι από αυτά που μόλις διάβασες, ο Lynch ξέρει τι κάνει. Εκεί που άλλοι σκηνοθέτες θα είχαν χαθεί, εκείνος παραδίδει ένα καλοκουρδισμένο θρίλερ μυστηρίου.
8. Another Earth ★★
του Mike Cahill
Τι θα έκανες εάν μία μέρα έβλεπες μία ρεπλίκα του πλανήτη μας στον ουρανό; Η πρωταγωνίστριά μας, λοιπόν, την ημέρα της ανακάλυψης εμπλέκεται σε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Μετά από την αποφυλάκισή της, αποφασίζει να γνωρίσει το άτομο του οποίου η σύζυγος και το παιδί σκοτώθηκαν στο δυστύχημα που προκάλεσε. Το φιλμ αυτό έχει κάποια δραματουργικά προβληματάκια, αλλά η ατμόσφαιρα και το υπέροχο φινάλε που σίγουρα θα σας βάλει σε σκέψεις, θα σας δικαιώσουν.
9. Eternal Sunshine of the Spotless Mind ★★
του Michel Gondry
Η πένα του Kaufman – αλλά του Michel Gondry στα ηνία του σκηνοθέτη – χτίζει ένα σύμπαν όπου κάθε άνθρωπος μπορεί – εάν θέλει – να διαγράψει δυσάρεστες αναμνήσεις του. Ο πρωταγωνιστής μας λοιπόν, αφού έμαθε ότι η πρώην κοπέλα του έσβησε όλες τις στιγμές που πέρασαν μαζί, αποφασίζει να κάνει και αυτός το ίδιο. Εκκεντρικός και χιουμοριστικός όπως πάντα, γράφει μια ιστορία αγάπης που μένει στην ιστορία του κινηματογράφου ως μία από τις καλύτερες και πιο περίεργες του είδους. Το δε κάστ εκπληκτικό, με τον Jim Carrey σε έναν από τους καλύτερους ρόλους της καριέρας του.
10. Adaptation ★★
του Spike Jonze
Άλλη μία ταινία με σεναριογράφο τον Kaufman που κατάφερε να βρίσκεται σε αυτή λίστα. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή αμφιταλαντεύτηκα για το πόσες ταινίες του πρέπει να συμπεριληφθούν εδώ και παραλίγο να βρεθεί και το “Being John Malkovich”, αλλά θεώρησα ότι τρεις δικές του είναι αρκετές. Ένας σεναριογράφος προσπαθεί να γράψει ένα σενάριο βασισμένο στο βιογραφικό βιβλίο για έναν τύπο που επιδιώκει να κλωνοποιήσει μία ποικιλία ορχιδέας. Μην ξαναγράφουμε τα ίδια – απλά δείτε το.
11. Synecdoche New York ★★★
του Charlie Kaufman
Ένας θεατρικός συγγραφέας, θέλοντας να γράψει ένα καινούργιο έργο, καταλήγει με ολόκληρη τη Νέα Υόρκη στην αποθήκη του. Ο ήρωας του Kaufman γεμάτος υπαρξιακές αναζητήσεις, μπλέκει τα όρια ανάμεσα στην τέχνη και την πραγματική ζωή. Στο σκηνοθετικό αυτό ντεμπούτο του (πρώτη φορά αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει δικό του σενάριο) και με τη συμβολή του – μοναδικού σε αυτό το ρόλο – Philip Seymour Hoffman, ο Kaufman παραδίδει στο κοινό του μία σπουδή πάνω στον άνθρωπο, τις διαπροσωπικές σχέσεις και το θάνατο.
12. Cloud Atlas ★★★
των Tom Tykwer, Lana Wachowski και Lilly Wachowski
Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι ακόμα δεν έχω αποφασίσει εάν μου άρεσε ή όχι. Η ταινία δίχασε κοινό και κριτικούς – οπότε λέω στον εαυτό μου ότι είναι δικαιολογημένο το παραπάνω γεγονός. Πιστεύω ότι είναι μία ταινία, που είτε θα σου αρέσει, είτε θα βαρεθείς – κυρίως λόγω της τρίωρης διάρκειας της – και θα την μισήσεις. Για την υπόθεση τώρα, θα αρκεστείτε στο ακόλουθο: ο κάθε ηθοποιός – ως επί το πλείστον – αναλαμβάνει να υποδυθεί έξι διαφορετικούς χαρακτήρες, οι ιστορίες των οποίων εξελίσσονται σε ένα μεγάλο χρονικό φάσμα, από το μακρινό παρελθόν έως το όχι τόσο εγγύς μέλλον. Τα αδέλφια Wachowski, σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη του αριστουργηματικού Run Lola Run (το οποίο θα βρείτε παρακάτω στην λίστα) σίγουρα δεν έκαναν μία ταινία αντάξια των ταινιών που τα καθιέρωσαν, αλλά είναι μία πολύ ιδιαίτερη και εικαστικά πανέμορφη ταινία, που αξίζει την προσοχή σας.
13. Run Lola Run ★★★★
του Tom Tykwer
Η πρωταγωνίστρια μας πρέπει να βρει 100.000 γερμανικά μάρκα μέσα σε είκοσι λεπτά για να σώσει τη ζωή του φίλου της και τότε μπλέκεται σε ένα ανεξέλεγκτο κυνηγητό. Αυτά τα είκοσι λεπτά τα βλέπουμε στην οθόνη σε τρεις διαφορετικές εκδοχές, κάθε φορά με διαφορετικό τέλος για τους πρωταγωνιστές μας. Ένα άρτια σκηνοθετημένο θρίλερ, μικρό σε διάρκεια – μόλις 80 λεπτά – αλλά έντονο, με γρήγορο μοντάζ. Αφεθείτε στους ξέφρενους ρυθμούς του.
14. Borgman ★★★★★
του Alex van Warmerdam
Ο Alex van Warmerdam, σκηνοθέτης όχι και τόσο γνωστός στο ελληνικό κοινό, σας παρουσιάζει, ίσως, την πιο περίεργη ταινία της λίστας αυτής. Όταν μία οικογένεια ανώτερης τάξης μαζεύει έναν – φαινομενικά – άστεγο στο σπίτι της, η ζωή τους μετατρέπεται σε ένα θρίλερ. Ο σκηνοθέτης δανείζεται στοιχεία από τα “Παράξενα Παιχνίδια” του Haneke και πλέκει σουρρεάλ καταστάσεις που χρειάζονται την δικιά σας – προσωπική – αποκωδικοποίηση.
15. Cache (Hidden) ★★★★
του Michael Haneke
Και μιας και αναφέραμε τον εξαιρετικό Haneke, αυτή η ταινία – μία από τις καλύτερές του – κατάφερε τελευταία στιγμή να εξασφαλίσει μία θέση στην λίστα και αυτό γιατί, εάν και κάποιος θα μπορούσε να πει ότι δεν έχει κάτι το τόσο περίεργο στο σύνολό της, το αναπάντεχο και αινιγματικό φινάλε της το δικαιολογεί. Στην πόρτα του σπιτιού μίας καθημερινής οικογένειας ξαφνικά έρχονται βιντεοκασέτες από τη ζωή τους. Ποιος τις αφήνει εκεί και τι θέλει να πετύχει;
16. Moon ★★
του Duncan Jones
Περνάμε πάλι στο επιστημονικό και για τις τρεις επόμενες ταινίες θα ασχοληθούμε το με το σινεμά που τοποθετεί την κάμερα εκτός του πλανήτη Γη. Πρώτη στάση το – κοντινό μας – φεγγάρι. Στη Σελήνη λοιπόν ο Sam Rockwell – ένας αστροναύτης – βρίσκεται σε αποστολή για τρία χρόνια, ώσπου μία μέρα και μετά από ένα τραγικό γεγονός ανακαλύπτει έναν άνθρωπο στο μέρος όπου – μέχρι τότε – πίστευε ότι είναι ο μοναδικός κάτοικος. Είναι ένα – σχετικά – low-budget φιλμάκι που δεν ήταν μεγάλη εισπρακτική επιτυχία αλλά γνώρισε αρκετά μεγάλη καλλιτεχνική, συζητήθηκε στα διάφορα κινηματογραφικά φεστιβάλ και αναγνώριστηκε από την επιστημονική κοινότητα λόγω των ρεαλιστικών απεικονίσεων του.
17. 2001: A Space Odyssey ★★★★
του Stanley Kubrick
Μετά τη Σελήνη, επόμενη στάση ο Δίας, στο διαστημικό έπος του Kubrick. Ο – γνωστός και πλέον σήμα κατατεθέν της ταινίας – μονόλιθος εμφανίζεται, και ο πρωταγωνιστής έχει αναλάβει την έρευνα του. Ο Kubrick πιάνει ζητήματα σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, το διάστημα και την ανθρώπινη ζωή και εξέλιξη. Επίσης τα εντυπωσιακά – για την εποχή της ταινίας – εφέ κέρδισαν επάξια το Όσκαρ για εκείνη τη χρόνια. Εάν εμείς δεν σας πείσαμε, μία προβολή θα το κάνει σίγουρα. Ένα έργο που κάθε σινεφίλ πρέπει να δει.
18. Solaris ★★★★
του Andrei Tarkovsky
Τελευταία στάση ο πλανήτης Solaris, ο οποίος βρίσκεται εκτός του ηλιακού μας συστήματος και είναι φανταστικός πλανήτης εννοείται. Εκεί θα βρεθεί ο πρωταγωνιστής μας (ο οποίος είναι ψυχολόγος) μετά από τις περίεργες καταστάσεις που συμβαίνουν στο πλήρωμα του διαστημικού σταθμού που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από αυτόν τον πλανήτη. Πιστεύοντας ότι ο πλανήτης αυτός είναι ένα νοήμον ον, όλα τα μέλη του πληρώματος αρχίζουν να έχουν παραισθήσεις. Το σχεδόν τρίωρης διάρκειας φιλμ του Tarkovsky, δεν είναι ακριβώς η ταινία που θα σας ταρακουνήσει τον εγκέφαλο, όπως οι υπόλοιπες που βρίσκονται σε αυτή τη λίστα, αλλά – μαζί και με το “2001: A Space Odyssey” που αναφέραμε προηγουμένως – είναι ταινίες που έχουν εμπνεύσει πολλούς κινηματογραφιστές του είδους και αξίζουν να την προσοχή σας.
19. Holy Motors ★★★★★
του Leos Carax
Μετά από το παραπάνω διάλειμμα, επιστρέφουμε στα περίεργα φιλμ. Ο πρωταγωνιστής μας λοιπόν μέσα στη διάρκεια μίας μέρας ζει παραπάνω από μία ζωές. Μεταμφιέζεται σε διαφορετικούς χαρακτήρες, παίζει στην ουσία διαφορετικούς ρόλους τριγυρίζοντας στους δρόμους του Παρισιού μέσα σε μία λιμουζίνα. Δεν θέλω να πω κάτι παραπάνω για αυτή τη ταινία, η οποία είναι από τις πιο σινεφίλ τις λίστας. Απλά μεταφράστε την εσείς καλύτερα.
20. Fight Club ★★★
του David Fincher
Και φτάνοντας στο τέλος αυτής της λίστας, δεν θα μπορούσε να λείπει το “Fight Club”. Η ταινία περιστρέφεται γύρω από τον πρωταγωνιστή, ο οποίος οργανώνει ένα κλαμπ πάλης με την βοήθεια ενός κατασκευαστή σαπουνιών. Γρήγορα μεταξύ τους αναπτύσσεται μια σχέση και στην εξίσωση αυτή προστίθεται και μία γυναίκα που περιπλέκει τα πράγματα. Καλό θα ήταν να μην πούμε τίποτα περισσότερο γι’αυτή την ταινία – εάν και λογικά θα την έχετε ήδη δει – για να μην σας καταστρέψουμε (σε περίπτωση που δεν σας το έχουν καταστρέψει ήδη κάποιοι άλλοι) το σοκαριστικό αυτό φινάλε.