Τα χρόνια που έζησε ο Ιησούς, στο μέρος όπου γεννήθηκε, ήταν μάλλον απίθανο να έχει το στενόμακρο πρόσωπο, το κατάλευκο δέρμα και τα καταγάλανα μάτια που μάλλον έχουμε στη φαντασία μας.
Δεν φταίμε εμείς. Από τις βυζαντινές εικόνες μέχρι τις
σύγχρονες αναπαραστάσεις του Χριστού στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, βλέπουμε
πάνω κάτω το ίδιο πρότυπο: αυτό που ενσάρκωσε ο πρωταγωνιστής της
χιλιοπροβεβλημένης τηλεοπτικής σειράς «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (1977), του
Φράνκο Τζεφιρέλι.
Όποιος περιμένει να δει μια πιο ρεαλιστική αποτύπωση του
Ιησού στην έκθεση «The Mystery Man», που φιλοξενείται στον Καθεδρικό Ναό του
Γκουαδίξ στη Γρανάδα της Ισπανίας, δεν θα απογοητευτεί καθόλου. Για τις ανάγκες
της έκθεσης έχει στηθεί μια «διαδρομή» που οδηγεί τον επισκέπτη σε διαδοχικά
δωμάτια. Στο τελευταίο υπάρχει ο ακρογωνιαίος λίθος της: ένα άγαλμα που δίνει
στον Ιησού όχι μόνο σάρκα –με τρόπο φαινομενικά ρεαλιστικό– αλλά και όλες τις
πληγές που πρέπει να είχε στο σώμα μετά από τη σταύρωση.
Στην κυριολεξία, πρόκειται για τον πιο ρεαλιστικό νεκρό Ιησού
που έχει υπάρξει ποτέ.
«Κανείς δεν είχε τολμήσει ποτέ στο παρελθόν να φτιάξει ένα τόσο
ρεαλιστικό σώμα όπως αυτό», δήλωσε στα εγκαίνια της έκθεσης ο επιμελητής της,
Álvaro Blanco.
Είναι όμως αυτή η πραγματική αποτύπωση του Ιησού;
Ο «μυστηριώδης άντρας» που αναπαρίσταται θα είχε ύψος 1,78
και βάρος 75 κιλά. Το άγαλμά του είναι φτιαγμένο από λάτεξ και σιλικόνη, με
φυσικά μαλλιά. Όσο για τις πληγές που υπάρχουν πάνω του, σχεδιάστηκαν μετά από
15ετή μελέτη της Σινδόνης του Τορίνο ή Ιεράς Σινδόνης, ενός υφάσματος που έχει
υποστηριχθεί ότι τύλιξε τη σορό του Ιησού.
Η Ιερά Σινδόνη είναι ένα κειμήλιο που φυλάσσεται από το 1578
στον καθεδρικό ναό του Τορίνο. Πρόκειται για ένα πανί διαστάσεων 4,30 x 1,10
μέτρων, που ήρθε στο προσκήνιο τον 14ο αιώνα μ.Χ. Επάνω του υπάρχει το αμυδρό
αποτύπωμα ενός γενειοφόρου άντρα, με στοιχεία που προδίδουν ότι είχε σταυρωθεί.
Το 1978, η NASA επιβεβαίωσε ότι στα σημάδια του υφάσματος
εντοπίζεται μια τρισδιάστατη ποιότητα που όμοιά της δεν έχει υπάρξει σε καμιά
απεικόνιση οπουδήποτε στον κόσμο. Ωστόσο, η χρονολόγηση του υφάσματος με
ραδιενεργό άνθρακα, που πραγματοποιήθηκε το 1988, το τοποθετεί με πιθανότητα
95% στην περίοδο 1260-1390 μ.Χ., δηλαδή στον Μεσαίωνα και όχι τότε που έζησε ο
Ιησούς.
Ο αντίλογος λέει ότι το ύφασμα αλλοιώθηκε με μεταγενέστερα
υλικά στην προσπάθεια να συντηρηθεί και να αποκατασταθούν οι βλάβες που υπέστη
σε φωτιά. Και έχει επιβεβαιωθεί ότι τα ίχνη αίματος που υπάρχουν επάνω του
είναι ανθρώπινα.
«Αφήνοντας κατά μέρος την αυθεντικότητα ή μη της Σινδόνης, οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι τύλιξε το σώμα ενός ανθρώπου που πέθανε αφού βασανίστηκε», υπογραμμίζουν οι διοργανωτές της έκθεσης. «Αυτός είναι ο άνθρωπος που αναπαρίσταται με απόλυτη αληθοφάνεια».
Ανάλογη αληθοφάνεια είχε επιδιώξει να πετύχει ο Μελ Γκίμπσον
ως σκηνοθέτης και συνσεναριογράφος της ταινίας «Τα πάθη του Χριστού» (2004),
που έδειχνε το μαρτύριο καρέ καρέ, χωρίς να παραλείπει φυσικά ούτε τη λόγχη στο
πλευρό ούτε το φραγγέλιο.
Οι πληγές του γλυπτού της έκθεσης είναι σοκαριστικά
ζωντανές, όμως όσο περισσότερο παρατηρείς τη στάση του αγάλματος τόσο
μπερδεύεσαι. Αν θέλησαν να αναπαραστήσουν τη σωρό που τυλίχθηκε στην Ιερά
Σινδόνη, γιατί το αίμα είναι τόσο γλαφυρό όσο στις σκηνές της σταύρωσης στον
κινηματογραφικό «Τελευταίο Πειρασμό» (1988), του Μάρτιν Σκορσέζε; Και γιατί τα
πόδια έχουν την κλίση που θα είχαν στον σταυρό, ενώ τα χέρια είναι όπως τα
δείχνει η Ιερά Σινδόνη – καλύπτοντας βολικά και επίμαχα σημεία;
Ο επίσκοπος της Σαλαμάνκα όπου και έκανε πρεμιέρα η έκθεση δήλωσε
πως του άρεσε πάρα πολύ και συμπλήρωσε πως «η αλήθεια είναι ότι το να στέκεσαι
ενώπιον αυτού που συνιστά ακριβή αναπαράσταση όσων υπέφερε ο Ιησούς και
οδήγησαν στον θάνατό Του προκαλεί μεγάλη εντύπωση».
«Το μυστήριο απέκτησε σάρκα, αλλά απέκτησε σάρκα για να
πεθάνει για εμάς και μετά να αναστηθεί» και πρόσθεσε ότι πιστεύει πως η έκθεση
μπορεί να ενισχύσει την πίστη εκείνων που πιστεύουν και να εμπνεύσει την πίστη
σε άπιστου.