«Οι πανελλήνιες δεν είναι όμως τζόγος, είναι ο κόπος - σωματικός, πνευματικός, ψυχολογικός και οικονομικός - τουλάχιστον 2 χρόνων από τη ζωή των μαθητών και των οικογενειών τους».
Γράφει η Μυρσίνη Μανέτα
Το υπουργείο παιδείας ζήτησε από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα να ορίσουν τους συντελεστές για τον υπολογισμό της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής* (για συντομία ΕΒΕ) και αυτά τους όρισαν. Δε θα σχολιάσω καθόλου την κίνηση του υπουργείου, τις όποιες σκοπιμότητες και το καμουφλάρισμά τους κάτω από το, εν είδη παραλλαγής και μάλιστα πολυφορεμένης, επιχείρημα της "αξιοκρατίας". Ούτε την απαξιωτική - ενδεικτική της ακούσιας ή εκούσιας άγνοιας - απάντηση που έδωσε η υπουργός στον μαθητή που διαμαρτυρήθηκε. Δε θα αναφερθώ καν στη φετινή έκτακτη συνθήκη κατά την οποία το σχέδιο διδάχτηκε σχεδόν αποκλειστικά μέσω τηλεκπαίδευσης, ούτε στην αιφνιδιαστική, τεχνητή αύξηση των βάσεων εισαγωγής των σχολών του ΠΑΔΑ.
Θα σταθώ σε τρία μόνο σημεία που περισσότερο απευθύνονται στα ίδια τα ιδρύματα και δη στις Αρχιτεκτονικές Σχολές και Τμήματα, το Τμήμα Γραφιστικής του ΠΑΔΑ και όλες τις σχολές που απαιτούν εξέταση στο σχέδιο για την εισαγωγή.
Για να προλάβω τα σχόλια, να πω εδώ ότι δεν είμαι μια αρχιτεκτόνισσα που ασκώ κριτική από το γραφείο μου, χωρίς να έχω καν σπουδάσει στην Ελλάδα ή να έχω οποιαδήποτε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία. Είμαι απόφοιτος της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ και τα τελευταία 13 χρόνια εργάζομαι ως διδάσκουσα Γραμμικού Σχεδίου σε ιδιωτικά φροντιστήρια, προετοιμάζοντας μαθητές λυκείου για τις πανελλήνιες εξετάσεις. Έχω λοιπόν ένα λόγο παραπάνω να συναισθάνομαι την αδικία που συντελείται φέτος. Και εξηγούμαι γιατί θεωρώ πως ο φετινός τρόπος εισαγωγής δεν είναι καθόλου πιο αξιοκρατικός από τον προηγούμενο:
1. Τα ακαδημαϊκά κριτήρια
Ποιο ακριβώς είναι το ακαδημαϊκό κριτήριο που επιβάλλει ξεχωριστή ΕΒΕ για κάθε σχέδιο; Γιατί ένας μαθητής που έγραψε π.χ. 18 στο Γραμμικό Σχέδιο και 12 στο Ελεύθερο αξίζει περισσότερο ή λιγότερο να φοιτήσει στη σχολή αρχιτεκτονικής από ένα μαθητή που έγραψε αντίστοιχα 16 και 14;
Επιπλέον, όσοι έχουμε φοιτήσει στις αρχιτεκτονικές σχολές γνωρίζουμε ένα κοινό μυστικό: Το Ελεύθερο Σχέδιο που διδάσκεται μέσα στις σχολές δεν έχει μεγάλη σχέση με αυτό που εξετάζεται στις πανελλήνιες. Θυμάμαι χαρακτηριστικά την καθηγήτριά μου στο εργαστήριο ζωγραφικής να επισημαίνει αυτό ακριβώς το γεγονός την πρώτη κιόλας μέρα που παρακολούθησα στην τάξη της και μπορώ να διαβεβαιώσω ότι συμφοιτητές μου που είχαν γράψει 12 ήταν σαφώς καλύτεροι από εμένα που είχα μπει με 16.
2. Η εξειδίκευση των ΕΒΕ
Την παραπάνω, κατά τη γνώμη μου, αντι-ακαδημαϊκή ποσοτικοποίηση των βαθμών των σχεδίων περιόριζε το προηγούμενο σύστημα εισαγωγής, αναγνωρίζοντας τα δύο μαθήματα σαν ένα μέσο όρο ο οποίος προστίθετο με συντελεστή βαρύτητας στα συνολικά μόρια. Αντίθετα, η εξειδίκευση των ΕΒΕ (τρεις [3!] ξεχωριστές ΕΒΕ για την εισαγωγή στη σχολή) σε συνδυασμό με τον περιορισμό του πλήθους των εξεταζόμενων μαθημάτων (πλέον είναι τέσσερα) κάνουν το σύστημα εισαγωγής πιο άδικο, καθώς, με όρους στατιστικής, αφήνουν μεγαλύτερο περιθώριο στην τύχη, καλή ή κακή. Οι πανελλήνιες δεν είναι όμως τζόγος, είναι ο κόπος - σωματικός, πνευματικός, ψυχολογικός και οικονομικός - τουλάχιστον 2 χρόνων από τη ζωή των μαθητών και των οικογενειών τους.
3. Οι βαθμολογίες
Το Σχέδιο είναι ένα μάθημα με μεγάλο βαθμό υποκειμενικότητας στη βαθμολογία του, ανάλογο με αυτόν της Έκθεσης. Όσοι εργαζόμαστε ως διδάσκοντες/ουσες στο αντικείμενο αυτό, ερχόμαστε κάθε χρόνο αντιμέτωποι με αναπάντεχες έως αλλοπρόσαλλες βαθμολογίες. Αυτό από μόνο του μπορεί να δημιουργήσει αδικίες που, αν δεν μπορούν να αποφευχθούν, σίγουρα δεν πρέπει να εντείνονται. Εδώ βλέπετε, εμπλέκουμε, εκτός από την τύχη του μαθητή, και αυτή του βαθμολογητή.
Τέλος, δε μπορώ να μην επισημάνω το γεγονός ότι το Γραμμικό και το Ελεύθερο Σχέδιο είναι δύο πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα βαρύτητας (που με την προσθήκη της ΕΒΕ η βαρύτητα αυτή γίνεται μεγαλύτερη κι από του Δία) τα οποία πρόσφατα καταργήθηκαν εντελώς από το δημόσιο σχολείο και όποιος θέλει να εξεταστεί σε αυτά πρέπει υποχρεωτικά να τα πληρώσει. Διορθώστε με εάν κάνω λάθος, αλλά δε θυμάμαι καμία σχολή αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα να εκφράζει έστω μια διαμαρτυρία για αυτή την κατάργηση. Αν δε θέλουμε να φτάσουμε στο σημείο που την αρχιτεκτονική θα εξασκεί μόνο η ελίτ για την ελίτ, ενώ θα τρίζουν τα Θεόχτιστα του Κωνσταντινίδη, θα πρέπει να τα λάβουμε όλα αυτά υπόψη μας.
Αυτοί οι οποίοι απορρίπτονται από όλες τις αρχιτεκτονικές σχολές (αλλά ταυτόχρονα και τη γραφιστική) έχουν πληρώσει 1-2 χρόνια φροντιστήριο και υλικά τα οποία δε θα χρησιμοποιήσουν ξανά ποτέ. Προφανώς αυτό δεν αποτελεί επιχείρημα για το μη αποκλεισμό τους από οποιαδήποτε σχολή, αλλά μια παραίνεση για μεγαλύτερη ευαισθησία όταν κανείς αποφασίζει για τα κριτήρια εισαγωγής σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο.
Αγαπητοί συνάδελφοι και δάσκαλοί μου, σας καλώ να πάρετε θέση μαζί μας, με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς για να αποκατασταθεί άμεσα αυτή η αδικία που έχει επιβάλει σε όλους μας το υπουργείο.
* Να εξηγήσω πολύ συνοπτικά, για όσους δεν έχουν γνώση του θέματος, ότι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής δεν ταυτίζεται με τη βάση του 10 που ίσχυε για τα ειδικά μαθήματα μέχρι πέρυσι, αλλά ούτε και με την περσινή βάση εισαγωγής σε οποιοδήποτε ίδρυμα. Προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του μέσου όρου των γραπτών επί συντελεστή από 0,7 έως 1,1 που ορίζει το ίδιο το ίδρυμα για κάθε ειδικό μάθημα ξεχωριστά (Γραμμικό και Ελεύθερο Σχέδιο στην προκειμένη περίπτωση).
Αποτέλεσμα αυτού του αλγορίθμου είναι να μένουν εκτός Αρχιτεκτονικών Σχολών μαθητές που συγκέντρωσαν πολύ υψηλά μόρια (κατά πολύ υψηλότερα και από την περσινή βάση εισαγωγής) αλλά δεν "έπιασαν" την ΕΒΕ σε ένα από τα δύο ειδικά μαθήματα. Αυτό συμβαίνει επίσης και με σχολές που παραδοσιακά είχαν αρκετά χαμηλότερη βάση εισαγωγής και αποτελούσαν διέξοδο για μαθητές με μικρότερες βαθμολογίες (στα σχέδια πάντα πάνω από το 10), όπως είναι η Γραφιστική ή η Εσωτερική Αρχιτεκτονική του ΠΑΔΑ, οι οποίες όμως κατάφεραν μέσω των συντελεστών που όρισαν να αφήσουν επίσης μαθητές με 20.000 μόρια απέξω.
* Αρχιτέκτονας - Διδάσκουσα Γραμμικού Σχεδίου
Περισσότερα εκπαιδευτικά νέα εδώ.
