.jpg)
Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι μια διδακτική προσέγγιση που αναγνωρίζει τις διαφορετικές μαθησιακές ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των μαθητών και προσαρμόζει τη διδασκαλία, ώστε να ανταποκρίνεται σε αυτές τις μοναδικές ανάγκες (Tomlinson, 2014). Στόχος της διαφοροποιημένης διδασκαλίας είναι η δημιουργία ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που θα είναι χωρίς αποκλεισμούς και θα παρέχει ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές να επιτύχουν. Στην παρούσα εργασία, θα προσεγγιστεί το πώς πρέπει να γίνεται η διαφοροποιημένη διδασκαλία.
Πρώτον, η διαφοροποιημένη διδασκαλία θα πρέπει να ξεκινάει με την ενδελεχή κατανόηση των μαθητών. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με τα δυνατά σημεία, τις αδυναμίες, τα ενδιαφέροντα και τα μαθησιακά στυλ των μαθητών, ώστε να είναι σε θέση να σχεδιάσουν διδασκαλία προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους (Tomlinson, 2014). Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να αποκτηθούν μέσω προκαταρκτικών αξιολογήσεων, ερευνών για τους μαθητές και άτυπων συζητήσεων με τους μαθητές.
Δεύτερον, η διαφοροποιημένη διδασκαλία θα πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση ευέλικτων στρατηγικών ομαδοποίησης. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να ομαδοποιούν τους μαθητές με βάση τα επίπεδα ετοιμότητας, τα ενδιαφέροντα και τα μαθησιακά τους προφίλ, ώστε να παρέχουν την κατάλληλη διδασκαλία και υποστήριξη (Hall, Strangman, & Meyer, 2011). Η ευέλικτη ομαδοποίηση μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διδασκαλίας σε ολόκληρη την τάξη, σε μικρές ομάδες ή σε ατομική διδασκαλία.
Τρίτον, η διαφοροποιημένη διδασκαλία πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση ποικίλων διδακτικών στρατηγικών και υλικών. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να χρησιμοποιούν ποικίλες στρατηγικές διδασκαλίας, όπως η συνεργατική μάθηση, η μάθηση με βάση το έργο και η μάθηση με βάση τη διερεύνηση, για να εμπλέξουν τους μαθητές στη μαθησιακή διαδικασία (Tomlinson, 2014). Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν ποικίλο διδακτικό υλικό, όπως ακουστικά βιβλία, βίντεο και χειριστικά μέσα, για να παρέχουν πολλαπλές αναπαραστάσεις του περιεχομένου και να ανταποκρίνονται σε διαφορετικά μαθησιακά στυλ.
Τέταρτον, η διαφοροποιημένη διδασκαλία θα πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση συνεχούς αξιολόγησης και ανατροφοδότησης. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να χρησιμοποιούν συνεχείς αξιολογήσεις, όπως οι διαμορφωτικές αξιολογήσεις, για να παρακολουθούν την πρόοδο των μαθητών και να προσαρμόζουν τη διδασκαλία ανάλογα με τις ανάγκες (Hall, Strangman, & Meyer, 2011). Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει επίσης να παρέχουν τακτική ανατροφοδότηση στους μαθητές σχετικά με την πρόοδό τους και τους τομείς που χρήζουν βελτίωσης.
Τέλος, η διαφοροποιημένη διδασκαλία θα πρέπει να περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός θετικού και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλοντος στην τάξη. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να καλλιεργούν μια κουλτούρα στην τάξη που εκτιμά και εξυμνεί τη διαφορετικότητα και προάγει την αίσθηση του ανήκειν σε όλους τους μαθητές (Tomlinson, 2014). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της χρήσης γλώσσας χωρίς αποκλεισμούς, κανόνων στην τάξη που προάγουν τον σεβασμό και τη συνεργασία και δραστηριοτήτων που γιορτάζουν τη διαφορετικότητα.
Συμπερασματικά, η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι μια διδακτική προσέγγιση που αναγνωρίζει τις διαφορετικές μαθησιακές ανάγκες των μαθητών και προσαρμόζει τη διδασκαλία ώστε να ανταποκρίνεται σε αυτές τις μοναδικές ανάγκες. Η διαφοροποιημένη διδασκαλία θα πρέπει να περιλαμβάνει την εις βάθος κατανόηση των μαθητών, τη χρήση ευέλικτων στρατηγικών ομαδοποίησης, τη χρήση ποικίλων διδακτικών στρατηγικών και υλικών, τη συνεχή αξιολόγηση και ανατροφοδότηση και τη δημιουργία ενός θετικού και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλοντος στην τάξη. Με την υιοθέτηση αυτών των προσεγγίσεων, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να δημιουργήσουν ένα μαθησιακό περιβάλλον που είναι περιεκτικό, ελκυστικό και ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των μαθητών.
Βιβλιογραφία
Hall, T., Strangman, N., & Meyer, A. (2011). Differentiated instruction and implications for UDL implementation. Wakefield, MA: National Center on Universal Design for Learning.
Tomlinson, C. A. (2014). The differentiated classroom: Responding to the needs of all learners. ASCD.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός - Συγγραφέας - Δημιουργός του e-didaskalia.blogspot.gr