Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Ο ρόλος των δημοσιογράφων στην κοινωνία είναι να μεταδίδουν τις ειδήσεις και να ενημερώνουν το κοινό. Ωστόσο, κατά τη διαδικασία του ρεπορτάζ, είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψη μας τα άτομα και τις κοινωνίες που πλήττονται από τραγικά γεγονότα. Δυστυχώς, ορισμένοι δημοσιογράφοι έχουν επικριθεί για την ασεβή αντιμετώπιση ευαίσθητων ιστοριών, ιδίως όταν πρόκειται για ιστορίες νεκρών.
Οι δημοσιογράφοι έχουν την ευθύνη να μεταδίδουν τις ειδήσεις με ακρίβεια, δικαιοσύνη και σεβασμό. Όταν πρόκειται για ιστορίες νεκρών, οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι προσεκτικοί και να έχουν υπόψη τους τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η αναφορά τους στις οικογένειες και τους φίλους των νεκρών. Δυστυχώς, ορισμένοι δημοσιογράφοι δίνουν προτεραιότητα στον εντυπωσιασμό έναντι της ευαισθησίας, και αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για όσους θρηνούν.
Ένας τρόπος με τον οποίο οι δημοσιογράφοι έχουν επικριθεί για την έλλειψη σεβασμού κατά την αναπαραγωγή τραγικών ιστοριών νεκρών είναι η χρήση γραφικών εικόνων και λεπτομερειών. Ενώ το κοινό μπορεί να έχει το δικαίωμα να γνωρίζει τι συνέβη, οι δημοσιογράφοι πρέπει να το εξισορροπούν με την ανάγκη να επιδεικνύουν σεβασμό προς τους νεκρούς και τις οικογένειές τους. Η χρήση γραφικών εικόνων και λεπτομερειών μπορεί να είναι τραυματική για όσους θρηνούν και μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως παραβίαση της ιδιωτικότητας.
Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι δημοσιογράφοι έχουν επικριθεί για έλλειψη σεβασμού είναι η χρήση εντυπωσιακών τίτλων και γλώσσας. Αυτό γίνεται συχνά για να προσελκύσουν κλικ και προβολές, αλλά μπορεί να είναι απίστευτα αναίσθητο για όσους θρηνούν. Οι εντυπωσιοθηρικοί τίτλοι μπορούν να ευτελίσουν την τραγωδία και να κάνουν να φαίνεται ότι η χρησιμοποιείται για ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Η ασέβεια των δημοσιογράφων κατά την αναπαραγωγή τραγικών ιστοριών νεκρών μπορεί να έχει βαθύ αντίκτυπο στους ανθρώπους. Για όλους όσοι θρηνούν, μπορεί να επιτείνει τον πόνο και το τραύμα τους. Μπορεί επίσης να τους δυσκολέψει να προχωρήσουν και μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια ψυχολογική δυσφορία. Επιπλέον, μπορεί να βλάψει τη φήμη των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης στο σύνολό τους, οδηγώντας την κοινωνία σε απώλεια εμπιστοσύνης στις ειδήσεις.
Για να αποφευχθεί η έλλειψη σεβασμού των δημοσιογράφων κατά την αναπαραγωγή τραγικών ιστοριών νεκρών, υπάρχουν διάφορα μέτρα που μπορούν να ληφθούν. Πρώτον, οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να προσεγγίζουν τις ευαίσθητες ιστορίες με ενσυναίσθηση και σεβασμό. Θα πρέπει να έχουν επίγνωση του αντίκτυπου που μπορεί να έχει το ρεπορτάζ τους σε άτομα και κοινότητες και θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για την ελαχιστοποίηση κάθε πιθανής βλάβης. Δεύτερον, οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί θα πρέπει να διαθέτουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές και πολιτικές για να διασφαλίζουν ότι τα ρεπορτάζ είναι δεοντολογικά και με σεβασμό. Τέλος, το κοινό θα πρέπει να καθιστά τους δημοσιογράφους και τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς υπόλογους για τα ρεπορτάζ τους και να μιλάει όταν βλέπει έλλειψη σεβασμού ή αναισθησία.
Εν κατακλείδι, η έλλειψη σεβασμού των δημοσιογράφων κατά την αναπαραγωγή τραγικών ιστοριών νεκρών είναι ένα σοβαρό ζήτημα που μπορεί να έχει βαθύ αντίκτυπο σε άτομα και κοινότητες. Είναι σημαντικό οι δημοσιογράφοι να προσεγγίζουν αυτές τις ιστορίες με ευαισθησία και σεβασμό και οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί να έχουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για να διασφαλίζουν την ηθική ενημέρωση. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν θετικό ρόλο στην κοινωνία και ότι οι ιστορίες των νεκρών αντιμετωπίζονται με τον σεβασμό που τους αξίζει.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός.