ΚΕΙΜΕΝΟ Ι
Το Περιβάλλον: ο κόσμος μας, η ζωή μας
Το
περιβάλλον, ως έννοια, αποτελεί αλληλένδετο στοιχείο και, συνάμα, συνδετικό
κρίκο με τη Φύση. […]Ποικιλόμορφο, μυστηριώδες, πρωτόγνωρο, ασυνήθιστο, με
υπέροχα τοπία, εξαιρετικής κι ασυναγώνιστης ομορφιάς, απέραντους ανεξερεύνητους
ωκεανούς, φαντασμαγορικές λίμνες και ποτάμια, με πλούσια χρώματα, ικανά να
συνθέσουν τον καμβά της αρμονίας, προωθεί τη ζωή και τον άνθρωπο σε άλλο
επίπεδο. Όλο αυτό το πανέμορφο φυσικό σκηνικό, σε προϊδεάζει και σε κάνει να
αναλογισθείς: ποιος είναι ο αρχιτέκτονάς του; Ποιος είναι ο υπέρτατος
σχεδιαστής, που με τις προσωπικές πινελιές του δημιούργησε αυτό το μαγευτικό κι
εξωπραγματικό έργο που ονομάζουμε «Περιβάλλον»; Κυρίως, όμως, ποιος είναι
εκείνος που καλείται να το σεβαστεί και να το προστατεύσει, όσο τίποτε άλλο;
Στο
κατώφλι του 21ου αιώνα, προβάλλει έντονη κι επιτακτική η ανάγκη για την
προστασία του περιβάλλοντος. Η επιστήμη έχει αποδείξει, με πειστικά κριτήρια,
ότι η ανθρωπότητα απειλείται από μεγάλες περιβαλλοντικές καταστροφές, με αιχμή
του δόρατος την επαπειλούμενη κλιματική αλλαγή. Η κρίση είναι πολυεπίπεδη και
αγγίζει σχεδόν όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής του ανθρώπου. Η
αλματώδης εξέλιξη και πρόοδος της τεχνολογίας, σε όλες σχεδόν τις πτυχές του
ανθρώπινου βίου, με τις βιομηχανοποιημένες ζώνες και τη βεβαρυμμένη ρύπανση της
ατμόσφαιρας σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και η συσσώρευση πληθυσμού στα ήδη
μεγάλα αστικά κέντρα, που ενισχύει το φαινόμενο της αστικοποίησης, επιτείνουν
το πρόβλημα. Παράλληλα, η υπεράντληση υδάτων και η εντατική χρήση λιπασμάτων
και φυτοφαρμάκων, γενετικώς τροποποιημένων σε ορισμένες περιπτώσεις, δημιουργούν
σημαντικά προβλήματα στην άρδευση των καλλιεργειών. Η ύπαρξη, μάλιστα, χιλιάδων
ανεξέλεγκτων χωματερών προσβάλλουν την
αισθητική μας άποψη, τον πολιτισμό και την υγεία μας, ενώ η διάβρωση του
εδάφους που οδηγεί, σταδιακά, σε ερημοποίηση και οι ανεξέλεγκτες εξορύξεις που
αλλοιώνουν το εδαφικό και υπεδαφικό τοπίο, οδηγούν στην αναγκαστική αναζήτηση
προστασίας και διεξοδικών λύσεων. Το περιβάλλον και η προστασία του, λοιπόν,
έχουν αποτελέσει μερικά από τα φλέγοντα θέματα συζήτησης και σκέψης παγκοσμίως,
τουλάχιστον στις ευημερούσες κοινωνίες των αναπτυγμένων κρατών. Είναι σίγουρο,
άλλωστε, ότι η ένταση των αποτελεσμάτων της υποβάθμισης του περιβάλλοντος
επηρεάζει και θα εξακολουθεί να επηρεάζει με αρνητικό τρόπο τον καθημερινό μας
βίο στο μέλλον.
Οι περισσότεροι συνάνθρωποί μας, όμως, σε ό,τι αφορά τις οικολογικές αλληλεξαρτήσεις μέχρι σήμερα και το μείζον ζήτημα της ρύπανσης του περιβάλλοντος σε παγκόσμιο επίπεδο, παραμένουν σε μία κατάσταση τρομακτικής άγνοιας, που επιτυγχάνεται σε υψηλό βαθμό με την έλλειψη ενσυναίσθησης. Σε αρκετούς, δεν έχει καταστεί εφικτή η αντίληψη, ότι με τη συμπεριφορά τους απέναντι στο περιβάλλον, απέναντι στη Φύση, προδιαγράφουν το μέλλον του πλανήτη μας. Δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι έχουν μεγάλη ευθύνη και υπαιτιότητα για την τέλεση των πράξεών τους, επειδή εκείνες, με τη σειρά τους, θα έχουν αντίκτυπο – θετικό ή αρνητικό – στο περιβάλλον και σε εμάς τους ίδιους, ως τελικούς αποδέκτες. Η μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα είναι να διατηρήσει μία αποδεκτή ποιότητα ζωής, κατάλληλα οργανωμένη και διαμορφωμένη σε ένα ασφαλές αξιακό σύστημα που δε θα λοξοδρομεί και θα προστατεύει τα φυσικά συστήματα, τα οποία μας παρέχουν τους αναγκαίους πόρους για τη διατήρηση της ζωής πάνω στη γη. Στο πλαίσιο αυτό, το δικαίωμα πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφόρηση, αποτελεί ένα βασικό και αναφαίρετο δικαίωμα των πολιτών στη σύγχρονη κοινωνία. Οι πολίτες θα πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση, σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς της περιβαλλοντικής αγωγής, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν υπεύθυνες αποφάσεις για τη ζωή τους και το περιβάλλον στο οποίο διαβιούν. Κατ’ επέκταση, θα ελέγχουν και την κρατική δράση σε ζητήματα που άπτονται της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος.
Σταμάτης-Στυλιανός
Βλάχος, MSc Περιβαλλοντολόγος, διαχείριση ενέργειας και περιβάλλοντος.
Διασκευασμένο κείμενο, vimaonline.gr 26/7/2018.
ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ Ή
ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ;
Ένα δίλημμα της εποχής
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα γεγονότα και δραστηριότητες – σε
παγκόσμια κλίμακα – πείθουν ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος απασχολεί
χώρες και κυβερνήσεις. Πράγματι, μια σειρά οργανώσεων, ινστιτούτων, κομμάτων,
επιχειρήσεων και μεμονωμένων ατόμων, θέτουν ως προτεραιότητα των επιδιώξεών μας
την πολιτισμική μεταβολή των κατοίκων του πλανήτη και τη στροφή των
ενδιαφερόντων μας από τον άκρατο καταναλωτισμό προς την αειφορία1.
Στο πλαίσιο αυτό, άλλωστε, όλο και συχνότερα, οργανώνονται εκδηλώσεις και
διεξάγονται επιστημονικά συνέδρια που αποσκοπούν στην ενημέρωση και
ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης.
Σε ένα ντοκιμαντέρ του 2009 με τίτλο «The
Age of stupid» («Η εποχή των ηλιθίων») ένας φανταστικός ιστορικός, που
πιθανόν να είναι ο τελευταίος άνθρωπος της γης, παρακολουθεί ένα φιλμ αρχείου
και αναλογίζεται τα τελευταία χρόνια, κατά τα οποία η ανθρωπότητα μπορούσε
ακόμη να σωθεί από την παγκόσμια οικολογική κατάρρευση. Καθώς συλλογίζεται τη
ζωή διαφόρων ατόμων – ενός Ινδού επιχειρηματία που δημιουργεί μια αεροπορική
εταιρεία χαμηλού κόστους, μιας κοινότητας στη Βρετανία που ανησυχεί για την
κλιματική αλλαγή, αλλά αντιδρά στην εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας στην περιοχή, ενός φοιτητή
από την Νιγηρία που αγωνίζεται να ζήσει το αμερικανικό όνειρο του
καταναλωτισμού και ενός Αμερικανού πετρελαιοπαραγωγού που θεωρεί ότι η δουλειά
του δεν έρχεται σε αντίφαση με την αγάπη του για την ύπαιθρο και τη φύση – ο
ιστορικός διερωτάται: «Μα γιατί δε σώσαμε τους εαυτούς μας όταν υπήρχε ακόμη
καιρός; Ήμασταν απλώς ηλίθιοι; Ή αυτό που συνέβη ήταν ότι δεν ήμασταν εντελώς
σίγουροι ότι αξίζαμε να σωθούμε;».
Ο Erik Assadourian, Αμερικανός
ανθρωπολόγος, περιβαλλοντολόγος και ακτιβιστής, που έχει αφιερώσει τις
προσπάθειές του στη σωτηρία του πλανήτη, υποστηρίζει ότι η απάντηση στα ανωτέρω
ερωτήματα ελάχιστη σημασία έχει με τη βλακεία ή την τάση αυτοκαταστροφής των
ανθρώπων, έχει, όμως, απόλυτη σχέση με τον πολιτισμό των ανθρώπων, με αυτό που
αποκαλούμε συχνά κουλτούρα. Αυτή η κουλτούρα που αναπτύξαμε και που είχε ως
σκοπό την αφθονία και την επίπλαστη ευημερία, έχει οδηγήσει σε μία σειρά
αλυσιδωτών, αλλά και εκρηκτικών καταστάσεων, οι οποίες, λόγω της προσπάθειας
για υπερπαραγωγή και κάλυψη αυτών των συνεχώς αυξανόμενων «αναγκών» για
υπερκατανάλωση, έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε ο άνθρωπος να
εξαντλεί όλα τα περιθώρια λογικής και παράλογης «συμπεριφοράς» απέναντι στον
πλανήτη και τις πεπερασμένες δυνατότητες ανταπόκρισής του σε αυτή την αχαλίνωτη
«ανάγκη» για καταναλωτισμό.
Αποτέλεσμα αυτής της κουλτούρας της ανθρωπότητας για καταναλωτισμό, για όλο και περισσότερη αφθονία αγαθών, είναι οι σοβαρές επιπτώσεις που παρατηρούνται σε μια σειρά παραγόντων του πλανήτη με αντίστοιχες επιπτώσεις στο οικοσύστημα, όπως: α) στη βιοποικιλότητα, β) στο κλίμα, γ) στα θαλάσσια συστήματα, δ) στα δάση, ε) στην υγεία – μόλυνση. Έτσι, μια καταγραφή και περιγραφή της κατάστασης του κόσμου σήμερα παρουσιάζει ένα συνδυασμό προόδου, οπισθοδρόμησης και χαμένων ευκαιριών ανά τον κόσμο, που επηρέασαν την ποιότητα του περιβάλλοντος και την ευημερία της κοινωνίας.
Το κείμενο (διασκευασμένο για τις ανάγκες του κριτηρίου αξιολόγησης) είναι επιλεγμένο από τους συνεργάτες του ινστιτούτου Worldwatch και περιλαμβάνεται στην έκδοση του ινστιτούτου με τίτλο «2010: Η κατάσταση του κόσμου. Ο πολιτισμός μας σε μετάβαση – Από τον καταναλωτισμό στην αειφορία».
1.Αειφορία:
Η ανάπτυξη που λαμβάνει υπ’ όψιν τις δυνατότητες της φύσης ν’ αναπληρώνει όσα ο
άνθρωπος αντλεί απ’ αυτήν.
ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙΙ
Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος
Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος: όπως ο κόρφος της
μητέρας μου.
Με πότισε γαλάζιο, αψύ αίμα, ήλιο και πράσινο
ως να μου δέσει την ψυχή όπως την πέτρα του
ως να χαράξει στην καρδιά μου τις βαθιές χαράδρες
του
να σχηματίσει μες στη ζωή μου δώδεκα κορφές
να βγαίνω απάνω με μοναδικό μου όνειρο τον ήλιο.
Με δίψα μου μοναδική τον ήλιο.
Δίψα βαθιά σαν ωκεανός,
ψηλότερη ως το φεγγάρι.
Δίψα που να τη λυπηθεί ο Θεός.
Γύρω τριγύρω στην καρδιά μου τα γεράνια στέφανα των
γκρεμνών του,
ρωγμές για ζώα, νεροσυρμές, ελάτια κι
αγριοπερίστερα.
Κι ένας αϊτός απάνω μου να σπαθίζει τα σύννεφα.
Κι ένας αϊτός απάνω μου να σκάφτει τις βροντές
ζητώντας να ’βρει μέσα τους ένα σπινθήρα! Έτσι
μου στάθηκε ο Ταΰγετος όσο να γεννηθούνε
τα δυο παιδιά του Θεού μέσα μου: η ποίηση και η
αγάπη!
Νικηφόρος Βρεττάκος, [συλλογή Ο Ταΰγετος και η σιωπή (1949)], Η εκλογή μου, Ποιήματα 1933-1991, εκδόσεις Ποταμός.
ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΜΑ Α
Να αποδώσετε συνοπτικά (70-90 λέξεις) το περιεχόμενο της πρώτης και της δεύτερης παραγράφου του ΚΕΙΜΕΝΟΥ Ι («Το περιβάλλον ως έννοια … στο μέλλον»).
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Β
Ερώτημα 1ο
Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω διατυπώσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες με βάση το περιεχόμενο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ Ι. Να τεκμηριώσετε τις απαντήσεις σας με αναφορές σε συγκεκριμένα χωρία του κειμένου.
i. Ο σεβασμός προς το φυσικό περιβάλλον απορρέει
από την τελειότητα του φυσικού τοπίου και τις ωφέλειες που αυτό παρέχει στον
άνθρωπο.
ii. Η περιβαλλοντική προστασία αποτελεί στόχο όλων
των κρατών, προηγμένων ή μη.
iii. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει συνειδητοποιήσει τη
σχέση εξάρτησής του με τη φύση, με αποτέλεσμα να αναλαμβάνει τις ευθύνες του
για κάθε λανθασμένη επιλογή των πράξεων και αποφάσεών του για το περιβάλλον.
iv. Η υπεύθυνη και παραγωγική στάση του ατόμου
απέναντι στο περιβάλλον προϋποθέτει την κατάλληλη παιδεία και αγωγή.
v. Η περιβαλλοντική αγωγή δίνει τη δυνατότητα στο
άτομο να αναγνωρίζει τις πολιτικές δράσεις και επιλογές που αφορούν στην
αειφόρο περιβαλλοντική ανάπτυξη.
Μονάδες 10
Ερώτημα 2ο
α) Να εξετάσετε πώς προκύπτει η
συνεκτικότητα του ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΙΙ στις δύο τελευταίες παραγράφους του. Να
αιτιολογήσετε την απάντησή σας με σχετικές κειμενικές αναφορές
Μονάδες 10
β) Ποια θεωρείτε ότι είναι η λειτουργία των ερωτημάτων στο τέλος της δεύτερης παραγράφου του ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΙΙ: «Μα γιατί δε σώσαμε τους εαυτούς μας όταν υπήρχε ακόμη καιρός; Ήμασταν απλώς ηλίθιοι; Ή αυτό που συνέβη ήταν ότι δεν ήμασταν εντελώς σίγουροι ότι αξίζαμε να σωθούμε;». Στο ίδιο χωρίο, γιατί χρησιμοποιείται το α’ πληθυντικό πρόσωπο;
Μονάδες 10
Ερώτημα 3ο
Πρόθεση
του συγγραφέα στην 1η παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ Ι είναι να ευαισθητοποιήσει
τον αναγνώστη σχετικά με την αρμονία και την ομορφιά της φύσης, η οποία
υποχρεώνει τον άνθρωπο να τη σεβαστεί. Να αναφέρετε τέσσερις διαφορετικές
γλωσσικές επιλογές με τις οποίες επιτυγχάνει τον στόχο του, παραθέτοντας τα
αντίστοιχα χωρία και να εξηγήσετε τη λειτουργία καθεμιάς από αυτές στο κείμενο.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ποια φαίνεται να είναι η σχέση του ποιητικού υποκειμένου με τον «
Ταΰγετο» στο ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙ και πώς τον επηρεάζει ως προς τη διαμόρφωση του
χαρακτήρα του και των επιλογών του; Να απαντήσετε τεκμηριωμένα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν σας τα εκφραστικά μέσα
του ποιήματος και επισημαίνοντας τα χωρία εκείνα που θεωρείτε
ότι δικαιολογούν την απάντησή σας (150-200 λέξεις). Πώς επηρεάζει εσάς η επαφή
με τη φύση;
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Δ
Επιχειρηματολογικό κείμενο- εισήγηση σε πολιτιστική
εκδήλωση του δήμου σας με θέμα: «Το φυσικό περιβάλλον και η οικολογική
ανισορροπία».
Ρόλος: Εκπρόσωπος μαθητικής, εθελοντικής δράσης για
την αντιμετώπιση του οικολογικού προβλήματος.
Αποδέκτες: Ευρύ κοινό.
Θέμα: Ποια στάση οφείλουν να έχουν οι πολίτες,
προκειμένου να αντισταθούν στη νοοτροπία που οδηγεί στην καταστροφή του
περιβάλλοντος; Να αξιοποιήσετε το περιεχόμενο των ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι και ΙΙ (350-400 λέξεις).
Μονάδες 30
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α
Βασικοί άξονες περίληψης: Ο συγγραφέας αναφέρεται στον ρόλο της φύσης στην ανθρώπινη ζωή, αλλά και στις συνθήκες που καθιστούν αναγκαία την προστασία της από τον άνθρωπο / Η ομορφιά του φυσικού τοπίου / Η ισορροπία και η γαλήνη που βιώνει ο άνθρωπος από την επαφή του με αυτήν / Οι επιπτώσεις από την οικολογική καταστροφή, οι οποίες προκαλούνται από την ανεξέλεγκτη τεχνολογική ανάπτυξη, τον γιγαντισμό των αστικών κέντρων κ.λπ. / Έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, ως επιτακτικό αίτημα των καιρών.
ΘΕΜΑ Β
Ερώτημα 1ο
i. Σωστή
(«Ποικιλόμορφο… με υπέροχα τοπία εξαιρετικής και ασυναγώνιστης ομορφιάς … ικανά
να συνθέσουν
τον καμβά της αρμονίας, προωθεί τη ζωή και τον άνθρωπο σε άλλο επίπεδο. […]
Κυρίως, όμως, ποιος είναι εκείνος που καλείται να το σεβαστεί και να το
προστατεύσει, όσο τίποτε άλλο;»).
ii. Λανθασμένη («Το περιβάλλον και η προστασία του … στις
ευημερούσες κοινωνίες των αναπτυγμένων κρατών»).
iii. Λανθασμένη
(«Δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι έχουν μεγάλη ευθύνη… ως τελικούς αποδέκτες»).
iv. Σωστή
(«Οι πολίτες θα πρέπει να αποκτήσουν… διαβιούν»).
v. Σωστή («Κατ’ επέκταση … της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος»).
Ερώτημα 2ο
α) Η συνεκτικότητα του κειμένου στις δύο
τελευταίες παραγράφους προκύπτει μέσω του λογικού σχήματος: αίτιο – αποτέλεσμα
(Αποτέλεσμα
αυτής της κουλτούρας της ανθρωπότητας για καταναλωτισμό… )
β) Λειτουργία ερωτημάτων à Κινητοποιούν την κρίση και το συναίσθημα του αναγνώστη, τον προβληματίζουν… / Ύφος άμεσο, ζωντανό… / Συνοχικός ρόλος.
Το α’ πληθυντικό πρόσωπο χρησιμοποιείται, καθώς οι επιπτώσεις από την καταναλωτική κουλτούρα αφορούν όλους τους ανθρώπους και η αντιμετώπισή τους θα πρέπει να είναι συλλογική…
Ερώτημα 3ο
-
Η περιγραφή του φυσικού τοπίου και της ομορφιάς που το χαρακτηρίζει à ενισχύει τη συναισθηματική ένταση
του αναγνώστη.
- Η μεταφορική λειτουργία της
γλώσσας, το συναισθηματικά φορτισμένο λεξιλόγιο, ο μεταφορικός / εικονοκλαστικός
λόγος à
καθιστούν το κείμενο άμεσο, ζωντανό και
παραστατικό, κινητοποιώντας συναισθηματικά τον δέκτη.
- Η χρήση β΄ ενικού προσώπου à δημιουργεί την αίσθηση
του διαλόγου και επιτείνει το συναίσθημα του αναγνώστη.
- Η χρήση ερωτημάτων à κινητοποιεί τη σκέψη και το συναίσθημα του αναγνώστη σχετικά με την ομορφιά της φύσης, την αδιαμφισβήτητη αξία της και την ανάγκη προστασίας της από τον άνθρωπο. Τονίζεται, μέσω αυτών, ο προβληματισμός του συγγραφέα ενώ, συγχρόνως, ο δέκτης συνειδητοποιεί τις ευθύνες του απέναντι στο θέμα/πρόβλημα που προβάλλεται. Δίνεται, μάλιστα, στο κείμενο η αίσθηση του διαλόγου και προσδίδεται στον λόγο αμεσότητα και ζωντάνια.
ΘΕΜΑ Γ
Η σχέση του ποιητή με τον Ταΰγετο φαίνεται να είναι ισχυρή, αφού έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Ο Ταΰγετος, υπήρξε το μέρος που ανδρώθηκε, γαλουχήθηκε και ένιωσε ασφάλεια, όπως ακριβώς στην αγκαλιά της μητέρας του (παρομοίωση: «… όπως ο κόρφος της μητέρας μου»). Η ομορφιά του πράσινου των δέντρων και η επαφή με τον ήλιο και τον γαλάζιο ουρανό εμποτίστηκαν στην ψυχή του και αποτέλεσαν την αφορμή να αγαπήσει τη φύση και τα δημιουργήματά της (μεταφορά / εικόνα: «Με πότισε, γαλάζιο, αψύ αίμα, … την πέτρα του»). Το ανάγλυφο της οροσειράς και οι χαράδρες αποτυπώθηκαν στην καρδιά και στην ψυχή του ποιητή (μεταφορά / εικόνα: «ως να χαράξει στην καρδιά μου βαθιές χαράδρες»). Εκείνο, όμως, που τον επηρέασε περισσότερο, παρότι εκτίμησε κάθε φυσικό στοιχείο και ζωντανό δημιούργημα («τριγύρω στην καρδιά μου … αγριοπερίστερα»), ήταν το πέταγμα του αετού. Η εικόνα του αγέρωχου αετού να περνά τα σύννεφα και να ξεπερνά τα εμπόδια («να σκάφτει τις βροντές» /μεταφορά) αποτέλεσε το ερέθισμα της έμπνευσής του («ένα σπινθήρα»), για να ξεκινήσει την ποίηση και να αποκτήσει την ποιητική του ταυτότητα…
Ακολουθεί η προσωπική γνώμη των μαθητών…
ΘΕΜΑ Δ
Επικοινωνιακό πλαίσιο: ομιλία σε πολιτιστική εκδήλωση του δήμου (χρήση α΄ ενικού και πληθυντικού προσώπου, ύφος άμεσο και οικείο, έμφαση στην επικοινωνιακή σχέση ομιλητή-κοινού).
Προσφώνηση
Πρόλογος: Αναφορά στο κρίσιμο θέμα της οικολογικής καταστροφής και της άμεσης ανάγκης να επαναπροσδιοριστεί η οικολογική ισορροπία / Σύνδεση με το βασικό ζητούμενο.
Κύριο μέρος: Η στάση των πολιτών έγκειται στα εξής:
- Στη γνώση των συνεπειών του οικολογικού προβλήματος.
- Στη συμμετοχή τους σε εθελοντικές δράσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας
για το περιβάλλον.
- Στην επιλογή κατάλληλων πολιτικών εκπροσώπων.
- Στην απόκτηση οικολογικής συνείδησης: συνάδει με τη γνώση της σχέσης εξάρτησης ανθρώπου- φύσης.
Επίλογος: Συμπερασματικός / Ανακεφαλαιωτικός
Αποφώνηση
Περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης εδώ.
