Πολλοί ενήλικες ενεργούν σαν παιδιά διότι δεν ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες τους για εξάρτηση και, συνεπώς, οι ανάγκες αυτές συνεχίζουν να επιστρέφουν στην ενήλικη ζωή τους.
Σκεφτείτε αυτόν που βγαίνει ραντεβού και δεν ρωτάει τίποτα για σας (επειδή ποτέ δεν βρέθηκε στο επίκεντρο), τον τύπο που μουντζώνει στον αυτοκινητόδρομο (επειδή οι γονείς του δεν τον βοήθησαν ποτέ να ελέγχει τα συναισθήματά του) ή τη σύζυγο που χρειάζεται συνεχώς να την καθησυχάζουν (επειδή δεν είχε ασφαλή δεσμό με τους γονείς της).
Εδώ υπεραπλούστευσα, αλλά μη χάσετε το μήνυμα: τα παιδιά χρειάζονται απεγνωσμένα οι γονείς τους να είναι οι ενήλικες. Γι’ αυτό, αν το παιδί σας πάθει κρίση δημοσίως, μην αντιδράσετε λέγοντας ότι θα το αφήσετε στο αεροδρόμιο ή στο μανάβικο:
1. Είναι παιδαριώδες.
2. Δεν το εννοείτε.
3. Οι κούφιες απειλές διαβρώνουν την εμπιστοσύνη.
4. Προσπαθείτε να ελέγξετε μέσω του εκφοβισμού. Αυτό δεν αποτελεί στρατηγική για τη νίκη.
Η ανατροφή των παιδιών παλαιάς σχολής βασιζόταν στις απειλές, στις φωνές, στο ξύλο και στην απόσυρση της αγάπης. Το να προσπαθείτε να διαμορφώσετε τη συμπεριφορά με πρωτόγονα και παιδαριώδη τεχνάσματα δεν αποτελεί ενήλικο σχέδιο δράσης. Απλώς αφήνει τα παιδιά μοναχικά και φοβισμένα.
«Είναι καλύτερο να δένετε τα παιδιά σας πάνω σας μέσω του αισθήματος του σεβασμού και της πραότητας αντί του φόβου».
Τα παιδιά που φοβούνται τους γονείς τους είναι πραγματικά ανίσχυρα. Η ύπαρξη ενός μη ασφαλούς, συναισθηματικά άστατου γονέα είναι ο συντομότερος δρόμος για έναν «θαμμένο» εαυτό. Η ύπαρξη ενός απρόβλεπτου γονέα στον οποίο μπορείς να βασίζεσαι μόνο σποραδικά εμποδίζει τον ασφαλή και σταθερό δεσμό. Τα παιδιά πρέπει να εξαρτώνται από τους γονείς για φαγητό, ρούχα, στέγη και προστασία από τη σωματική και τη συναισθηματική βλάβη.
Τα παιδιά που τα έχουν κακομεταχειριστεί σωματικά ή συναισθηματικά οι γονείς τους βρίσκονται σε τρομερά προβληματική κατάσταση. Τα παιδιά συνεχίζουν να έχουν την ανάγκη να βασίζονται στους γονείς τους, αλλά συγχρόνως τους φοβούνται.
Αν είστε ο προστάτης και συγχρόνως η πηγή του φόβου, το παιδί σας δεν θα μπορέσει ποτέ να βασιστεί πραγματικά πάνω σας.
Οι γονείς υποτίθεται ότι σκοτώνουν τα μεταφορικά τέρατα, δεν τα ενσαρκώνουν. Όταν είστε συναισθηματικά εκτός ελέγχου και το σπίτι σας είναι μες στο χάος, τα παιδιά μαθαίνουν να περπατούν στις μύτες για να μην πυροδοτήσουν ναρκοπέδια. Όταν τα ναρκοπέδια εκρήγνυνται, το παιδί σας γεμίζει φόβο, ο οποίος πυροδοτεί μια αλληλουχία τοξικών νευροχημικών αλλαγών ξεκινώντας με αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, τα οποία προκαλούν μια διέγερση «πάλης ή φυγής». Βάζουν τον εγκέφαλο του παιδιού σας σε τροχιά επιβίωσης αντί για τροχιά ανάπτυξης και εμποδίζουν την ανάπτυξη ενός ανθεκτικού εγκεφάλου.
Αν αισθάνεστε τον έλεγχο ή την υπομονή σας να φθίνουν, θυμίστε στον εαυτό σας τον ρόλο για τον οποίο θέλετε να σας θυμούνται: ο ήρωας και όχι ο κακός, ο προστάτης και όχι ο διώκτης. Για να είστε ηρωικός, πρέπει πρώτα να βγάλετε τα δικά σας θέματα από τη μέση. Πρέπει να ανυψώσετε τον εαυτό σας ώστε να μπορείτε ν’αναθρέψετε το παιδί σας. Ίσως πρέπει να κοιτάξετε προς τα πίσω, για να βρείτε τα μη ανεπτυγμένα κομμάτια σας. Κανείς δεν μας προετοιμάζει γι’αυτή την πλευρά της γονεϊκότητας, αλλά είναι ουσιώδης για την επιτυχία.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δρ. Ρόμπιν Μπέρμαν «Μπορείς να είσαι γονιός» από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ