26 Οκτωβρίου 2009
Η Yahoo κλείνει το GeoCities, κάποτε το τρίτο δημοφιλέστερο domain σε ολόκληρο το ίντερνετ. Γεμάτο με πιξελαρισμένες φωτογραφίες, κακόγουστους συνδυασμούς έντονων χρωμάτων και σήματα «under construction», υπήρξε η πρώτη επαφή για εκατομμύρια χρήστες του ίντερνετ με το coding και τον σχεδιασμό ιστοσελίδας. Κατά μία έννοια, ήταν μια πρώιμη εκδοχή αυτών που σήμερα αποκαλούμε social media. Και μαζί του, πέθανε ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας του διαδικτύου.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το World Wide Web, όπως ονομαζόταν τότε, ήταν ένα άγνωστο, νέο σύνορο. Για πρώτη φορά, ο καθένας μπορούσε να δημοσιεύσει στο διαδίκτυο πληροφορίες, οι οποίες ήταν πλέον διαθέσιμες σε όλο τον κόσμο.
Όμως την εποχή εκείνη, για να διατηρεί κανείς τη δική του σελίδα απαιτούνταν αρκετά ισχυροί servers και γρήγορες συνδέσεις στο ίντερνετ. Για αυτό και το website hosting ήταν αρχικά μία ακριβή υπόθεση για τον απλό χρήστη. Ο πελάτης έπρεπε να πληρώνει ένα ποσό κάθε μήνα (αρχικά γύρω στα 10 δολάρια) για να νοικιάζει μερικά megabytes χώρου σε κάποιον web server ή να έχει συνδρομή ISP που του έδινε κάποιο χώρο στο web.
Για να στήσει κανείς ένα σάιτ, συνήθως έπρεπε να κάνει edit ένα αρχείο HTML σε επεξεργαστή κειμένου και μετά να το «ανεβάσει», μαζί με κάποιες φωτογραφίες, στον web server. Χρειαζόταν, βέβαια, αρκετή υπομονή.
Όμως το 1995, το GeoCities έδωσε μια άλλη εναλλακτική στο web hosting. Έδινε στον χρήστη μια μικρή ποσότητα χώρου (περίπου 2 megabytes στην αρχή) και μετά τον χρέωνε ένα ποσό κάθε μήνα, εάν ήθελε περισσότερο χώρο αποθήκευσης.
Γύρω στο 1997, η εταιρεία άρχισε να καλύπτει το κόστος μέσω διαφημίσεων που εμφανίζονταν στις ιστοσελίδες των χρηστών της.
Ο εκδημοκρατισμός του ίντερνετ
Πρακτικά, αυτό που έκανε το GeoCities ήταν να εκδημοκρατίσει το ίντερνετ: Πλέον, όποιος είχε μία σύνδεση στο διαδίκτυο μπορούσε να δημοσιεύσει πληροφορίες στο web.
Και έτσι, άνθρωποι κάθε είδους έφτιαξαν τη δική τους σελίδα, που αντανακλούσε τα ενδιαφέροντά τους, σε μία πρωτόγονη εκδοχή του Myspace ή του Facebook. Οι ιστοσελίδες αυτές εντάσσονταν σε ψηφιακές «γειτονιές», ανάλογα με το αντικείμενό τους: Μόδα, οικονομικά, ταξίδια, σπορ κτλ.
Έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990, η δημοτικότητα του GeoCities είχε εκτιναχθεί τόσο, ώστε έγινε το τρίτο σε κλικς domain ολόκληρου του web. Πλέον, εκεί έβρισκε κανείς σελίδες για ό,τι μπορούσε να φανταστεί.
Έτσι, το 1999, ο τότε κολοσσός του ίντερνετ, η Yahoo, εξαγόρασε το GeoCities αντί 3,5 δισ. δολαρίων. Η υπηρεσία παρέμεινε αρκετά δημοφιλής με όσους πρωτογνώριζαν το ίντερνετ στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όμως η δημοτικότητά της άρχισε να μειώνεται όταν το κόστος του web hosting άρχισε να πέφτει. Η άνοδος των social media Myspace και Facebook συνέβαλε στην πτώση του GeoCities.
Το 2009, η Yahoo ανακοίνωσε ότι θα έκλεινε το σάιτ (αν και στην Ιαπωνία επιβίωσε για άλλη μία δεκαετία), πυροδοτώντας μεγάλες αντιδράσεις ανάμεσα σε εκείνους που είδαν την κίνηση σαν την καταστροφή ενός τεράστιου κομματιού της πολιτιστικής ιστορίας του διαδικτύου.
«Καταστρέφουν τις τοιχογραφίες στα σπήλαια του web», είπε τότε ο ακαδημαϊκός Tom Harris. «Το κλείσιμο του GeoCities είναι σαν η μαμά σου να σε αναγκάζει να πετάξεις εκείνο το παλιό παιχνίδι που ποτέ δεν παίζεις πια. Μόλις υπάρχει η απειλή του να το χάσεις, ξαφνικά είναι το αγαπημένο σου πράγμα», πρόσθεσε η δημοσιογράφος του Guardian, Jemima Kiss.
Πάντως, η ομάδα εθελοντών Archive Team δημιούργησε ένα αρχείο με όσες περισσότερες σελίδες του GeoCities μπορούσε, πριν η Yahoo τραβήξει την πρίζα. Αν θέλετε να δείτε –ή να θυμηθείτε- πώς έμοιαζε το ίντερνετ σε εκείνη την «πρωτόγονη» εποχή του, μπορείτε να ρίξετε μια ματιά εδώ.