Οι ασκήσεις της Φωνολογικής επάρκειας θα πρέπει να έχουν ένα ευρύ πεδίο ανάπτυξης.
Στη διδασκαλία των παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες η ενίσχυση της φωνολογικής ενημερότητας καταλαμβάνει συνήθως ένα μεγάλο μέρος του ασκησιακού υλικού ειδικά κατά τα πρώτα στάδια έναρξης του προγράμματος παρέμβασης. Αλλά και σε όλη τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας ασκήσεις φωνολογικής επάρκειας εναλλάσσονται με ασκήσεις ανάγνωσης και γραφής.
Ανάγκη για περισσότερο υλικό.
Έτσι προκύπτει η ανάγκη, ο ειδικός παιδαγωγός να έχει στα χέρια του πλούσιο παιδαγωγικό υλικό για να μπορεί να αναπτύξει και να εξελίξει τη δεξιότητα της φωνολογικής επίγνωσης σε όσο το δυνατόν υψηλότερο επίπεδο.
Ακούω, επιλέγω, γράφω!
Σε αυτό το άρθρο ένα γλωσσικό παιχνίδι μετατρέπεται σε άσκηση για την εκπαίδευση της δεξιότητας της φωνολογικής επάρκειας! Η έμπνευση για τη συγκεκριμένη άσκηση προήλθε από την παρέμβαση σε ένα παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Οι επίμονες δυσκολίες της δυσορθογραφίας που αντιμετωπίζει δεν το βοηθούσαν να παίξει "κρεμάλα" αφού δυσκολευόταν αρκετά να αντιστοιχίσει σωστά τις παύλες με τα γράμματα της λέξης που είχε στο μυαλό του.
Έτσι λοιπόν με έμπνευση το κλασικό γλωσσικό παιχνίδι της κρεμάλας δημιουργήθηκε η συγκεκριμένη άσκηση η οποία για το συγκεκριμένο παιδί, αλλά και για άλλα παιδιά με αντίστοιχες δυσκολίες, έγινε αγαπημένο παιχνίδι και μέρος της βασικής παρέμβασης για τη Φωνολογική τους ενημερότητα!
Οι οδηγίες για την άσκηση είναι απλές.
Αρχικά επιλέγουμε τις λέξεις με τις οποίες θέλουμε να εργαστούμε με το παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Εδώ επιλέξαμε λέξεις που έχουν τριπλά σύμφωνα πχ. έκπληξη, γλίστρημα κλπ.
Στη συνέχεια αυτές τις επιλεγμένες λέξεις τις γράφουμε σε παύλες, τόσες παύλες όσες και τα γράμματα. Σε κάποιες θέσεις μέσα στις λέξεις αφήνουμε κάποια γράμματα να υπάρχουν.
Τοποθετούμε μπροστά στο παιδί το φύλλο με τις λέξεις και ακούει με μπερδεμένη σειρά μια μια τις λέξεις που έχει μπροστά του. Την κάθε λέξη που ακούει πρέπει να τη γράψει στη σωστή θέση ανάλογα με τα γράμματα που εμφανίζονται σε αυτή.
✺ Παράδειγμα εφαρμογής:
Η άσκηση μπορεί να εφαρμοστεί για πλήθος δεξιοτήτων:
- οικογένειες λέξεων: δίνουμε μια λέξη πιλότο πχ. παιδί και ζητάμε να συμπληρώσει στη σωστή θέση λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια πχ. παιδικό, παίζω, παιχνίδι κλπ.
- ορθογραφία πχ. να συμπλήρωσει όλα τα ρήματα σε /-ωνω/ που υπάρχουν στις παύλες. Αν θέλουμε αυξημένο δείκτη δυσκολίας τα ρήματα δεν είναι μόνο στο πρώτο πρόσωπο.
Η λίστα με τις παραλλαγές της άσκησης είναι μεγάλη και διαμορφώνεται και εμπλουτίζεται από τους παιδαγωγικούς στόχους που υπάρχουν για κάθε μαθητή.
Tip:
❝Επιλέξτε να εκτυπώσετε την άσκηση ασπρόμαυρη και να αφήσετε το παιδί να τη γεμίσει με χρώματα, όπως έγινε και στη φωτογραφία, όπου το σκίτσο ζωγραφίστηκε εκ των υστέρων με ξυλομπογιές. Έτσι άλλωστε πετυχαίνουμε θετικότερο κλίμα στη συνεδρία μας ενώ μπορεί να γίνει και η αφορμή για ένα μικρό διάλειμμα!❞
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος, http://dyslexiaathome.blogspot.com