Μανόλης Αναγνωστάκης «Κάθε πρωί…»
Κάθε πρωί
Καταργούμε τα όνειρα
Χτίζουμε με περίσκεψη τα λόγια
Τα ρούχα μας είναι μια φωλιά από σίδερο
Κάθε πρωί
Χαιρετάμε τους χτεσινούς φίλους
Οι νύχτες μεγαλώνουν σαν αρμόνικες
–Ήχοι, καημοί, πεθαμένα φιλιά.
(Ασήμαντες
Απαριθμήσεις
–Τίποτα, λέξεις μόνο για τους άλλους.
Μα πού τελειώνει η μοναξιά;)
Αναγνωστάκης, M. (1976). Τα Ποιήματα, Αθήνα: Πλειάς.
Το ποίημα αναφέρεται στην αλλοτρίωση του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα, το ποιητικό υποκείμενο παραδέχεται πως οι άνθρωποι κάθε πρωί "καταργούν" τα όνειρά τους, δηλαδή τις επιθυμίες τους για μια καλύτερη ζωή. Ταυτόχρονα, προσέχουν πολύ όσα λένε, προκειμένου να μη φανερωθούν οι πραγματικές τους επιθυμίες. Μάλιστα, το γεγονός ότι αυτό συμβαίνει "κάθε πρωί" δείχνει και την επανάληψη της αλλοτρίωσης των ανθρώπων. Άλλωστε, φορούν τα ρούχα τους σαν προστατευτική "φωλιά" μέσα από την οποία συνεχίζουν να κρύβουν την πραγματική τους υπόσταση και να φανερώνουν μία πλασματική εικόνα του εαυτού τους. Εξάλλου, οι άνθρωποι κάθε πρωί χαιρετούν τους χτεσινούς τους φίλους, δηλαδή συνανθρώπους του που μένουν στο παρελθόν και δεν έχουν πια καμία θέση στη ζωή τους. Παρ' όλα αυτά, ακόμα κι αν δεν είναι πια αληθινοί φίλοι, κρατούν κάποια τυπική αλλοτριωμένη επαφή μαζί τους, χαιρετώντας τους. Ταυτόχονα, οι νύχτες "μεγάλωσαν", δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της ζωής καλύπτεται με σκοτάδι. Μάλιστα, τις νύχτες αυτές τις μοιράζονται με έρωτες επιφανειακούς που το μόνο που προσφέρουν είναι "πεθαμένα φιλιά". Έτσι, έρχεται το τελικό σχόλιο του ποιητικού υποκειμένου μέσα σε παρένθεση, στην οποία επισημαίνει πως όλα αυτά δεν έχουν καμία αξία, όλες οι λέξεις που πλέον χρησιμοποιούν οι άνθρωποι είναι ανούσιες και λέγονται μόνο για να αλλοτριωμένες συζητήσεις. Γι' αυτό, τελικά, αναρωτιέται "πού τελειώνει η μοναξιά", πώς δηλαδή ο αλλοτριωμένος άνθρωπος μπορεί να βρει ξανά την ουσία της ζωής, να ενισχύσει τις διαπροσωπικές του σχέσεις, να μην προσποιείται πως είναι άλλος, να επιδιώκει την πραγμάτωση των ονείρων του, ώστε να μην αισθάνεται μόνος. Καταληκτικά, αξίζει να σημειωθεί πως ο ποιητής χρησιμοποιεί το α' πληθυντικό πρόσωπο ("καταργούμε", "χτίζουμε", κτλ.) με αποτέλεσμα να δίνει την αίσθηση της συλλογικότητας στο ποίημα και να εισαγάγει και τον εαυτό του στο σύνολο των ανθρώπων που αφορά το περιεχόμενό του.
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος, M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας.
Αναζητήστε το βιβλίο του: 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις για τα Νέα Ελληνικά Γ' Λυκείου, Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδ. 24γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.
Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.
Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
Ζητήστε το βιβλίο σε όλα τα βιβλιοπωλεία ή παραγγείλτε το απευθείας από εδώ: https://24grammata.com/product/0567/
ή και τηλεφωνικά στο 210 612 70 74 ,
με δωρεάν ταχυδρομικά έξοδα για όλη την επικράτεια.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.