Σε ορισμένες ταινίες, συνήθως θρίλερ, συνηθίζεται τα πνεύματα να επικοινωνούν με τους ζωντανούς μέσω τηλεφώνου. Αναπάντητες κλήσεις, ψίθυροι ή ουρλιαχτά στην άλλη άκρη της γραμμής είναι συχνά κινηματογραφικά μοτίβο.
Αντίθετα με τα πνεύματα, οι χαρακτήρες χρησιμοποιούν ως μέσο επικοινωνίας τους πίνακες ouija.
Πριν τους δούμε στο σινεμά, η χρήση των ouija είχε διαδοθεί ευρέως στην πραγματική ζωή.
Η ιδέα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Αμερικανικός Εμφύλιος άφησε πίσω του εκατοντάδες χιλιάδες ορφανά, χήρες και συγγενείς θυμάτων που βίωναν το αίσθημα της απώλειας.
Πολλοί επιτήδειοι έσπευσαν να το εκμεταλλευτούν, ισχυριζόμενοι ότι μπορούσαν αν τους φέρουν σε επαφή με τους εκλιπόντες.
Μέχρι το 1890, το «επάγγελμα» των μέντιουμ είχε αναπτυχθεί ραγδαία. Προκειμένου να γίνουν ανταγωνιστικοί στη διευρυμένη αγορά, έπρεπε να εισάγουν νέες τεχνικές. Μία από αυτές ήταν ο πίνακας ouija, που, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, εμφανίστηκε περί το 1886 στην Βαλτιμόρη.
Τι είναι ο πίνακας ouija
Στην όψη μοιάζει με ταμπλό επιτραπέζιου παιχνιδιού. Η επιφάνειά του καλύπτεται από το λατινικό αλφάβητο χωρισμένο σε δύο σειρές, τους αριθμούς από το 0 έως το 9 και τις λέξεις YES και NO.
Το σετ συμπληρώνεται από έναν ξύλινο δείκτη στο μέγεθος περίπου μιας παλάμης, στο κέντρο του οποίου υπάρχει ένας μεγεθυντικός φακός.
Ένας τυπικός πίνακας Ouija. Flickr
Η διαδικασία έχει ως εξής: Μία ομάδα ανθρώπων συγκεντρώνεται γύρω από το ταμπλό. Κοινός τους σκοπός είναι να έρθουν σε επαφή με κάποιο πνεύμα. Αφού εκφράσουν αυτή την επιθυμία δυνατά και συνήθως με τη συνοδεία κεριών και χαμηλού φωτισμού, αρχίζει η απόπειρα επικοινωνίας.
Με τα χέρια τους ενωμένα πάνω στον ξύλινο δείκτη απευθύνουν ερωτήσεις στα πνεύματα. Εκείνα με τη σειρά τους, κατευθύνουν τον δείκτη πάνω στα γράμματα, σχηματίζοντας λέξεις. Όσο ανταποκρίνονται, η διαδικασία συνεχίζεται. Όταν σταματήσουν να απαντούν ή μόλις κάποιος από την παρέα παύσει να συμμετέχει, η επικοινωνία λαμβάνει τέλος ή μήπως το επιτραπέζιο παιχνίδι με τα πνεύματα;
Εμπορευματοποίηση
Το 1891, ένας επιχειρηματίας ονόματι Ελάιτζα Μποντ είδε την πνευματιστική πρακτική και αποφάσισε να την πατεντάρει. Ωστόσο, το όνομα “Ouija” επικράτησε μία δεκαετία αργότερα, όταν ένας υπάλληλος του Μποντ, ανέλαβε τη μαζική παραγωγή των πινάκων. Η δημοφιλέστερη θεωρία θέλει τη λέξη να αποτελεί συνδυασμό του γαλλικού και γερμανικού “ναι” (oui και ja). Άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι παρήχηση του αιγυπτιακού “καλή τύχη”.
Τα χρόνια του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου, όποτε οι πνευματιστικές πρακτικές γνώρισαν και πάλι ραγδαία άνθιση, οι πωλήσεις των Ouija που κυκλοφορούσαν στην αγορά, εκτοξεύτηκαν. Φαινόταν ότι οι καταναλωτές ήταν πεπεισμένοι ότι μπορούσαν στα αλήθεια να επικοινωνήσουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα μέσω του ταμπλό. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρότι η Εκκλησία καταδίκαζε τη χρήση τους, το καταναλωτικό κοινό της Αμερικής, αν και δεμένο με τη θρησκεία, δεν έδωσε σημασία στις επιταγές της επίσημης εκκλησίας.
Η εταιρεία Fuld που είχε την αποκλειστική παραγωγή των Ouija για πάνω από μισό αιώνα, το 1944 χρειάστηκε να ανοίξει νέα εργοστάσια για να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση. Ένα από τα καταστήματα που εμπορεύονταν το προϊόν, πούλησε περισσότερα από 50 χιλιάδες κομμάτια μέσα σε χρονικό διάστημα πέντε μηνών το 1944.
Από το 1950, οι πίνακες ouija άρχισαν να εμφανίζονται κατά κόρον στη μεγάλη οθόνη. Ταινίες τρόμου και θρίλερ μυστηρίου αφομοίωσαν στο σενάριο, τα ιδιόμορφα ταμπλό ως κύριο μέσο επικοινωνίας με τον άλλο κόσμο. Το γεγονός αυτό τα εδραίωσε οριστικά στη λαϊκή συνείδηση. Ο μύθος είχε πλέον επικρατήσει της αλήθειας.
Ouija και σύγχρονη κουλτούρα
Όταν οι αδερφοί Πάρκερ αγόρασαν τα δικαιώματα των ouija το 1966, η φήμη τους είχε ήδη εξαπλωθεί. Όλοι γνώριζαν τι σήμαινε η αλλόκοτη λέξη.
Πέρα από πνευματιστικό “γκάτζετ”, οι Πάρκερ ξεκίνησαν να το πλασάρουν ως παιχνίδι. Στόχος τους ήταν να διευρύνουν ακόμα περισσότερο το αγοραστικό κοινό. Εκ του αποτελέσματος, τα κατάφεραν. Το 1967 οι πωλήσεις των Ouija στην Αμερική ξεπέρασαν τη Monopoly.
Λαϊκοί μύθοι και μαρτυρίες ανθρώπων για τις εμπειρίες τους με πνεύματα άρχισαν να κυκλοφορούν σε εφημερίδες και τηλεοπτικές εκπομπές. Χήρες επικοινωνούσαν με τους νεκρούς συζύγους τους, πατεράδες με τα παιδιά τους.
Από την άλλη, το φως της δημοσιότητας έβλεπαν και άγρια περιστατικά. Ήδη από τη δεκαετία του ’20, ειδεχθείς εγκληματίες υποστήριζαν ότι ακολουθούσαν εντολές από πνεύματα στο ouija.
Για πρώτη φορά, επιστήμονες και εκκλησία βρέθηκαν στο ίδιο στρατόπεδο. Οι μεν καταδίκαζαν την πρακτική ως ψευδοεπιστημονική, οι δε την κατέτασσαν στη μαύρη μαγεία. Στα εργαλεία του διαβόλου.
Ωστόσο, οι πίνακες συνέχισαν να πρωταγωνιστούν στις διασημότερες ταινίες τρόμου. “Ο Εξορκιστής”, “Witchboard”, “Το Κάλεσμα” είναι μερικές από τις πιο γνωστές. Είτε ως παιχνίδι, είτε ως πνευματιστικό μέσο επικοινωνίας με την άλλη διάσταση, οι πωλήσεις των ouija δε γνώρισαν αισθητή μείωση στη σύγχρονη εποχή.
Μέχρι σήμερα, παρέες νέων που θέλουν να πειραματιστούν ή απλώς να διασκεδάσουν, χρησιμοποιούν τον διάσημο πίνακα. Μέντιουμ και πνευματιστές επίσης επιμένουν στη χρήση του, υποστηρίζοντας ότι με τις κατάλληλες γνώσεις και τη σωστή ενέργεια, η επικοινωνία με τον άλλο κόσμο είναι εφικτή.
Αρκεί να υπάρχει πίστη και με την κατάλληλη βοήθεια, όλα γίνονται…