Τι θα μάθει το παιδί στην Ε' Δημοτικού;
Γλώσσα
Σκοπός του μαθήματος της γλώσσας αποτελεί η ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών μας να χειρίζονται τον προφορικό και γραπτό λόγο με τον απόλυτα σωστό τρόπο τόσο γραμματικά όσο και συντακτικά κάτι που θα τους καθιστά ικανούς επικοινωνίας με τους γύρω τους, σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.
Γραμματικοί-Συντακτικοί Στόχοι
- Μελετάμε τις εγκλίσεις των ρημάτων και τις χρησιμοποιούμε σωστά.
- Ποια είναι τα επιρρήματα χρόνου, οι προθέσεις και οι προτάσεις που φανερώνουν χρονική στιγμή ή διάρκεια; Τις ανακαλύπτουμε μέσα από παραδείγματα και τις επεξεργαζόμαστε.
- Εξερευνούμε τον κόσμο των επιθέτων και των μετοχών και μαθαίνουμε πώς να τα κλίνουμε και να τα χρησιμοποιούμε ορθογραφημένα.
- Συναντάμε το οριστικό και το αόριστο άρθρο.
- Μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και το αντίθετο για να μεταφέρουμε τα λόγια κάποιου.
- Καταπιανόμαστε με τις δευτερεύουσες προτάσεις όπως είναι οι υποθετικές οι τελικές και οι αποτελεσματικές.
- Ξεχωρίζουμε τα μεταβατικά από τα αμετάβατα ρήματα και τα συνδέουμε αντίστοιχα με αντικείμενο ή κατηγορούμενο, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε τα απρόσωπα ρήματα και τις απρόσωπες εκφράσεις.
- Παίζουμε με την ενεργητική και τη παθητική σύνταξη και μετασχηματίζουμε την μία με την άλλη.
- Γνωρίζουμε σχηματίζουμε και χρησιμοποιούμε παρενθετικά επιθέτων και τονίζουμε την σπουδαιότητα της εσωτερικής αύξησης στα ρήματα.
- Χειριζόμαστε τους μελλοντικούς χρόνους και εντάσσουμε τα ρήματα σε διάφορες εγκλίσεις όπως στα αρχαία ελληνικά.
- Μετατρέπουμε τις ονοματικές φράσεις σε ρηματικές και το αντίστροφο.
Κειμενικοί Στοχοι
Πέρα από τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που καλούμαστε να καλύψουμε στοχεύουμε και στην ολόπλευρη γλωσσική ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού που έχουμε αναλάβει. Έτσι:
- Συναντάμε αφηγηματικά κείμενα και μαθαίνουμε να διηγούμαστε μία ιστορία-φανταστική ή πραγματική- ή ένα γεγονός- αληθινό ή ψεύτικο-.
- Εμπλουτίζουμε τις γνώσεις μας μέσα από ειδησεογραφικά και ενημερωτικά άρθρα, ρεπορτάζ, εφημερίδες και περιοδικά. Συντάσσουμε τα δικά μας κείμενα και οργανώνουμε δικές μας ενημερωτικές φυλλάδες.
- Ερχόμαστε σε επικοινωνία με τους φίλους μας μέσα από την ανταλλαγή γραμμάτων.
- Τους γνωστοποιούμε γεγονότα που μας έχουν συμβεί, τους παρουσιάζουμε πολλές από τις κατασκευές που έχουμε δημιουργήσει στο χώρο μας και τους μαθαίνουμε παιχνίδια που παίζουμε περιγράφοντάς τους τους κανόνες.
- Μπαίνουμε σε διάφορες βιβλιοθήκες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο κόσμο και εξερευνώντας το χώρο μαθαίνουμε πως λειτουργούν και από τι αποτελούνται.
- Φτιάχνουμε αποσκευές και ταξιδεύουμε στο μέλλον, περιγράφοντας μυστηριώδη αντικείμενα και ανεξήγητα φαινόμενα.
- Αποκτάμε αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, εκφράζοντας την άποψή μας και υποστηρίζοντάς την με επιχειρήματα.
Μαθηματικά
Η διδασκαλία των μαθηματικών έχει σαν γενικότερο σκοπό τη καλλιέργεια και δημιουργία ολοκληρωμένων ανθρώπων,όπου μέσα από διάφορες τεχνικές έχουν μάθει να σκέφτονται και να δρουν μεθοδευμένα και λογικά, να εξετάζουν τα στοιχεία που έχουν κάθε δεδομένη στιγμή στη διάθεσή τους και έτσι να προβούν στο σωστό και αντικειμενικό αποτέλεσμα.
Άλγεβρα
- Χρησιμοποιούμε την ιχθυόσκαλα για να θυμηθούμε τους αριθμούς μέχρι το 1000 και ανακαλύπτουμε πόσοι ακόμη υπάρχουν μέχρι το 1.000.000.
- Ποια είναι η αξία της θέσης του κάθε ψηφίου σε έναν μεγάλο αριθμό; το βρίσκουμε και υπολογίζουμε τέτοιους αριθμούς.
- Παρατηρούμε και οργανώνουμε προσεκτικά τα ζητούμενα ενός προβλήματος για να φτάσουμε στην σωστή και ορθή λύση του.
- Με πρωταγωνιστές τους δεκαδικούς αριθμούς, μαθαίνουμε τα δεκαδικά κλάσματα, την αξία θέσης του ψηφίου στους δεκαδικούς και λύνουμε τα προβλήματα.
- Μιλάμε για την έννοια της στρογγυλοποίησης και την σημασία της χρήσης της στου υπολογισμούς.
- Τι γίνεται αν κάνω διαίρεση ακέραιο με ακέραιο αλλά το πηλίκο μου βγει δεκαδικός αριθμός; Λύνουμε τις απορίες μας και εξοικειωνόμαστε μέσα από παραδείγματα.
- Κάνουμε διαιρέσεις και πολλαπλασιασμούς με το 10,100,1000 για να έχουμε γρήγορο αποτέλεσμα.
- Ανακαλύπτουμε τι είναι η «Αναγωγή στη δεκάδα κλάσματος» και πως η χρήση της μας βοηθάει στη καθημερινή μας ζωή.
- Ποια είναι τα ισοδύναμα κλάσματα και πως μπορούμε να μετατρέψουμε ένα κλάσμα σε δεκαδικό αριθμό;
- Καταστρώνουμε σχέδια για τη διαχείριση των αριθμών και ποσοτήτων μέσα από καθημερινά παραδείγματα ενώ ακόμη γινόμαστε στατιστικοί αναλυτές βρίσκοντας εύκολα τον μέσο όρο σε ένα ζητούμενο.
- Εντοπίζουμε την έννοια του ποσοστού σε μια μέτρηση και λύνουμε απλά και σύνθετα προβλήματα βασιζόμενα σε αυτό.
- Εφαρμόζουμε τον πολλαπλασιασμό στα κλάσματα και ερευνούμε πως η μία ποσότητα μπορεί να χωρέσει στην άλλη μέσα από την διαίρεση με ετερώνυμα κλάσματα.
- Ποια τακτική χρησιμοποιούμε όταν πρέπει να διαιρέσω ένα κλάσμα με έναν ακέραιο αριθμό ή ένα κλάσμα με ένα κλάσμα ή έναν ακέραιο με ένα κλάσμα;
- Ανακαλύπτουμε τη σχέση που έχει η μουσική με τα μαθηματικά μελετώντας τα πολλαπλάσια των αριθμών και τη χρησιμότητά τους.
- Κάνουμε τη πρώτη μας γνωριμία με τους αριθμούς έως το 1.000.000.000.
Γεωμετρία
Εκτός από τις εγγενείς μαθηματικές πράξει που καλούνται να γνωρίσουν και να εξασκηθούν τα παιδία της Έ Δημοτικού, το μάθημα των μαθηματικών ενέχει μέσα του και Γεωμετρικές έννοιες, η διδαχή των οποίων κρίνεται εξίσου σημαντική,. Γι΄αυτό και εμείς
- Ασχολούμαστε με τα σχήματα είτε γεωμετρικά είτε ισοεμβαδικά.
- Βρίσκουμε την περίμετρο και το εμβαδόν του τετραγώνου και του ορθογωνίου παραλληλογράμμου, όπως επίσης του ορθογωνίου και του τριγώνου και κάνουμε μετατροπές στις μετρήσεις τις οποίες έχουμε πραγματοποιήσει χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία.
- Αναγνωρίζουμε τα είδη των γωνιών και τις μελετάμε ως προς τα χαρακτηριστικά τους.
- Αναλύουμε την έννοια της «καθετότητας των γωνιών» και πως μας βοηθάει στην επίλυση των γεωμετρικών προβλημάτων.
- «Σμίκρυνση και μεγέθυνση» που τις συναντάμε στη καθημερινή μας ζωή; Πως μπορούμε να κάνουμε χρήση αυτών;
- Υπολογίζουμε το χρόνο και τον μετατρέπουμε σε όλες τις μονάδες του.
- «Κύκλος» από ποίαεπιμέρους τμήματα αποτελείται και πως υπολογίζονται;
Φυσικά
- Μελετάμε τη δομή της ύλης και τις ιδιότητες των υλικών σωμάτων όπως ο όγκος, η πυκνότητα και η μάζα.
- Γινόμαστε «τρελοί» εφευρέτες φτιάχνοντας μίγματα και διαλύματα διαφοροποιώντας το διαλύτη και τις διαλυμένες ουσίες.
- Ανακαλύπτουμε πηγές και μορφές ενέργειας και ποίες είναι οι μονάδες μέτρησής τους.
- Γνωρίζουμε το σώμα μας και ιδιαίτερα το πεπτικό μας σύστημα.
- Λύνουμε το γρίφο φαινομένων που έχουν να κάνουν με τη θερμότητα, τη τήξη, τη πήξη, την εξάτμιση, τη συμπύκνωση και την υγροποίηση.
- Ηλεκτρισμός και ηλεκτρικό ρεύμα. Τι κρύβουν αυτές οι δύο έννοιες; Ελάτε να το ανακαλύψουμε.
- Κατηγοριοποιούμε τα υλικά αναλόγως με την αντίδρασή του στο φως (διαφανή, αδιαφανή, ημιδιαφανή)
- Μαθαίνουμε για τις ηχητικές πηγές και τα ηχητική κύματα. Τι είναι η ηχώ; Τι ονομάζουμε ηχορρύπανση και τι ηχοπροστασία;
- Ασχολούμαστε με την ταχύτητα και την αναλύουμε. Ας δούμε τα αποτελέσματα!
Ιστορία
Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στην ιστορία και αφήνουμε πίσω μας τη μυθολογία που χαρακτηρίζει τον ελληνικό λαό. Ανεβαίνουμε στο τρένο του χρόνου και ξεκινάμε την πορεία μας από το 146 π.Χ φτάνοντας στο 1453 μ.Χ. καλύπτοντας έτσι όλη την περίοδο των βυζαντινών χρόνων . Μαθαίνουμε για τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα της εποχής αυτής και τον τρόπο που αυτά επηρέασαν την μετέπειτα εξέλιξη της ιστορίας και ανιχνεύουμε βασικά χαρακτηριστικά της ζωής τότε. Πιο συγκεκριμένα:
- Μελετάμε τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό και την καθημερινή ζωή στην αρχαία Ρώμη, δίνοντας προσοχή στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία που κυριαρχεί τότε.
- Εντοπίζουμε τα αποτελέσματα που έφερε το διάταγμα των Μεδιολάνων στις θρησκευτικές διαμάχες και πως επηρεάζει η ανάδειξη της Κωνσταντινούπολης ως πρωτεύουσα του Βυζαντινού κόσμου.
- Επικεντρωνόμαστε στο εσωτερικό της Κωνσταντινούπολης και στην επικράτηση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας.
- Εξετάζουμε μαζί τους λόγους διάσπασης της αυτοκρατορίας σε ανατολή και δύση και της συνέπειες αυτής για τον ευρύτερο κόσμο.
- Επισκεπτόμαστε το παλάτι μέσα από εικόνες και περιγραφές, και στεκόμαστε στον Ιππόδρομο όπου οργανώνονταν οι αγώνες από τα σωματεία του Δήμου.
- Μαθαίνουμε πως ζούσαν στο βυζάντιο και ποια μορφή εκπαίδευσης λάμβαναν.
- Ποιες μεταρρυθμίσεις έφερε στη διοίκηση και τη νομοθεσία ο Ιουστιανός και τι ακριβώς είναι η στάση του Νίκα το 532 μ.Χ;
- Ανθέμιος και Ισίδωρος. Γνωρίζουμε τους δύο αυτούς αρχιτέκτονες και μιλάμε για τα έργα τους την εποχή αυτή.
- Περνάμε τα σύνορα και κάνουμε διπλωματικό έλεγχο. Ποιοι είναι σύμμαχοι και ποιοι εναντίον του Βυζαντίου. Ποιος είναι ο ρόλος των Αράβων;
- Αναλύουμε το ρόλο των ακριτών στη φύλαξη των συνόρων.
- Εξετάζουμε κάτω από ποιες συνθήκες ο σλαβικός λαός δέχεται τον εκχριστιανισμό.
- Διακρίνουμε και προσεγγίζουμε αντικειμενικά το κίνημα της «εικονομαχίας» και «εικονολατρείας».
- Φτάνουμε στο απόγειου της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και εντοπίζουμε τη συμβολή των ελληνικών γραμμάτων στις τέχνες και τις επιστήμες.
- Στεκόμαστε στα καθοριστικά γεγονότα της περιόδου αυτής με πρωταρχικό την πρώτη άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 μ.Χ.
- 1453 η Άλωση της Πόλης. Τι ακριβώς συνέβη και ποιοι είναι οι πραγματικοί παράγοντες που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα;
- Κλείνοντας κάνουμε στάση στη Κύπρο της εποχής αυτής. Αναλύουμε και περιγράφουμε τα καίρια στοιχεία της τις τέχνες και τα γράμματα που τη χαρακτήριζαν.
Γεωγραφία
Αναγνωρίζοντας ότι είμαστε κάτοικοι της Ελλάδας εκμεταλλευόμαστε τις ομορφιές της και εξερευνούμε τους τόπους της και το τρόπο ζωής των ανθρώπων σε αυτή. Μαθαίνουμε τόσο για την διαφορετικότητα της γεωγραφικής της θέσης, όσο και για το ρόλο αλλά και την ποικιλία των ζωντανών οργανισμών που φιλοξενεί στην έκτασή της, καθώς και για τη σπουδαιότητα αυτών για την ευρύτερη ζωή του πλανήτη. Έτσι:
- Μαθαίνουμε τα πάντα για τους χάρτες, ποια είδη υπάρχουν και τι δείχνει το κάθε είδος.
- Ξεχωρίζουμε κάθε χάρτη από το τίτλο και διαβάζουμε το υπόμνημα για να ερμηνεύσουμε τα στοιχεία του.
- Ο χαρτογράφος μικραίνει τις αποστάσεις με τη βοήθεια της κλίμακας. Εμείς θα βρούμε τη διαφορά και θα εξοικειωθούμε στο να προσανατολιζόμαστε υπό αυτές τις συνθήκες.
- Ελλάδα.. το σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Ανακαλύπτουμε από πού πήρε το όνομά της, αφού μάθουμε τα πάντα για τη θέση της, τις ακτές και τις θάλασσες, τα νησιά και τα νησιωτικά συμπλέγματα.
- Ταξιδεύουμε σε βουνά πεδιάδες, ποταμούς και λίμνες, γνωρίζουμε το κλίμα της χώρας μας αλλά και τις ανθρώπινες δραστηριότητες εκεί.
- Μαθαίνουμε να αγαπάμε τα ζώα και τα φυτά γνωρίζοντας τρόπους για να προστατεύσουμε τη χλωρίδα και τη πανίδα αντίστοιχα.
- Ηφαίστεια- Σεισμοί: δύο φυσικά φαινόμενα που προκαλούν αλλαγές στη φύση. Μπορούμε να προστατευτούμε και πώς;
- Μελετάμε την γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας, ανακαλύπτουμε τα ανθρώπινα δημιουργήματα και επισκεπτόμαστε τα μεγάλα αστικά κέντρα. Πώς είναι τα πράγματα εκεί;
- Συλλέγουμε στοιχεία για την αγροτική, κτηνοτροφική, βιομηχανική παραγωγή και αλιεία, καθώς και για δασικό και ορυκτό πλούτο μας.
- Γνωρίζουμε πώς να χρησιμοποιούμε σωστά τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς .
- Ευρωπαϊκή Ένωση. Τι σημαίνει αυτός ο θεσμός και ποιος ο ρόλος των κρατών μελών του.
- Γινόμαστε ταξιδιώτες και πηγαίνουμε στην Κύπρο. Μαθαίνουμε την ιστορία της και τον πολιτισμό της.
- Συναντάμε Έλληνες της διασποράς, Έλληνες που κατοικούν σε πολλά μέρη του κόσμου και εντοπίζουμε το ελληνικό στοιχείο που παρατηρείται από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.
Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή
Γνωρίζουμε καλά πως το να είσαι μέλος μιας ομάδας δεν κρύβει μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις τόσο των ατόμων που την απαρτίζουν μεμονωμένα, όσο και της ομάδας ως ένα κοινωνικό σύνολο σε ένα άλλο, ακόμη και στην ίδια τη κοινωνία. Αυτά τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις δομές γνωστοποιούμε και μαθαίνουμε μέσα από την διδαχή της «Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής».
Βάζοντας ως γενικό στόχο την καλλιέργεια αξιών και στάσεων που αρμόζει σε έναν πολίτη του 21ου αιώνα, ο οποίος ζει μεγαλώνει και εργάζεται σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία που ως κύριο χαρακτηριστικό της έχει τη διαφορετικότητα, τόσο στο τρόπο ζωής και την κουλτούρα, όσο και στην καθημερινή συμπεριφορά, προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε και να αναπτύξουμε το προφίλ του σωστού δημοκρατικού Ευρωπαίου πολίτη.
- Μαθαίνουμε τη δομή της κοινωνίας , τις ομάδες που την αποτελούν αλλά και τι σημαίνει πολιτεία.
- Κατατάσσουμε του πολίτες σε ενεργούς και υπεύθυνους και εντοπίζουμε τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
- Ποια είναι η διαφορά του έθνους από το κράτος και πώς ένας πολίτης μπορεί να πάρει την ιθαγένεια;
- Αναγνωρίζουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μία χώρα και τα προτερήματα ή τα μειονεκτήματα που έχει όντας μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Αναλύουμε την Οικουμενική Διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού. Για ποιο λόγο συστάθηκαν και πότε προσφεύγουμε σε αυτές;
- Μελετάμε το πολίτευμα της Ελλάδας. Διακρίνουμε τα βασικά χαρακτηριστικά του και προσεγγίζουμε κριτικά και αντικειμενικά τις κύριες δομές του.
- Εκπαιδευόμαστε στο να παίρνουμε αποφάσεις λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο το προσωπική μας όφελος αλλά και το κοινωνικό, καλλιεργώντας έτσι το αίσθημα του «ανήκειν» .