Τι θα γινόταν αν μπορούσαμε να προβλέψουμε τους σεισμούς; Αυτή την ελπίδα έφερε το 1981 η μέθοδος ΒΑΝ, όταν οι Έλληνες επιστήμονες Παναγιώτης Βαρώτσος, Καίσαρ Αλεξόπουλος και Κωνσταντίνος Νομικός παρουσίασαν μια καινοτόμα θεωρία που βασιζόταν στην ανίχνευση ηλεκτρικών σημάτων πριν από σεισμικές δονήσεις. Όμως, η επιστημονική κοινότητα δεν άργησε να διχαστεί.
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στις Αλκυονίδες, η ομάδα ΒΑΝ υποστήριξε ότι μπορούσε να εντοπίσει προειδοποιητικά σημάδια ώρες πριν από έναν σεισμό. Αυτό γέννησε ελπίδες, αλλά και έντονες αντιδράσεις. Διακεκριμένοι σεισμολόγοι, όπως ο Γεράσιμος Παπαζάχος και ο Γεώργιος Σταυρακάκης, αμφισβήτησαν τη μέθοδο, τονίζοντας ότι τα «σήματα» που ανιχνεύονταν θα μπορούσαν να είναι τυχαίες ηλεκτρομαγνητικές διαταραχές.
Παρά τις επιτυχίες της μεθόδου—όπως η πρόβλεψη του σεισμού στην Ηλεία το 1989, που αναγνωρίστηκε επίσημα—το ΒΑΝ παρέμεινε αμφιλεγόμενο. Η δημόσια διαμάχη μεταξύ των υποστηρικτών και των επικριτών του έλαβε σχεδόν δραματική διάσταση, με το ζήτημα να μετατρέπεται σε τηλεοπτικό και επιστημονικό «θρίλερ» για δεκαετίες.
Σήμερα, αν και το ΒΑΝ δεν έχει καθολική αποδοχή, χώρες όπως η Ιαπωνία και το Μεξικό έχουν ενσωματώσει στοιχεία της μεθοδολογίας του στα συστήματα σεισμικής πρόγνωσης. Μπορεί, λοιπόν, το ΒΑΝ να είναι το κλειδί για την έγκαιρη πρόβλεψη των σεισμών ή πρόκειται για μια θεωρία χωρίς ουσιαστική βάση; Η επιστήμη δεν έχει δώσει ακόμα την τελική απάντηση.