Άρνηση
Δεν ανήκω εδώ.
Εδώ που ξεπουλήθηκαν
στη χαμηλότερη τιμή
ακόμα και οι υψηλότερες αξίες.
Εδώ που οι πλούσιοι αγόρασαν
κοψοχρονιά
το αίμα και τον ιδρώτα
των φτωχών.
Στον κόσμο που όλα πουλιούνται
και όλα αγοράζονται
δεν ανήκα ποτέ μου.
Γιατί τις αξίες μου δεν τις αγόρασα.
Κληρονομιά είναι της μάνας μου
και δάνειο απ’ το παιδί μου.
Γιατί όσο κι αν μαστίζει η κρίση
όσο κι αν η ανάγκη το φέρνει
εγώ δεν πουλιέμαι.
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
«Επαναπροσδιορισμός»
ΘΕΜΑ Γ
Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το βασικό θέμα που πραγματεύεται το ποίημα; Ποια συναισθήματα σας δημιουργεί η ανάγνωσή του; Να απαντήσετε αξιοποιώντας τρεις κειμενικούς δείκτες. (150 – 200 λέξεις).
Ενδεικτική απάντηση:
Το ποίημα εστιάζει στην «άρνηση» του ποιητικού υποκειμένου να συμβιβαστεί με τον τρόπο ζωής που επιτάσσει η σύγχρονη πραγματικότητα. Το α΄ ενικό ρηματικό πρόσωπο ("Δεν ανήκω εδώ") προσδίδει στο έργο οικειότητα, ζωντάνια και αμεσότητα καθιστώντας , παράλληλα, σαφή την άρνηση του ήρωα να ενταχθεί σε ένα κοινωνικό σύνολο χωρίς αξίες. Με τη χρήση μεταφορών ("οι πλούσιοι αγόρασαν το αίμα και τον ιδρώτα των φτωχών") γίνεται φανερή η διάθεση εκμετάλλευσης των αδυνάτων σε μια κοινωνία της ύλης και της χρησιμοθηρικής προσέγγισης του συνανθρώπου. Επιπλέον, μέσα από την υπερβολή ("όλα πουλιούνται …όλα αγοράζονται") διακρίνει κανείς την απογοήτευση του ποιητικού υποκειμένου για τον τρόπο που δρα ο άνθρωπος στις μέρες μας. Τέλος, προσωποποιώντας την ανάγκη ("όσο κι αν η ανάγκη το φέρνει") αντιτάσσεται στη μαζοποίηση και τον ξεπεσμό του ανθρώπου – υλιστή, κατατάσσοντας τον εαυτό του στην κατηγορία εκείνη των ανθρώπων που μένουν πιστοί στα ιδανικά τους.
Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης ο μαθητής μπορεί να καταγράψει τα συναισθήματα που του προκάλεσε η ανάγνωση του ποιήματος (υποκειμενικός χαρακτήρας).
Επιπρόσθετοι κειμενικοί δείκτες :
Αντίθεση (ένας κόσμος που πουλιούνται οι αξίες ≠ ποιητικό υποκείμενο αρνείται να αποτελεί κομμάτι του)
Επανάληψη (αξίες, πουλιούνται)
Ηρακλής Καρακόλιος
Φιλόλογος, Φροντιστής, Συγγραφέας των σχολικών βοηθημάτων "Λατινικά Β' Λυκειου εκδόσεις ΖΗΤΗ", "Λατινικά Β-Γ Λυκείου (Τετράδιο ασκήσεων αυτοαξιολογησης) εκδόσεις 24 γράμματα" και "Όλη η ύλη των Λατινικών μέσα από 420+ ασκήσεις με τις απαντήσεις" εκδόσεις 24 γράμματα.
