Τα παιδιά δεν ακούνε! Πόσο συχνά μας πιάνει το παράπονο με αυτή την παραδοχή… Αν το καλοσκεφτούμε, η καθημερινότητά μας με τα παιδιά θυμίζει μια ηχώ του… «όχι» και ανάλογων απαγορεύσεων από τη δική μας πλευρά. Φυσικά, οι αφορμές που έχουμε από το πρωί ως το βράδυ για να πούμε «όχι» στα παιδιά μας δεν τελειώνουν ποτέ, όμως, στο τέλος της ημέρας πόσο αποτελεσματικό είναι; Πόσο φτάνουν στα αυτιά του παιδιού μας αυτές οι απαγορεύσεις; Συμμορφώνεται αλήθεια με τις προστακτικές μας;
Όσο περισσότερα τα «όχι» και οι απαγορεύσεις, τόσο μεγαλύτερη η απροθυμία του παιδιού να υπακούσει σε αυτά. Είναι σαν να κατεβάζει ρολά, επιλέγοντας να τα κλείσει όλα συνειδητά ή ασυνείδητα στο ίδιο τσουβάλι και να τα αγνοήσει επιδεικτικά… Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την «αξιοπιστία» μας, να πείσουμε τα παιδιά μας για τα αληθινά μας «όχι» ιδίως όταν αφορά σε θέματα ασφάλειας και να μεγαλώνουμε συνεργάσιμα παιδιά;
Ας δοκιμάσουμε τον κανόνα των 5 «ναι» για 1 «όχι», που προτείνουν οι ειδικοί. Κι αν δεν μπορούμε να τον εφαρμόσουμε ακριβώς, ας μείνουμε πιστοί στο πνεύμα του: πως για να κάνουμε τα παιδιά να μας ακούσουν πρέπει πρώτα να έχουμε χτίσει μαζί τους ένα κλίμα αποδοχής, σεβασμού κι εμπιστοσύνης όπου οι απαγορεύσεις δεν θα είναι μία κατάσταση… default αλλά θα προκύπτουν εκεί όπου είναι τελείως απαραίτητες. Οι ειδικοί λένε ότι μέσα σε αυτό το θετικό κλίμα τα παιδιά είναι πιο πρόθυμα να ακολουθήσουν τους κανόνες της οικογένειας και τείνουν να παίρνουν πιο σοβαρά τις πραγματικές μας αρνήσεις…
Ας δούμε πως μπορούμε να το εφαρμόσουμε στην πράξη:
Το παιδί: Δεν νυστάζω ακόμα, δεν θέλω να κοιμηθώ, θέλω να μου διαβάσεις όλο το βιβλίο…
Το «όχι» σας: Όχι, είναι ώρα για ύπνο!
To «ναι» σας: Θα σου διαβάσω για πέντε λεπτά ακόμα αλλά μετά, ώρα για ύπνο…
Το παιδί: Δεν θέλω να πλύνω τα δόντια μου!
Το «όχι» σας: Πλύνε τα τώρα.
To «ναι» σας: Τι θα λεγες να έρθω να πλύνω κι εγώ μαζί σου τα δικά μου ή ακόμα καλύτερα, εσύ να βουρτσίσεις τα δικά μου κι εγώ τα δικά σου;
Το παιδί: Θέλω να φάω σοκολάτα πριν το φαγητό!
Το «όχι» σας: Όχι. Ποτέ δεν τρώμε γλυκό πριν το φαγητό!
To «ναι» σας: Μπορείς να φας τη σοκολάτα σου, αφού φάμε το μεσημεριανό μας!
Το παιδί: Μπορώ να πάω να παίξω;
Το «όχι» σας: Όχι, πρέπει πρώτα να τελειώσεις όλες σου τις εργασίες…
To «ναι» σας: Θα σε βοηθήσω να τελειώσεις πρώτα όλες τις εργασίες και μετά μπορείς να παίζεις μέχρι το βράδυ…
Όλα αυτά τα παραδείγματα μας δείχνουν πως μια απλή αλλαγή στον τόνο και τις λέξεις μας μπορούν να προδιαθέσουν τα παιδιά θετικά και να καταφέρουν «μαγικά» να συνεργαστούν μαζί μας, χωρίς κατ’ ανάγκη να παραχωρούμε… γη και ύδωρ στις απαιτήσεις τους. Όταν το συνολικό περιβάλλον στο σπίτι αποπνέει θετικότητα και το «όχι» δεν είναι η πρώτη λέξη που μας έρχεται στο μυαλό, τα παιδιά είναι περισσότερο πρόθυμα να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους και να μην κοντράρονται μαζί μας για το παραμικρό.