Η έλξη του αναφορικού - Αρχαία ελληνικά - Θεωρία και ασκήσεις

ΕΛΞΗ ΤΟΥ ΑΝΑΦΟΡΙΚΟΥ

Έλξη του αναφορικού έχουμε, όταν η αναφορική αντωνυμία βρίσκεται σε γενική ή δοτική πτώση, ενώ κανονικά θα έπρεπε να  βρίσκεται σε αιτιατική, διότι το ρήμα της αναφορικής πρότασης συντάσσεται με αιτιατική.

·        Κανονική σύνταξη:

Ὁ ἐμὸς πάππος κάλλιστος ἦν Μήδων ὅσους ἑόρακα. > ὁρῶ + αιτιατική

·        Έλξη του αναφορικού:

Ὁ ἐμὸς πάππος κάλλιστος ἦν Μήδων ὅσων ἑόρακα. > αιτιατική σε γενική

·        Κανονική σύνταξη:

Σὺν τοῖς θησαυροῖς οὕς ὁ πατὴρ κατέλιπεν... > καταλείπω + αιτιατική

·        Έλξη του αναφορικού:

Σὺν τοῖς θησαυροῖς οἷς ὁ πατὴρ κατέλιπεν... > αιτιατική > δοτική

Επίσης, έλξη του αναφορικού έχουμε όταν στη θέση της γενικής ή δοτικής από την οποία επηρεάζεται η αναφορική αντωνυμία υπάρχει τύπος της δεικτικής αντωνυμίας, με αποτέλεσμα η αναφορική αντωνυμία να παίρνει και την πτώση της δεικτικής, αλλά και τη θέση της.

·        Κανονική σύνταξη:

Τῆς φυγῆς ταύτης, ἥν αὐτοὶ ἔφυγον.

·        Έλξη του αναφορικού παράλειψη της δεικτικής αντωνυμίας:

Τῆς φυγῆς ἧς αὐτοὶ ἔφυγον.

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΕΛΞΗ

Αντίστροφη έλξη ή ανθέλξη του αναφορικού έχουμε όταν έλκεται ο προσδιοριζόμενος όρος από την πτώση της αναφορικής αντωνυμίας.

·        Κανονική σύνταξη:

Ἡ οὐσία ἥν κατέλιπε τῷ υἱεῖ οὐ πλείονος ἀξία ἐστὶν ἤ τεττάρων καὶ δέκα ταλάντων

·        Αντίστροφη έλξη ή ανθέλξη του αναφορικού:

Τὴν οὐσίαν ἥν κατέλιπε τῷ υἱεῖ οὐ πλείονος ἀξία ἐστὶν ἤ τεττάρων καὶ δέκα ταλάντων

Συχνά στην αντίστροφη έλξη ή ανθέλξη, όταν η αναφορική αντωνυμία αναφέρεται σ' ένα ουσιαστικό, τότε το ουσιαστικό μπαίνει στο τέλος της αναφορικής πρότασης χωρίς άρθρο.

·        Κανονική σύνταξη:

Μεγάλη τε ἦν ἡ κώμη, εἰς ἥν ἀφίκοντο

·        Αντίστροφη έλξη ή ανθέλξη του αναφορικού:

Μεγάλη τε ἦν, εἰς ἥν ἀφίκοντο κώμην.

·        Κανονική σύνταξη:

Τούτους καὶ ἄρχοντας ἐποίει τῆς χώρας ἥν κατεστρέφετο.

·        Αντίστροφη έλξη ή ανθέλξη του αναφορικού:

Τούτους καὶ ἄρχοντας ἐποίει ἧς κατεστρέφετο χώρας.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Περισσότερο υλικό για το Λύκειο εδώ.