Νεοελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: Ρατσισμός (Κριτήριο αξιολόγησης)
I.Κείμενο
Έμφυτη, εξηγούν οι ψυχολόγοι, ότι είναι η τάση του ανθρώπου να αντιμετωπίζει με δέος τη διαφορά, να τραυματίζεται από τα παιδικά του χρόνια διαπιστώνοντας ότι είναι μόνο αγόρι ή κορίτσι, ότι είναι κάτι το άλλο, το διαφορετικό, το αποκομμένο από τους γονείς του, από το σύμπαν, ένα μετέωρο άτομο που πρέπει να αυτοδιαχειριστεί τον εαυτό του. Μα αν σ’ ένα παιδί είναι εξηγήσιμη μια συμπεριφορά που απορρίπτει καθετί το διαφορετικό «πουφ, είναι κορίτσι» ή «πουφ, είναι ΑΕΚτζής», «πουφ, είναι χοντρός» ή «πουφ, είναι Τούρκος ή Έλληνας», σε μια κοινωνία ενηλίκων επιβάλλεται μια αντιμετώπιση κατανόησης κι ανοχής της διαφορετικότητας της δικής μας και των άλλων.
Βέβαια, όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας. Μια έλλειψη, ένα μειονέκτημα, μια ανάγκη φανταστικής υπεροχής. Μόνο που, αν το ξέρουμε και το αναγνωρίσουμε αυτό, μπορούμε να είμαστε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο λιγότερο κλειστοί και περισσότερο ανοικτοί, λιγότερο δογματικοί κι απόλυτοι και περισσότερο ανεκτικοί ανάμεσά μας.
Αν πάρουμε π.χ. το παράδειγμα των διαφορετικών συνηθειών διατροφής, έχουμε μια μεγάλη ποικιλία προτιμήσεων και απαγορεύσεων, που δεν μπορούν να ενταχθούν σε ένα ενιαίο αξιολογικό σύστημα. Ποια σύγκριση μπορεί να υπάρχει και ποια αξιολόγηση να γίνει π.χ. ανάμεσα στη χριστιανική νηστεία, στις νηστείες των ορφικών θρησκειών, στην απαγόρευση του οίνου και του χοιρινού στο Ισλάμ ή στη διαδεδομένη χορτοφαγία σε ορισμένες ανατολικές θρησκείες;
Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών. Στη διατροφή, στη γλώσσα, στην ενδυμασία, στο χρώμα, στην κατατομή! Και πάντα αποδίδονται στους άλλους κάποια δαιμονικά χαρακτηριστικά που ήταν λίγο ή πολύ επικίνδυνα για μας. Στο σημερινό οικουμενικό κόσμο δεν υπάρχει άλλος τρόπος ειρηνικής συμβίωσης πέρα από το σεβασμό της διαφοράς, πέρα από την ανοχή. Είναι δύσκολο να ζήσουμε χωρίς δαίμονες, χωρίς βαρβάρους, αλλά ίσως δεν έχουμε κι άλλη επιλογή!
Θέμα 1ο (μονάδες 4)
Ποια είναι η θέση του συγγραφέα για τον τρόπο που πρέπει να συμβιώσουν οι άνθρωποι στον σύγχρονο κόσμο;
Θέμα 2ο (μονάδες 6)
1.Να βρείτε τη δομή της τέταρτης παραγράφου του κειμένου και να δώσετε ένα σύντομο πλαγιότιτλο.
2. Να αναγνωρίσεις τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου (εισαγωγή και συντακτική θέση):
α. Έμφυτη, εξηγούν οι ψυχολόγοι, ότι είναι η τάση του ανθρώπου.
β. διαπιστώνοντας ότι είναι μόνο αγόρι ή κορίτσι.
γ. μπορούμε να είμαστε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο λιγότερο κλειστοί.
δ. Είναι δύσκολο να ζήσουμε χωρίς δαίμονες.
3.Να μεταφέρεις τις παρακάτω προτάσεις στον πλάγιο λόγο εξαρτώντας τες από κατάλληλα ρήματα δικής σου επιλογής.
α. Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών.
β. ποια αξιολόγηση μπορεί να γίνει;
γ. Στο σημερινό οικουμενικό κόσμο δεν υπάρχει άλλος τρόπος ειρηνικής συμβίωσης.
4. Να δώσεις ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου.
- διαφορά:
- ενηλίκων:
- μειονέκτημα:
- υπεροχής:
5. Στις παρακάτω προτάσεις του κειμένου να βρείτε πού γίνεται χρήση κυριολεξίας και πού μεταφοράς;
α. να τραυματίζεται από τα παιδικά του χρόνια.
β. απορρίπτει καθετί το διαφορετικό.
γ. δεν υπάρχει άλλος τρόπος ειρηνικής συμβίωσης.
δ. όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας.
Θέμα 3ο (μονάδες 10)
Με αφορμή τα συχνά φαινόμενα ρατσισμού που έρχονται στη δημοσιότητα, και τις σχετικές για το θέμα συζητήσεις, να γράψετε ένα άρθρο 200-250 λέξεων στο οποίο θα προτείνετε τρόπους για τον περιορισμό του φαινομένου.
