Μέθοδος PECS (Picture Exchange Communication System)
To P.E.C.S. (Picture Exchange Communication System) είναι ένα απλό, οικονομικό, εναλλακτικό και επαυξητικό σύστημα επικοινωνίας μέσω ανταλλαγής εικόνων. Αναπτύχθηκε το 1985 και πρωτοχρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα Αυτισμού του Delaware, για άτομα με αυτισμό και συναφείς αναπτυξιακές διαταραχές. Ενισχύει και διευκολύνει την επικοινωνία έχοντας ως στόχο την ανάπτυξη πρωτοβουλίας και της προτασιακής δομής και τελικά την αυτόνομη επικοινωνία.
Ο σχεδιασμός του είναι τέτοιος που ενισχύει/ διευκολύνει την επικοινωνία σε ποικίλα περιβάλλοντα (σπίτι, σχολείο, κοινότητα κ.λ.π.), ενώ μπορεί να γίνει κατανοητό τόσο από εκπαιδευμένους/ γνώστες του, όσο και από οποιονδήποτε άλλο.
Βασίζεται στις αρχές του συμπεριφορισμού συνδέοντας ερέθισμα με αντίδραση και ειδικά στο βιβλίο του B.F. Skinner «Verbal Behavior» (Κατανόηση της Λεκτικής Συμπεριφοράς)
Βασίζεται στις αρχές του συμπεριφορισμού συνδέοντας ερέθισμα με αντίδραση και ειδικά στο βιβλίο του B.F. Skinner «Verbal Behavior» (Κατανόηση της Λεκτικής Συμπεριφοράς)
Το πρωτόκολλο εκπαίδευσης εξελίσσεται σε 6 στάδια. Έχει διαβαθμιζόμενη δυσκολία, ξεκινώντας από την ανταλλαγή μονής εικόνας με τμηματική βοήθεια (prompt) και με χρήση λεκτικών συντελεστών (verbal operants), έχοντας σαν στόχο την ανάπτυξη πρωτοβουλίας στην επικοινωνία και τελικά την αυτόνομη επικοινωνία (με ολοκληρωμένες προτάσεις).
Στάδια
- Κατά το Στάδιο 1, ο μαθητής μαθαίνει πώς να επικοινωνεί ανταλλάσσοντας μια εικόνα για κάποιο αντικείμενο/ δραστηριότητα που επιθυμεί πολύ (ενισχυτής)
- Κατά το Στάδιο 2, ο μαθητής μαθαίνει να γενικεύει κάθε νέα δεξιότητα χρησιμοποιώντας την σε διαφορετικές αποστάσεις, με διαφορετικούς ανθρώπους και σε διαφορετικά μέρη. Επίσης ο μαθητής μαθαίνει να είναι πιο επίμονος στην επικοινωνία του. Κατά το δεύτερο στάδιο εξακολουθεί να διαχειρίζεται μεμονωμένη εικόνα.
- Κατά το Στάδιο 3, ο μαθητής μαθαίνει να επιλέγει ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες εικόνες (διάκριση εικόνων) το αντικείμενο ή την δραστηριότητα που επιθυμεί (ενισχυτής), ενώ οι εικόνες μεταφέρονται από το τραπέζι στο βιβλίο επικοινωνίας *
- Κατά το Στάδιο 4, ο μαθητής μαθαίνει να χρησιμοποιεί απλές προτάσεις με την εικόνα του ρήματος «θέλω» και την εικόνα του αντικειμένου/ της δραστηριότητας που επιθυμούν πραγματικά (ενισχυτής). Στο στάδιο αυτό, για να δουλέψει την δομή της πρότασης, ο μαθητής χρησιμοποιεί μια αποσπώμενη βάση. Μαθαίνει να διευρύνει το λεξιλόγιό του και τις προτάσεις του προσθέτοντας ρήματα, ουσιαστικά, επίθετα, προθέσεις κλπ.
- Κατά το Στάδιο 5, ο μαθητής μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα P.E.C.S. για να απαντά σε ερωτήσεις
- Κατά το Στάδιο 6, ο μαθητής μαθαίνει να σχολιάζει όταν ερωτάται «Τι είναι;» «Τι βλέπεις;» «Τι ακούς;» κλπ, εισάγοντας προτάσεις με κατάλληλο τρόπο.
*Ντοσιέ με κρίκους που στις σελίδες του υπάρχουν λωρίδες Velcro για να αρχειοθετούνται οι εικόνες και να είναι εύκολος ο χειρισμός τους για την επικοινωνία.