Στη ζωή κάθε γονιού, έρχεται μια στιγμή που καλείται να αφήσει το παιδί του στα χέρια των δασκάλων του και να μάθει να ζει με την αγωνία μήπως εκείνοι δεν σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.
Μήπως δεν του «χαρίσουν το ευ ζειν», όπως λέει το γνωστό ρητό, αλλά το απομακρύνουν απ’ τον δρόμο του σχολείου και της μάθησης, με την σκληρότητα ή την αδιαφορία τους. Ή ακόμα χειρότερα, μήπως ρίξουν όλο το βάρος στη διεκπεραίωση των καθηκόντων τους και αμελήσουν να εμπνεύσουν το παιδί, να του δείξουν πώς να είναι πάνω απ’ όλα Άνθρωπος, πώς να χαίρεται τη ζωή και τις σχέσεις με τους γύρω του.
Ευτυχώς, υπάρχουν ακόμη δάσκαλοι που, πριν απ’ όλα, είναι Άνθρωποι. Που τιμούν στο έπακρο την εμπιστοσύνη των γονιών που αφήνουν τα παιδιά τους στα χέρια τους.
Δάσκαλοι, όπως ακριβώς τους περιγράφει σ’ αυτό το υπέροχο κείμενό της, η Ελένη Αράπη:
«Νομίζεις ότι είναι εύκολο να είσαι δάσκαλος, ότι αρκεί και μόνο ένας παραγεμισμένος εγκέφαλος για να σε κάνει ψυχής αγωγό.
Όσο περνάνε τα χρόνια, όσο πιο πολύ μαθητεύω στη μαθητεία, τόσο πιο πολύ νιώθω ότι ο χαρισματικός δάσκαλος εντέλει γεννιέται. Πρέπει να’ χεις όχι μόνο πληθώρα γνώσεων – ειλικρινά είναι το ελάχιστο εφόδιο- μα πληθώρα Αγάπης.
Πριν γίνεις δάσκαλος πρέπει Άνθρωπος να’ σαι.
Πώς να φουντώσεις την φλόγα που και ο πιο αδικημένος άνθρωπος κρύβει μέσα του, αν με την ψυχή σου δεν την ανάψεις.
Ναι ξέρω, χρησιμοποιώ συνέχεια τη λέξη ψυχή. Μα για μένα χωρίς ψυχή απλά δεν υπάρχεις.
Και ψυχή είναι η φλόγα, το πάθος, η λαχτάρα για δόσιμο, για ζωή, ακόμα και όταν όλα σου λένε ότι είσαι μόνος σου, εσύ μέχρι το τέλος στο παιδί να πιστεύεις. Να προφητεύεις το αδιανόητο, το θολό φως να βλέπεις.
Με το φως σου να το αγκαλιάζεις, νέους Ήλιους να πλάθεις.
Όχι δικούς σου, αυτόφωτους, ανεξάρτητους, ελεύθερους.
Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να μην τους συνθλίψεις, όσο πιο μεγάλος ο δάσκαλος τόσο πιο εύκολα πιστά αντίγραφά του πλάθει. Εκεί είναι που θα φανεί η Αντρεία σου -γιατί για μένα η Αντρεία δεν έχει φύλο, μόνο ψυχή- πόσο το ξένο, το διαφορετικό από εσένα μα μοναδικό θα δεις, θα οσμιστείς, θα αγγίξεις, θα εξυψώσεις.
Μην συνθλίβετε τα παιδιά, ελεύθερα αφήστε τα.
Σπείρτε την φλόγα, το πάθος σας, το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από τις γνώσεις σας. Η γνώση εξάλλου είναι αυτό που μένει όταν έχουμε ξεχάσει την πηγή της. Η γνώση είναι ήθος, στάση ζωής.
Και η μαθητεία δεν έχει οριο ηλικίας, το παιδί μέσα μας, δεν πεθαίνει ποτέ αρκεί να το αφήνουμε να εκφραστεί, με ενθουσιασμό, με γέλιο, με ορμή για τη ζωή. Τότε μόνο δεν θα γεράσουμε ποτέ, και ας ασπρίζουν τα μαλλιά μας, αρκεί να μην ασπρίσει και η ψυχή μας.
Κράτα ζωντανό το παιδί μέσα σου, αν θες δάσκαλος να ‘σαι.
Μην φοβηθείς να εκτεθείς, οι αδυναμίες σου είναι η δύναμή σου.
Σταμάτα να ταξιδεύεις μόνος μέσα σου, στα βιβλία σου, ταξίδεψε στις ψυχές των άλλων.
Ναι ξέρω, είναι επικίνδυνα αυτά τα ταξίδια, μα αν δεν τολμήσεις να αγγίξεις, να πληγωθείς, να πονέσεις, δάσκαλος δεν είσαι, γιατί ο πραγματικός δάσκαλος ακόμα και αν φοβάται, τολμά.
Γονάτισε, μην προσκυνήσεις ποτέ, μα γονάτισε, στο ύψος του παιδιού φτάσε. Κι ας είναι πιο ψηλό από εσένα τώρα πια, σε θέλει γονατιστό δίπλα του να το αγκαλιάσεις.
Αν δεν το αγαπήσεις, αν δεν πιστέψεις αυτό, αν δεν δεις το αύριο στα μάτια του, κόψε τα χέρια, τη γλώσσα σου, αφανίσου.
Θέλει φλέγουσα ψυχή να 'χεις, για να αγγίξεις τον Άνθρωπο.
Να καίγεσαι, αν τον κόσμο δεν αλλάξεις.
Μόνο έτσι, δάσκαλο θα σε ονομάσω.»