Τα Βερβελάκια και η συγκλονιστική ιστορία τους
Το μεσημέρι της Τρίτης 14 Σεπτ 1943 η μητέρα τους τα έστειλε από το χωριό Κεφαλοβρύσι στην Αργουλίδα, μονοπάτι, με τα πόδια 7 χιλ. να πάνε του πατέρα τους ξερό ψωμί και ελιές, η ημέρα αυτή είναι Τιμίου Σταυρού νηστίσιμη.
Kαι να του πουν να κρυφτεί και να μη γυρίσει στο χωριό γιατί είδε τους Γερμανούς να σκοτώνουν όλους τους άνδρες.
Αυτός άφησε τα παιδιά στο μετόχι, τους παρήγγειλε να μη φύγουν και να προσέχουν και ανέβηκε στην κορφή να μπορεί να δεί ή να ακούσει τι γίνεται στα χωριά, να μπορεί να ειδοποιήσει και άλλους όπως τον πατέρα μου που ήταν κρυμμένος δίπλα με τα δυο μικρότερα αδέλφια του.
Στο διάστημα αυτό μια ομάδα Γερμανών (Σύνταγμα 64 της μεραρχίας 22) έφτασε από τη Λυγιά με δύο Κρητικούς “μεταφραστές” και αφού τα βασάνισαν και δεν μολογούσαν που κρυβόταν ο πατέρας του και οι άλλοι τους έβγαλαν τα δόντια και τα νύχια, τα έσφαξαν με τις ξιφολόγχες!
Η ίδια ομάδα 500 μέτρα πιο πριν ξεκοίλιασε την έγκυο στον 8ο μήνα Αικατερίνη Παπαδημητροπούλου και το μουλάρι της, εκτέλεσαν άλλους 11 και τραυμάτισαν 3 στη θέση Παναγία στη Κάτω Λυγιά.
Ο πατέρας μου 17χρονος τότε κρυβόταν εκεί με τα δυό μικρότερα αδέλφια του, θεώρησε ότι το μέρος δεν ήταν ασφαλές και φύγαν στον διπλανό λόφο να είναι μόνοι τους και ψηλά για να βλέπει κι έτσι σώθηκαν.
Η γιαγιά τους την επόμενη μέρα μάζεψε τα κορμάκια τους σε τσουβάλι, τα φόρτωσε στο γαϊδούρι της και επέστρεψε τον ίδιο δρόμο, στο Κεφαλοβρύσι και τα έθαψε χωρίς παπά μαζί με άλλους 36 συχωριανούς της.
Γνώρισα τους ανθρώπους την γιαγιά και τους γονείς των παιδιών, κοιμήθηκα βραδιές σ΄αυτό το μετόχι, άκουσα πολλές φορές τα μοιρολόγια και τις κατάρες των γιαγιάδων μας, τα είχα γράψει αλλά κάηκε.
Στην ευρύτερη περιοχή στα Καμμένα Χωριά από τις 14 έως τις 16 Σεπτέμβρη του 1943, 401 εκτελέστηκαν το πιο μικρό αγέννητο στην κοιλιά της μάνας του, 96 χρονών ήταν ο πιο μεγάλος, 127 ήταν πάνω από 60 χρονών, 20 ήταν γυναίκες για να φτάσουν τους 461 μαζί μ’ αυτούς που σκοτώθηκαν σ’ όλο το διάστημα της κατοχής και 980 κατοικίες σε 10 χωριά καταστράφηκαν.
Αιωνία η μνήμη τους
Χρύσανθος Αγγελάκης