Η πειθαρχία του παιδιού είναι ένα ζήτημα που έχουμε αντιμετωπίσει ή αντιμετωπίζουμε όλοι οι γονείς με διάφορους τρόπους και ποικίλα αποτελέσματα. Καμιά φορά, όμως, τα παιδιά δεν παίρνουν από λόγια και αντιστέκονται με σθένος στις «εντολές» μας, ακόμη και αν χάσουμε την ψυχραιμία μας. Γιατί λοιπόν να φτάσουμε ως εκεί; Αν το παιδί σας είναι ανυπάκουο, το καλύτερο είναι να μπορέσετε να το φέρετε με τα νερά σας χρησιμοποιώντας πιο... θετικές μεθόδους. Μία απ’ αυτές, που ίσως δεν έχετε δοκιμάσει ακόμη, είναι να λέτε στο παιδί μόνο... «ναι»!
Σύμφωνα με την ψυχολόγο και συγγραφέα Έρικα Ράισερ, ο κάθε γονιός πρέπει να θυμάται ότι έχει απέναντί του έναν μικροσκοπικό άνθρωπο που δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη πλήρως. Ένα μικρό παιδί δεν μπορεί να διαχειριστεί πάντα όσα νιώθει και όσα επιθυμεί με βάση αυτό που θέλετε εσείς ή είναι το σωστό τη δεδομένη στιγμή.
Γι’ αυτό και μια «θετική», συναινετική προσέγγιση αποτελεί την απολύτως ορθολογική επιλογή όταν:
Γι’ αυτό και μια «θετική», συναινετική προσέγγιση αποτελεί την απολύτως ορθολογική επιλογή όταν:
Το παιδί ζητάει κάτι που δεν γίνεται εκείνη τη στιγμή
Το σημαντικό σ’ αυτήν τη μέθοδο και γενικότερα στις θετικές προσεγγίσεις, είναι να χρησιμοποιήσετε την επιθυμία του παιδιού υπέρ σας, αντί να την απορρίψετε ευθέως ή να την ακυρώσετε αγνοώντας την. Αυτό γίνεται, ξεκινώντας τη φράση σας με το «ναι» και συνδέοντας αυτό που θέλει το παιδί με κάποια συνθήκη που εκπληρώνει τη δική σας επιθυμία. Για παράδειγμα, «ναι, θα πάμε στην παιδική χαρά, αφού πρώτα τακτοποιήσεις τα παιχνίδια σου στο κουτί τους».
Μ’ αυτόν τον τρόπο, επισημαίνει η Ράισερ, το παιδί δεν νιώθει ότι του αρνείστε κάτι και δεν μπορεί να αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο και την – δικαιολογημένη μέσα του – αγανάκτηση που θα πυροδοτούσε ένα ξερό «όχι».
Μ’ αυτόν τον τρόπο, επισημαίνει η Ράισερ, το παιδί δεν νιώθει ότι του αρνείστε κάτι και δεν μπορεί να αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο και την – δικαιολογημένη μέσα του – αγανάκτηση που θα πυροδοτούσε ένα ξερό «όχι».
Το παιδί κάνει κάτι που δεν πρέπει
Πολλές φορές, όταν ένα παιδί κάνει κάτι που είναι επικίνδυνο ή ενοχλητικό (π.χ. κάνει φασαρία ή χτυπάει το παιχνίδι τουπάνω σε ένα γυάλινο τραπέζι), είναι καλύτερο, αντί της απαγόρευσης, να του δίνουμε μια εναλλακτική που δεν προκαλεί την ίδια ανησυχία. Για παράδειγμα, μπορούμε να του πούμε «είναι διασκεδαστικό να χτυπάς αντικείμενα μεταξύ τους, αλλά δεν είναι καθόλου ωραίο όταν αυτά σπάνε. Γι’ αυτό, μπορείς να χτυπάς το παιχνίδι σου επάνω στον καναπέ ή σε ένα χαρτόκουτο.»
Επιτρέποντάς στο παιδί να κάνει ακόμη και πράγματα που δεν σας αρέσουν, αλλά με δικούς σας όρους, του καλλιεργείτε την αίσθηση ότι δεν είστε εκεί για να του απαγορεύετε να περνάει καλά, αλλά για να του προσφέρετε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.
Επιτρέποντάς στο παιδί να κάνει ακόμη και πράγματα που δεν σας αρέσουν, αλλά με δικούς σας όρους, του καλλιεργείτε την αίσθηση ότι δεν είστε εκεί για να του απαγορεύετε να περνάει καλά, αλλά για να του προσφέρετε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.
Το παιδί θέλει να κάνει τις δικές του επιλογές
Υπάρχουν παιδιά που αναπτύσσουν πολύ γρήγορα την επιθυμία να εκφέρουν γνώμη ή να κάνουν εκείνα τις επιλογές τους για οτιδήποτε τα αφορά. Προφανώς, τον τελευταίο λόγο τον έχουν οι γονείς, αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε να του δώσουμε τη γεύση ανεξαρτησίας που λαχταρά. Για παράδειγμα, αν θέλει να διαλέξει μόνο του τα ρούχα που θα φορέσει στο σχολείο, μην επιβάλλετε τη γνώμη σας. Απλώς, ετοιμάστε δύο διαφορετικές εμφανίσεις και αφήστε το παιδί να πάρει εκείνο την τελική απόφαση.
Μ’ αυτόν τον τρόπο, αντί να νιώθει ότι ελέγχετε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς του, παίρνει το μήνυμα ότι σας ενδιαφέρει και η δική του άποψη. Ταυτόχρονα, δίνοντάς του συγκεκριμένες επιλογές το προστατεύετε από μια απόφαση που θα μπορούσε να μην του αρέσει, τελικά και να κλονίσει την εμπιστοσύνη που δείχνει στον εαυτό του.
Μ’ αυτόν τον τρόπο, αντί να νιώθει ότι ελέγχετε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς του, παίρνει το μήνυμα ότι σας ενδιαφέρει και η δική του άποψη. Ταυτόχρονα, δίνοντάς του συγκεκριμένες επιλογές το προστατεύετε από μια απόφαση που θα μπορούσε να μην του αρέσει, τελικά και να κλονίσει την εμπιστοσύνη που δείχνει στον εαυτό του.
Τελικά, εφαρμόζοντας τη θετική προσέγγιση με τον κατάλληλο τρόπο, ίσως μπορείτε να πετύχετε πολλά περισσότερα από το να πειθαρχήσει το παιδί. Μαθαίνει πως δεν είστε απλώς ένα εμπόδιο ανάμεσα σ’ εκείνο και τις επιθυμίες του, αλλά φροντίζετε να εκπληρωθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μακροπρόσθεσμα, ενισχύεται η εμπιστοσύνη του στις συμβουλές και τη γνώμη σας και σας βλέπει σαν πολύτιμο μέντορα και συνεργάτη καθώς μεγαλώνει και αντιμετωπίζει πιο πολύπλοκα ζητήματα απ’ το να μείνετε για λίγη ώρα ακόμη στις κούνιες.