«Η ευτυχία θεραπεύει το σώμα, μόνο» είχε πει ο Προυστ ενώ «η θλίψη αναπτύσσει τη δύναμη του νου». Φράση που ίσως ακούγεται βαρύγδουπη, μπορεί και ακατανόητη, αλλά στο βάθος της συγκεντρώνει μία σοφία που, αν την εμπεδώσουμε, μπορεί και να μας φτάσει μακριά.
Ο πόνος, η θλίψη ή ακόμα κι αυτή η γλυκιά μελαγχολία των ανεκπλήρωτων επιθυμιών είναι συναισθήματα που, αν τους δώσουμε φωνή, μας διηγούνται ιστορίες για να γίνουμε λίγο πιο σοφοί και δυνατοί. Πολλές φορές η ζωή μοιάζει να μας φέρεται σκληρά και οι αναποδιές, μεγάλες και μικρές, μας επισκέπτονται διαδοχικά. Είναι εκείνες οι στιγμές που ακουμπάς το πρόσωπο στα χέρια σου μονολογώντας με απόγνωση: «Γιατί όλα να πηγαίνουνε στραβά;».
Δεν θα μπούμε στη διαδικασία να δικαιολογήσουμε τα στραβά και τα ανάποδα, ούτε θα επικεντρωθούμε στις ρήσεις του Κοέλιο που δίνει νόημα και λόγο σε καθετί που μας συμβαίνει. Δεν θα σας πούμε να «διώξετε τις αρνητικές σκέψεις» λες και είναι εύκολο, ούτε να κάνετε ένα διάλειμμα λες και είναι εφικτό με δυο παιδιά.
Θα εστιάσουμε, όμως, σε εσάς, στους εαυτούς σας. Σε όλα εκείνα που θέλουν να σας υπενθυμίσουν οι αναποδιές μέχρι να τις μετατρέψετε σε εφόδια για μια ζωή πιο όμορφη, πιο ίσια, πιο υπεύθυνη.
Μην αγνοείτε τον πόνο και τη θλίψη σας
Όταν ο πόνος και η θλίψη σας χτυπούν την πόρτα, ανοίξτε τους! Βολέψτε τους στον καναπέ, κεράστε τους απ΄ το καλύτερο γλυκό σας κι αφήστε τους εκεί μέχρι να σας μιλήσουν. Και πιστέψτε μας, έχουν τόσα να σας πουν! Καθίστε δίπλα τους, κρατήστε τους να δείτε ότι είναι αληθινοί και αφεθείτε στα χέρια τους μ’ εμπιστοσύνη.
Η μάσκα του «είμαι καλά» δεν είναι χρήσιμη σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Το να είμαστε κάποιες φορές κακόκεφοι είναι πολύ καλύτερο απ’ το να αφήνουμε συνέχεια τον κρυμμένο πόνο και τη θλίψη να μας ρουφάν το κέφι και τη δημιουργικότητά μας. Το πρώτο βήμα, λοιπόν, για να μην μας καταβάλλουν τα αρνητικά συναισθήματα, για να μην μας πάρει από κάτω, είναι η αποδοχή πως… ναι, είμαστε κάτω. Αλλά για λίγο.
Δώστε φωνή στην θλίψη σας
Όταν πονάμε νομίζουμε, συχνά, πως καταρρέουμε, πως γονατίζουμε κάτω απ’ το βάρος μιας κατάστασης που είναι ασήκωτη. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό που την βαραίνει επιπλέον είναι πως την αφήνουμε μέσα μας χωρίς να την εκφράζουμε. Την ακουμπάμε σε μια μεριά που μας βολεύει και την αφήνουμε ν’ απλώνεται σιγά σιγά παντού. Δοκιμάστε, λοιπόν, να την ξεβολέψετε! Δώστε της φωνή κι αφήστε την να σας συστηθεί και να σας πει αυτά που θέλει. Αργά ή γρήγορα, θα ανακαλύψετε το πραγματικό αίτιο της θλίψης σας το οποίο, πιστέψτε μας, μάλλον θα σας ξαφνιάσει!
Ακόμα κι αν θεωρείτε υπαίτιο της οργής σας τον προϊστάμενό σας που σας μιλάει άσχημα, για παράδειγμα, σύντομα μπορεί να ανακαλύψετε πως αυτό που σας στεναχωρεί είναι η ίδια η φύση της δουλειάς, η οποία απέχει παρασάγγας από το παιδικό σας όνειρό. Δοκιμάστε να γράψετε σ’ ένα χαρτί αυτά που μοιάζουν να σας ενοχλούν ακόμα κι αν μοιάζουν με ανοησίες. Δοκιμάστε να τα πείτε σε μια φίλη αφιλτράριστα, χωρίς να εκλογικεύετε το κάθε σας συναίσθημα. Δοκιμάστε να το ζωγραφίσετε, να το χορέψετε, να κλάψετε ή να φωνάξετε. Μόνο εκφράστε το, πείτε το δυνατά!
Αλλάξτε αυτό που σας προκαλεί θλίψη
Εάν επιμείνετε, ακόμα κι αν χρειαστεί καιρός, θα ανακαλύψετε την πηγή της θλίψης σας. Μπορεί να είναι ο λίγος χρόνος για τον εαυτό σας, η κούραση, η δουλειά, οι σχέσεις σας, μία απώλεια ή μία λάθος κίνηση. Μπορεί να είναι χίλια δυο μα, ό,τι κι αν είναι, όταν το γνωρίζετε μπορείτε να το αντιμετωπίσετε ώστε να μην σας καταβάλλει.
Βάλτε μικρούς στόχους και προσπαθήστε να αλλάξετε όλα εκείνα που σας πνίγουν. Μπορείτε να διαμορφώσετε τη ζωή σας έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο εύκολη και όμορφη κι αυτό δεν είναι θεωρεία, γίνεται! Μπορείτε, για παράδειγμα, να βελτιώσετε σταδιακά τις διαπροσωπικές σας σχέσεις θέτοντας νέους όρους και όρια. Μπορείτε να αλλάξετε δουλειά, ακόμα κι αν τα χρήματα είναι λιγότερα. Η ψυχική υγεία μας δεν εξαγοράζεται κι αυτό είναι κάτι που το ξεχνάμε πολύ συχνά.
Ακόμα, όμως, κι αν αυτό που σας προκαλεί τη θλίψη και τον πόνο είναι μία κατάσταση που δεν αλλάζει, εκτονώστε το κι αφήστε το εκφραστεί με όποιον τρόπο επιλέξετε. Αποδεχτείτε το και προχωρήστε παρακάτω. Μπορεί να ακούγεται σκληρό κι απόλυτο, αλλά είναι ο μόνος τρόπος….
Αλεξάνδρα Κεντρωτή