Για περισσότερα από εκατό χρόνια, το Superclásico μεταξύ της Μπόκα Τζούνιορς και της Ρίβερ Πλέιτ έχει καθιερωθεί ως μία από τις πιο άγριες αντιπαλότητες στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Πρόκειται για τους δύο μεγαλύτερους και πιο επιτυχημένους συλλόγους στην Αργεντινή, καθώς υποστηρίζονται από το 70% του πληθυσμού της χώρας.
Το μίσος που τρέφει η μία πλευρά για την άλλη είναι άσβεστο και δεν περιορίζεται μόνο στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου. Όταν το μεταξύ τους ντέρμπι πλησιάζει, αδέλφια τσακώνονται, ζευγάρια χωρίζουν, φιλίες δοκιμάζονται.
Η κόντρα δεν σταματάει ούτε στα φιλικά παιχνίδια. Το 2016, σε ένα παιχνίδι, αποβλήθηκαν συνολικά πέντε παίκτες.
Τον Απρίλιο του 2004, η αγγλική εφημερίδα The Observer συμπεριέλαβε το Superclásico στην κορυφή της λίστας με τα “50 πράγματα που κάθε ποδοσφαιρόφιλος πρέπει να παρακολουθήσει πριν πεθάνει”.
Τραγωδίες, σπρέι πιπεριού και δολοφονίες
To Superclásico έχει αμαυρωθεί από συμπλοκές, τραυματισμούς και θανάτους. Το 1968, σημειώθηκε η μεγαλύτερη τραγωδία σε ντέρμπι μεταξύ της Μπόκα και της Ρίβερ.
Εκατοντάδες οπαδοί τραυματίστηκαν και συνολικά 71 άτομα πέθαναν από ασφυξία, κατά την έξοδο από τη θύρα 12 του γηπέδου της Ρίβερ Πλέιτ. Δεν αποδόθηκε ποτέ καμία κατηγορία, για την “τραγωδία της Θύρας 12”, όπως έχει καταγραφεί στην ιστορία.
Το 2015, στο πλαίσιο ενός αγώνα για το Κόπα Λιμπερταδόρες, το αντίστοιχο του Champions League στη Νότια Αμερική, οπαδοί της Μπόκα Τζούνιορς επιτέθηκαν στους παίκτες της Ρίβερ Πλέιτ, πετώντας τους σπρέι πιπεριού στο πρόσωπο.
Τέσσερις παίκτες των φιλοξενούμενων μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο και, πάνω από μία ώρα μετά το περιστατικό, το παιχνίδι διακόπηκε και η Ρίβερ Πλέιτ πέρασε στην επόμενη φάση.
Το Δεκέμβριο του 2018, ο δεύτερος τελικός του Κόπα Λιμπερταδόρες ανάμεσα στις δύο αιώνιες αντιπάλους δεν διεξήχθη στην Αργεντινή.
Κι αυτό, διότι οπαδοί της Ρίβερ επιτέθηκαν στο λεωφορείο που μετέφερε τους παίκτες της Μπόκα, πετώντας πέτρες και τραυματίζοντας ορισμένους εξ αυτών.
Έτσι, για λόγους ασφαλείας, μεταφέρθηκε στην Ισπανία και, πιο συγκεκριμένα, στο στάδιο Santiago Bernabéu της Ρεάλ Μαδρίτης, όπου η Ρίβερ επικράτησε της Μπόκα με 3-1.
Στον πρώτο αγώνα, που έγινε το Νοέμβριο στην έδρα της Μπόκα Τζούνιορς, οι δύο ομάδες είχαν αναδειχθεί ισόπαλες 2-2.
Στον απόηχο του ντέρμπι, δύο οπαδοί της Μπόκα έστησαν καρτέρι σε έναν 21χρονο οπαδό της Ρίβερ που πανηγύριζε την κατάκτηση του τροπαίου. Τον μαχαίρωσαν στο πόδι και ο 21χρονος πέθανε από ακατάσχετη αιμορραγία.
“Η μέρα του ντέρμπι στο Μπουένος Άιρες κάνει το παιχνίδι Old Firm μεταξύ Σέλτικ και Ρέιντζερς να μοιάζει με παιχνίδι δημοτικού σχολείου“, έχει αναφέρει ο Γκάβιν Χάμιλτον, συντάκτης του περιοδικού World Soccer.
“Η Μπόκα και η Ρίβερ συνηθίζουν να παράγουν μεγάλα ονόματα του ποδοσφαίρου της Αργεντινής. Ο Μαραντόνα ήταν στην Μπόκα και πολλά ονόματα αστέρων ξεκίνησαν από τη Ρίβερ Πλέιτ, όπως ο Ερνάν Κρέσπο.
Παρόλο που οι καλύτεροι παίκτες τους φεύγουν για την Ευρώπη, υπάρχει τέτοιο πάθος για αυτόν τον αγώνα που είναι αξεπέραστο, δεν συναντάται πουθενά αλλού στον κόσμο“, συμπληρώνει ο Χάμιλτον.
Δύο ομάδες που “γεννήθηκαν” στην ίδια φτωχογειτονιά αλλά ακολούθησαν διαφορετικά “μονοπάτια”
Η αντιπαλότητα μεταξύ Μπόκα και Ρίβερ πηγάζει από τοπικιστικούς και ταξικούς παράγοντες. Αμφότερες προέρχονται από την ίδια γειτονιά του Μπουένος Άιρες, της πρωτεύουσας της Αργεντινής, και θεωρείται ότι υποστηρίζονται από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις:
Η Ρίβερ Πλέιτ από τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες και τα εύπορα στρώματα της κοινωνίας, η Μπόκα από την εργατική τάξη.
Στην πράξη, βέβαια, οι δύο ομάδες έχουν υποστηρικτές από όλες τις κοινωνικές τάξεις. Ωστόσο, όπως συμβαίνει και με άλλες ποδοσφαιρικές αντιπαλότητες, η ταξική παράμετρος συνεχίζει να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόσληψη της κόντρας.
Η Ρίβερ Πλέιτ ιδρύθηκε στις 25 Μαΐου 1901, στη συνοικία Λα Μπόκα του Μπουένος Άιρες, από μια παρέα λιμενεργατών με καταγωγή από τη Γένοβα της Ιταλίας.
Την ονόμασαν Ρίβερ Πλέιτ, που είναι η αγγλική ονομασία του ποταμού Ρίο Ντε Λα Πλάτα, που εκβάλλει στον κόλπο ανάμεσα στο Μπουένος Άιρες και το Μοντεβιδέο.
Ως χρώματα του συλλόγου επελέγησαν το κόκκινο και το άσπρο, είτε από τη σημαία της Αγγλίας, είτε από το σήμα της Γένοβας.
Οι ακριβές μεταγραφές που έκανε η Ρίβερ, σε συνδυασμό με τη μετακόμισή της στην εύπορη γειτονιά Νούνιες, βόρεια του Μπουένος Άιρες το 1925, της προσέδωσαν το παρατσούκλι Millonarios, δηλαδή “εκατομμυριούχοι”.
Έδρα της Ρίβερ Πλέιτ είναι το ιστορικό στάδιο Monumental ή Antonio Vespucio Liberti, χωρητικότητας 72.000 θέσεων.
Η καταγωγή με “άρωμα” Ελλάδας της Μπόκα Τζούνιορς
Η Μπόκα Τζούνιορς ιδρύθηκε στις 3 Απριλίου 1905, επίσης στη συνοικία Λα Μπόκα. Εκείνη την ημέρα, μια παρέα νεαρών Ελλήνων και Ιταλών μεταναστών από τη Γένοβα συγκεντρώθηκε στο σπίτι του Εστέμπαν Γκαμπλιέτο, ιδρυτικού μέλους του συλλόγου.
Οι παρευρισκόμενοι ήταν, μεταξύ άλλων, οι Αλφρέντο Σκαρπάτι, Σαντιάγκο Σάνα, οι αδερφοί Ιωάννης (Juan) και Θεόδωρος (Teodoro) Φαρέγκας (Farenga) από τη Χίο και ο Κωνσταντίνος Καρούλιας από τη Σάμο.
Παρά την ελληνοϊταλική καταγωγή της, η ομάδα “βαφτίστηκε” στην αγγλική γλώσσα, καθώς έτσι συνηθιζόταν τότε στην Αργεντινή.
Τα επίσημα χρώματα της Μπόκα Τζούνιορς είναι το μπλε και το κίτρινο. Έδρα της είναι το περίφημο στάδιο La Bombonera, χωρητικότητας 54.000 θέσεων, και θεωρείται μία από τις πιο “καυτές” έδρες στον κόσμο και φόβητρο για κάθε φιλοξενούμενο.
“Κότες” εναντίον “γουρουνιών” και φέρετρα
Η πρώτη επίσημη συνάντηση μεταξύ των δύο ομάδων πραγματοποιήθηκε στις 24 Αυγούστου 1913, με τη Ρίβερ Πλέιτ να κερδίζει 2-1. Έκτοτε, πάνω από 250 ματς έχουν διεξαχθεί ανάμεσα στις δύο αντιπάλους, που κάθε φορά οξύνουν τα πάθη και γίνονται αφορμή για το ξέσπασμα ακραίων καταστάσεων.
Οι μεν οπαδοί της Μπόκα αποκαλούν εκείνους της Ρίβερ “κότες” (gallinas), επειδή θεωρούν ότι “δεν έχουν τα κότσια” να βγουν στο γήπεδο να κερδίσουν, οι δε οπαδοί της Ρίβερ χαρακτηρίζουν εκείνους της Μπόκα “γουρουνάκια” (chanchitos), διότι ισχυρίζονται ότι το γήπεδό τους μυρίζει άσχημα όλη την ώρα, σαν στάβλος με χοίρους.
Το 2012, οι οπαδοί της Μπόκα κρατούσαν φέρετρο με μια φανέλα της Ρίβερ πάνω του, θέλοντας, έτσι, να “πικάρουν” τη μισητή αντίπαλο, η οποία, ένα χρόνο νωρίτερα, υποβιβάστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της στην δεύτερη κατηγορία.
Όσον αφορά τους αγώνες, το πάθος και η ένταση δεν λείπουν, με τα σκληρά φάουλ, τις κόκκινες κάρτες και τους διαπληκτισμούς να συμβαίνουν σχεδόν σε κάθε ματς.
Ενδεχομένως, σε καμία άλλη περιοχή του κόσμου το ποδόσφαιρο δεν εξάπτει τα πάθη τόσο όσο στη Νότια Αμερική και η Αργεντινή, ίσως κατέχει τα πρωτεία.