Το έφηβο παιδί σας είναι διαρκώς νευριασμένο; Αυτό το άρθρο θα εξηγήσει γιατί στην εφηβεία υπάρχουν τόσα νεύρα και θα σας δώσει συμβουλές για να βοηθήσετε το παιδί να μάθει να τα ελέγχει.
Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που κάθε άνθρωπος έχει. Στην εφηβεία όμως, αυτός ο θυμός είναι πιο έντονος και τις περισσότερες φορές κατευθύνεται προς πάσα κατεύθυνση. Τα νεύρα στην εφηβεία, οφείλονται σε πολλούς παράγοντες.
Ο πρώτος παράγοντας είναι οι ορμόνες, που επηρεάζουν την ψυχολογική κατάσταση των εφήβων. Ένας δεύτερος παράγοντες που αποτελείται από πολλά παρακλάδια, είναι η ανάγκη τους για επανάσταση, για διαφοροποίηση από τους μεγάλους.
Η ανάγκη τους, να θέσουν τα δικά τους όρια και να αναγκάσουν όλους τους μεγάλους (γονείς και εκπαιδευτικούς) να τους σέβονται. Οι πρώτες τους σχέσεις, οι πρώτοι τους προβληματισμοί για τις σχέσεις (είτε φιλικές, είτε ερωτικές) και γενικότερα αυτή η νέα μεταβατική φάση από τον κόσμο των μικρών στον κόσμο των μεγάλων.
Στο σημερινό άρθρο θα σας βοηθήσουμε να κατευθύνεται τα παιδιά σχετικά με τα νεύρα τους. Φυσικά αυτό το άρθρο δεν έχει σκοπό να κάνει το παιδί πειθήνιο. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν φυσιολογικό και σωστό. Απλά, θα το βοηθήσει να μάθει να διαχειρίζεται καλύτερα τον θυμό του. Διαβάστε παρακάτω:
Εξηγήστε στο παιδί τα όριά του
Ένα παιδί στην εφηβεία προσπαθεί να θέσει τα δικά του όρια στο σχολείο αλλά και στους γονείς. Δεν θα ήταν παράξενο να πούμε ότι μπορεί να ανέχεται πολλές συμπεριφορές από συνομηλίκους αλλά από μεγαλύτερους ή και μικρότερους δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του.
Όπως όμως το παιδί προσπαθεί να επιβάλλει τα δικά του όρια έτσι κι εσείς πρέπει να του μιλήσετε για τα δικά σας. Όταν το παιδί έχει ένα άδικο ξέσπασμα εναντίον σας, αφήστε το να ηρεμήσει και στην συνέχεια συζητήστε μαζί του για το συμβάν.
Εξηγήστε του ότι αυτή η συμπεριφορά δεν ήταν σωστή. Ότι ήταν άδικη για εσάς και πως δεν θα την ανεχτείτε ξανά γιατί νιώθετε ότι σας προσβάλλει. Άλλωστε οι ελευθερίες του ενός σταματούν εκεί που ξεκινούν οι ελευθερίες του άλλου και αυτό, είναι κάτι που το παιδί πρέπει να αντιληφθεί.
Photo via: in.gr
Μην ανέχεστε επιθετικές συμπεριφορές
Μπορεί το αίσθημα του θυμού να είναι αποδεκτό και φυσιολογικό, όμως οι επιθετικές συμπεριφορές δεν είναι. Μην επιτρέψετε στο παιδί να χτυπήσει πάνω στα νεύρα του, κάποιον φίλο, έναν συμμαθητή, τα μικρότερα ή τα μεγαλύτερα αδέρφια του, εσάς ή γενικότερα τον οποιοδήποτε.
Θα πρέπει σε αυτές τις συμπεριφορές – αν υπάρχουν – να υπάρχουν και συγκεκριμένες συνέπειες, που θα τηρούνται με ευλάβεια από μεριάς σας. Δεν πρέπει να υποχωρήσετε σε αυτό, γιατί αν σε αυτή την ηλικία μάθει να εκδηλώνει τα νεύρα του έτσι, αύριο μεθαύριο, μπορεί να έχουμε χειρότερα.
Το παιδί μέσα από τα νεύρα προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί σας
Ένα παιδί στην εφηβεία έχει πολλά θέματα να διαχειριστεί. Το σώμα του αλλάζει συνεχώς και αυτό από την μία το γοητεύει, από την άλλη το αγχώνει. Οι ορμόνες σε πολλές περιπτώσεις επηρεάζουν την ψυχολογική του κατάσταση και του θολώνουν την κρίση.
Αντιμετωπίζει άγχος για το σχολείο, ερωτικές και φιλικές απογοητεύσεις, άγχος να γίνει αποδεκτός από ανθρώπους της ηλικίας του και άγχος για να γίνει αποδεκτός ακόμη κι από εσάς. Να νιώσει ότι το θεωρείται πλέον μεγάλο.
Ο έφηβος λοιπόν πολλές φορές συμπεριφέρεται με νεύρα γιατί νιώθει πως δεν ακούγεται διαφορετικά. Σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν θα πρέπει να του εξηγήσετε πως με την συζήτηση, τα πάντα μπορούν να διορθωθούν και πως το ακούτε καλύτερα όταν δεν φωνάζει.
Επίσης σημαντικό εδώ, είναι και το παράδειγμα των γονιών. Αν θέλετε το παιδί να είναι συζητήσιμο και ψύχραιμο, πρέπει κι εσείς να είστε έτσι. Αν ο έφηβος βλέπει τους γονείς του να μαλώνουν διαρκώς, να έχουν ένταση και να λύσουν οποιαδήποτε διαφορά με θυμό, νεύρα, φωνές και βρισιές, το δικό σας παράδειγμα θα ακολουθήσει.
Photo via: mothersblog.gr
Μάθετε στο παιδί να αναγνωρίζει τον θυμό του
Σε μερικές περιπτώσεις – ειδικά στα πρώτα χρόνια της εφηβείας – τα παιδιά δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τον θυμό τους, όταν αυτός ξεκινά να εκδηλώνεται και ξαφνικά έχουν ένα ξέσπασμα που ούτε τα ίδια μπορούν να ερμηνεύσουν.
Εξηγήστε λοιπόν στο παιδί πως όταν ένας άνθρωπος ξεκινά να αποκτά νεύρα, νιώθει τους παλμούς του να ανεβαίνουν, κοκκινίζει το πρόσωπό του, νιώθει ένα σφίξιμο στο στομάχι που τον κάνει να θέλει να μιλήσει επειγόντως και σε υπερβολικά νεύρα νιώθει ακόμη και εφίδρωση.
Με αυτόν τον τρόπο, το έφηβο παιδί θα ξεκινήσει να αντιλαμβάνεται τι εστί θυμός και κάθε φορά που θα βρίσκεται σε μία κατάσταση που το πυροδοτεί, θα μάθει να απομακρύνεται από αυτήν την κατάσταση, μέχρι να ηρεμήσει και να λύσει έπειτα το πρόβλημα, αν θεωρεί ότι αξίζει επίλυση.
Μάθετε στο παιδί να κάνει time out
Αυτή η τακτική είναι πολύ αποτελεσματική σε όλες τις ηλικίες. Όταν το παιδί είναι έξαλλο, καλό θα ήταν να μάθει να κάνει time out. Δηλαδή να εξηγεί σε αυτόν που μαλώνει ότι θέλει να μείνει μόνο του, να ηρεμήσουν και οι δύο και να συνεχίσουν την συζήτηση κάτω από πιο ήρεμες συνθήκες.
Το παιδί πρέπει να επιτρέπει στον εαυτό του αυτά τα time out και όσων αφορά την μεταξύ σας σχέση, μπορούν να μπουν ακόμη και μερικά όρια. Για παράδειγμα, πόση ώρα θα διαρκεί ένα time out, αν μπορείτε να το θέσετε οποιαδήποτε στιγμή σε έναν καυγά κλπ.
Βοηθήστε το παιδί να βρει χόμπι και ασχολίες που το βοηθούν
Η μουσική, η ζωγραφική, το διάβασμα, ηρεμούν το πνεύμα. Έτσι μπορείτε να προτείνετε στο παιδί, πως αν μία μέρα έχει νεύρα και δεν ξέρει τι να κάνει για να ηρεμήσει, να ακούσει λίγη μουσική, να χορέψει, να ζωγραφίσει, ακόμη και να μιλήσει με έναν φίλο. Οι τεχνικές αυτοβοήθειας, πάντα βοηθούν.
Ικανότητες επίλυσης προβλημάτων
Οι έφηβοι που δεν κατέχουν αυτές τις δεξιότητες μπορεί να καταφύγουν στην επιθετικότητα για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Είτε παλεύει με μία σχολική εργασία είτε προσπαθεί να λύσει ένα πρόβλημα με έναν φίλο, ενθαρρύνετέ το να εντοπίσει τρεις πιθανές λύσεις.
Στη συνέχεια, να εξετάσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της καθεμιάς πριν επιλέξει αυτό που πιστεύει ότι θα λειτουργήσει καλύτερα. Αυτό θα βοηθήσει τον/την έφηβο/-η σας να δει ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να λύσουμε ένα πρόβλημα.
Photo via: mothersblog.gr
Μοντελοποίηση ρόλων
Η συμπεριφορά σας θα διδάξει περισσότερα από ότι τα λόγια σας. Εάν φωνάζετε, βρίζετε και σπάτε πράγματα, μην περιμένετε από τον/την έφηβο/-η σας να ελέγξει το θυμό του/της. Γίνετε πρότυπο κατάλληλων τρόπων αντιμετώπισης των αρνητικών συναισθημάτων.
Δείξτε στο παιδί σας πώς να εκφράζει κατάλληλα τον θυμό του. Για παράδειγμα, πείτε: «Είμαι πολύ θυμωμένος/-η που δεν καθάρισες το δωμάτιο σου όπως σου ζήτησα. Θα κάνω ένα διάλειμμα για λίγα λεπτά και θα επανέλθω να συζητήσουμε τις συνέπειές».