Ασκήσεις ορθογραφίας για εξάσκηση στους βασικούς κανόνες της νεοελληνικής γλώσσας

Συμπλήρωσε τις καταλήξεις των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις.

1. Για να φτιάξ ς την πίτα, βράζ ς τραχανά σε μέτρια φωτιά για 20 λεπτά.

2. Ανακατεύετ συνέχεια το φαγητό για να μην κολλήσ στην κατσαρόλα.

3. Μην ξεχάσετ να προσθέσετ την ντομάτα. Ρίχνετ λάδι, πιπέρι και αλάτι.

4. Χτυπάτ 2 αυγά, ρίχνοντας σιγά σιγά το λεμόνι.

5. Ψήνετ στους 200 βαθμούς για 20 λεπτά.

6. Ελέγχετ συχνά το φαγητό σας!

7. Μη βάλετ όλο το αλάτι από την αρχή.

8. Εγώ πάντα πασπαλίζ με πιπέρι, κόβ και σερβίρ αμέσως!

9. Σιγοβράζ ς το κρέας. Πρέπ να γίνει πολύ μαλακό.

10. Μην ξεχάσετ να κόψετ μία σαλάτα εποχής.

Συμπλήρωσε «ε» ή «αι» στις καταλήξεις των ρημάτων.

1. Μην το σκέφτεσ ! Πάρ αμέσως τηλέφωνο!

2. Κάθε μέρα η Ελένη σηκώνετ στις οκτώ το πρωί και σε μισή ώρα είν έτοιμη.

3. Ετοιμάζομ και έρχομ αμέσως! Αν αργήσω, φύγ !

4. Ελάτ γρήγορα και μπείτ προσεκτικά. Στην αίθουσα δεν ακούγετ το παραμικρό!

5. Τα παιδιά είν εδώ, γιατί ενδιαφέροντ για τον αθλητισμό.

6. Ζεσταινόμαστ τόσο πολύ, που σκεφτόμαστ να πάμε στη θάλασσα.

7. Μαρία, πόση ώρα είσ εδώ;

8. Η μυρωδιά απλώνετ σε όλη την πολυκατοικία.

9. Αν μιλάμε όλοι δυνατά, δεν ακουγόμαστ καθόλου.

10. Εμείς παίζουμ σκάκι κάθε Κυριακή, όταν έρχοντ οι φίλοι μας.

Γράψε τις προτάσεις στον άλλο αριθμό:

1. Εγώ σκέφτομαι, λύνω και απαντώ.

Εμείς

2. Αυτός αγαπάει τα ζώα.

Αυτοί

3. Εσύ ντύνεσαι γρήγορα και φεύγεις.

Εσείς

4. Εμείς χτενιζόμαστε κάθε μέρα.

Εγώ

5. Αυτές έρχονται κάθε καλοκαίρι στην Ελλάδα.

Αυτή

Συμπλήρωσε το παρακάτω κείμενο και αιτιολόγησε την επιλογή σου.

Η Μαρία δεν εργάζεται εκτός σπιτιού. Είναι υπεύθυνη για το μεγάλ μα και τη φροντίδα των παιδιών και για τις δουλειές του σπιτιού, καθώς ο άντρας της είναι

ναυτικός και λείπει συχνά. Το πρωί ετοιμάζει τα παιδιά για το σχολείο. Μετά στρ νει τα κρεβάτια, απλ νει τα ρούχα και μαγειρεύει. Δεν αγχ νεται για τις δουλειές, έχει πολύ χρόνο για να προλάβει τα πάντα. Κάθε Σάββατο πρωί σιδερ νει την μπουγάδα όλης της εβδομάδας και μετά βγαίνει βόλτα με τα παιδιά. Τις Κυριακές οργαν νει επισκέψεις στους παππούδες. Της αρέσει επίσης να κάνει συγκεντρ σεις με φίλους στο σπίτι.

Συμπλήρωσε τα κενά με τη σωστή ορθογραφία και γράψε σε παρένθεση το ρήμα στο α΄ πρόσωπο (στο «εγώ») του ενεστώτα.

1. Διασχ ζοντας βιαστικά τον δρόμο, έπεσαν τα κλειδιά ( ).

2. Η Ελένη δακρ ζει όταν βλέπει αυτήν την ταινία ( ).

3. Ποιο είναι το τελικό άθρ σμα του λογαριασμού; ( ).

4. Χωρίς ελπ δα δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ( ).

5. Τα παιδιά απαιτούν συνεχή φροντ δα ( ).

6. Η σούπα έγινε πολύ π χτή ( ).

7. Το κρύο άρχ σε από νωρίς φέτος ( ).

8. Χρησιμοποιώ μαλακτική κρέμα για το χτέν σμα των μαλλιών ( ).

9. Έφαγε τόσο που στο τέλος πρ στηκε η κοιλιά του! ( ).

10. Ο γιατρός ελέγχει τους σφ γμούς του ασθενή ( ).

Συμπλήρωσε τα κενά με «ε» (έψιλον) ή «αι» (άλφα γιώτα).

1. Ανεβ νοντας τη σκάλα σκόνταψε.

2. Πρέπει να πλ νετε τα δόντια σας μετά από κάθε γεύμα.

3. Δεν καταλαβ νω γερμανικά.

4. Πού μ νετε κυρία Μαίρη;

5. Άλλη φορά θα κατεβ νουμε τη σκάλα πιο προσεκτικά.

6. Ζεστ νοντας το φαγητό πρόσεξε μην το κάψεις!

7. Όσο πιο πολύ μελετάς, τόσο πιο πολύ θα καταλαβ νεις τι λέει το κείμενο.

8. Προθερμ νεις τον φούρνο στους 200 βαθμούς, πριν βάλεις το φαΐ.

9. Όσο περισσότερα μαθ νουμε, τόσο περισσότερα ρωτάμε!

10. Περιμ νω το λεωφορείο εδώ και μία ώρα.

Συμπλήρωσε τα κενά.

1. Η Ιωάννα κλαδ τα φυτά. Ποτ ζ τα λουλούδια και σκαλ ζ τον κήπο.

2. Κάθε φορά που περιποιείτ τον κήπο της είναι πολύ χαρούμενη.

3. Κάθε πότε διαβάζ αγγλικά, Μιχάλη;

4. Εγώ βαριέμ πολύ το άπλ μα των ρούχων. Προτιμ το σιδέρ μα!

5. Κάθε Σάββατο η Μαρία καθαρ ζ , ξεσκον ζ , μαζ τα ρούχα και μετά τα σιδερ ν .

6. Αν βάλ ς πολύ αλεύρι, το φαγητό θα π ξει πολύ.

7. Νομίζω ότι ο Γιάννης κλέ στο παιχνίδι!

8. Η Μαρία πηγ ν συχνά στον κινηματογράφο.

9. Ο Κώστας μ νει στον 1^ο όροφο και ανεβ ν πάντα με τις σκάλες.

10. Περιμ νοντας το λεωφορείο, χάσαμ την παράσταση.

Συμπλήρωσε τα κενά.

1. Θυμήθ κα ότι δεν κλείδ σα το σπίτι.

2. Κοιμ θ καν τα παιδιά;

3. Σκεφτ καμε να πάμ στη θάλασσα αύριο.

4. Συναντ θ καμ χθες τυχαία με τη Μαρία.

5. Ανεβ καμ βιαστικά τις σκάλες.

6. Βρ καν αμέσως τη λύση στο πρόβλημα.

7. Οι εθελοντές βρέθ καν, τα πιάτα πλύθ καν και ο χώρος ετοιμάστ κε!

8. Χθες ονειρευτ κα ότι πήγαμ στην Κίνα.

9. Η εταιρία δεσμεύτ κ ότι θα μας αποζημιώσ .

10. Δεν ασχολ θ καμ καθόλου με τον κήπο το σαββατοκύριακο.

Συμπλήρωσε τα κενά με «η» ή «ι».

1. Θυμήθ κα ότι δεν καθάρ σα τον φούρνο.

2. Σκεφτ κατε να γίνετε χορεύτρια;

3. Πριν φύγω ,ευτυχώς, θυμ θ κα να ποτ σω τα λουλούδια.

4. Μαζί με τον βασιλικό, ποτ ζεται κι η γλάστρα.

5. Η καθαρ στρια έρχεται στις οκτώ ακριβώς.

6. Φύσ ξε δυνατός αέρας και γέμ σε το μπαλκόνι σκόνη.

7. Τα παιδιά αγάπ σαν αμέσως τη νέα τους δασκάλα.

8. Σκέφτ κα ότι το καθάρ σμα του σχολείου είναι εύκολο, αν δουλεύουμε σε ομάδες.

9. Κουραστ καμε τόσο από τη δουλειά που βαρεθ καμε να βγούμε το βράδυ!

10. Πρώτα χτεν στ κα εγώ και μετά χτέν σα το παιδί.

Βάλε το άρθρο και τις καταλήξεις των ουσιαστικών. Πρόσεξε αν είναι ένας ή πολλοί!

1. Ο Γιάνν ς και Κώστας είναι φίλ .

2. Τα ρούχα γιατρ είναι συνήθως άσπρα.

3. Μίλησα χθες με κύριο Θανάσ , δάσκαλ της Μαρίας.

4. Είδα τα ονόματα μαθητ γραμμένα στ ν πίνακα.

Βάλε το ουσιαστικό της παρένθεσης στον σωστό τύπο. Πρόσθεσε το άρθρο όπου χρειάζεται. Πρόσεξε την ορθογραφία!

1. Το κινητό (ο καθηγητής) είναι κλειστό.

2. Βλέπω κάθε μέρα (ο Γιάννης) στο λεωφορείο.

3. Η τσάντα (ο Αντώνης) είναι ίδια με την τσάντα

(ο Θανάσης).

4. (ο παρουσιαστής) του προγράμματος ήρθε στο στούντιο.

5. Ο Χρήστος είναι (ο ποδοσφαιριστής).

6. Πού είναι τα βιβλία (ο μαθητής);

7. Ποιοι είναι οι νέοι (ο γιατρός) στο νοσοκομείο;

8. Η αίθουσα (ο δάσκαλος) είναι στο ισόγειο.

9. (ο οδηγός) των λεωφορείων πρέπει να είναι προσεκτικοί.

10. Δεν έχω μάθει ακόμα τα ονόματα (ο φοιτητής).

Αντιστοίχισε το σωστό άρθρο με τη σωστή λέξη.

Α. των α. άνθρωποι

Β. τον β. μαθητή

Γ. οι γ. αντρών

Δ. τους δ. ανθρώπων

Ε. των ε. άντρες

ΣΤ. τον στ. ελέφαντα

Βάλε τις προτάσεις στον άλλο αριθμό, ώστε να βγαίνει ένα λογικό νόημα.

1. Συνάντησα τον ξάδερφο του συμμαθητή μου στον δρόμο.

Συνάντησα

2. Ο φίλος μου βλέπει τηλεόραση.

3. Πηγαίνω διακοπές στο σπίτι του φίλου μου.

Πηγαίνω

4. Υπάρχει ένας άνθρωπος στο τρένο.

Υπάρχουν πολλοί

5. Εμείς είμαστε φοιτητές.

6. Οι εξετάσεις των φοιτητών αρχίζουν τον Ιούνιο.

Οι εξετάσεις

7. Δώσαμε ραντεβού στην είσοδο του κινηματογράφου.

Δώσαμε ραντεβού στην είσοδο

8. Ο άνθρωπος φοβάται το θηρίο!

9. Η φωνή του άντρα είναι δυνατή.

Η φωνή

10. Μιλάω με τους φίλους των μαθητών.

Μιλάω

Διάλεξε τις καταλήξεις που ταιριάζουν σε κάθε λέξη. Αιτιολόγησε την επιλογή σου.

της θέσ της Ελέν

οι ψήφ οι γεύσ

τις τάξ οι οδ

της συνέντευξ τις στάσ

της δύναμ οι σκέψ

τις θέσ οι πόλ

της γεύσ οι έξοδ

Βάλε το σωστό άρθρο ή/και τη σωστή κατάληξη (Προσοχή! Μπορείς να κάνεις πολλούς συνδυασμούς!)

1.	ημέρας	θέσεις	σκέψ
2.	ημέρες	σκέψ	ανάγκ ς
3.	φίλες	θέση	αναγκ
4.	φίλης	γιορτή	είσοδ
5.	πόλεις	γιορτές	τάξεων
6.	πόλης	γιορτής	τάξ ς

Συμπλήρωσε τα κενά με το ουσιαστικό της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο ή/και βάλε το σωστό άρθρο.

1. Συνάντησα τη (φίλη) των (γιαγιά) μου.

2. Το λεωφορείο έχει πολλές άδειες (θέση).

3. εκλογές είναι την άλλη (Κυριακή).

4. Τα παιδιά μπαίνουν στις (τάξη).

5. μεγάλες (πόλη) είναι γεμάτες αυτοκίνητα.

6. (είσοδος) της πολυκατοικίας είναι στην (οδός) Θράκης.

7. Μόλις κλείσουν κάλπες, γίνεται η καταμέτρηση (ψήφος).

8. Το αποφάσισα μετά από πολλές (σκέψη).

9. Τα σπίτια των (φιλενάδα) μου είναι κοντά στο δικό μου.

10. Η άθληση βοηθά στη (μείωση) της (χοληστερίνη).

Βάλε τις προτάσεις στον άλλο αριθμό (όσες λέξεις είναι δυνατόν να αλλάξουν).

1. Η είσοδος είναι στα δεξιά.

2. Ακούω τη φωνή της μαμάς μου.

3. Τα ονόματα των θείων μου είναι Μαρία και Ελένη.

είναι Μαρία.

4. Οι μαθήτριες μιλάνε με τις καθηγήτριες.

5. Ο βαθμός της μαθήτριας είναι καλός!

6. Η μέθοδος της καθηγήτριάς μου είναι πρωτότυπη.

Συμπλήρωσε τις καταλήξεις στα ουδέτερα ουσιαστικά. Βάλε τόνους όπου χρειάζεται.

1. Ένα παιδ μετράει τα άστρα.

2. Τα βιβλία των παιδ βρίσκονται πάνω στο τραπέζι.

3. Μόλις μπήκα στο δωμάτι

, άναψα το φ ς.

4. Η γιαγιά έχει ένα αρν και ένα πρόβατ .

5. Μην ανάβετε φωτιά στα δάσ .

6. Το χωράφι είναι γεμάτο στάχ και φύλλα δέντρ .

7. Τα μάτια της γέμισαν δάκρ .

8. Το καλοκαίρ , κάθε βράδ βγαίνουμε βόλτα!

9. Τα βράδ η πόλη ησυχάζει.

10. Να ξύσετε τη μύτη των μολυβ σας.

Συμπλήρωσε τα κενά στα ρήματα και στα ουσιαστικά με «ι», «ει» ή «υ». βάλε τόνους όπου χρειάζεται.

«Κάθε φορά που ανοίγ ς δρόμο στη ζωή Μην περιμέν ς να σε βρ το μεσονύχτ

έχε τα μάτια σου ανοιχτά βράδ πρω

γιατί μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτ ». (απόσπασμα από «Το δίχτυ» του Νίκου Γκάτσου»)

Συμπλήρωσε τα κενά στο κείμενο που ακολουθεί.

Κάθε καλοκαίρ η χώρα μας αντιμετωπ ζ μεγάλο πρόβλημα πυρκαγι ν. Είν συχνό φαινόμεν να ξεσπούν φωτιές ταυτόχρονα σε πολλές περιοχές τ ς χώρας ή ακόμα και του ίδιου νομού. Πού οφείλετ όμως αυτό; Είναι πάντα θέμα τύχ ς (ή μάλλον ατυχίας) ή πρόκειτ για δόλια ενέργεια και εμπρησμό; Ξέρουμ ότι τα δάσ κινδυν ουν από τα σκουπίδια που αφήνουν κάποιοι εκδρομ ς, από τα ξερά χόρτα και κλαδιά, από τ ς απρόσεκτες φωτιές που ανάβουν είτε παραθεριστές, είτε αγρότες χωρίς να υπολογ σουν τον άνεμ κλπ. πυροσβεστικ υπηρεσία καταβάλλ προσπάθειες ευαισθητοποίησ ς τ ς κοιν ς γνώμ ς. Θυμίζ τα οφέλ του δάσους για τον άνθρωπ . Τονίζ και επαναλαμβάν συνεχώς τ ν κίνδυν που υπάρχ από το άναμμα φωτιών σε δασώδεις περιοχές κατά τους θερινούς μήνες. Οργαν ν και εκπαιδ ομάδες εθελοντ ν σε συνεργασία με τοπικούς φορ ς και οργαν σ ς πολιτ ν.

Συμπλήρωσε τις καταλήξεις των επιθέτων (Προσοχή! Στο επίθετο πολύς βάλε δύο «λ» όπου χρειάζεται).

Η οικογένεια της μικρ Ελένης μένει στην Πάτρα. Η Πάτρα είναι μία όμορφ ,

παραλιακ πόλη. Η Ελένη πηγαίνει στο δημοτικ σχολείο. Το σχολείο της δεν είναι μεγάλ . Έχει όμως ευρύχωρ και σκιερ αυλή και τα παιδιά χαίρονται να παίζουν στο διάλειμμα. Κάθε καλοκαίρι, τον Αύγουστο, όταν δηλαδή κάνει πολ ζέστη, πηγαίνουν στο μικρ χωριό της γιαγιάς κοντά στην όμορφ_ Ναύπακτο. Το ταξίδι δε διαρκεί πολ ώρα. Συχνά περνούν από τη μεγάλ και ψηλ γέφυρα που ενώνει το Ρίο με το Αντίρριο και, όταν δεν έχει πολ αέρα, παίρνουν το καραβάκι. Για να φτάσουν στο χωριό ακολουθούν την παραλιακ οδό. Ο δρόμος είναι ευθ , σύντομ και όχι ιδιαίτερα κουραστικ . Η Ελένη αισθάνεται κάθε φορά μεγάλ _ ανυπομονησία μέχρι να φτάσουν. Θέλει να είναι σωστ και συνεπ στο ραντεβού της με τη γιαγιά! Κοντά στο σπίτι υπάρχει μία άνετ παραλία με ψιλ άμμο. Η θάλασσα είναι καθαρ αλλά βαθ και τα νερά της διαυγ ! Νομίζεις ότι με μία μικρ βουτιά θα αγγίξεις τον βυθό!

Συμπλήρωσε τα κενά.

1. Αύριο θα γίνει ένας σημαντικ ς διεθν ς αγώνας ποδοσφαίρου.

2. Η διεθν ς έκθεση Θεσσαλονίκης ξεκινά το Σεπτέμβριο.

3. Το πλοίο βρίσκεται σε διεθν ύδατα.

4. Για να μην παχύνεις, μην τρως πολ ζάχαρη. Να προτιμάς τα πολ φρούτα.

5. Έγινε πολ κακό για το τίποτα.

6. Πολ κόσμος πήγε στο γήπεδο, αν και έπεσε πολ_ βροχή και πολ χαλάζι!

7. κολυμβητές είναι έτοιμ να ξεκινήσουν τον αγώνα.

8. Να διαβάζεις καλά τη σύνθεσ των έτοιμ , κατεψυγμέν φαγητών.

9. Η Άννα είναι καλ , προσεκτικ , και συνεπ μαθήτρια.

10. Σου εύχομαι χρόνια πολ με υγεία και πολ χαρά!

Βάλε το σωστό «ι». Διάλεξε ανάμεσα στο «ι»(γιώτα), «η» (ήτα), «υ» (ύψιλον),

«ει» (έψιλον γιώτα) και «οι» (όμικρον γιώτα). Μην ξεχνάς τους τόνους!

Μόλις κυρία Μαίρ φτάσ στο σχολείο, πηγαίν αμέσως στ ν τάξ της. κυρία Μαίρ είναι δασκάλα τ ς τετάρ ς τάξ ς στο δημοτικ σχολείο τ ς γειτονιάς μας. Είμαστε όλ τυχερ γιατί το σχολείο μας ναι κοντά στη θάλασσα και έτσι μπορούμ να αναπνέουμ καθαρ αέρα! Η δασκάλα φροντ ζ αμέσως να ανοίξ τα παράθυρα για να αεριστ καλά αίθουσα πριν έρθουν όλ μαθητές. Μετά, ελέγχ αν είναι όλα τα πράγματα στ θέσ τους. Στ συνέχεια, καθαρ ζ τον πίνακα και τακτοποι τα θρανία. Βάζ τους μαρκαδόρους της και το σφουγγάρ πάνω στ ν έδρα και ετοιμάζ όλες τ ς φωτοτυπίες που χρειάζεται. μαθητές που θα έρθουν πρώτ στ ν αίθουσα τη βοηθούν να μοιράσ τα τετράδια των παιδιών. Η δασκάλα θέλ να είν όλα έτοιμα πριν χτυπ σ το κουδούν , ώστε, μόλις μπουν μαθητές, να καθίσουν αμέσως όλ στ ς θέσ τους.

Συμπλήρωσε τα κενά.

Εκεί λοιπόν, από τα μέσα του 18^ου αιώνα, άρχ σαν να εγκαθίσταντ σε διάφορα σημεία του ελληνικού χώρου Ευρωπαί πρόξεν και υποπρόξεν , με τους υπαλλήλους τους, και μαζί ξέν έμπορ . Άρχ σαν επίσης να προσεγγ ζουν στους όρμους του ελληνικού χώρου καράβ α από τ ς ευρωπαϊκές χώρες. Περισσότερο συνέβ ναν αυτά τότε στον νότιο και νησιωτικ χώρ . πόλεμ ς τ ς Ανεξαρτησίας ταν, από καθαρά στρατιωτικ άποψ , άνισος: ο άτακτ ς επαναστατικ ς στρατ ς, που συγκροτούνταν επί τούτου, βρισκόταν αντιμέτωπ ς με πανίσχυρες στρατιές καλά εκπαιδευμένου τακτικού στρατού πανίσχυρ ς αυτοκρατορίας. Αλλά και αντάρτικ ς πόλεμ ς που, καταρχήν, ταν σε βάρ ς του τακτικού, με τ ν ίδι τρόπ συγκροτούνταν.

(αποσπάσματα από το βιβλίο του Βασίλη Κρεμμυδά «Σύντομη ιστορία του ελληνικού κράτους», Καλλιγράφος, Αθήνα 2012)

Βάλε σε κύκλο το σωστό. Αιτιολόγησε την απάντησή σου.

1. Ρίχνετε τα μακαρόνια στο νερό και .

α. ανακατεύετε β.ανακατέβετε γ. ανακατεύεται δ. ανακατέβεται

2. Κρατάτε ένα τετράδιο και τα υπόλοιπα στον διπλανό σας. α. δίνεται β. δίνετε γ. δώσετε δίνατε

3. Μη την ώρα του διαγωνίσματος.

α. μιλάνε β. μιλούνε γ. μιλάτε δ. μιλάται

4. Σκέφτομαι ότι μάλλον λάθος.

α. κάνις β. κάνιες γ. κάνεις δ. κάνης

5. Όταν φυσάει, η θάλασσα και γεμίζει φύκια η παραλία.

α. ανακατεύετε β.ανακατέβετε γ. ανακατεύεται δ. ανακατέβεται

6. να πάμε διακοπές στην Κρήτη.

α. Σκεφτόμασται β. Σκεφτόμαστε γ. Σκεφτώμασται δ. Σκεφτώμαστε

7. Μην κάτω σκουπίδια.

α. πετάτε β. πετάται γ. πετιούνται δ. πετιέται

8. Αυτό το βιβλίο πολύ γρήγορα.

α. διαβάζετε β. διαβάζεται γ. διαβάζαιτε δ. διαβάζατε

9. το ταψί από τον φούρνο και με μία πετσέτα.

α. βγάζεται/σκεπάζεται β. βγάζεται/σκεπάζετε γ. βγάζετε/σκεπάζετε

10. μέχρι να κρυώσει το φαγητό. Μετά το στο ψυγείο.

α. περιμένετε/τοποθετείτε β. περιμαίνεται/τοποθετείτε γ. περιμένετε/τοποθετείται

Συμπλήρωσε τα κενά στις παροιμίες.

1. Γενάρ μήνα κλάδ ε, φεγγάρ μην κοιτάζ ς.

2. Ο Φλεβάρ ς κι αν φλεβίσ , καλοκαίρ θα μυρ σει κι αν κακι σ και θυμ σει μες στο χιόν θα μας χ σ .

3. Τα λόγια σου είν ψεύτικα σαν του Μαρτιού το χιόν , όπου το ρίχν

αποβραδίς και το πρω το λι νει.

4. ρθε ο Απρίλ ς με χαρά με τα κόκκινα τα αβγά.

5. Ζήσ Μά να φας τριφύλλ και τ ν Αύγουστ σταφύλ .

6. Κάθε πράμα στ ν καιρ του κι ο κολιός τ ν Αύγουστ .

7. Σεπτέμβρ καραβόδ ν κι Απρίλ αρμέν ζε.

8. Οκτώβρ και δεν έσπειρ ς, λίγο ψωμ θα πάρ ς.

9. Νοέμβρ οργ ματα κι ελιές, δεν απολείπουν δουλειές.

10. Δεκέμβρης μας επλάκ σ , το κρύ μας φαρμάκ σ .

Συμπλήρωσε τα κενά στο κείμενο που ακολουθεί. Μην ξεχνάς τους τόνους!

Από τον 8^ο αιώνα και μετά, περισσότερ Έλληνες κατοικούν σε πόλ –κράτ , οι οποίες δημιουργήθ καν σταδιακά από τ συνέν ση διάφορ ν οικισμ ν. πόλ -κράτος είχε συνήθως μικρ έκτασ . Οι περισσότερες πόλ -κράτ κατοικούνταν από μερικές χιλιάδες ανθρώπους. (…) πόλ -κράτος αποτελούνταν από το άστ (την κυρίως πόλ ) και τη χώρα, δηλαδή τ ν αγροτικ περιοχ που βρίσκετ γύρω από το άστ . Το άστ προστατε όταν συνήθως με τείχ και είχε μία ακρόπολ , όπου χτ ζονταν οι να και άλλα δημόσια κτίρια. Το οικονομικ και πολιτικ κέντρ τ ς πόλ ς ήταν η αγορά. Κάθε πόλ -κράτος είχ τους δικούς της νόμους και έκοβ τα δικά της νομ σματα. πληθυσμ ς τ ς πόλ ς-κράτους χωρ ζόταν στους πολίτες (ενήλικες άνδρες), τους ξένους και τους δούλους (συχνά αιχμάλωτ πολέμου). πολίτες ασχολούνταν κυρίως με τ γεωργία και τ ν κτηνοτροφία, αλλά και με τ εμπόρι και τ ς τέχνες. ξέν γενικά δεν χαν δικαί μα να έχουν γ , γι΄αυτό ασχολούνταν με το εμπόρι και τ βιοτεχνία (π.χ. κατασκε αζαν αγγεία). δούλ δούλε αν στα χωράφια, στα σπίτια ή στα εργαστήρια.