Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Η καλλιτεχνική εκπαίδευση διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συνολικής ανάπτυξης ενός μαθητή. Εκτός από την ευκαιρία που προσφέρει στον εαυτό του να εκφραστεί δημιουργικά, προσφέρει επίσης πολυάριθμα γνωστικά, κοινωνικά και συναισθηματικά οφέλη. Παρ' όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μείωση των κονδυλίων που διατίθενται για την καλλιτεχνική εκπαίδευση στα σχολεία. Το παρόν δοκίμιο υποστηρίζει ότι η καλλιτεχνική εκπαίδευση θα πρέπει να θεωρείται θεμελιώδης πτυχή της σχολικής εκπαίδευσης και να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς.
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης είναι η ικανότητά της να ενισχύει τις γνωστικές ικανότητες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση στην τέχνη μπορεί να βελτιώσει την κριτική σκέψη, την επίλυση προβλημάτων και τη δημιουργικότητα (Lynch & Maranto, 2012). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η δημιουργία τέχνης απαιτεί τη χρήση και των δύο πλευρών του εγκεφάλου, οδηγώντας σε βελτιωμένη νευρική συνδεσιμότητα και στην ανάπτυξη ενός πιο ολιστικού γνωστικού προφίλ (Gutek, 2014).
Επιπλέον, η καλλιτεχνική εκπαίδευση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης. Η διαδικασία της δημιουργίας τέχνης επιτρέπει στους μαθητές να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους με μη λεκτικό τρόπο, γεγονός που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για όσους δυσκολεύονται με τη λεκτική επικοινωνία (Eisner, 2002). Επιπλέον, ο συνεργατικός χαρακτήρας των καλλιτεχνικών έργων προάγει την ομαδική εργασία, την επικοινωνία και την ενσυναίσθηση, οι οποίες αποτελούν κρίσιμες δεξιότητες για την επιτυχία στο σύγχρονο εργατικό δυναμικό (Brouillette, 2019).
Παρά τα οφέλη αυτά, η μείωση της χρηματοδότησης για την καλλιτεχνική εκπαίδευση έχει οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των μαθητών που λαμβάνουν καλλιτεχνική εκπαίδευση στα σχολεία. Πρόκειται για μια ανησυχητική τάση, καθώς στερεί από τους μαθητές την ευκαιρία να αποκομίσουν τα οφέλη της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Επομένως, είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να αναγνωρίσουν την αξία της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι της δίνεται η προσοχή που της αξίζει.
Εν κατακλείδι, η καλλιτεχνική εκπαίδευση αποτελεί κρίσιμο συστατικό μιας ολοκληρωμένης εκπαίδευσης. Προσφέρει πολυάριθμα γνωστικά, κοινωνικά και συναισθηματικά οφέλη και θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στα σχολεία. Επενδύοντας στην καλλιτεχνική εκπαίδευση, μπορούμε να παρέχουμε στους μαθητές την ευκαιρία να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένα άτομα που είναι εφοδιασμένα με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχία στον σύγχρονο κόσμο.
Βιβλιογραφία:
Brouillette, L. (2019). The importance of art education. Education Update, 61(11), 2-3.
Eisner, E. W. (2002). The Arts and the Creation of Mind. Yale University Press.
Gutek, G. L. (2014). Historical and philosophical foundations of education: A biographical introduction. Pearson.
Lynch, M. A., & Maranto, R. (2012). Art education and the brain: A review of the literature. Arts Education Policy Review, 113(4), 172-179.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός.