Γυναικοκτονίες - Κριτήριο αξιολόγησης στα Νέα Ελληνικά Γ' Λυκείου με συνεξέταση Γλώσσας - Λογοτεχνίας

Κείμενο 1

Να φτιάξουμε ένα διαφορετικό είδος αντρών

Μας πήρε κάμποσο καιρό να το καταλάβουμε, αλλά τουλάχιστον κάναμε το κρίσιμο βήμα να μιλάμε για γυναικοκτονίες. Δηλαδή να αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει μια ιδιαίτερη εκδοχή βίας, συχνά δολοφονικής, που στρέφεται από άντρες σε γυναίκες.

[...] Όμως, μόνο η διαπίστωση του προβλήματος, δηλαδή αυτής της βίας που στρέφεται από άντρες σε γυναίκες, δεν αρκεί. Χρειαζόμαστε και να την εξηγήσουμε. 

Και η εξήγηση είναι ότι ιστορικά συνδέθηκε η «αρρενωπότητα» με μια αντίληψη πατριαρχική. Δηλαδή, μια αντίληψη που θεωρεί ότι οι άντρες έχουν περισσότερα δικαιώματα από τις γυναίκες, ότι ο λόγος τους μετράει περισσότερο, ότι μπορούν να τους ασκήσουν εξουσία. Οι πατριαρχικές αντιλήψεις συνήθως δεν εκφράζονται ως «ρητές» απόψεις. Πολύ περισσότερο εκφράζονται ως αυθόρμητα αντανακλαστικά. Ως οι πρώτες σκέψεις που έρχονται στο μυαλό κάποιου. Ως φορτίσεις και συναισθήματα και εντάσεις. Και με αυτόν τον τρόπο μπορούν να τροφοδοτήσουν τη βία. Ή ακόμη και μια γυναικοκτονία.

[...] Δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι σεξιστικές αντιλήψεις επιμένουν να αναπαράγονται. Ακόμη χειρότερα: εάν κανείς κοιτάξει ακόμη και στον κοινωνικό του περίγυρο θα δει νέους άντρες να αναπαράγουν σεξιστικά στερεότυπα. Να μιλούν για γυναίκες με υποτιμητικό τρόπο. Να τις αντιμετωπίζουν ως σεξουαλικά αντικείμενα. Να μιλούν απαξιωτικά για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. 

[...] Τις προηγούμενες δεκαετίες πιστέψαμε ότι αρκούσε η τυπική ισότητα και όποιες αλλαγές έγιναν στα σχολικά βιβλία ή ακόμη και στον λόγο των ΜΜΕ για να ξεπεράσουμε τον σεξισμό. Φάνηκε ότι δεν αρκούσαν αυτές οι αλλαγές. Γι’ αυτό και χρειάζεται να το πάρουμε απόφαση. Χρειάζεται πολύ πιο βαθιά αλλαγή νοοτροπιών και αντιλήψεων.

Πρέπει να φτιάξουμε ένα διαφορετικό είδος αντρών. Να το διαπαιδαγωγήσουμε, να το εκπαιδεύσουμε, να του μιλήσουμε, να το κάνουμε να καταλάβει. Χωρίς τοξική αρρενωπότητα, χωρίς να πιστεύει ότι η βία και η κακοποίηση είναι «μαγκιά». Που να μπορεί να καταλαβαίνει ότι οι άλλοι άνθρωποι είναι πρόσωπα και όχι αντικείμενα ή τρόπαια. Που να καταλαβαίνει ότι έρωτας σημαίνει σεβασμό στον άλλο. Που να θυμάται ότι η αγάπη ξεκινά από την ελευθερία. Που να αντιλαμβάνεται ότι η ανθρωπότητα είναι όμορφη γιατί είναι πολύχρωμη. Να το κάνουμε για τους νέους, να το κάνουμε και για εμάς τους ίδιους. Γιατί διαφορετικά πολύ φοβάμαι ότι θα συνεχίσουμε να μετράμε δολοφονημένες γυναίκες. Όμως, τότε, θα είμαστε, είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι, συνένοχοι.

Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος, in.gr

Κείμενο 2

Υπάρχει μια γενιά που με τρομάζει...

Υπάρχει μια γενιά που μεγάλωσε στην κορύφωση της χειρότερης οικονομικής κρίσης που γνώρισε η Ελλάδα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Που ανατράφηκε με τρομερά ελλείμματα φροντίδας από γονείς οι οποίοι πάσχιζαν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην σε δύο ή και τρεις δουλειές. Που έμαθε από το σπίτι την απογοήτευση, τον θυμό, την αγανάκτηση. Που δε βρήκε καταφύγιο σε ένα ανθρωπιστικό σχολείο που διδάσκει αξίες και ανθρωπιά, αλλά που κρίνει και διαχωρίζει απρόσωπα και εντελώς τεχνοκρατικά. Μια γενιά που χειραγωγήθηκε και πίστεψε πως βρήκε λύσεις από φασιστικά νεοναζιστικά κόμματα που ακόμη και σήμερα δηλητηριάζουν το μυαλό της. Παιδιά που μεγάλωσαν με πρότυπα επιβήτορα προβεβλημένα στο διαδίκτυο, όπου ο έρωτας μεταφράζεται από λεπτό αίσθημα σε χοντροκομμένο βιασμό.

Υπάρχει μια γενιά που με κάνει και τρομάζω. Μα περισσότερο με τρομάζει η απάθειά μας, η αποποίηση των ευθυνών μας και το ανάθεμα που ρίχνουμε ως μετά Χριστόν προφήτες κάθε φορά που γίνεται (σε ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα) "το κακό".

Κάντε ένα καλό πριν να είναι ανεπανόρθωτα αργά: μιλήστε στα παιδιά σας, μιλήστε στους μαθητές σας, μιλήστε στους φίλους σας, αφήστε ατάιστο το κτήνος που τόσα χρόνια θρέφεται, ταΐστε μόνο την ατροφική ανθρωπιά της κοινωνίας μας.

Αποστόλης Ζυμβραγάκης, e-didaskalia.blogspot.gr

Κείμενο 3

Τέρατα

Μην τα φοβάσαι

τα τέρατα, καρδιά μου.

Εμείς συνυπάρχουμε

με ανθρώπους.

Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος;

Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Επαναπροσδιορισμός, 24γράμματα.

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε συνοπτικά τους λόγους που η νέα γενιά φέρεται βίαια, σύμφωνα με το κείμενο 2 (60-70 λέξεις).

Μονάδες 15

Β1. Να χαρακτηρίσετε ως σωστές ή ως λανθασμένες τις παρακάτω προτάσεις με βάση το περιεχόμενο του κειμένου 1.

α. Η γυναικοκτονία δεν είναι ένας όρος που αναγνωρίζεται.

β. Η πατριαρχία συνδέεται με τη γυναικοκτονία

γ. Σήμερα ο σεξισμός έχει αμβλυνθεί.

δ. Ο συντάκτης εκφράζει τη βεβαιότητα διαμόρφωσης νέου τύπου αντρών.

ε. Η κοινωνία που δε διαπαιδαγωγεί ορθά τα αγόρια είναι συνένοχη για τις γυναικοκτονίες.

Μονάδες 10

Β2α. Να εντοπίσετε τον ισχυρισμό του συντάκτη του κειμένου 1 στην τέταρτη παράγραφο ("Δυστυχώς...άτομα") και να αναλύσετε πώς τον ενισχύει.

Μονάδες 10

Β2β. Να δικαιολογήσετε τη χρήση του β' πληθυντικού προσώπου και της προστακτικής έγκλισης στην τρίτη παράγραφο του κειμένου 2 ("Κάντε...κοινωνίας μας").

Μονάδες 10

Β3. Να βρείτε το σημείο σύγκλισης των κειμένων 1 και 2 και να το αναπτύξετε σε μία παράγραφο 90-100 λέξων

Μονάδες 10

Γ. Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το θέμα του κειμένου 3; Ποιες σκέψεις σας γεννιούνται; Να γράψετε ένα ερμηνευτικό σχόλιο 150-200 λέξεων.

Μονάδες 15

Δ. Με αφόρμηση τα κείμενα 1 και 2, καλείστε να γράψετε ένα άρθρο στο ιστολόγιο του σχολείου, με το οποίο να αναφέρετε τις αιτίες των αυξημένων γυναικοκτονιών και τους τρόπους που το φαινόμενο αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί (350-400 λέξεις).

Μονάδες 30

Περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης εδώ.

Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας.

Αναζητήστε το βιβλίο του: Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις, Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8, μέσα από το οποίο μπορείτε να βρείτε οδηγίες για το πώς απαντιούνται τα συγκεκριμένα ερωτήματα.

Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.

Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.

Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.

Βρείτε το βιβλίο στην "Πολιτεία" με έκπτωση 10%: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.