Το σύνδρομο Tourette είναι μία νευρολογική διαταραχή, η οποία ξεκινά, συνήθως στην παιδική ηλικία, και λιγότερο συχνά στην εφηβεία, ενώ τα συμπτώματα δεν χειροτερεύουν καθώς το άτομο μεγαλώνει. Αντιθέτως, ενδέχεται να βελτιωθούν ή και να μειωθούν σε αριθμό σε σχέση με την αρχή, ή ακόμη, και να εξαφανιστούν. Πρόκειται για ένα φάσμα, του οποίου τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά, με την πλειονότητα να βρίσκεται σε έως και μέτριας έντασης.
Γράφει η Δέσποινα Δοντά, Ειδική Παιδαγωγός
Η διάγνωση του συνδρόμου – Πώς εκδηλώνεται
Η διάγνωση του Συνδρόμου Τουρέτ προϋποθέτει τόσο κινητικά όσο και λεκτικά τικ διαφόρων μορφών. Για παράδειγμα, ανοιγοκλείσιμο ματιών, μορφασμοί προσώπου, κραυγές, ρούφηγμα της μύτης, αγγίγματα προσώπων ή αντικειμένων, ηχολαλία, κοπρολαλία, χρήση άσχετων λέξεων. Για τη γνωμάτευση του συνδρόμου δεν υπάρχει κάποιο τεστ που χορηγείται, ωστόσο λαμβάνεται ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό από ειδικό, όπως ο νευρολόγος. Η παρουσία των τικ θα πρέπει να υπάρχει για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους, προκειμένου να αποκλειστούν άλλα παροδικά τικ. Η συχνότητα αυτών των κινήσεων ποικίλει και μπορεί να εμφανίζονται αρκετές φορές τη μέρα ή να παύουν για διάστημα λίγων μηνών.
Τι άλλες διαταραχές μπορεί να εμφανίζονται μαζί με το σύνδρομο Tourette;
Παράλληλα με το σύνδρομο Τουρέτ, μπορεί να υπάρχουν στο άτομο και άλλες διαταραχές όπως διαταραχές ύπνου, μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, δυσκολίες προσαρμογής στο σχολείο.
Ένα παιδί με σύνδρομο Tourette μέσα στη σχολική τάξη
Σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με Σύνδρομο Tourette και τα συμπτώματα που εκδηλώνουν, είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι εκπαιδευτικοί πως πρόκειται για ακούσιες συμπεριφορές και δεν γίνονται με σκοπό να διαταράξουν τον ρυθμό της τάξης, αφού δεν έχουν σχέση με προκλητική- εναντιωματική συμπεριφορά.
Συγκεκριμένα, μπορεί να παρουσιαστούν δυσκολίες:
- στη συγκέντρωση
- στην εκτελεστική λειτουργία (π.χ. οργάνωση χρόνου, επίλυση προβλημάτων),
- σε αισθητηριακά ζητήματα (δυσκολία στην επεξεργασία συγκεκριμένων αισθητηριακών ερεθισμάτων),
- στις κοινωνικές δεξιότητες (αυτό μπορεί να οδηγεί σε αδυναμία κατανόησης των κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών, των κοινωνικών κανόνων, της πραγματολογίας)
- στην οπτική και ακουστική επεξεργασία πληροφοριών
Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς
Έτσι, οι εκπαιδευτικοί θα ήταν χρήσιμο να προάγουν ένα κλίμα αποδοχής και σεβασμού της διαφορετικότητας μέσα στην τάξη τους. Χρειάζεται να εξετάσουν προσεκτικά μία κατάσταση που δημιουργεί δυσκολίες στο παιδί με Σύνδρομο Τουρέτ, προκειμένου να προλάβουν ορισμένες συμπεριφορές- συμπτώματα που είναι διασπαστικά για τη ροή του μαθήματος.
Το καλύτερο που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να αγνοήσουν το σύμπτωμα, να διαχωρίσουν το ίδιο το παιδί από το σύμπτωμα και να παρέχουν διευκολύνσεις με εναλλακτικές τεχνικές. Έτσι, θα παραμεριστούν οι ποινές και οι τιμωρίες, μιας και δεν πρόκειται για πρόβλημα ανυπακοής. Το καλύτερο περιβάλλον για το παιδί με σύνδρομο Τουρέτ είναι αυτό που του παρέχει ασφάλεια και έχει καλή δομή ακόμη και στις μεταβάσεις και πολλές εναλλακτικές στρατηγικές. Αυτό γιατί μια στρατηγική μπορεί να φάνηκε αποτελεσματική μια δεδομένη στιγμή, αν αλλάξει, όμως, το πλαίσιο, τα πρόσωπα ή οι συνθήκες, αυτή ενδέχεται να φανεί ανεπαρκής.
«Κάθε παιδί έχει έναν διαφορετικό τρόπο που μαθαίνει κι έναν ρυθμό. Κάθε παιδί είναι μοναδικό, όχι μόνο ικανό να μαθαίνει, αλλά, επιπλέον, ικανό να πετυχαίνει».Robert John Meehan
Δέσποινα Δοντά
Ειδική Παιδαγωγός
Ειδική Παιδαγωγός