Στη Γορτυνία διασώθηκαν πολλές ιστορίες σχετικές με τη ζωή του Καπετάν Κωνσταντά Λυκόγιαννη, το όνομα του οποίου στους περισσότερους είναι άγνωστο. Φυσικά δεν είναι ο μόνος που έδωσε τα πάντα στην Επανάσταση και παρέμεινε ανώνυμος ήρωας.
Επρόκειτο για έναν γενναίο αγωνιστή της επανάστασης που γεννήθηκε το 1764 και πέθανε το 1884. Εάν είναι ακριβής η ημερομηνία γέννησής του, έζησε μέχρι την ηλικία των 120 ετών.
Καθώς τα χρόνια εκείνα της δεκαετίας δηλαδή του 1880 δεν βρισκόταν εν ζωή κανένας πλέον αγωνιστής της Επανάστασης, λίγοι μπορούσαν να φανταστούν ότι αυτός ο ήσυχος γέρος είχε υπάρξει κάποτε το πρωτοπαλίκαρο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Τα Ορλωφικά
Ο Λυκόγιαννης γεννήθηκε στο Αρκουδόρεμμα Γορτυνίας που μαζί με το Λιμποβίσι ήταν τα δύο απόρθητα κάστρα των Κολοκοτρωναίων, όπου κρύβονταν οι οικογένειές τους από τους Τούρκους.
Παιδί ακόμα ο Λυκόγιαννης, 15 περίπου ετών, έπιασε τα άρματα και ακολούθησε τον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη που την εποχή εκείνη βοηθούσε τον Χασάν Σερασκέρη στην εκδίωξη του Αλβανών από την Πελοπόννησο.
Κωνσταντής Κολοκοτρώνης. Αρχηγός σώματος Κλεφτών (κάπος) στην Πελοπόννησο και πατέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
Οι Αλβανοί είχαν κατέβει στην Πελοπόννησο ύστερα από την αποτυχημένη ελληνική επανάσταση στα Ορλωφικά και είχαν επιδοθεί σε λεηλασίες και βανδαλισμούς έχοντας σχηματίσει συμμορίες με σκοπό τη λαφυραγώγηση.
Τα στίφη των Αλβανών όμως δεν έκαναν τελικώς διάκριση μεταξύ Μουσουλμάνων και Χριστιανών και από το 1770 έως το 1779 η Πελοπόννησος είχε μετατραπεί σε απέραντο πεδίο αίματος.
Συνηθισμένη πρακτική των συμμοριών ήταν να απαγάγουν παιδιά από τις εύπορες οικογένειες και να ζητούν μετά λύτρα για την ελευθέρωσή τους.
Στην κατάσταση αυτή έφτασαν να εξεγερθούν ακόμα και οι Τούρκοι της Πελοποννήσου, αναθέτοντας στον Χασάν την εκδίωξη των Αλβανών. Αυτός κάλεσε σε σύμπραξη τους Έλληνες της Πελοποννήσου κάποιοι από τους οποίους τον ακολούθησαν καθώς έβαλαν σε προτεραιότητα την απομάκρυνση των Αλβανών για την αποτροπή του εποικισμού της Πελοποννήσου από αυτούς.
Η Μονή της Σκαφιδιάς (Πηγή: wikipedia)
Ο Λυκόγιαννης στο πλευρό του Ζαχαριά και του Κολοκοτρώνη
Μετά τον θάνατο όμως του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη ο Λυκόγιαννης πήγε να συναντήσει τον θρυλικό κλέφτη Ζαχαριά και τέθηκε στις υπηρεσίες του. Πολέμησε σε αρκετές μάχες στο πλευρό του μέχρι που ο Ζαχαριάς δολοφονήθηκε από τον κουμπάρο του Κουκέα.
Τότε ο Λυκόγιαννης συμπαρατάχθηκε στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Κατά το 1810 όταν ο Πασάς της Τριπόλεως επικήρυξε τον Κολοκοτρώνη σε όλα τα χωριά και τις κοινότητες της Πελοποννήσου με τη γνωστή παρότρυνση «όπου βρεις Κολοκοτρώνη βάρει!» παρέμεινε στο πλευρό του παρά την δύσκολη κατάσταση που είχε διαμορφωθεί.
Από τους Κολοκοτρωναίους την εποχή εκείνη μόνο ο Θεόδωρος κατόρθωσε να διαφύγει τον θάνατο.
Η συνδρομή του Λυκόγιαννη
Όταν κυνηγημένος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, κατέφυγε σε σπηλιά κοντά στη Μονή της Σκαφιδιάς, ο Λυκόγιαννης ήταν ο μόνος που τον βοήθησε. Αν δεν τον βοηθούσε ίσως να είχε επέλθει το τέλος του Γέρου.
Ο Λυκόγιαννης φρόντισε να κρύψει τον Κολοκοτρώνη σε μια σπηλιά και να τον τροφοδοτεί με φαγητό και νερό. Μαζί οι δύο στη συνέχεια κατέφυγαν στη Ζάκυνθο όπου εντάχτηκαν στον αγγλικό στρατό.
Προαγωγή σε Δεκανέα!
Ο Λυκόγιαννης υπηρέτησε 12 χρόνια στον αγγλικό στρατό λαμβάνοντας μέρος στην πολιορκία του φρουρίου της Αγίας Μαύρας. Μετά την άλωσή του προήχθη στον βαθμό του δεκανέα επ’ ανδραγαθία λόγω της ιδιαίτερης τόλμης που είχε επιδείξει.
Και μεταπολεμικά έμεινε μόνο στον βαθμό αυτό! Καμία άλλη διάκριση, βαθμό ή αξίωμα δεν έλαβε ποτέ από το ελληνικό κράτος. Όταν η Ελλάδα κέρδισε την ανεξαρτησία της ο Λυκόγιαννης ζούσε μαζί με τη γυναίκα του Κατερίνα στο Νεοχώρι.
Η ξεχασμένη υπόσχεση
Μαζί τους ζούσαν και τα τρία κορίτσια τους. Μέχρι τα βαθιά γεράματα ο Λυκόγιαννης φορούσε φουστανέλα, απεχθανόταν τον καθιστικό βίο και πάλευε από το πρωί έως αργά τη νύχτα στην αγροτική και ποιμενική ζωή από την οποία ζούσε στερούμενος άλλων πόρων…
Κυρτωμένος από τα χρόνια με την αξίνα στο χέρι καλλιεργούσε κάθε σπιθαμή γης στο Νεοχώρι για να θρέψει τον εαυτό του, αφού στερείτο άλλων πόρων.
Όταν έφτασε η ευλογημένη στιγμή της ελευθερίας κανείς δεν τον θυμήθηκε… Και ο γερό Κωνσταντής καθώς ήταν υπερήφανος ποτέ δεν θέλησε να πει τι έκανε για την ελευθερία της πατρίδας.
Στέφανος Μίλεσης, https://www.mixanitouxronou.gr