Οι ερευνητές του Κέιμπριτζ που μελετούν τη νόηση, τη συμπεριφορά και τον εγκέφαλο, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα με δυσλεξία είναι εξειδικευμένα στο να εξερευνούν το άγνωστο. Αυτό είναι πιθανό να παίζει θεμελιώδη ρόλο στην ανθρώπινη προσαρμογή στα μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η "εξερευνητική προκατάληψη" έχει εξελικτική βάση και παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιβίωσή μας. Με βάση αυτά τα ευρήματα, τα οποία ήταν εμφανή σε πολλούς τομείς, από την οπτική επεξεργασία έως τη μνήμη και σε όλα τα επίπεδα ανάλυσης, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι πρέπει να αλλάξουμε την οπτική μας για τη δυσλεξία ως νευρολογική διαταραχή.
Τα ευρήματα, που παρουσιάστηκαν στο περιοδικό Frontiers in Psychology, έχουν συνέπειες τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, αναφέρει η επικεφαλής συγγραφέας δρ. Έλεν Τέιλορ.
Η ελλειμματοκεντρική θεώρηση της δυσλεξίας δεν αποτυπώνει όλη την αλήθεια, δήλωσε η Τέιλορ. Αυτή η έρευνα προτείνει ένα νέο πλαίσιο που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τις γνωστικές δυνάμεις των ατόμων με δυσλεξία.
Και πρόσθεσε: Πιστεύουμε ότι οι τομείς δυσκολίας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με δυσλεξία είναι αποτέλεσμα ενός γνωστικού συμβιβασμού μεταξύ της εξερεύνησης νέων πληροφοριών και της αξιοποίησης της υπάρχουσας γνώσης, με το θετικό να είναι μια διερευνητική προκατάληψη που θα μπορούσε να εξηγήσει τις ενισχυμένες ικανότητες που παρατηρούνται σε ορισμένα πεδία όπως η ανακάλυψη, η εφεύρεση και η δημιουργικότητα.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζεται μια διεπιστημονική προσέγγιση που χρησιμοποιεί μια εξελικτική προοπτική στην ανάλυση μελετών για τη δυσλεξία.
Τα σχολεία, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και οι χώροι εργασίας δεν είναι σχεδιασμένα για να αξιοποιούν στο έπακρο την εξερευνητική μάθηση. Όμως πρέπει επειγόντως να αρχίσουμε να καλλιεργούμε αυτόν τον τρόπο σκέψης για να μπορέσει η ανθρωπότητα να συνεχίσει να προσαρμόζεται και να επιλύει βασικές προκλήσεις, δήλωσε η Τέιλορ.
Η δυσλεξία συναντάται σε ποσοστό έως και 20% του γενικού πληθυσμού, ανεξαρτήτως χώρας, πολιτισμού και περιοχής του κόσμου. Ορίζεται από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Νευρολογίας ως μια διαταραχή σε παιδιά που, παρά τη συμβατική εμπειρία στην τάξη, αποτυγχάνουν να αποκτήσουν τις γλωσσικές δεξιότητες της ανάγνωσης, της γραφής και της ορθογραφίας που αντιστοιχούν στις διανοητικές τους ικανότητες.
Τα νέα ευρήματα εξηγούνται στο πλαίσιο της "Συμπληρωματικής Γνώσης", μιας θεωρίας που προτείνει ότι οι πρόγονοί μας εξελίχθηκαν ώστε να εξειδικεύονται σε διαφορετικούς, αλλά συμπληρωματικούς, τρόπους σκέψης, γεγονός που ενισχύει την ικανότητα του ανθρώπου να προσαρμόζεται μέσω της συνεργασίας.
Αυτές οι γνωστικές εξειδικεύσεις έχουν τις ρίζες τους σε ένα γνωστό συμβιβασμό μεταξύ της εξερεύνησης νέων πληροφοριών και της αξιοποίησης της υπάρχουσας γνώσης. Για παράδειγμα, αν φάτε όλο το φαγητό που έχετε, κινδυνεύετε να πεθάνετε από την πείνα όταν τελειώσουν οι προμήθειες.
Αλλά αν ξοδεύετε όλο το χρόνο σας στην εξερεύνηση για τροφή, σπαταλάτε ενέργεια που δεν χρειάζεται να σπαταλήσετε. Όπως σε κάθε πολύπλοκο σύστημα, πρέπει να διασφαλίσουμε την ισορροπία μεταξύ της ανάγκης μας να εκμεταλλευτούμε τους γνωστούς πόρους και να εξερευνήσουμε νέους πόρους για να επιβιώσουμε.
Η επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ της εξερεύνησης για νέες ευκαιρίες και της αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων μιας συγκεκριμένης επιλογής, είναι το κλειδί για την προσαρμογή και την επιβίωση και στηρίζει πολλές από τις αποφάσεις που λαμβάνουμε στην καθημερινή μας ζωή, δήλωσε η Τέιλορ.
Η εξερεύνηση περιλαμβάνει δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την αναζήτηση του αγνώστου, όπως ο πειραματισμός, η ανακάλυψη και η καινοτομία. Αντίθετα, η αξιοποίηση αφορά τη χρήση του ήδη γνωστού, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης, της αποτελεσματικότητας και της επιλογής.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το αντιστάθμισμα, μια εξερευνητική εξειδίκευση στα άτομα με δυσλεξία θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε εργασίες που σχετίζονται με την εκμετάλλευση, όπως η ανάγνωση και η γραφή.
Θα μπορούσε επίσης να εξηγήσει γιατί τα άτομα με δυσλεξία φαίνεται να έλκονται προς ορισμένα επαγγέλματα που απαιτούν ικανότητες που σχετίζονται με την εξερεύνηση, όπως οι τέχνες, η αρχιτεκτονική, η μηχανική και η επιχειρηματικότητα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ευρήματά τους ευθυγραμμίζονται με στοιχεία από διάφορα άλλα ερευνητικά πεδία. Για παράδειγμα, μια διερευνητική προκατάληψη σε ένα τόσο μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού δείχνει ότι το είδος μας πρέπει να έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια μιας περιόδου μεγάλης αβεβαιότητας και αλλαγής. Αυτό συμφωνεί με τα ευρήματα στον τομέα της παλαιοαρχαιολογίας, που αποκαλύπτουν ότι η ανθρώπινη εξέλιξη διαμορφώθηκε επί εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια από δραματική κλιματική και περιβαλλοντική αστάθεια.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η συνεργασία μεταξύ ατόμων με διαφορετικές ικανότητες θα μπορούσε να συμβάλει στην εξήγηση της εξαιρετικής ικανότητας του είδους μας να προσαρμόζεται.
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr