Όταν ένα ζευγάρι γίνονται για πρώτη φορά γονείς αγχώνονται για το πώς να μεγαλώσουν «σωστά» το παιδί τους. Όταν συναντιούνται διάφορες μητέρες μαζί συχνά συζητάνε για τη σχέση που έχουν με το παιδί τους. Πολλές φορές ανησυχούν και προβληματίζονται για τον τρόπο που αλληλεπιδρούν μαζί του. Ενώ, άλλες φορές περηφανεύονται για τη σχέση που διατηρούν με αυτό.
Πράγματι, οι σκέψεις: «Μεγαλώνω σωστά το παιδί μου;» ή «Θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο;» περνούν συχνά από το μυαλό μας και προσπαθούμε να βρούμε τι κάνουμε σωστό και λάθος. Αυτές οι ανησυχίες που έχουμε ως γονείς οφείλονται στο ότι γνωρίζουμε ότι ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε μαζί με τα παιδιά μας διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και προσωπικότητάς τους.
Γιατί να αλληλεπιδρούμε θετικά με τα παιδιά μας;
Όταν αλληλεπιδρούμε και επικοινωνούμε θετικά με τα παιδιά μας αυτό βοηθά στο να αναπτύξουν τα παιδιά:
Όταν αλληλεπιδρούμε και επικοινωνούμε θετικά με τα παιδιά μας αυτό βοηθά στο να αναπτύξουν τα παιδιά:
- Υγιή επίπεδα αυτοεκτίμησης
- Καλές κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες
- Υγιείς φιλίες
- Δυναμικό χαρακτήρα
- Δημιουργικότητα
- Καλή σχολική επίδοση
- Καλές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
Πώς να αλληλεπιδρούμε θετικά με τα παιδιά μας;
Πολλή αγάπη, τρυφερότητα και στοργή
Λέμε συχνά στα παιδιά μας «Σε αγαπώ πολύ», «Είσαι ότι καλύτερο για μένα», «Είσαι ξεχωριστός». Να τα αγκαλιάζουμε και να τα φιλάμε συχνά.
Λέμε συχνά στα παιδιά μας «Σε αγαπώ πολύ», «Είσαι ότι καλύτερο για μένα», «Είσαι ξεχωριστός». Να τα αγκαλιάζουμε και να τα φιλάμε συχνά.
Σεβασμός
Φερόμαστε στο παιδί μας με σεβασμό, όπως σε ένα ενήλικα. Να του μιλάμε ευγενικά.
Φερόμαστε στο παιδί μας με σεβασμό, όπως σε ένα ενήλικα. Να του μιλάμε ευγενικά.
Επιβράβευση
Επιβραβεύουμε θετικά το παιδί όποτε παρουσιάζει θετικές συμπεριφορές. Να λέμε συχνά σε αυτό: «Μπράβο!», «Τα πας πολύ καλά!», «Είμαι περήφανος για σένα!».
Επιβραβεύουμε θετικά το παιδί όποτε παρουσιάζει θετικές συμπεριφορές. Να λέμε συχνά σε αυτό: «Μπράβο!», «Τα πας πολύ καλά!», «Είμαι περήφανος για σένα!».
Ενθάρρυνση
Ενθαρρύνουμε το παιδί για την προσπάθειά του, έστω και αν δεν τα έχει καταφέρει. Γιατί αυτό που μετρά είναι η προσπάθεια παρόλο των δυσκολιών που αντιμετωπίζει και όχι μόνο οι επιτυχίες που μπορεί να έχει.
Ενθαρρύνουμε το παιδί για την προσπάθειά του, έστω και αν δεν τα έχει καταφέρει. Γιατί αυτό που μετρά είναι η προσπάθεια παρόλο των δυσκολιών που αντιμετωπίζει και όχι μόνο οι επιτυχίες που μπορεί να έχει.
Εμπιστοσύνη
Δείχνουμε στο παιδί ότι το εμπιστευόμαστε και ότι πάντοτε θα το βοηθάμε.
Δείχνουμε στο παιδί ότι το εμπιστευόμαστε και ότι πάντοτε θα το βοηθάμε.
Ασφάλεια/στήριξη
Παρέχουμε ασφάλεια και στήριξη στο παιδί μας. Πάντα να γνωρίζει ότι θα είμαστε εκεί όταν μας χρειαστεί.
Παρέχουμε ασφάλεια και στήριξη στο παιδί μας. Πάντα να γνωρίζει ότι θα είμαστε εκεί όταν μας χρειαστεί.
Πειθαρχία
Είναι σημαντικό να υπάρχουν κανόνες συμπεριφοράς στο σπίτι που να υποδεικνύουν ποιες συμπεριφορές είναι αποδεχτές και ποιες όχι. Όταν τα παιδιά τηρούν τους κανόνες θα πρέπει να επιβραβεύονται άμεσα. Ενώ όταν δεν τους ακολουθούν θα πρέπει να δέχονται αρνητικές συνέπειες της συμπεριφοράς τους.
Είναι σημαντικό να υπάρχουν κανόνες συμπεριφοράς στο σπίτι που να υποδεικνύουν ποιες συμπεριφορές είναι αποδεχτές και ποιες όχι. Όταν τα παιδιά τηρούν τους κανόνες θα πρέπει να επιβραβεύονται άμεσα. Ενώ όταν δεν τους ακολουθούν θα πρέπει να δέχονται αρνητικές συνέπειες της συμπεριφοράς τους.
Όχι φωνές, ξύλο, γκρίνια
Οι έντονες φωνές, το ξύλο και η γκρίνια δεν βοηθούν ώστε να χειριστούμε αποτελεσματικά την μη κατάλληλη συμπεριφορά του παιδιού μας. Είναι καλύτερα, όταν το παιδί δεν συμπεριφέρεται σωστά, τότε ως τιμωρία να του στερήσουμε κάτι που του αρέσει. Αυτό μπορεί να είναι να μην παίξει το απόγευμα με τους φίλους του, ή να μην κάνει βόλτα με το ποδήλατο. Έχει περισσότερη αξία να του στερήσουμε κάτι που του αρέσει πολύ, παρά να αρχίσουμε να του φωνάζουμε. Αυτό θα αναστατώσει εμάς αλλά και το παιδί.
Οι έντονες φωνές, το ξύλο και η γκρίνια δεν βοηθούν ώστε να χειριστούμε αποτελεσματικά την μη κατάλληλη συμπεριφορά του παιδιού μας. Είναι καλύτερα, όταν το παιδί δεν συμπεριφέρεται σωστά, τότε ως τιμωρία να του στερήσουμε κάτι που του αρέσει. Αυτό μπορεί να είναι να μην παίξει το απόγευμα με τους φίλους του, ή να μην κάνει βόλτα με το ποδήλατο. Έχει περισσότερη αξία να του στερήσουμε κάτι που του αρέσει πολύ, παρά να αρχίσουμε να του φωνάζουμε. Αυτό θα αναστατώσει εμάς αλλά και το παιδί.
Οδηγίες
Δίνουμε οδηγίες στα παιδιά με συγκεκριμένο και σύντομο τρόπο και διατηρούμε οπτική επαφή. Για παράδειγμα, λέμε: «Σήκωσε τα παιχνίδια από το πάτωμα», και όχι «Συγύρισε το χώρο». Αμείβουμε τα παιδιά όταν ακολουθούν τις οδηγίες μας.
Δίνουμε οδηγίες στα παιδιά με συγκεκριμένο και σύντομο τρόπο και διατηρούμε οπτική επαφή. Για παράδειγμα, λέμε: «Σήκωσε τα παιχνίδια από το πάτωμα», και όχι «Συγύρισε το χώρο». Αμείβουμε τα παιδιά όταν ακολουθούν τις οδηγίες μας.
Σταθερότητα
Χειριζόμαστε τη συμπεριφορά του παιδιού με σταθερό τρόπο κάθε φορά. Δηλαδή, και οι δύο γονείς χρησιμοποιούν τις ίδιες συνέπειες όποτε το παιδί συμπεριφέρεται με ένα συγκεκριμένο μη κατάλληλο τρόπο.
Χειριζόμαστε τη συμπεριφορά του παιδιού με σταθερό τρόπο κάθε φορά. Δηλαδή, και οι δύο γονείς χρησιμοποιούν τις ίδιες συνέπειες όποτε το παιδί συμπεριφέρεται με ένα συγκεκριμένο μη κατάλληλο τρόπο.
Προσέχουμε τη συμπεριφορά και στάση μας
Όταν είναι μπροστά τα παιδιά μας, προσέχουμε πώς συμπεριφερόμαστε με το/την σύζυγό μας ή με τους άλλους. Πάντα θυμόμαστε ότι τα παιδιά παρατηρούν και μιμούνται τη συμπεριφορά μας.
Όταν είναι μπροστά τα παιδιά μας, προσέχουμε πώς συμπεριφερόμαστε με το/την σύζυγό μας ή με τους άλλους. Πάντα θυμόμαστε ότι τα παιδιά παρατηρούν και μιμούνται τη συμπεριφορά μας.
Προσοχή
Όταν το παιδί μάς μιλά, το ακούμε προσεκτικά και διατηρούμε οπτική επαφή μαζί του. Δεν ασχολούμαστε με κάτι άλλο εκείνη την ώρα. Δείχνουμε ότι θεωρούμε ενδιαφέροντα αυτά που μας λέει. Δεν κριτικάρουμε τη σκέψη και άποψη του, αλλά την αποδεχόμαστε και σεβόμαστε.
Όταν το παιδί μάς μιλά, το ακούμε προσεκτικά και διατηρούμε οπτική επαφή μαζί του. Δεν ασχολούμαστε με κάτι άλλο εκείνη την ώρα. Δείχνουμε ότι θεωρούμε ενδιαφέροντα αυτά που μας λέει. Δεν κριτικάρουμε τη σκέψη και άποψη του, αλλά την αποδεχόμαστε και σεβόμαστε.
Ποιοτικός χρόνος
Κάθε μέρα ξοδεύουμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας. Μπορούμε να συζητήσουμε μαζί τους, να διαβάσουμε ένα παραμύθι, να παίξουμε, να ακούσουμε μουσική.
Κάθε μέρα ξοδεύουμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας. Μπορούμε να συζητήσουμε μαζί τους, να διαβάσουμε ένα παραμύθι, να παίξουμε, να ακούσουμε μουσική.
Υποσχέσεις
Όταν δίνουμε μια υπόσχεση στο παιδί μας, τότε κάνουμε οτιδήποτε για να την τηρήσουμε. Καλύτερα να μη δίνουμε υποσχέσεις, όταν δε μπορούμε να τις εκπληρώσουμε. Αυτό δείχνει αστάθεια στη συμπεριφορά μας.
Όταν δίνουμε μια υπόσχεση στο παιδί μας, τότε κάνουμε οτιδήποτε για να την τηρήσουμε. Καλύτερα να μη δίνουμε υποσχέσεις, όταν δε μπορούμε να τις εκπληρώσουμε. Αυτό δείχνει αστάθεια στη συμπεριφορά μας.
Κριτική
Δεν ασκούμε κριτική στάση στα παιδιά μας και δεν μειώνουμε τη σκέψη και γνώμη τους. Αντίθετα, δείχνουμε ότι σεβόμαστε τη γνώμη του παιδιού μας έστω και αν δεν συμφωνούμε. Δίνουμε τη δική μας άποψη που θεωρούμε πιο σωστή, με τρόπο συμβουλευτικό και ότι παρεμβατικό.
Δεν ασκούμε κριτική στάση στα παιδιά μας και δεν μειώνουμε τη σκέψη και γνώμη τους. Αντίθετα, δείχνουμε ότι σεβόμαστε τη γνώμη του παιδιού μας έστω και αν δεν συμφωνούμε. Δίνουμε τη δική μας άποψη που θεωρούμε πιο σωστή, με τρόπο συμβουλευτικό και ότι παρεμβατικό.
Επίσης, να μην αφήνουμε τα παιδιά μας να κριτικάρουν τις πράξεις και τον εαυτό τους. Για παράδειγμα, να μην αφήνουμε τα παιδιά να αποκαλούν τον εαυτό τους «χαζό» επειδή πήραν άσχημο βαθμό σε ένα τεστ. Εξηγούμε ότι επειδή είχαν μια αποτυχία, αυτό δε σημαίνει ότι είναι «χαζά». Αντίθετα, τα μαθαίνουμε να σκέφτονται θετικά για τον εαυτό τους: «Δεν τα πήγα καλά στο τεστ, θα προσπαθήσω την επόμενη φορά να τα πάω καλύτερα».
Όχι τελειομανία
Να μην απαιτούμε τελειομανία από τα παιδιά μας. Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε τα παιδιά μας όπως είναι, γιατί αυτό τα βοηθά να νιώθουν ασφαλή και θετική πεποίθηση για τον εαυτό τους.
Να μην απαιτούμε τελειομανία από τα παιδιά μας. Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε τα παιδιά μας όπως είναι, γιατί αυτό τα βοηθά να νιώθουν ασφαλή και θετική πεποίθηση για τον εαυτό τους.
Ευθύνες
Δίνουμε στα παιδιά μας διάφορες ευθύνες, όπως να κάνουν διάφορες δουλειές στο σπίτι. Μπορούν να στρώνουν το κρεβάτι τους, να πλένουν τα πιάτα, να συγυρίζουν το δωμάτιό τους. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και ευθύνες και νιώθουν ότι προσφέρουν και αυτά.
Δίνουμε στα παιδιά μας διάφορες ευθύνες, όπως να κάνουν διάφορες δουλειές στο σπίτι. Μπορούν να στρώνουν το κρεβάτι τους, να πλένουν τα πιάτα, να συγυρίζουν το δωμάτιό τους. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και ευθύνες και νιώθουν ότι προσφέρουν και αυτά.
Φιλίες και ενδιαφέροντα
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να αναπτύσσουν και διατηρούν φιλίες με άλλα παιδιά. Επίσης, τα ενθαρρύνουμε να εμπλέκονται σε διάφορες δραστηριότητες που τα ενδιαφέρουν.
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να αναπτύσσουν και διατηρούν φιλίες με άλλα παιδιά. Επίσης, τα ενθαρρύνουμε να εμπλέκονται σε διάφορες δραστηριότητες που τα ενδιαφέρουν.
*Γενικά, θυμόμαστε ότι είμαστε κοντά στο παιδί μας, ενθαρρύνουμε και επιβραβεύουμε κάθε προσπάθειά του. Αποφεύγουμε φωνές, μαλώματα και γκρίνια
Λουΐζα Ιωαννίδου,
Εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος
Μετεκπαίδευση στην Ψυχοθεραπεία για Παιδιά και Ενήλικες
Εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος
Μετεκπαίδευση στην Ψυχοθεραπεία για Παιδιά και Ενήλικες